علی جنتی تاکید کرد: احساسی که از تعامل انسان با محیط ایجاد میشود و رسانهها در آن تاثیر تعیین کننده دارند میتواند سازنده و تغییردهنده نگرش انسانها باشد.
وی با اشاره به نقش رسانهها گفت: رسانهها در طول دو دهه گذشته تغییرات اساسی پیدا کرده و دستخوش دگرگونی شده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد افزود: زمانی رسانهها یک سویه بودند و افکار و اندیشه را به مخاطب القا میکردند اما امروز با ظهور عصر اینترنت عملا رسانهها از حالت یک سویه بودن درآمده و ماهیت متفاوتی پیدا کردهاند.
وی تاکید کرد: دیگر اینگونه نیست که اصحاب رسانه تولیدکننده باشند بلکه مخاطب هم تولیدکننده و توزیعکننده است از این رو ارتباط دو سویهای بین مردم و رسانه ایجاد شده است.
جنتی افزود: اگر در گذشته میتوانستیم از طریق اعمال فشار به اصحاب رسانه و با در اختیار داشتن دروازه خبری یا تدابیر ویژه تبلیغاتی افکار عمومی را هدایت کنیم امروز صحنه عوض شده است امروز کنترل رسانهها نه از نظر فنی امکانپذیر است و نه مرزهای جغرافیایی این اجازه را میدهد که رسانه را کنترل کنیم.
وی تاکید کرد: تعدد رسانهها به خصوص رسانههای آنلاین نوعی پیچیدگی ایجاد کرده که امکان کنترل رسانه برای حاکمیت وجود ندارد.
وی با اشاره به شبکههای اجتماعی گفت: بسیاری از افراد در جامعه از شبکههای اجتماعی استفاده میکنند بخش از این ارتباطات دو سویه و برخی در داخل گروه رخ میدهد که به هیچ وجه نمیتوان آن را کنترل کرد و مانع انتقال ارتباط شد.
وزیر فرهنگ و ارشاد تاکید کرد: افکار عمومی در گذشته تحت تاثیر رسانههای سنتی بود گفتوگوی فردی و روابط رو به رو و رسانه یکسویه تاثیرگذار بود و دولتها میتوانستند آنها را کنترل کنند و افکار عمومی را در اختیار داشتند اما در فضای مجازی ایجاد شده نمیشود کنترل داشت و اعمال حاکمیت کرد.
وی افزود: در حال حاضر حدود ۹ هزار کانال تلویزیونی و ماهوارهای فرامرزی داریم که شاید بشود گفت نیمی از اینها در داخل کشور قابل دریافت است ۱۷۰ شبکع ماهوارهای فارسی زبان داریم و بیش از ۷۸۰ میلیون سایت، اطلاعات، دانش و اخبار را به مخاطبان خود منتقل میکنند و هر روز هم در حال افزایش است از این رو همه مردم خودشان تولیدکننده اطلاعات، شایعه و خبر شدهاند.
جنتی خاطرنشان کرد: به طور مثال در سایت یوتیوب که اخبار و اطلاعات تصویری در آن قرار داده میشود در هر دقیقه ۳۰۰ ساعت فیلم آپلود میشود که همه دارند از آن استفاده میکنند.
وی تاکید کرد: با چنین وضعیتی در صحنه ساخت افکار عمومی با این سوال مواجه هستیم که چگونه با این مسائل برخورد کنیم مهمترین نکته در این میان تولید محتواست ما خودمان باید این صحنه را در اختیار بگیریم و به سهم خود تولیدکننده باشیم.
وی تاکید کرد: هر اندازه حجم اطلاعات ما افزایش یابد به همان اندازه بر افکار عمومی تاثیرگذار خواهیم بود.
جنتی گفت: در حوزههای دینی زمانی شبکههای بیرونی در اختیار دشمنان بود و الان نیز مجموعهای از شبکههای ماهوارهای به شدت علیه شیعه تلاش میکنند چند سال پیش شبکه ماهوارهای شیعی تشکیل شد و الان دهها شبکه ماهوارهای شیعی در د نیا برنامه پخش میکنند
وی گفت: در حوزه فضای مجازی هم همین گونه است در قم بیش از ۴۰۰ مرکز تحقیقاتی وجود دارد که هر کدام برای خود سایت خبری دارند صدها کتاب از بزرگان شیعه در ایتن سایتها قرار دارد. در سایر حوزههای سیاسی اجتماعی و فرهنگی هم همین گونه است.
وی با بیان مثالی عنوان کرد: زمانی میخواستیم در امریکا برای ایرانیان مقیم این کشور برنامه تولید کنیم در داخل کشور ۲ ساعت برنامه تولید میکردیم و به امریکا میفرستادیم تا در یک شبکه به نام آفتاب پخش شود و این را هنر میدانستیم امروز شبکههای تلویزیونی خودمان عملا افکار ایرانیان خارج از کشور را در اختیار دارند و تغذیه میکنند.
وی با اشاره به بازیهای رایانهای گفت: بازیهای رایانهای بخش اعظم زمان جوانان ما را به خود اختصاص داده است. بنیادی برای بازیهای رایانهای ایجاد شده تا این بازیها را تولید کند تا اینگونه بتوانیم محتوا را در اختیار بگیریم. از این رو بهترین راه مقابله با صحنهای که با آن رو به رو هستیم تولید محتوا است. باید از فضای مجازی در شبکهها استفاده کرد.
