به گزارش پایگاه 598 به نقل از تسنيم، در آذرماه سال گذشته رئيسجمهوري و وزير راه و شهرسازي در
برنامههايي مختلف طرح مسكن مهر را مورد انتقاد قرار دادند. روحاني در جمع
مديران بانكها و كاركنان بانك مركزي با انتقاد از انتشار پول براي احداث
مسكن مهر در سالهاي گذشته، گفت: واقعاظ چاپ پول بدون پشتوانه از نظر شرعي و
قانوني مسئلهدار است. با كدام مجوز اين اتفاق رخ داد كه بلافاصله در جيب
مردم تأثير گذاشت و اموال و قدرت و ارزش پول را پايين آورد? يك تصميمگيري
براي مسكن مهر بلايي بر سر كشور آورد و بانك مركزي را زير سطال برد. وي با
ابراز تأسف از اينكه 44 درصد كل پولي كه در تاريخ كشور ايجاد شد در اين
تصميمگيري، چاپ و در اختيار بانك مسكن قرار گرفت، اظهار كرد: آيا كسي آمد
تا حساب كند براي مردم كه اين افزايش پايه پول براي مسكن مهر از پول متعلق
به همه آنها بوده است? دولت يازدهم با وجود آگاهي، ناچار بود راه به وجود
آمده در مسكن مهر را طي كند، زيرا دولت نميخواهد مردم را نسبت به نهاد
دولت بياعتماد كند.
وزير راه و شهرسازي نيز همزمان با حضور در دانشگاه
تهران با تأكيد بر اينكه مسكن مهر كل اقتصاد ايران را از ريل خارج كرد،
گفته بود: بايد از اين تجربه درس عبرت بگيريم تا ديگر رئيس جمهوري به خودش
جرئت ندهد اينگونه با سرنوشت يك ملت بازي كند. آخوندي با بيان اينكه مسكن
مهر تمركز وحشتناك را در شهري بزرگ ايجاد كرد، افزود: دانشگاه ما بايد
اينگونه مسائل را تبيين كنند كه يك بار ديگر در چرخه سياست فرد ديگري
نتواند در حوزههاي پوپوليستي با سردادن شعارهاي مردم فريبانه بار ديگر
كشور را بهسمت بيراهه ببرد. وي همچنين در همايش سياستهاي توسعه مسكن در
ايران با بيان اينكه نظام پسانداز در حوزه مسكن از بين رفته است، گفت:
شعارهاي بيموردي كه براي مداخله در حوزه مسكن مهر داده شده اينهمه
گرفتاري در اقتصاد كلان ايجاد كرده است. تا جايي كه توان داشته باشيم
مشكلات متقاضيان مسكن مهر را حل ميكنيم، افزايش 12ميليون توماني قيمت مسكن
مهر مربوط به دستورالعملهاي قبلي و دولت گذشته بوده است. اين در حالي است
كه وزير راه و شهرسازي در هفتهاي كه گذشت دو بار طرح مسكن مهر را مورد
تفقد قرار داد.
