به گزارش پایگاه 598، از خدا که پنهان نیست از شما چه پنهان یکی دو روز مانده به آخر ماه روزه
طاقت‌مان طاق و جفت می‌شد و به قول اهل ستوه و ضله به این جایمان می‌رسید.
نوجوان بودیم و سال اولی. صورت‌مان تازه کرک و پر انداخته بود و برای این
که ثابت کنیم مرد شده‌ایم یک راهش این بود که روزه بگیریم؛ آن هم نه کله
گنجشکی و نیم بند بلکه صیامی بالا بلند، صیامی مردافکن!
اوج کُری‌خوانی ما در ماه رمضان تابستان‌ها بود. دست کم سیزده چهارده ساعت از آب و غذا خبری نبود. یعنی بود منتها کسی به خودش جرات نمی‌داد تا نزدیک‌اش شود. بی‌خیال گرما و تشنگی گرم بازی می‌شدیم و روی آسفالت یا خاک داغ "گل کوچیک" بازی می‌کردیم. بازی که تمام می‌شد زبان‌مان چسبیده بود به سقف دهانمان. تنها کاری که از دست‌مان برمی آمد این بود که دست و رویی بشوییم و طاقت تشنگی را تا وقت افطار تاب بیاوریم. بعضی‌ها البته تحمل نمی‌کردند و آشکارا از خجالت لیوان آب یخ درمی‌آمدند که خُب... همین چیزی که بودند بودند دیگر اما عده‌ای هم زیر جلکی دمی به خمره می‌زدند و بعد ادای ننه من غریب‌ام بازی درمی‌آوردند که هنوز و همچنان روزه‌اند. من چه طور!؟ من... من.. الهی العفو!
خلاصه کنم؛ غروب استهلال ماه شوال همه می‌رفتیم روی پشت‌بام و چشم می‌دواندیم به خط افق تا به قول حافظ " داس مه نو" را رویت کنیم. همین که کسی هلال ماه را رصد می‌کرد اولش داد می‌زد: "اوناهاش! اوناهاش!" بعد یک دفعه خودش را جمع و جور می‌کرد و بانگ الله اکبر برمی‌آورد. بعد همه می‌رفتیم وضو می‌گرفتیم و دیده بوسی می‌کردیم. آن سال‌ها دیدن روی ماه سخت و دشوار نبود چون این همه ساختمان و دود و دم در کار نبود. آن روزها طلوع و غروب آفتاب معنی داشت. معنی می‌داد به همه چیز. حتی به بازیگوشی‌های ما.
نمی‌دانم رسم رویت ماه نو به این سبک و سیاق از کجا آمده بود و هنوز هم نمی‌دانم اما هر چه بود شور و حالی داشت برای خودش مثل همه رسم‌هایی که در ماه رمضان جاری است.
بگذریم... مطلبی که در ادامه می‌خوانید درنگ مختصری است بر رسوم عید فطر با تکیه بر آیین عرب‌های خوب و اهل دل خوزستان برای این روز فرخنده. قبل از این که بخوانید؛ عیدتان مبارک!
هر آدمی برای هر عمل خوب و قشنگی که انجام می‌دهد پاداشی و جایزه‌ای دریافت می‌کند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، منطقه خوزستان، برای مثال بهترین فیلم‌ها اسکار می‌گیرند یا به بهترین کشف و اثر دانشمندان و نویسندگان نوبل می‌دهند و... خلاصه مواردی از این دست.
در دین اسلام هم این سنت حسنه وجود دارد چون برای مؤمنان بهشتی ابدی در نظر گرفته شده و به همین سیاق پاداش و جایزه روزه‌داری عید سعید فطر است. در کل، عیدهای اسلامی نشانه‌ای از گشایش درهای رحمت الهی‌اند.
