"آمانو" در کدام سنگر؟

در بند (اف) ماده هفتم اساسنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره وظایف و مسئولیت‌های مدیرکل و کارمندان آژانس آمده است: مدیرکل و کارمندان در انجام وظایف خود از هیچ مقامی غیر از آژانس نه کسب تکلیف و نه قبول دستور خواهند کرد و از هر اقدامی که ممکن است در وضع آنان به عنوان یک کارمند آژانس موثر باشد، خودداری خواهند کرد و نظر به مسئولیت‌هایی که در قبال آژانس دارند هیچ سر صنعتی یا اطلاعات محرمانه دیگری که در نتیجه انجام وظایف رسمی آژانس بر آنان مکشوف شده، افشاء نخواهند کرد. اعضا (کشورها) تعهد می‌کنند جنبه بین‌المللی مدیرکل و کارمندان را محترم داشته و درصدد نباشند آنان را در انجام وظایف حود تحت تاثیر قرار دهند.

 پایگاه اطلاع‌رسانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خبری که اخیرا منتشر کرده اعلام نموده است آمانو مدیرکل آژانس دعوت سناتورهای امریکایی جهت حضور وی در کمیته سیاست خارجی سنا را قبول کرده و قرار است 5 اوت (14 مرداد ماه) در سنای آمریکا حضور یابد.

این حق مدیرکل آژانس است که به دعوت‌هایی که از او می‌شود پاسخ دهد و در مجامع مختلف از علمی و سیاسی و دانشگاهی و پارلمانی شرکت نموده و در راستای اهداف و وظایف آژانس سخنرانی نموده و به سوالات شرکت‌کنندگان در جلسات پاسخ دهد.

آمانو نیز مانند سلف خود البرادعی، می‌تواند با سفر به آمریکا با رئیس‌جمهور اوباما ملاقات کند و به پرسش‌‌های او پاسخ دهد. اساسا اگر آمانو و هر مدیرکل دیگری بخواهد به وظایف خود عمل کند باید قبل از همه آمریکا و دیگر قدرت‌های دارنده سلاح هسته‌ای را به خلع سلاح و تعهد به پیمان ان.پی.تی دعوت کند و برای این کار حضور و سخنرانی او در کنگره و سنای آمریکا مورد استقبال قرار خواهد گرفت.

ولی قبول دعوت سناتورهای آمریکایی در شرایط کنونی و با مواضعی که دعوت‌کنندگان دارند و اخباری که از سنای آمریکا بیرون آمده و نشان داده است که سناتورها در پی اسناد سری کشورمان هستند، این سوال پیش می‌آید که آمانو در کدام سنگر است؟

آیا آمانو می‌خواهد در سنگر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باشد و به اساسنامه آژانس وفادار بماند یا در سنگر سنای آمریکا قرار گیرد و اطلاعات سری کشورمان را در اختیار سناتورهای آمریکایی قرار دهد؟

جلسه کمیته سیاست خارجی سنا یک جلسه علمی و دانشگاهی و حتی یک جلسه پارلمانی عادی نیست بلکه جلسه‌ای استیضاح مانند است که طبق رویه خاص خود انجام می‌شود. آمانو خود را در مسیر سیل پرسش سناتور‌ها قرار داده است و اگر به اخبار منتشر شده مربوط به ملاقات دو نفر از اعضای کنگره آمریکا با آمانو در 26 تیرماه یعنی دو روز بعد از جمع‌بندی مذاکرات وین توجه داشته باشیم و بدانیم که آنها در این ملاقات خواستار جزئیات اطلاعات محرمانه آژانس از برنامه هسته‌ای ایران بوده‌اند،آن وقت حق خواهیم داشت که به سفر در پیش آمانو به آمریکا با دیده شک بنگریم و با حساسیت در پی یافتن پاسخ این سوال باشیم که آمانو در سنا چه خواهد گفت؟

برای ایران که هنوز پاسخی به پرسش‌‌های خود در موضوع درز اطلاعات مربوط به دانشمندان هسته‌ای‌اش توسط آژانس که منجر به شهادت تعدادی از آنان شد، نیافته است، منطقی خواهد بود نگران پاسخ‌های آمانو در مقابل سیل پرسش‌‌های سناتورهای وابسته به لابی صهیونیست‌ها باشد و صراحتا اعلام کند که سخنرانی مدیرکل در ارتباط مشخص با پرونده فعالیت‌های هسته‌ای ایران به عنوان یک عضو ان.پی.تی در جمعی که خصومت آنان با آن عضو آشکار است خلاف و مغایر اهداف و اساسنامه آژانس بوده و مدیرکل اجازه ندارد مطالبی مغایر و حتی متفاوت با اسناد رسمی دبیرخانه آژانس و گزارش‌هایی که به شورای حکام می‌دهد در اختیار دیگر کشورها قرار دهد.

و کلام آخر آن‌که طبق بند 30 ماده 4 اساسنامه آژانس که اعلام می‌کند آژانس بر اساس تساوی حق حاکمیت تمام اعضای آن مبتنی است، آقای آمانو همان‌گونه که دعوت کمیته سیاست خارجی سنای آمریکا را برای پاسخگویی به سوالاتشان پذیرفت در صورتی که کمیسیون سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ایشان را برای پاسخگویی به سوالاتشان دعوت کرد موظف است به دعوت انجام شده پاسخ مثبت دهد و در کمیسیون سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی حاضر شود؛ در غیر این صورت برگ دیگری بر پرونده جانبدارانه مدیرکل علیه یک عضو آژانس اضافه خواهد شد.

سید رسول موسوی

سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در فنلاند