موشک‌های بالستیک ایران مشمول قطعنامه ۲۲۳۱ می‌شوند؟

به گزارش پایگاه 598 به نقل از تسنیم، سازمان ملل متحد طبق توافقی که از قبل میان وزرای خارجه ایران و 1+5 شده بود، قطعنامه‌ای را هفته گذشته تصویب کرد که طبق آن، «از ایران خواسته می‌شود هیچ فعالیتی مرتبط با "موشک‌های بالستیک" طراحی شده با "قابلیت حمل تسلیحات هسته‌ای" صورت ندهد، از جمله شلیک هرگونه موشک با استفاده از چنین فناوری‌های مربوط به موشک‌های بالستیک، تا زمان 8 سال پس از «روز پذیرش برجام» یا تا زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارشی ارائه دهد که جمع‌بندی مبسوط را تأیید کند، بسته به اینکه کدام زودتر اتفاق افتد».

این بند در قالب پاراگراف سوم از ضمیمه B قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد قید شده و به تصویب اعضای شورای امنیت نیز رسیده است. اما سوال اینجاست که آیا موشک‌های بالستیک ایران مشمول این بند از قطعنامه شورای امنیت می‌شود یا خیر؟

برای پاسخ به این سوال، باید موشک‌ها را از منظر سر جنگی یا همان کلاهک موشک، مورد بررسی قرار داد تا متوجه شد که آیا این بند شامل موشک های بالستیک ایران می‌شود یا خیر.

کلاهک موشک‌های بالستیک

موشک‌های بالستیک موجود در جهان از کلاهک‌های مختلفی بهره‌مند هستند که مخرب ترین آنها، همان کلاهک‌های اتمی هستند که می‌توانند با اصابت به یک شهر، هزاران نفر را قتل عام کرده و محیط زیست آن منطقه را برای ده‌ها سال نابود کنند.

اما به غیر از کلاهک‌های اتمی (اعم از ضعیف شده یا ضعیف نشده)، استفاده از کلاهک‌های دیگری نیز در جهان معمول است. برای نمونه کلاهک بارشی یا همان بارانی، شدیدالانفجار، هوشمند و جستجوگر، آتش‌زا، خوشه‌ای و ترکشی از جمله مشهورترین سرهای جنگی موشک‌های بالستیک هستند.

 کشورها نیز بنابر ماموریت واحدهای نظامی شلیک‌کننده موشک بالستیک، از موشک‌های متنوع با سرهای جنگی متنوعی بهره‌ می‌گیرند تا هدف مورد نظر را با دقت بالا و کیفیت مناسبی مورد اصابت قرار داده و منهدم کنند.

 سر جنگی موشک‌های بالستیک ایران

جمهوری اسلامی ایران در میان تولید کنندگان موشک‌های بالستیک به واسطه تولید موشک‌های متعدد برد بلند و مشهور، از وجهه خاص‌تری برخوردار است.

نام موشک	برد	کلاهک - سر جنگی	وزن سر جنگی	نوع
موشک سجیل	2000 کیلومتر	معمولی، بارانی	650 کیلوگرم	زمین به زمین
موشک قدر H	حدود 1700 کیلومتر	معمولی، بلاست، بارانی	650 کیلوگرم	زمین به زمین
موشک قدر F	1950 کیلومتر	معمولی، بارانی، بلاست	650 کیلوگرم	زمین به زمین
موشک شهاب 3	1150 کیلومتر	معمولی، بارانی، بلاست	670 کیلو گرم	زمین به زمین
موشک قیام	800 کیلومتر	معمولی، بلاست، بارانی	645 کیلوگرم	زمین به زمین
موشک فاتح 110	300 کیلومتر	معمولی	650 کیلوگرم	زمین به زمین (نقطه‌زن)