ماه مبارک رمضان با تمام خوشی‌ها و البته سختی‌ها و مشقت‌های موجه‌اش به ویژه در روزهای سوزان و گرمای خرماپزان تابستان خوزستان رو به پایان است. درست است که دوری از رحمت‌ها و فضایل، از روزه‌داری، از شبی که به هزار ماه می‌ارزد، از الغوث الغوث گفتن‌ها، قرآن به سر گرفتن‌ها، از برکت نذری‌ها و صله رحم، استجابت دعا بر سر مائده خداوندی، دعای ربنای قبل از اذان و شب زنده‌دار‌های سحر برای هر مسلمانی سخت است اما پاداش آن عیدی به وسعت مغفرت و زدودن گناهان کبیره و صغیره است.
شب نشینی‌های دلچسب ماه رمضان رفت. طلب بخشش و شب قدر امسال گذشت. روزه در گرما و جهاد اکبر در ماه رمضان تمام شد. اما به راستی پیروز این جهاد کیست؟ پیروزی نصیب کسانی می‌شود که به ندای دل‌شان لبیک گفتند و از دریای ماه مبارک رمضان و الطاف بی‌کرانش نوشیدند و سیراب گشتند.
روز اول ماه شوال را بدین سبب عید فطر خوانده‌اند که در این روز امر امساک و صوم از خوردن و آشامیدن برداشته شده و رخصت داده شد که مؤمنان در این روز افطار کنند و روزه خود را بشکنند. فطر و فطور به معنای خوردن و آشامیدن یا ابتدای خوردن و آشامیدن است. نیز گفته شده که به معنای آغاز خوردن و آشامیدن پس از مدتی نخوردن و نیاشامیدن است. ابتدای خوردن و آشامیدن را افطار می‌نامند. از این رو است که پس از اتمام روز و هنگامی که مغرب شرعی در روزهای ماه رمضان شروع می‌شود انسان افطار می‌کند. یعنی اجازه خوردن پس از امساک از خوردن به او داده می‌شود.
عید فطر در هر شهر و دیاری و در میان هر ایل و تبار و قومی به گونه‌ای شادی‌آفرین است و به شکلی خاص جشن گرفته می‌شود. شاید در این بین جالب باشد بدانیم دیگر اقوام و هموطنان ما این روز باشکوه را چه گونه می‌گذرانند.
در آذربایجان شرقی بزرگترها بعد از رویت هلال ماه رمضان به چهره یک کودک معصوم یا یک فرد مومن و نمازخوان نگاه می‌کنند. در استان مازندران مردم برخی شهرها با پختن آش دوغ و رشته و توزیع آن در میان مردم بر سر مزار مردگان خود نذر خود را ادا می‌کنند. طبخ آش معروف به آش حضرت ابوالفضل العباس (ع) و توزیع آن در صبحگاه عید بین مردم از آداب و رسوم قدیمی این روز در بین یزدی‌ها است. در ساوه در روز عید سعید فطر فرستادن عیدی توسط تازه داماد به خانه نامزد خود رسم است و در استان هرمزگان مردم در روز عید فطر با صبحانه عید شامل چای، برنج و گوشت پذیرایی می‌شوند.
اما خوزستانی‌ها این فریضه و عید بزرگ اسلامی را متفاوت‌تر، خاص‌تر و باشکوه بیشتری به پا می‌دارند. عرب‌های خوزستان پس سپری کردن شب‌های ماه مبارک رمضان با دور هم نشینی در منازل برای عبادت یا جلسات قرآن در میان اکثر جوانان عرب خوزستان و همچنین برگزاری بازی "امحیبس" یا همان گل یا پوچ خودمان به عنوان بهانه‌ای برای شادی و تفریح در شب‌های این ماه که به صورت دسته جمعی و شاد همراه با خواندن ترانه‌های عربی قدیمی انجام می‌شود و شب زنده‌داری‌ها به استقبال عید فطر می‌روند.
