موضوعات مهم مذاکرات هسته‌ای

به گزارش پایگاه 598 به نقل از فارس، روزنامه نیویورک‌تایمز روز یکشنبه در پایان روز دوم مذاکرات هسته‌ای در سطح وزیران خارجه در شهر وین اتریش، در گزارشی به تفسیر موضوعات مهم مذاکرات، پرداخت.

در این گزارش با بیان این ادعا که تهران بیش از طرف غربی به حصول توافق نیاز دارد، از «زمان گریز حین اجرای توافق و پس از آن»،‌ «بازرسی از همه‌جا از جمله اماکن نظامی»،‌ «حل مسائل گذشته» و «زمانبندی برداشتن تحریم‌های اقتصادی» به عنوان مسائل مهم مطرح در گفت‌وگوها یاد شده است.

«دیوید سنگر» و «مایکل گوردون» نویسندگان این مطلب، که جهت‌‌گیری‌های آشکار آن‌ها و بیان مطالب نادرست در گزارش‌های هسته‌ای‌شان گاها اعتراض کارشناسان آمریکایی را نیز برانگیخته، در بخش مربوط به زمان گریز، با بیان اینکه تهران به دنبال آن است که پس از انقضای توافق، یعنی دوره حدودا 10 ساله‌ای که در لوزان اعلام شد، به سمت «برنامه هسته‌ای صنعتی» حرکت کند، نوشته‌اند: «اما برخی از کارشناسان نگران هستند که این امر ایران را در موقعیتی به مراتب بهتر از امروز برای حرکت فوری به سمت بمب قرار می‌دهد. تنها همین چشم‌انداز کافی است تا عربستان سعودی را هم به صرافت دستیابی به سلاح بیاندازد.»

این گزارش می‌افزاید: «بنابراین آقای (جان) کری (وزیر خارجه آمریکا) و تیم مذاکره‌کننده‌اش همراه با ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا باید با ایران بر سر اینکه این کشور با چه سرعتی می‌تواند فعالیت‌های غنی‌سازی خود را بین سال‌های 11 تا 15 توافق، بسط و گسترش دهد، به تفاهم برسند. همچنین ایران ذیل توافقی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی موسوم به "پروتکل الحاقی"، باید متعهد شود که هرگونه برنامه‌ای را برای توسعه توانمندی‌های هسته‌ای‌اش بعد از گذشته 10 سال از توافق،‌ از مدت‌ها قبل (به آژانس) اطلاع دهد. اما این "اطلاعیه‌ها" گستره فعالیت‌های این کشور را محدود نمی‌کند.»

در بخش دیگری از این گزارش در مورد بازرسی‌ها، بار دیگر بر لزوم بازرسی از اماکن نظامی تأکید شده و در ادامه آمده است: «دیگر مسئله مربوط به بازرسی که هنوز حل‌نشده باقی مانده، ایجاد یک "کانال اکتساب" است که تمامی فناوری‌های مرتبط با هسته‌ای و همچنین واردات مربوط به آن، از آنجا صورت می‌گیرد.»

بخش دیگر این گزارش مربوط به مسئله ابعاد احتمالی نظامی است که جان کری چندی قبل اعلام کرد بر آن متمرکز نیست، اما پس از آن بار دیگر اعلام کرد که این مسئله باید حل شود.

ابعاد احتمالی نظامی مجموعه‌ای از اسناد ادعایی هستند که بارها از سوی مراجع مختلف مورد تشکیک قرار گرفته‌اند و تهران نیز آن‌ها را ساختگی خوانده است. آژانس بر مبنای همین اسناد خواستار دسترسی به برخی اماکن نظامی و مصاحبه با گروهی از دانشمندان و مقامات ایرانی است.

گرت پورتر روزنامه‌نگار تحقیقی آمریکایی در کتابش تحت عنوان «بحران ساختگی» منشا این اسناد ساختگی را سازمان اطلاعات اسرائیل (موساد) و گروهک تروریستی منافقین دانسته است.

در پایان گزارش سنگر و گوردون به نحوه برداشته شدن تحریم‌های ایران اشاره و عنوان شده است که این تحریم‌ها باید پس از اجرای تعهدات ایران برداشته شوند. به نوشته نیویورک‌تایمز «ارزیابی مقامات آمریکایی این است که برداشتن گام‌های کلیدی بین 6 ماه تا یک سال زمان می‌برد: کاهش شمار سانتریفیوژهای فعال، انبار کردن باقی آن‌ها، کاهش ذخایر اورانیوم ایران،‌ حذف قطعات کلیدی رآکتور آب سنگین و ارائه دسترسی به دانشمندان و اسناد.»

ایران و 6 کشور برای رسیدن به توافق نهایی تا سه‌شنبه (30 ژوئن/9 تیر) زمان داشتند، اما پابرجا بودن برخی اختلافات موجب شد تا روز یکشنبه اعلام شود این مذاکرات برای چند روز دیگر نیز ادامه می‌یابد.