 ** توضیح 1: منظور از سرجنگی معمولی در جدول فوق، همان سرهای جنگی انفجاری است.

* توضیح 2: کلاهک‌های بلاست همان سرهای جنگی شدیدالانفجار هستند

آیا بند 3 ضمیمه B قطعنامه شورای امنیت شامل ایران می‌شود؟

طبق بند سوم ضمیمه بی قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، از ایران خواسته شده که هیچ فعالیتی مرتبط با "موشک‌های بالستیک طراحی شده با قابلیت حمل تسلیحات هسته‌ای" صورت ندهد و حتی شلیک هرگونه موشک با استفاده از چنین فناوری‌های مربوط به موشک‌های بالستیک، تا 8 سال دیگر نیز ممنوع شده است.

اصولا در مورد موشک‌ها، موشک‌های بالستیک به دلیل نوع عملکردشان، اهمیت خاصی برخوردارند چرا که بالستیک‌ها باید در مرحله نخست از جو زمین خارج شده و سپس با تغییر جهت، شکل افقی به خود گرفته و با طی مسیر از قبل برنامه ریزی شده، خود را بالای سر هدف رسانده و سپس با ورود مجدد به داخل جو زمین، با سرعت بیش از 2 ماخ روی هدف فرود بیایند.

این فرآیند، حتی شناسایی و انهدام موشک‌های بالستیک را برای کشورهای مختلف با مشکل مواجه کرده است.

موشک‌های بالستیک، از 4 بخش اصلی تشکیل شده‌اند: 1- بدنه و موتور 2- سامانه هدایت و کنترل 3-موتور 4- سر جنگی

بر اساس این تقسیم بندی، لازمه‌ی شلیک یک موشک بالستیک برای حرکت به سوی هدف، فقط 3 بخش اول است و بخش سوم نیز بنابر نیاز تعیین می‌شود لذا موشک‌های بالستیک این قابلیت را دارند که به کلاهک‌های مختلف و متعدد تجهیز شوند، کما اینکه هم‌اکنون روسیه، هند، آمریکا، کره شمالی و . . . نیز موشک‌های بالستیک خود را به کلاهک‌های مختلف مجهز کرده‌اند.

 با این حساب، اگر کشوری به تکنولوژی ساخت سرهای جنگی متفاوت دست یابد، نصب این کلاهک‌ها روی موشک‌های بالستیک با اندکی تغییر در موشک، کار چندان دشواری نیست کما اینکه پیش از این به طور مثال، موشک بالستیک قیام سر جنگی معمولی داشت اما چندی پیش با دستیابی متخصصان کشورمان به تکنولوژی ساخت سرهای جنگی بلاست و بارانی، نمونه‌های متعددی از موشک‌های قیام به سرهای جنگی بلاست و بارانی تجهیز شده‌اند، حتی در مورد موشک‌های غیر بالستیک نیز این موضوع صادق است چنانکه سر جنگی راکت زلزال (از مشهورترین راکت‌های ایران) اخیر به سر جنگی بارشی تغییر یافت لذا موشک‌های بالستیک ایرانی همانند کشورهای مختلف جهان، قابلیت حمل همه‌نوع سر جنگی از جمله کلاهک اتمی را دارا هستند ولی طبق فتوای علنی امام خامنه‌ای، جمهوری اسلامی ایران ساخت، تولید و استفاده از سلاح‌های اتمی را حرام می‌داند و تاکنون هیچ قدمی در جهت فعالیت در این حوزه برنداشته است.


اما با این حال، با توجه به اینکه بالستیک‌های ایرانی قابلیت حمل کلاهک اتمی را دارا هستند، شامل بند 3 ضمیمه B قطعنامه شورای امنیت مبنی بر عدم شلیک و توقف فعالیت در رابطه با موشک‌های بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای می‌شوند و حالا این سوال پیش می‌آید که آیا ایران فعالیت خود در حوزه موشک‌های بالستیک را با این قطعنامه متوقف خواهد کرد؟