عرب‌های خوزستان دو روز قبل از عید را "ام‌الوسخ" و یک روز مانده به عید را "ام‌الحلس" می‌نامند. "ام‌الوسخ" به معنای روز چرکین است. در این روز مردم عرب به نظافت خانه‌های خود می‌پردازند تا دستاویزی باشد برای خانه تکانی. روز بعد از "ام‌الوسخ" را "ام‌الحلس" می‌نامند. "ام‌الحلس" نیز که نامی محلی و قدیمی است به معنای روز نظافت و رسیدگی شخصی است که در آن جوانان به ظاهر خود رسیدگی می‌کنند و همه مهیای رسیدن عید می‌شوند.
ریش سفیدان و بزرگان هر خاندان این عید را بهترین زمان برای دور ریختن کینه‌ها و کدورت‌ها میان دو برادر یا آشنایانی که از یکدیگر کدورتی به دل داشته باشند، می‌دانند و تلاش می‌کنند با آشتی دادن آنها بذر دوستی و محبت را در دل‌ها بکارند و فضا را برای عید مهیا می‌کنند.
هلال ماه شوال که رؤیت شد ابتدا اعضای خانواده به یکدیگر تبریک می‌گویند و بعد از آن پیرمردان، میانسالان و جوانان هر قبیله‌ای شب عید نزد خانواده‌هایی می‌روند که عزیزی را در طول سال از دست داده‌اند تا عید را به بازماندگان تبریک بگویند و به آنها دلداری داده باشند.
شب عید نزد مردم عرب خوزستان دیگر مانند شب‌های یک ماه پیش نیست. همه زود می‌خوابند تا فردا صبح اول وقت آماده نماز عید فطر شوند. مرد و زن، پیر و جوان با لباس و رخت نو و مخصوص عید که معمولاً لباس عربی دشداشه، چفیه و عگال برای مردان و عبا، شله و ثوب برای خانم‌هاست به سوی نماز عید می‌شتابند تا ندای «اللّهُمَّ اَهْلَ الکِبْریاءِ وَالعَظَمَةِ، وَاَهْلَ الْجُودِ وَالْجَبَرُوتِ، وَاَهْلَ العَفْوِ وَالرَّحْمَةِ، وَاَهْلَ التَّقْوَی وَالمَغْفِرَةِ» سر دهند.
صبح عید فطر مادر خانواده حلوایی با خرما و نوشیدنی داغ دارچین که جایگزین چای شده و موادش را از شب قبل آماده کرده درست می‌کند و آن را سر سفره عید فطر کنار آجیل می‌گذارد تا با آن از مهمان پذیرایی کند. پدر خانه هم خود را برای آمدن مهمان‌ها و استقبال از آنها آماده می‌کند.
جوانان سپس بنا به رسم عشایر خوزستان با «هوسه» و پایکوبی کوچه‌های محلات را طی می‌کنند و به منزل ریش سفیدان و بزرگان قبایل می‌روند و در مضیف (مکان پذیرایی) گرد هم می‌آیند. برخی در این مجلس به شعرسرایی می‌پردازند و صدای ترنم شعرهای شعبی به گوش می‌رسد. قهوه هم که پای ثابت تمام مراسم و جشن‌ها چه در غم و چه در شادی در میان عرب‌ها است. قهوه را برای تمام مهمانان آماده و تعارف می‌کنند و با آجیل کام خود را شیرین می‌کنند و تلخی قهوه را همان طور که تلخی زندگی را این روزها از یاد برده‌اند، از بین می‌برند و در پایان عید دیدنی از هر خانه‌ای به کودکان آن خانه عیدی می‌دهند.
در روز عید فطر در همه خانه‌ها باز است و همسایه‌ها با گفتن «یا الله» و «عیدکم مبارک یا اهل البیت» وارد خانه‌ها شده و با گفتن جملاتی نظیر «عیدکم مبارک» و «ایامکم سعیده» و «الله ایعوده علیکم بخیر و عافیة» که ورد زبان کوچک و بزرگ و زن و مرد است به خانه همسایه‌ها می‌روند.
