آیااوباما برای رفتن پوتین برنامه ریزی کرده؟

البرز- هزاران نفر از شهروندان روسیه، روز شنبه سوم دی ماه 1390 بار دیگر در اعتراض به نتیجه انتخاباتی که درسیزدهم آذر ماه برگزار شد ، در شهرهای مختلف روسیه علیه پوتین اقدام به راهپیمایی اعتراض آمیز کردند. معترضانی که به‌رغم هوای بسیار سرد مسکو در اواخر ماه دسامبر به خیابان‌ها آمده‌اند معتقدند که حزب آقای پوتین با عنوان روسیه واحد تنها با دست‌کاری در نتیجه انتخابات مجلس این کشور بار دیگر توانسته است به قدرت برسد.اکنون سئوال اصلی آن است که انگیزه اصلی مخالفان پوتین چیست آیا آنها برای به زیر کشیدن او از قدرت نتایج انتخابات را بهانه کردند و یا براستی به دنبال برگزاری مجدد انتخابات هستند در مقاله ای که در پیش روی دارید به این پرسش های اساسی پاسخ داده می شود.
روبان سفید نماد معترضان روسیه
یک کارشناس روابط بین الملل معتقد است :« نارضایتی در روسیه در حال گسترش است، چه در اینترنت و چه در خیابان، چرا که هزاران نفر به آنچه تقلب در انتخابات پارلمانی یکشنبه چهارم دسامبر می دانند، اعتراض دارند.

حسن بهشتی پور میگوید: چندین گروه معترض در اینترنت شکل گرفته است. آنها از مردم می خواهند برای نشان دادن همبستگی خود با معترضان، روبان سفید ببندند. به نظر می رسد روبان سفید تقلیدی از نماد انقلاب های جمهوری های شوروی سابق است. نارنجی در اوکراین، گل سرخ در گرجستان و گل لاله در قرقیزستان وحالا روبانهای سفید نه تنها در وبلاگها، بلکه روی وسایل نقلیه و لباس روسها دیده می شود.آلنا، راننده تاکسی که اهل شهر ماگادان در شرق دور روسیه است، به خبرگزاری رویترز می گوید:
« دیروز به فروشگاه رفتم و ۲۵ سانتی متر روبان سفید خریدم و به آنتن ماشینم بستم. برای من روبان سفید، نشانه ای بصری از اعتراضم است...من انقلاب نمی خواهم، ولی می خواهم انتخابات جدیدی در روسیه برگزار شود، انتخاباتی که آرای مردم را نمی دزدند.»
خبرنگار رویترز می گوید آلنا از طریق شبکه اجتماعی مجازی توییتر با کارزار روبان سفید آشنا شد. ویتالی از شهر تولای روسیه نیز به همین خبرنگار می گوید:
« من روبان را به کیفی که برای حمل اسناد و مدارک به سرکارمی برم، بستم. مردم از من می پرسند که این چیست که از کیف تو آویزان است؟ و من جواب می دهم که آن موضع سیاسی ام به عنوان یک شهروند است.»
ویتالی که مدیر رستوران است نیز می گوید که در تظاهرات شهرش علیه نتایج اعلام شده انتخابات پارلمانی روسیه شرکت می کند. او می افزاید که اگر در شهرش تولا تظاهراتی برگزار نمی شد، حتما به مسکو می رفت تا آنجا به معترضان بپیوندد. او تمام اخبار اعتراض را از طریق توییتر دنبال می کند، شبکه ای که به یکی از منابع اصلی خبررسانی معترضان روس بدل شده و برای همین حامیان حکومت با ارسال "اسپم” (پیامهای هرز) می کوشند به جنگ مخالفان پوتین، بروند.

ویتالی ،میگوید: « برای من روبان سفید، نماد مخالفت با انتخاباتی است که تازه برگزار کردیم. هیچ کسی قصد ندارد نظام اجتماعی کنونی را تضعیف کند، اما جامعه مردم سالاری که این همه سال برای ایجادش زحمت کشیدیم، انتخابات نامنصفانه را تاب نمی آورد... طرفداران کارزار روبان سفید، ضرورتا مخالف آقای پوتین یا مدودیف، رئیس جمهور روسیه نیستند. آنها صرفا خواهان "انتخابات صادقانه و عادی” هستند. اما این کارزار بین همه روسها محبوب نیست.
آرینا، از کاربران توییتر، به خبرنگار رویترز در مسکومی گوید:
« تا آنجا که عقلم قد می دهد، روبان سفید نماد انقلاب است، حالا می خواهد سفید باشد، سفید برفی یا هررنگ دیگری، و روسیه اصلا نیازی به انقلاب ندارد.»
چندین نفرازمجریان شبکه تلویزیونی خصوصی "دوژد” (باران) درسرکار روبان سفید به لباسشان بسته اند. سوتلانا دویلا، مدیرهنری این شبکه ، نیز یک روبان سفید به سینه اش سنجاق کرده است. اومی گوید:
« برای من، از بسیاری جهات، نماد شفافیت و روشنی است. هر چقدر افراد بیشتری روبان سفید ببندند، روشن ترمی شود که هیچ کسی نتایج انتخابات وتقلب را قبول ندارد.»
ماموران پلیس تظاهرات معترضان روس در سن پترزبورگ را سرکوب کردند اطلاعات مربوط به این کارزار، از طریق شبکه های اجتماعی پخش می شود.

