پلاژها را برای شنا انتخاب کنید

به گزارش پایگاه 598، هر ساله مازندران با حدود 478 کیلومتر نوار ساحلی، پذیرای چندین میلیون مسافر از سراسر ایران است، اما گاهی شناگران بدون دانستن قاعده بازی با دریا به سراغش می روند و ...

خزر با رنگی نه آبی و نه سبز، از یک طرف محصور کوهستانی سبز است و از طرف دیگر به آسمان می رسد.

ساحلش به جای صدف، گوش ماهی دارد و هوایش همیشه بوی شوری می دهد. اینجا دریایی است برای همه ایرانیان که در هر فصلی از سال، ساحلش به روی دوستدارانش باز است.

هر سال خط ساحلی خزر در حاشیه استان مازندران با حدود 478 کیلومتر نوار ساحلی، چندین میلیون مسافر از سراسر ایران دارد، طوری که تعطیلات آخر هفته مخصوصاً در گرمای تابستان هیچ نقطه ای از ساحلش را نمی شود خلوت پیدا کرد.

اما همین ساحل زیبا و دوست داشتنی، گاهی مرگ آور هم می شود. وقتی شناگران بدون دانستن قاعده بازی با دریای خزر، به سراغش می روند و آمار بالای کشته در سال را بر جا می گذارند.

این راهنما به شما کمک می کند که یک آب تنی و شنای کم خطر در ساحل خزر داشته باشید.

بازی با دریا

شنا و آب تنی اصلی ترین تفریح در ساحل خزر است؛ مثل همه دریاهای دیگر. اما ماجرا تنها به اینجا ختم نمی شود، چند سالی است که پای جت اسکی ها هم به خزر باز شده، اگر سوار این وسیله های موتوری می شوید، مهم ترین نکته آن است که اصلاً به جمعیت شناگر نزدیک نشوند.

چطور شنا کنیم؟ شنا در منطقه امن

دریای خزر به خصوص در استان مازندران که ساحلش چندین متر در خشکی پیشروی کرده و به سبزی هایی می رسد که سال ها قبل از ساحل فاصله زیاد داشتند، آب تنی کردن در نزدیکی این سبزه ها هم لذت خودش را دارد، فقط باید اهل بازی و تفریح باشید.

به شهرهای حاشیه خزر که برسید، نباید بابت شنا نگرانی داشته باشید، چون در هر نقطه ای که باشید، در چند کیلومتری شما یک منطقه امن برای شنا وجود دارد، مسلماً اصل برای شنا در دریا این است که شنا بلد باشید اما اگر شنا هم بلد نیستید، می توانید از دریا لذت ببرید، به شرط آنکه در نقاط امن شنا کنید. مطمئن ترین راه برای استفاده از دریای خزر مراکز طرح ساماندهی دریا یا همان پلاژها است.

با آنکه معمولاً فضای در نظر گرفته شده در این طرح ها به خصوص نقاطی که به خانم ها اختصاص دارد، بسیار کوچک و گل آلود است، اما باز هم شنا داخل این طرح ها منطقی ترین گزینه است؛ چون حداقل امکانات امنیتی یعنی «ناجی غریق» را داراست؛ شاید بگویید: «700 کیلومتر نکوبیده ایم تا شمال که به ما بگویند شنا نکن.» اما قرار نیست که شما شنا نکنید، بلکه در جای کم خطر باید شنا کرد. اگر چه در این نقاط بخشی از آزادی تان را از دست خواهید داد، اما میزان خطر به حداقل خواهد رسید.

ناجیان غریقی که در طرح ها حضور دارند، علاوه بر تخصص در نجات جان انسان ها، بومی منطقه هستند و ویژگی های دریا را بهتر از شما می شناسند.

دریای خزر با وجود نوار ساحلی کمتر، آمار غرق شدگان بیشتری در مقایسه با دریای جنوب کشور دارد، این به خاطر موج دار یا طوفانی بودن این دریا نیست، چون به خصوص دریای عمان در جنوب بسیار طوفانی تر است.

دریای خزر هم شناگران بیشتری دارد و هم مسافرانش کمتر احتیاط می کنند. «جریان شکافنده» و غیر قابل پیش بینی بودن عمق ساحل در این دریا باعث شده که شنا در ساحل خزر خطرناک باشد.

به دلیل جریان های زیر آب در ساحل دریای خزر مخصوصاً از آستارا تا نکا توده های ماسه ای به وجود می آید که کف دریا را غیر واقعی بالا می برند و اگر کسی روی آنها برود به سرعت فرو می ریزند.