ظهر روز عید هم تمام پسران یا برادران خانواده در خانه پدری یا برادر بزرگ‌تر دور هم جمع می‌شوند و بازار بگو و بخند را گرم می‌کنند و ناهار را دور هم و سر یک سفره صرف می‌کنند. بعد از ظهر هم پدر خانواده پس از تبریک عید به تک تک پسرها عیدی آنها را که از صبح روز عید کنار گذاشته می‌دهد. مراسم و آیین عید فطر به دلیل طولانی بودن در این منطقه و در میان عرب‌های خوزستان بیش از ۲ روز تعطیلی رسمی است. گاهی به یک هفته هم می‌کشد.
امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) در یکی از اعیاد فطر خطبه‌ای خوانده‌اند و در آن مؤمنان را بشارت و مبطلان را بیم داده‌اند. تشبیه این عید بزرگ اسلامی به روز قیامت روزی که بدکار از نیکوکار و خیر از شر جدا و شناسایی می‌شود و بشارتی که به مؤمنان داده می‌شود در این خطبه امام علی (ع) بسیار جالب توجه است:
«ای مردم! این روز شما روزی است که نیکوکاران در آن پاداش می‌گیرند و زیانکاران و تبهکاران در آن مایوس و ناامید می‌گردند و این شباهتی زیاد به روز قیامت‌تان دارد. پس با خارج شدن از منازل و رهسپار جایگاه نماز عید شدن به یاد آورید، خروج‌تان از قبرها و رفتن‌تان را به سوی پروردگار و با ایستادن در جایگاه نماز به یاد آورید، ایستادن در برابر پروردگارتان را و با بازگشت به سوی منازل خود متذکر شوید، بازگشت‌تان را به سوی منازل‌تان در بهشت برین. ای بندگان خدا! کمترین چیزی که به زنان و مردان روزه‌دار داده می‌شود این است که فرشته‌ای در آخرین روز ماه رمضان به آنان ندا می‌دهد و می‌گوید: هان! بشارت‌تان باد ای بندگان خدا که گناهان گذشته‌تان آمرزیده شد. پس به فکر آینده خویش باشید که چه گونه بقیه ایام را بگذرانید.»
عید فطر دارای اعمال و عباداتی است که در روایات معصومین (ع) به آنها پرداخته شده و ادعیه خاصی نیز آمده است. در صحیفه سجادیه نیز دعایی از امام سجاد (ع) به مناسبت وداع با ماه مبارک رمضان و استقبال از عید سعید فطر وارد شده است. در این دعا به زیبایی فضیلت این عید بزرگ بیان شده و از آن به روز پاک‌سازی گناهان، روز توبه و قبولی طاعات و همچنین روز گردهمایی و اتحاد و وحدت مسلمانان یاد شده است:
«پروردگارا! بر محمد و آل محمد درود فرست و مصیبت ما را در این ماه جبران کن و روز فطر را بر ما عیدی مبارک و خجسته بگردان و آن را از بهترین روزهایی قرار ده که بر ما گذشته است که در این روز بیشتر ما را مورد عفو قرار دهی و گناهان‌مان را بشویی و خداوندا بر ما ببخشای آن چه در پنهان و آشکارا گناه گردانیم. خداوندا! در این روز عید فطرمان که برای مؤمنان روز عید و خوشحالی و برای مسلمانان روز اجتماع و گردهمایی قرار دادی از هر گناهی که مرتکب شده‌ایم و هر کار بدی که کرده‌ایم و هر نیت ناشایسته‌ای که در ضمیرمان نقش بسته است به سوی تو باز می‌گردیم و توبه می‌کنیم توبه‌ای که در آن بازگشت به گناه هرگز نباشد و بازگشتی که در آن هرگز روی آوردن به معصیت نباشد. بارالها! این عید را بر تمام مؤمنان مبارک گردان و در این روز ما را توفیق بازگشت به سویت و توبه از گناهان عطا فرما.»