 

آرسن روازوف، که در صفحه فیس بوک خود درباره "انقلابی برفی” نوشته، می گوید:« ایده روبان سفید از مدتی قبل مطرح شده بود.” او از مردم مسکو خواست که روبانهای سفید را به کیف دستی، دست و یقه لباس خود ببندند.»
بهشتی پور دراین خصوص میگوید: همچنین نشانه هایی هست که قدمت این نماد اعتراضی به دو ماه پیش بازمی گردد. وبلاگ "بلایالنتا” (روبان سفید) از ۹ اکتبر راه اندازی شده بود. گردانندگانش پیشنهاد کردند که همه مخالفان انتخابات پارلمانی روسیه شروع به استفاده از این نماد کنند. یکی از نویسندگان این وبلاگ نوشته است: "اسمم الناست و در مسکو زندگی می کنم. مانند بسیاری از شما، هرگز به سیاست فکر نمی کردم و هرگز عضو حزبی نبودم. مانند بسیاری از شما، پس از آن که دیدم رهبران کشورمان علنا، در مقابل چشم همه، سمت خود در کرملین را به همدیگر دادند، متوجه شدم باید کاری کرد.»
چرا صدا ی اعتراض ها بالامی رود
بهشتی پور بااشاره به اینکه هزاران نفرازمعترضانی که به نتایج انتخابات مجلس نمایندگان (دوما) روسیه درشهرهای مختلف روسیه تظاهرات کردند،میگوید: شعارهای «انقلاب، انقلاب» ، «روسیه بدون پوتین» و «انتخابات دوما ابطال باید گردد » سردادند .برخی سایت های حامی مخالفان دولت ، تعداد تجمع کنندگان درمیدان بولوتنایا مسکو را بالای 100 هزار نفر برآورد کردند. اما خبرگزاری دولتی ایتارتاس وخبرگزاری ارب کا به ترتیب تعداد معترضان را 30 هزار و40 هزار نفر در محدوده میدان بولوتنایا (پیروزی ) اعلام کردند.