جنتی تاکید کرد: باید همواره با تحولات پیش برویم و به همان روش و شیوه به دیگر کشورها از ابزارهای فنی برای کنترل افکار عمومی استفاده میکنند بهره ببریم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر اینکه نمیتوانیم با شبکههای اجتماعی و وبلاگ مقابله کنیم گفت: برای مقابله باید از روش تولید محتوا استفاده کنیم تا با ایجاد برنامه بتوانیم افکار عمومی را تحت تاثیر قرار دهیم.
وی افزود: طی چند سال آینده با توجه به برنامه غرب و کار گذاشتن ماهوارهها بر روی مدار هزار کیلومتری هر فردی به راحتی میتواند شبکههای ماهوارهای را دریافت کند در آن زمان دیگر دیش وجود ندارد که بخواهیم آن را پایین بکشیم و با ماهواره مقابله کنیم.
وی افزود: نیروی انتظامی ابزارش قانون است و استفاده از ماهواره طبق قانون ممنوع است اما باید نگاهی به عملکرد گذشته خود داشته باشیم تا بدانیم موفق بودهایم و توانستهایم شبکههای ماهوارهای را محدود کنیم.
وی افزود: مطالعات نشان میدهد عملکرد ما پاسخ عکس داشته مهم این است که ما این فضا را در اختیار بگیریم
جنتی تاکید کرد: باید برای فضای پیشرو برنامهریزی کنیم و بتوانیم از امکانات استفاده کنیم و فضایی ایجاد کنیم ه همه روی موبایلشان آنچه را القا میکنیم دریافت کنند.
وی تاکید کرد: یکی دیگر از مهمترین مسائلی که باید به آن پرداخته شود این است که لازم است با افکار عمومی همراهی کنیم نه مقابله. امروز فضای مجازی همان فضای حقیقی است امروز ما میتوانیم نرمافزارهای ارتباطی را خودمان تولید کنیم و آنچه که به سبک زندگی مربوط میشود را مورد توجه قرار دهیم و صحنه را برای دیگران باز نگذاریم.
وزیر فرهنگ افزود: در کنترل افکار عمومی باید دیپلماسی عمومی را رعایت کنیم و با ابزارهای فرهنگی افکار عمومی جهان را در اختیار بگیریم. این امکان با همین ابزارها صورتپذیر است و ما میتوانیم دیپلماسی عمومی را از طریق نرمافزارهای ارتباطی گسترس دهیم.
وی با اشاره به لزوم استفاده از گروههای مرجع گفت: در پژوهشی که در سال ۸۱ درباره تاثیرگذارترین گروه مرجع در افکار ایرانیان انجام شد مشخص شد که اساتید دانشگاهها بیشترین تاثیرگذاری را بر جامعه داشته و نیروی انتظامی در ردیف سه آنها قرار میگرفتند.
وی تاکید کرد: روحانیت، اساتید دانشگاه، پزشکان و بسیاری از گروههای دانشگاه میتوانند به عنوان گروههای مرجع شناخته شوند.
جنتی گفت: امروزه در دنیا کاری که انجام میشود گسترش سازمانهای مردم نهاد است که از طریق آنها میتوان افکار عمومی را کنترل کرد به جای اینکه به مقابله با سمن برخیزیم باید ایجاد سمنها را تقویت کنیم و از آنها حمایت کنیم تا بتوانیم برای تاثیرگذاری بر افکار عمومی بهترین استفاده را از سازمانهای مردم نهاد داشته باشیم.
وی تاکید کرد: تاثیرگذاری بر جامعه بر عهده یک نهاد نیست و همه ارگانها و سازمانها میتوانند در ارتقای سطح فرهنگ جامعه تاثیر گذار باشند. به شرط اینکه همه هماهنگ و همسو حرکت کنند.
جنتی با اشاره به لزوم برگزاری چنین همایشهای افزود: نفس برگزاری چنین همایشی و در جریان قرار دادن افکار عمومی نسبت به موضوع آن نشان میدهد که نیروی انتظامی بنا دارد؛ پا به پای صحنههای اجتماعی پیش برود.
وی تصریح کرد: به نظر میرسد؛ نیروی انتظامی تلاش میکند با یک رویکرد مدون نقش خود را در سطح جامعه ایفا کند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی این موضوع را مستلزم درک پدیدههای اجتماعی دانست و افزود: اگر چنین شناخت کاملی حاصل شود، میتوان برخورد مناسبی با پدیدهها داشت.
وی افزود: به طور مثال در حوزه راهنمایی و رانندگی وقتی شناخت دقیقی از روش و نگرش شهروندان داشته باشیم و متناسب با آن اطلاعرسانی کنیم، میتوانیم در تغییر رفتار آنها تاثیرگذار باشیم.
به گفته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اساس و پایه نگرش افکار عمومی محصول عقاید اجتماعی، فرهنگی و سیاسی است.
جنتی با بیان اینکه افکار عمومی پدیده اجتماعی و روانی است که بازتاب تعامل اجتماعی در مقابل مسائلی است که رخ میدهد، افزود: از این رو برای هدایت افکار عمومی باید به بسترهای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و حتی اقتصادی توجه کنیم. این گونه نیست که افکار عمومی در یک لحظه شکل بگیرد، افکار عمومی فرایندی است که در طول زمان شکل میگیرد.
وی تاکید کرد: اگر قبول کنیم که اساس افکار عمومی نگرش انسانها است، میتوان گفت که خیلی با واقعیت سر و کار نداریم، بلکه افکار عمومی چیزی است که برای انسان میسازند وگاه با واقعیتها فاصله دارد.