کاخ سفید: تا زمانی که آژانس پایبندی ایران را تایید نکند، تحریم ها کاهش نخواهد یافت

این موافقتنامه بر پایه برنامه اقدام مشترک به دست آمده در تاریخ نوامبر سال ۲۰۱۳ و همچنین چارچوب تعیین شده برای این برنامه جامع اقدام مشترک که دوم آوریل سال ۲۰۱۵ در شهر لوزان سوییس اعلام شد استوار است که زمینه را برای دستیابی گروه پنج به اضافه یک ، ایران و اتحادیه اروپا به نقطه ای که امروز در آن قرار داریم فراهم کرد.

اکنون که این موافقتنامه به دست آمده است آمریکا ، متحدان ما و جامعه بین المللی می توانند بدانند که شروطی سخت و جدید از دستیابی ایران به سلاح هسته ای جلوگیری خواهد کرد.

ساخت بمب هسته ای نیازمند اورانیوم یا پلوتونیوم است. اما به لطف این موافقتنامه ، چهار راه احتمالی ایران برای دستیابی به مواد شکافت پذیر مسدود شده است.

ایران برای ساخت یک بمب اورانیومی به دو عنصر کلیدی نیاز دارد : دهها هزار دستگاه سانتریفوژ و اورانیوم غنی شده با غنای بالا به منظور تولید ماده کافی برای ساخت یک بمب اورانیومی.

در حال حاضر دو مرکز غنی سازی اورانیوم در ایران وجود دارد : تاسیسات نطنز و تاسیسات فردو.

اجازه بدهید ابتدا نگاهی به ذخایر اورنیوم ایران بیندازیم. ایران در حال حاضر برای ساخت هشت تا ۱۰ بمب هسته ای ذخیره اورانیوم دارد.

اما با توجه به این موافقتنامه هسته ای ، ایران باید ذخایر اورانیوم خود را تا ۹۸ درصد کاهش دهد و سطح غنی سازی اورانیوم خود را نیز در سطح سه ممیز ۶۷ صدم درصد حفظ کند که بسیار پایین تر از سطح غنی سازی مورد نیاز برای ساخت بمب است.

ایران همچنین به دهها هزار دستگاه سانتریفوژ نیاز دارد تا با استفاده از آنها اورانیوم غنی شده سطح بالا را برای ساخت بمب تولید کند. ایران در حال حاضر حدود ۲۰ هزار دستگاه سانتریفوژ در تاسیسات نطنز و فردو دارد. اما براساس این موافقتنامه به دست آمده ایران می بایست برای مدت ۱۰ سال آینده تعداد سانتریفوژهای خود را به شش هزار و ۱۰۴ دستگاه کاهش دهد. و تنها سانتریفوژهایی که ایران اجازه خواهد داشت از آنها استفاده کند قدیمی ترین مدل این دستگاه هاست که از کمترین کارآیی برخوردار است.

سومین راهی که ایران می تواند به سلاح هسته ای دست یابد استفاده از پلوتونیوم در سطح تسلیحاتی است. تنها سایتی که ایران می تواند چنین کاری را در آن انجام دهد رئاکتور اراک است که یک رئاکتور آب سنگین هسته ای به شمار می رود. در حال حاضر این رئاکتور می تواند در جهت یک برنامه تسلیحاتی به کار گرفته شود اما براساس موافقتنامه به دست آمده ، رئاکتور اراک طراحی مجدد خواهد شد تا نتوان از آن برای تولید پلوتونیوم تسلیحاتی استفاده کرد. همچنین همه میله های سوخت مصرف شده ( که می تواند منبعی برای تولید پلوتونیوم تسلیحاتی باشد ) تا زمانی که این رئاکتور وجود دارد به خارج از ایران ارسال خواهد شد. علاوه بر این ایران قادر نخواهد بود برای دست‌کم ۱۵ سال آینده رئاکتور آب سنگین بسازد. این بدین معنی است که ایران هیچ منبعی برای تولید پلوتونیوم تسلیحاتی نخواهد داشت.

سه راه قبلی در تاسیساتی دنبال می شود که ایران آنها را اعلام کرده است. اما اگر آنها سعی کنند به طور مخفیانه یک برنامه هسته ای را دنبال کنند چطور ؟ به همین علت است که این موافقتنامه اینقدر مهم است. براساس موافقتنامه جدید ، ایران متعهد به یک روند بازرسی ، راستی آزمایی و نظارت استثنایی و محکم شده است. بازرسان بین المللی آژانس بین المللی انرژی اتمی نه تنها پیوسته بر همه بخش های برنامه هسته ای اعلام شده ایران نظارت خواهند داشت بلکه راستی آزمایی خواهند کرد که هیچگونه ماده شکافت پذیر به مکانی مشکوک منتقل نشود. ایران همچنین با اجرای پروتکل الحاقی موافقتنامه پادمان های آژانس بین المللی انرژی اتمی موافقت کرده است. پروتکل الحاقی به بازرسان اجازه خواهد داد هر مکانی را که مشکوک به نظر برسد بازرسی کنند. هرگونه حفره در داخل زمین که ممکن است معادن اورانیوم باشد ، گزارش های اطلاعاتی ، خریدهای توضیح داده نشده یا هشدارهای درمورد ایزوتوپ می تواند منجر به ظن و گمان شود.

ایران در حال حاضر ذخایر عظیمی از اورانیوم غنی شده و حدود ۲۰ هزار دستگاه سانتریفوژ دارد که برای ساخت هشت تا ۱۰ بمب کافی است. اگر چنین موافقتنامه ای وجود نداشته باشد و ایران تصمیم به ساخت بمب بگیرد می تواند ظرف مدت دو تا سه ماه به چنین سلاحی دست یابد.

این موافقتنامه عناصر کلیدی مورد نیاز برای ساخت بمب را از ایران خواهد گرفت و زمان فرار هسته ای ایران را از دو تا سه ماه به یک سال افزایش خواهد داد.

از همه مهم تر اینکه تا زمانی که آژانس بین المللی انرژی اتمی پایبندی این کشور را به تعهدات خود تایید نکند ، تحریم ها علیه ایران کاهش نخواهد یافت. و اگر ایران هر بخش از این موافقتنامه را نقض کند سازمان ملل متحد ، آمریکا و اتحادیه اروپا می توانند تحریم هایی را که اقتصاد این کشور را فلج کرده است مجددا بازگردانند.