شهرداری مسکو برای تجمع 30 هزار معترض به نتایج انتخابات مجلس نمایندگان روسیه در این میدان مجوز داده بود. در این تجمع نمایندگان برخی احزاب رسمی و غیررسمی روسیه سخنرانی کردند و تظاهر کنندگان به شعارهای ضد دولتی آنها واکنش مثبت نشان می دادند.همچنین سازمان دهنده گان این تجمع تلاش کردند ازرفتارهای برخی گروه های افراطی ملی گرا و نژادپرستان درتجمع اعتراضی جلوگیری شود. گزارش خبرنگارهفته نامه اشپیگل در باره تظاهرات بزرگ دهم دسامبر، بخشی ازسیاست رسانه ای کشورهای اروپایی را درباره تحولات اخیر در روسیه انعکاس می دهد. در این گزارش همچنین واقعیت هایی امورد توجه قرارگرفته که اطلاع ازآنها به درک واقعی ترتحولات پیش روی روسیه کمک می کند :
«میدان بولوتنایا (پیروزی ) در قلب مسکو به اتاق نشیمن مخالفان کرملین تبدیل شده است. (ازچند سال پیش)هردوماه یکباراتحادی ازوکلا، هواداران احزاب لیبرال و بلشویک‌ها در این میدان گردهم می‌آیند. آنها خود را "مدافعان اصل ۳۱ قانون اساسی” می‌نامیدند؛ اصلی که آزادی تجمعات شهروندان روس را تضمین می‌کند. ... هزاران هوادار کرملین هم در این میدان حضور داشتند؛ از جمله اعضای "گارد جوانان” که شاخه جوانان حزب "روسیه متحد” – حزب پوتین – شمرده شده و همراه با فعالانی از دیگر احزاب میدان پیروزی را از آن خود کرده و فریاد "روسیه، مدودف، پیروزی” را سر می‌دادند.
کرملین از ترس "انقلاب نارنجی اوکراین” گارد جوانان را تشکیل داد و این گارد اکنون ماموریت خود را به انجام می‌رساند: آنها کمک می‌کنند تا اعتراض‌ ناراضیان سرکوب شود.... هکرها همانند روز یکشنبه به وب سایت‌های روسی حمله کرده و بسیاری از سایت‌های محبوب در روسیه برای چندین ساعت از دسترس کاربران خارج شده بود. مخالفان برای سازماندهی خود به ویژه ازسایت توییتربهره گرفتند تاآنجا که"میدان پیروزی"درعرض چند ساعت یکی ازپربازدید کننده ‌ترین واژگان دراین سایت بود.رهبران روسیه هم بیکارننشسته وازخود واکنش نشان دادند. پوتین از نوگرایی جدی و بنیادین درتشکیل دولت وعده داد و همزمان تهدید کرد: باید با شدیدترین شیوه برابرهمه آنانی که درآسیب زدن به حقوق انسانی نقش دارند،ایستاد.وی با وجود زیان جدی حزب روسیه متحد ازنتیجه انتخابات مجلس دوما ابرازرضایت داشت: "بله. زیان‌هایی داشتیم ولی این موضوع برای هر نیروی سیاسی، به ویژه آنهایی که بارمسئولیت کشور را به دوش می‌کشند، اجتناب‌ناپذیر است.»
در روسیه بسیاری معتقدند که انتخابات چهارم دسامبر (13 آذر ماه 1390) عادلانه برگزار نشده و پوتین برای پیروزی دست به تقلب زده ‌است. این اعتقاد، با تصاویر تهیه شده با تلفن‌های موبایل و نیز یادداشت‌هایی که بر روی شبکه‌های اجتماعی در اینترنت قرار گرفت پررنگ شد در مقابل این نظر پوتین آمریکا را متهم کرد که عامل بروز ناآرامی‌ها و اعتراضات پس از انتخابات پارلمانی اخیر در آن کشور ‌است. پوتین گفت :
« کلینتون، وزیر خارجه آمریکا با جو سازی به بعضی از فعالان مخالف خط داده است. در واقع کلینتون با انتقاد از انتخابات اخیر در روسیه، مخالفان کرملین را به اعتراض تشویق کرده است. اما ما با «همه امکانات قانونی» با چنین حرکت‌هایی مقابله می‌کنیم .»
پلیس مسکو نیزهشدار داده است که تظاهرات بدون مجوز را با شدت هرچه تمام‌تر سرکوب خواهد کرد. ازسوی دیگردولت ایالات متحده آمریکا ضمن اعلام حمایت از تظاهرات مسالمت‌آمیز، هردو طرف را به پرهیز از خشونت دعوت کرده ‌است. اما مخالفان پوتین ، حزب حاکم را متهم می‌کنند از طریق اخلال درکار شبکه‌ اینترنت تلاش می‌کند جلوی گسترش اعتراض‌ها را بگیرد. در آستانه‌ برگزاری انتخابات پارلمانی نیز ولادیمیر پوتین و حامیانش به دلیل حمله‌های سایبری به پایگاه‌های اینترنتی مخالفان مورد انتقاد شدید قرار گرفته بودند . با وجود این حرکت‌های اعتراضی به نتایج انتخابات روسیه از طریق شبکه‌های اینترنتی سازماندهی شده ‌است.
نخست وزیر روسیه با تکذیب اتهام مخالفان خود مبنی براینکه حزب او به کمک تقلب پیروز انتخابات دوما شده، نتیجه انتخابات را منعکس کننده دیدگاه مردم عنوان وبه این ترتیب دورنمای برگزاری انتخابات مجدد را رد کرد. پوتین درجلسه سالانه پرسش و پاسخ تلویزیونی خود، با بی اعتنایی به بزرگترین تظاهرات مخالفانش طی 11 سال حکومت، گفت:
« اگر آنها درچارچوب قانون و به طور مسالمت آمیزرفتار می کنند، مجاز به اعتراض هستند.» با این حال وی خواستار نصب دوربین در حوزه‌های رای‌گیری برای انتخابات ریاست جمهوری شد که قرار است 4 مارس سال آینده برگزار شود. وی در این‌باره گفت:
« از نظر من، نتیجه انتخابات 4 دسامبر بدون تردید منعکس کننده افکار عمومی کشور بوده است. به علاوه من پیشنهاد نصب دوربین در همه حوزه‌های انتخابیه در کشور را مطرح کرد‌ه‌ام»
پوتین 59 ساله از سخنرانی سالانه برای نشان دادن وجهه خود به عنوان یک رهبر قدرتمند و موثر، با دانش کافی از کشورش و منافع هر یک از شهروندانش بهره می گیرد. اما او امسال به دلیل اعتراض ده ها هزار نفر از مردم بر سر انتخابات تحت فشار قرار گرفته؛ موضوعی که ناظران بین‌المللی می گویند به نفع حزب روسیه واحد نیست.

 

بهشتی پور درپایان این نتیجه را میگیرد که، قدرت پوتین به دلیل این اعتراضات فروکش کرده و محبوبیت او نیز پس از اعلام طرح هایش برای معاوضه قدرت با دیمیتری مدودیف پس از انتخابات ریاست جمهوری، کاهش یافته است. در واقع، این موضوع سبب شده بسیاری از روس ها سخنان او را نشانه این ماجرا قلمداد کنند که همه چیز بدون احترام به دموکراسی، میان این دو نفر انجام می شود. انتظارمی رود پوتین درانتخابات ریاست جمهوری سال آینده پیروز شود،اما اوهم اکنون با مقاومتی بیشتر از آنچه انتظار داشت، روبرو شده و این سخنرانی فرصتی دراختیار اوقرار داده تا بار دیگرمشروعیت خود را بازسازی کند.