اوج کُری‌خوانی ما در ماه رمضان تابستان‌ها بود. دست کم سیزده چهارده ساعت از آب و غذا خبری نبود. یعنی بود منتها کسی به خودش جرات نمی‌داد تا نزدیک‌اش شود. بی‌خیال گرما و تشنگی گرم بازی می‌شدیم و روی آسفالت یا خاک داغ "گل کوچیک" بازی می‌کردیم. بازی که تمام می‌شد زبان‌مان چسبیده بود به سقف دهانمان. تنها کاری که از دست‌مان برمی آمد این بود که دست و رویی بشوییم و طاقت تشنگی را تا وقت افطار تاب بیاوریم. بعضی‌ها البته تحمل نمی‌کردند و آشکارا از خجالت لیوان آب یخ درمی‌آمدند که خُب... همین چیزی که بودند بودند دیگر اما عده‌ای هم زیر جلکی دمی به خمره می‌زدند و بعد ادای ننه من غریب‌ام بازی درمی‌آوردند که هنوز و همچنان روزه‌اند. من چه طور!؟ من... من.. الهی العفو!
خلاصه کنم؛ غروب استهلال ماه شوال همه می‌رفتیم روی پشت‌بام و چشم می‌دواندیم به خط افق تا به قول حافظ " داس مه نو" را رویت کنیم. همین که کسی هلال ماه را رصد می‌کرد اولش داد می‌زد: "اوناهاش! اوناهاش!" بعد یک دفعه خودش را جمع و جور می‌کرد و بانگ الله اکبر برمی‌آورد. بعد همه می‌رفتیم وضو می‌گرفتیم و دیده بوسی می‌کردیم. آن سال‌ها دیدن روی ماه سخت و دشوار نبود چون این همه ساختمان و دود و دم در کار نبود. آن روزها طلوع و غروب آفتاب معنی داشت. معنی می‌داد به همه چیز. حتی به بازیگوشی‌های ما.
نمی‌دانم رسم رویت ماه نو به این سبک و سیاق از کجا آمده بود و هنوز هم نمی‌دانم اما هر چه بود شور و حالی داشت برای خودش مثل همه رسم‌هایی که در ماه رمضان جاری است.
بگذریم... مطلبی که در ادامه می‌خوانید درنگ مختصری است بر رسوم عید فطر با تکیه بر آیین عرب‌های خوب و اهل دل خوزستان برای این روز فرخنده. قبل از این که بخوانید؛ عیدتان مبارک!
هر آدمی برای هر عمل خوب و قشنگی که انجام می‌دهد پاداشی و جایزه‌ای دریافت می‌کند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، منطقه خوزستان، برای مثال بهترین فیلم‌ها اسکار می‌گیرند یا به بهترین کشف و اثر دانشمندان و نویسندگان نوبل می‌دهند و... خلاصه مواردی از این دست.
در دین اسلام هم این سنت حسنه وجود دارد چون برای مؤمنان بهشتی ابدی در نظر گرفته شده و به همین سیاق پاداش و جایزه روزه‌داری عید سعید فطر است. در کل، عیدهای اسلامی نشانه‌ای از گشایش درهای رحمت الهی‌اند.
ماه مبارک رمضان با تمام خوشی‌ها و البته سختی‌ها و مشقت‌های موجه‌اش به ویژه در روزهای سوزان و گرمای خرماپزان تابستان خوزستان رو به پایان است. درست است که دوری از رحمت‌ها و فضایل، از روزه‌داری، از شبی که به هزار ماه می‌ارزد، از الغوث الغوث گفتن‌ها، قرآن به سر گرفتن‌ها، از برکت نذری‌ها و صله رحم، استجابت دعا بر سر مائده خداوندی، دعای ربنای قبل از اذان و شب زنده‌دار‌های سحر برای هر مسلمانی سخت است اما پاداش آن عیدی به وسعت مغفرت و زدودن گناهان کبیره و صغیره است.