گذشته از اینها در فاصله سال های 1367 تا 1373 تراز آب دریای خزر بیشتر از دو متر و نیم بالا آمده و همین باعث شده که بخشی از سازه ها و ساختمان ها و همین طور چاه های فاضلاب زیر آب بروند و شناگران وقت شیرجه در آنها گرفتار شوند. حتی ممکن است موقع شیرجه زدن به دلیل برخورد با این سازها زخمی شوند و نتوانند به ساحل برگردند.

چطور به دریا برسیم؟

برای رسیدن به خزر چاره ای ندارید جز عبور از رشته کوه البرز؛ رشته کوهی که از قرن ها قبل سد سختی برای رسیدن به شمال بوده. اما امروز به لطف جاده ها و تونل هایی که در کوه کشیده شده، می توان به ساحل رسید. برای رفتن تا شمال چهار راه اصلی پیش رو دارید:

جاده چالوس: جاده چالوس زیباترین و البته کوتاه ترین راه اصلی برای رسیدن به حاشیه خزر است؛ یعنی با حدود 160 کیلومتر رانندگی به کنار دریا می رسید.

این جاده از استان البرز و شهر کرج می گذرد تا به شهر چالوس برسد. این جاده انگار دریای خزر را به دو قسمت مساوی تقسیم می کند، طوری که فاصله آن از دو کناره دریای خزر تقریباً به یک اندازه است. بنابراین این جاده نزدیک ترین راه برای سفر به غرب یا شرق خزر است؛ البته اگر ترسی از پیچ های خطرناک و ارتفاع ندارید.

جاده هراز: جاده هراز بعد از جاده چالوس نزدیک ترین راه تا حاشیه شمالی است، با 200 کیلومتر از شرق تهران شروع می شود و بعد از عبور از شهرهای رودهن، امامزاده هاشم (ع)، گزنک و آمل به محمودآباد می رسد.

پیچ های این جاده از چالوس کمتر است، اما خطر ریزش کوه در این جاده زیاد است؛ آن هم به خاطر پوشش کم گیاهی در بعضی از قسمت هایش. این جاده 14 تونل دارد و در مقایسه با جاده چالوس به شهرهای شرقی حاشیه دریا نزدیک تر است.
جاده فیروزکوه: این جاده بهترین راه برای رسیدن به شهرهای شرقی دریای خزر است. با 247 کیلومتر از شهرهای بومهن، فیروزکوه، قائم شهر می گذرد و بسته به مقصد شما به بابلسر، ساری، بهشهر و بندر ترکمن می رسد. در این جاده زیبا پل معروف ورسک را هم خواهید دید.
جاده قزوین ــ رشت: این مسیر با 330 کیلومتر طولانی ترین و البته امن ترین راه برای رسیدن به حاشیه خزر است، آن هم به دلیل آنکه بیشتر مسیر از آزاد راه می گذرد. البته آزاد راه قزوین ــ رشت که کامل شود، اینجا کوتاه ترین راه برای رسیدن به حاشیه دریا خواهد شد.

کرج، قزوین، رودبار، رشت و از آنجا هم شهرهایی مثل بندرانزلی یا کیانشهر در حاشیه دریا در انتظار شما هستند. برای رفتن به شهرهای غربی خزر و استان گیلان این جاده بهترین گزینه است.

مردان دریا

نهنگ ها به ساحل زده اند نه از دریا که این بار از خشکی. یکی انگار در زیر آب به دنبال گنج می گردد و آن یکی از روی شانه پدر برای عکاس دست تکان می دهد. چند نفری هم سرشان به بچه های کوچکشان گرم است. تابستان ها به خصوص در طرح های سالم سازی استان مازندران، ساحل چنین شکل و شمایلی می گیرد و تا آفتاب غروب نکند و ناجی غریق سوتش را چندین بار نزند، شناگران از آب دل نمی کنند.

استان های شمال کشور بسته به خط ساحلی شان تعداد طرح های متفاوتی دارند؛ بنابراین در هر شهری که اقامت کنید، می توانید مطمئن باشید پلاژی در نزدیکی شما وجود دارد.

این نقاط علاوه بر ناجیان غریق و نیروی انتظامی، اورژانس، سرویس بهداشتی، دوش، آلاچیق، بوفه، پارکینگ و رستوران و حتی پایگاه هلال احمر دائمی دارند. البته این امکانات بسته به محل آنها متفاوت است.

شاید از کسانی که غرق شدگی را در ساحل دریای خزر تجربه کرده و البته جان سالم به در برده اند، شنیده باشید که چیزی آنها را به سمت دریا می کشیده. آنها اشتباه نمی کرده اند؛ واقعاً چیزی آنها را به سمت دریا و زیر پای شان می کشیده. این احساس به دلیل جریان های آبی است که در اصطلاح علمی به آنها جریان های شکافنده یا Rip current می گویند.

