سیدرضا عظیمی در
گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس در پاسخ به این سوال که پرسید،
دبیر ستاد هدفمندکردن یارانهها اخیراً اعلام کرد که حدود 70 هزار
میلیارد تومان یارانه انرژی در کشور هنوز هدفمند نشده است ولی برخی از
منتقدان چنین رقمی را واقعی نمیدانند نظر شما چیست؟ گفت: اگر به تعریف و
قیمتهای فعلی حاملهای انرژی توجه کنیم، محاسبه رقم یارانه هدفمند نشده
خیلی هم پیچیده نیست. قانون هدفمندکردن یارانهها دولت را مکلف میکند که
قیمتهای داخلی حاملهایی همچون بنزین، گازوئیل و نفت کوره را به 90 درصد
قیمت فوب خلیج فارس و قیمت گاز را به قیمت صادراتی و حاملهایی مثل آب و برق
را به قیمت تمام شده برساند.
وی افزود: من در اینجا فقط 2 حامل نفت خام و گازطبیعی براساس قیمت و آمار و
ارقام مصرف برای شما مثال میزنم. می دانیم که پنج فرآورده اصلی بنزین،
گازوئیل، نفت کوره، نفت سفید و گازمایع محصولات نفت خام و گاز طبیعی هستند.
هم اکنون قیمت نفت خام در بازارهای جهانی حدود 100 دلار است در حالیکه در
داخل نفت 34 دلار است که این فاصله 66 دلاری را دولت بهعنوان یارانه
میپردازد، حال اگر میزان مصرف نفت کشور را که در روز 1.8 میلیون بشکه است
در نظر بگیریم، یعنی دولت در روز بیش از 118 میلیون دلار و در سال حدود 43
میلیارد دلار یارانه میپردازد که 90 درصد آن حدود 39 میلیارد دلار میشود.
عظیمی افزود: همچنین در مورد گاز هم میتوان گفت به طور میانگین در سال
حدود 142 میلیارد مکعب گاز در کشور مصرف میشود که قیمت آن در حال حاضر
حدود 75 تومان است این در حالی است که قیمت صادراتی آن با نرخ دلار 1100
تومانی نیز حدود 380 تومان است حال اگر فرض کنیم این فاصله قیمتی 300 تومان
باشد یعنی دولت در سال حدود 42 میلیارد دلار به گاز یارانه میدهد.
بنابراین فقط این دو حامل حدود 80 میلیارد دلار یارانه هدفمند نشده را به
خود اختصاص داده اند.
مدیرکل دفتر سیاستهای پولی وزارت اقتصاد درباره اینکه گفته شده افرادی که
یارانه نقدی 5 تا 10 درصد درآمد ماهانه آنها را تشکیل میدهد در گام دوم
اجرای قانون یارانه دریافت نخواهند کرد، گفت: من اخیراً تحلیلی در رابطه با
این خبر دیدم که نه تنها واقعی نبود بلکه بسیار گمراه کننده بود. در این
تحلیل گفته شده بود که با احتساب یارانه نقدی 45 هزار و 500 تومانی کسی که
ماهیانه 455 هزار تومان درآمد دارد از دریافت یارانه محروم میشود در
حالیکه این تحلیل اشتباه است.
به گفته وی، اولاً دلیل آنکه 10-5 درصد بیان شده و عدد مشخصی اعلام نشده
تفاوت الگوی مصرف شهر و روستا و خانوارها با یکدیگر است، ضمن اینکه تعیین
مرزهای یک عدد دقیق درعمل مشکل است. اما اگر فرض کنیم یک خانوار چهار نفر
عضو داشته باشد این خانوار 182 هزار تومان یارانه دریافت می کند اگر فرض
کنیم رقم یارانه این خانوار 5درصد درآمد آنها باشد پس درآمد ماهانه این
خانوار 3 میلیون و 640 هزار تومان در ماه می شود که متوسط درآمد دهک ده
کشور است لذا چنین فردی براساس محاسبات به یارانه نیازی ندارد.
عظیمی افزود: اما ما می دانیم که بعد خانوارها، الگوی مصرف و ترکیب هزینه
های آنها با هم متفاوت است. لذا بنظر می رسد که مسئولین امر بیشتر به دنبال
خانوارهایی با درآمد بیش از 3 میلیون تومان هستند ضمن اینکه همانطور که
اعلام کرده اند در این مرحله در چارچوب خود انصرافی عمل خواهد شد.
وی خاطر نشان کرد: دومین دلیل اشتباه بودن تحلیل آنها این است که مجموع
افراد دهک ده و نه در کشور حدود 15 میلیون نفر است لذا اگر ده میلیون نفر
از دهکهای پردرآمد جامعه هم حذف شود فقط نیمی از دهک نه و کل دهک ده حذف
شده اند که براساس آمار موجود درآمد آنها حدوداً بالای 3 میلیون تومان در
ماه است.