شب نشینی‌های دلچسب ماه رمضان رفت. طلب بخشش و شب قدر امسال گذشت. روزه در گرما و جهاد اکبر در ماه رمضان تمام شد. اما به راستی پیروز این جهاد کیست؟ پیروزی نصیب کسانی می‌شود که به ندای دل‌شان لبیک گفتند و از دریای ماه مبارک رمضان و الطاف بی‌کرانش نوشیدند و سیراب گشتند.
روز اول ماه شوال را بدین سبب عید فطر خوانده‌اند که در این روز امر امساک و صوم از خوردن و آشامیدن برداشته شده و رخصت داده شد که مؤمنان در این روز افطار کنند و روزه خود را بشکنند. فطر و فطور به معنای خوردن و آشامیدن یا ابتدای خوردن و آشامیدن است. نیز گفته شده که به معنای آغاز خوردن و آشامیدن پس از مدتی نخوردن و نیاشامیدن است. ابتدای خوردن و آشامیدن را افطار می‌نامند. از این رو است که پس از اتمام روز و هنگامی که مغرب شرعی در روزهای ماه رمضان شروع می‌شود انسان افطار می‌کند. یعنی اجازه خوردن پس از امساک از خوردن به او داده می‌شود.
عید فطر در هر شهر و دیاری و در میان هر ایل و تبار و قومی به گونه‌ای شادی‌آفرین است و به شکلی خاص جشن گرفته می‌شود. شاید در این بین جالب باشد بدانیم دیگر اقوام و هموطنان ما این روز باشکوه را چه گونه می‌گذرانند.
در آذربایجان شرقی بزرگترها بعد از رویت هلال ماه رمضان به چهره یک کودک معصوم یا یک فرد مومن و نمازخوان نگاه می‌کنند. در استان مازندران مردم برخی شهرها با پختن آش دوغ و رشته و توزیع آن در میان مردم بر سر مزار مردگان خود نذر خود را ادا می‌کنند. طبخ آش معروف به آش حضرت ابوالفضل العباس (ع) و توزیع آن در صبحگاه عید بین مردم از آداب و رسوم قدیمی این روز در بین یزدی‌ها است. در ساوه در روز عید سعید فطر فرستادن عیدی توسط تازه داماد به خانه نامزد خود رسم است و در استان هرمزگان مردم در روز عید فطر با صبحانه عید شامل چای، برنج و گوشت پذیرایی می‌شوند.
اما خوزستانی‌ها این فریضه و عید بزرگ اسلامی را متفاوت‌تر، خاص‌تر و باشکوه بیشتری به پا می‌دارند. عرب‌های خوزستان پس سپری کردن شب‌های ماه مبارک رمضان با دور هم نشینی در منازل برای عبادت یا جلسات قرآن در میان اکثر جوانان عرب خوزستان و همچنین برگزاری بازی "امحیبس" یا همان گل یا پوچ خودمان به عنوان بهانه‌ای برای شادی و تفریح در شب‌های این ماه که به صورت دسته جمعی و شاد همراه با خواندن ترانه‌های عربی قدیمی انجام می‌شود و شب زنده‌داری‌ها به استقبال عید فطر می‌روند.
عرب‌های خوزستان دو روز قبل از عید را "ام‌الوسخ" و یک روز مانده به عید را "ام‌الحلس" می‌نامند. "ام‌الوسخ" به معنای روز چرکین است. در این روز مردم عرب به نظافت خانه‌های خود می‌پردازند تا دستاویزی باشد برای خانه تکانی. روز بعد از "ام‌الوسخ" را "ام‌الحلس" می‌نامند. "ام‌الحلس" نیز که نامی محلی و قدیمی است به معنای روز نظافت و رسیدگی شخصی است که در آن جوانان به ظاهر خود رسیدگی می‌کنند و همه مهیای رسیدن عید می‌شوند.