این جریان ها بسیار قوی هستند و سرعت آنها گاهی بیشتر از سرعت شناگران قهرمان المپیک است و حتی شناگران ماهر هم گرفتار آنها می شوند؛ جریان هایی که دکتر «حمید علیزاده لاهیجانی»، عضو موسسه ملی اقیانوس شناسی حدود 10 سال درباره آنها تحقیق کرد و برای برخورد با آن توصیه هایی ارائه کرده است.

اما این جریان ها را چطور باید شناخت؟

وقتی موج از طرف دریا به ساحل می آید، به شرط آنکه خیلی بزرگ نباشد، انرژی ندارد و بی خطر است، اما خطر زمانی است که موج در نقطه معینی ناپایدار شده و می شکند و جریان های موازی و عمودی در ساحل شکل می گیرد. جریان های موازی ساحل معمولاً در فاصله های معینی با هم برخورد می کنند و با سرعت قابل توجهی به سمت دریا بر می گردند و هر چیزی را در این مسیر به سمت دریا بر می گردانند؛ حتی اگر آن چیز یک انسان سنگین وزن باشد. محل تشکیل جریان شکافنده بستگی به چگونگی حرکت موج به سمت ساحل، شیب ساحل و ناهمواری های کنار دریا دارد. با تغییر جهت وزش باد و به تبع جهت حرکت موج، محل تشکیل جریان شکافنده تغییر می کند.

اگر ساحل ماسه ای باشد محل تشکیل جریان شکافنده به صورت یک هلال دیده خواهد شد. اما این جریان ها را چطور باید شناخت و آن را از موج بزرگ معمولی تشخیص داد. اگر داخل این جریان گرفتار شوید حس خواهید کرد که به سمت پایین کشیده می شوید. می توانید جریان شکافنده را با رفتن به روی یک سطح بلند مثل تپه ماسه ای، روی یک آلاچیق یا سقف خودرو که حدود دو متر از سطح آب بالاتر است با چشم ببینید. هم رنگشان به دلیل کف های روی آب سفید تر است و هم شکلی شبیه بادبزن درست می کنند؛ طوری که دسته بادبزن در ساحل و پهنه آن در دریاست. اما فقط شناخت این جریان برای مقابله و نجات جان تان کمکی نخواهد کرد.

باید بدانید وقتی در آن گرفتار شدید، چه عکس العملی نشان دهید و چه رفتاری کنید؛ اگر وقت شنا در جریان شکافنده قرار گرفتید، اول از همه آرامش را حفظ کنید و موقعیت تان را در دریا بسنجید. نکته دوم آن است که هیچ وقت با آن مبارزه نکنید و خلاف جهت جریان، یعنی به طرف ساحل شنا نکنید. آرام باشید و اجازه بدهید که موج شما را به طرف دریا برگرداند؛ به این ترتیب انرژی تان را هم تلف نخواهید کرد.

اگر نتوانستید دیگران را از وضعیت تان آگاه کنید، چند دقیقه که خود را روی آب نگه دارید، جریان آن آرام می شود، بعد می توانید آرام به موازات ساحل شنا کنید و کم کم به حالت مورب به طرف ساحل بروید.

جریان موج ها هم برای رسیدن به ساحل کمکتان می کنند. اما اگر وقت بازگشت موج بعدی به طرف شما آمد، تنها چند ثانیه نفس بگیرید و حدود یک متر زیر آب بروید تا از ضربه موج در امان بمانید. چون آب بسیار متلاطم است و ضربه های شدیدی به شما وارد می کند. از ناحیه شکست موج به طرف دریا، معمولاً شرایط آرام تر است و اگر بتوانید خود را روی آب نگه دارید و به همان طرف شنا کنید، از جریان شکافی در امانید.

نکته مهم این است که خود را روی امواج بزرگ شناور نکنید و نفس بگیرید و زیر آب بروید؛ چون نمی توانید در برابر ضربه های آن مقاومت کنید.

در سایه امنیت

فرماندهی دریابانی استان مازندران با تمام توان و تجهیزات خود در سواحل و حتی دریا و نقاط شنا ممنوعه سطح استان مازندران، همراه و همیار مردم است.

دریا برای بچه ها چیز دیگری است، هم آب بازی دارد و هم ساختن اشکال ماسه ای و هم اجازه بازی هایی که شاید هیچ جای دیگر نداشته باشد. بزرگ ترها هم کنار دریا سهل گیرترند البته تا جایی که خطری آنها را تهدید نکند، پس با توجه به مواردی که گفته شد امنیت خود و خانواده تان را بیشتر کنید.