ریش سفیدان و بزرگان هر خاندان این عید را بهترین زمان برای دور ریختن کینه‌ها و کدورت‌ها میان دو برادر یا آشنایانی که از یکدیگر کدورتی به دل داشته باشند، می‌دانند و تلاش می‌کنند با آشتی دادن آنها بذر دوستی و محبت را در دل‌ها بکارند و فضا را برای عید مهیا می‌کنند.
هلال ماه شوال که رؤیت شد ابتدا اعضای خانواده به یکدیگر تبریک می‌گویند و بعد از آن پیرمردان، میانسالان و جوانان هر قبیله‌ای شب عید نزد خانواده‌هایی می‌روند که عزیزی را در طول سال از دست داده‌اند تا عید را به بازماندگان تبریک بگویند و به آنها دلداری داده باشند.
شب عید نزد مردم عرب خوزستان دیگر مانند شب‌های یک ماه پیش نیست. همه زود می‌خوابند تا فردا صبح اول وقت آماده نماز عید فطر شوند. مرد و زن، پیر و جوان با لباس و رخت نو و مخصوص عید که معمولاً لباس عربی دشداشه، چفیه و عگال برای مردان و عبا، شله و ثوب برای خانم‌هاست به سوی نماز عید می‌شتابند تا ندای «اللّهُمَّ اَهْلَ الکِبْریاءِ وَالعَظَمَةِ، وَاَهْلَ الْجُودِ وَالْجَبَرُوتِ، وَاَهْلَ العَفْوِ وَالرَّحْمَةِ، وَاَهْلَ التَّقْوَی وَالمَغْفِرَةِ» سر دهند.
صبح عید فطر مادر خانواده حلوایی با خرما و نوشیدنی داغ دارچین که جایگزین چای شده و موادش را از شب قبل آماده کرده درست می‌کند و آن را سر سفره عید فطر کنار آجیل می‌گذارد تا با آن از مهمان پذیرایی کند. پدر خانه هم خود را برای آمدن مهمان‌ها و استقبال از آنها آماده می‌کند.
جوانان سپس بنا به رسم عشایر خوزستان با «هوسه» و پایکوبی کوچه‌های محلات را طی می‌کنند و به منزل ریش سفیدان و بزرگان قبایل می‌روند و در مضیف (مکان پذیرایی) گرد هم می‌آیند. برخی در این مجلس به شعرسرایی می‌پردازند و صدای ترنم شعرهای شعبی به گوش می‌رسد. قهوه هم که پای ثابت تمام مراسم و جشن‌ها چه در غم و چه در شادی در میان عرب‌ها است. قهوه را برای تمام مهمانان آماده و تعارف می‌کنند و با آجیل کام خود را شیرین می‌کنند و تلخی قهوه را همان طور که تلخی زندگی را این روزها از یاد برده‌اند، از بین می‌برند و در پایان عید دیدنی از هر خانه‌ای به کودکان آن خانه عیدی می‌دهند.
در روز عید فطر در همه خانه‌ها باز است و همسایه‌ها با گفتن «یا الله» و «عیدکم مبارک یا اهل البیت» وارد خانه‌ها شده و با گفتن جملاتی نظیر «عیدکم مبارک» و «ایامکم سعیده» و «الله ایعوده علیکم بخیر و عافیة» که ورد زبان کوچک و بزرگ و زن و مرد است به خانه همسایه‌ها می‌روند.
ظهر روز عید هم تمام پسران یا برادران خانواده در خانه پدری یا برادر بزرگ‌تر دور هم جمع می‌شوند و بازار بگو و بخند را گرم می‌کنند و ناهار را دور هم و سر یک سفره صرف می‌کنند. بعد از ظهر هم پدر خانواده پس از تبریک عید به تک تک پسرها عیدی آنها را که از صبح روز عید کنار گذاشته می‌دهد. مراسم و آیین عید فطر به دلیل طولانی بودن در این منطقه و در میان عرب‌های خوزستان بیش از ۲ روز تعطیلی رسمی است. گاهی به یک هفته هم می‌کشد.
امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) در یکی از اعیاد فطر خطبه‌ای خوانده‌اند و در آن مؤمنان را بشارت و مبطلان را بیم داده‌اند. تشبیه این عید بزرگ اسلامی به روز قیامت روزی که بدکار از نیکوکار و خیر از شر جدا و شناسایی می‌شود و بشارتی که به مؤمنان داده می‌شود در این خطبه امام علی (ع) بسیار جالب توجه است:
«ای مردم! این روز شما روزی است که نیکوکاران در آن پاداش می‌گیرند و زیانکاران و تبهکاران در آن مایوس و ناامید می‌گردند و این شباهتی زیاد به روز قیامت‌تان دارد. پس با خارج شدن از منازل و رهسپار جایگاه نماز عید شدن به یاد آورید، خروج‌تان از قبرها و رفتن‌تان را به سوی پروردگار و با ایستادن در جایگاه نماز به یاد آورید، ایستادن در برابر پروردگارتان را و با بازگشت به سوی منازل خود متذکر شوید، بازگشت‌تان را به سوی منازل‌تان در بهشت برین. ای بندگان خدا! کمترین چیزی که به زنان و مردان روزه‌دار داده می‌شود این است که فرشته‌ای در آخرین روز ماه رمضان به آنان ندا می‌دهد و می‌گوید: هان! بشارت‌تان باد ای بندگان خدا که گناهان گذشته‌تان آمرزیده شد. پس به فکر آینده خویش باشید که چه گونه بقیه ایام را بگذرانید.»
عید فطر دارای اعمال و عباداتی است که در روایات معصومین (ع) به آنها پرداخته شده و ادعیه خاصی نیز آمده است. در صحیفه سجادیه نیز دعایی از امام سجاد (ع) به مناسبت وداع با ماه مبارک رمضان و استقبال از عید سعید فطر وارد شده است. در این دعا به زیبایی فضیلت این عید بزرگ بیان شده و از آن به روز پاک‌سازی گناهان، روز توبه و قبولی طاعات و همچنین روز گردهمایی و اتحاد و وحدت مسلمانان یاد شده است:
«پروردگارا! بر محمد و آل محمد درود فرست و مصیبت ما را در این ماه جبران کن و روز فطر را بر ما عیدی مبارک و خجسته بگردان و آن را از بهترین روزهایی قرار ده که بر ما گذشته است که در این روز بیشتر ما را مورد عفو قرار دهی و گناهان‌مان را بشویی و خداوندا بر ما ببخشای آن چه در پنهان و آشکارا گناه گردانیم. خداوندا! در این روز عید فطرمان که برای مؤمنان روز عید و خوشحالی و برای مسلمانان روز اجتماع و گردهمایی قرار دادی از هر گناهی که مرتکب شده‌ایم و هر کار بدی که کرده‌ایم و هر نیت ناشایسته‌ای که در ضمیرمان نقش بسته است به سوی تو باز می‌گردیم و توبه می‌کنیم توبه‌ای که در آن بازگشت به گناه هرگز نباشد و بازگشتی که در آن هرگز روی آوردن به معصیت نباشد. بارالها! این عید را بر تمام مؤمنان مبارک گردان و در این روز ما را توفیق بازگشت به سویت و توبه از گناهان عطا فرما.»
اخبار ویژه
در دیدار هزاران نفر از زنان و دختران؛
بحران انرژی در سایه اختلافات نفت و نیرو؛
سکوت اصلاحطلبان
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