آخوندي در شانزدهمين نشست شوراي هماهنگي رطساي مراكز روابط
عمومي و اطلاعرساني وزارتخانهها و دستگاههاي اجرايي با بيان اينكه عوام
فريبي (پوپوليسم) شهرهاي ايران را دچار بحران كرده است، عامل همه فسادها را
در پنهان كردن اطلاعات يا وارونه جلوه دادن آن دانست و گفت: «دولت
ميراثدار دو موضوع "يارانهها" و "مسكن مهر" است. گرفتاري مسكن مهر در
تأمين امكانات كامل شهري و رفاهي اين مجموعهها نيز تا چند دولت باقي
خواهند ماند و دولتهاي مختلف بايد بهدنبال به نتيجه رساندن اين موضوع
باشند. بيشترين ويژگي "پوپوليسم" تهي كردن موضوعات از درون بدون اينكه
سودمندي و تداوم آن سياست روشن باشد، است. سياه و سفيد كردن موضوعات و تقدس
بخشي به برخي امور ويژگيهاي ديگر پوپوليسم است، بهعنوان نمونه وقتي مسكن
مهر اجرا شد سودمندي آن را كسي اندازه گيري نكرده و عواقب انتشار "پول
داغ" بهميزان 50هزار ميليارد تومان در نظر گرفته نشده بود و زماني كه
افزايش يارانهها تا 200هزار تومان مطرح ميشد؛ آينده ايران مهم نبود». اين
در حالي بود كه آخوندي در جمع مديران بانك مسكن نيز با اسفناك خواندن وضع
بانكها، گفت: بانك مسكن از ابتداي تأسيس تا به حال غير از دورهاي كه
سياستهاي تحميلي مسكن مهر را اجرا كرد راه درستي را طي كرده و ميليونها
نفر از طريق اين بانك خانهدار شدهاند.
وي افزود: در بحث مسكن دو ديدگاه
خرد و كلان در نظر دارم. از منظر خرد، اقتصاد ايران بايد امكان پاسخگويي به
يك سطال ساده را داشته باشد و آن اين است كه اگر فردي اعلام كرد: "درآمد
من دوميليون تومان است و ميخواهم مسكن يا ملكي خريداري كنم، چهراهي
پيشظگروي من است?" بايد بانك مسكن به آن پاسخ گويد. يا اگر سرمايهگذاري
گفت: "ميخواهم يك پروژه 50واحدي را تأمين مالي كنم چهراهي پيش روي من
است"؛ بانك مسكن بهراحتي پاسخگوي او باشد. وزير راه و شهرسازي ادامه داد:
اين موضوع چه در بافت فرسوده باشد و چه در بافتهاي معمولي، شامل كساني كه
بخواهند واحد مسكوني خود را تبديل به احسن كرده يا از نظر ساخت و ساز وضعيت
را ارتقا بدهند نيز ميشود. اگر بانك پاسخي براي وي داشته باشد اقتصاد
كشور راه درستي رفته است اما اگر در پاسخ لكنت داشته باشد معلوم است كه
بخشي از اقتصاد كشور ميلنگد.
وي با بيان اينكه اين سطالات بهظاهر ساده
است ولي پاسخي پيچيده دارند، اظهار كرد: ميدانم حركت بهسمت پاسخگويي به
اين سطالات بعد از يك دوره بيانضباطي گسترده در نظام مالي و بانكي كشور
اعم از اضافه برداشتهاي بانك مركزي از بانكها، معوقات بانكي، ايجاد
انتظارات توهمي در مردم كه ميتوان بدون پسانداز خانهدار شد و غيره،
بسيار سخت است ولي ميخواهيم بهتدريج بهسمت نظام مالي و بانكي منضبط حركت
كنيم. شايان ذكر است موج سوم انتقادات به مسكن مهر در حالي به راه افتاده
است كه در دو سال گذشته وعدههاي داده شده در رابطه با تكميل و تحويل
واحدهاي طرح مهر محقق نشده است. هماكنون متقاضيان مسكن مهر در بلاتكليفي
محضي بهسر ميبرند كه نتيجه عدم مديريت صحيح دستاندركاران اين بخش است،
مسئلهاي كه به نظر ميرسد جزو اولويتهاي دست چندمي مديران و مسئولان
وزارت راه و شهرسازي نيز نيست. از مرداماه سال 92 تاكنون بهگفته مسئولان
وزارت راه و شهرسازي پروژههاي مسكن مهر حدود 14 درصد پيشرفت فيزيكي
داشتهاند؛ بهعبارت ديگر پيشرفت فيزيكي ماهانه 7صدم درصد. لازم به ذكر است
كه خانهدار شدن با پساندازهاي آينده (مانند طرح مسكن مهر) يكي از
برنامههايي است كه مورد تأييد كارشناسان و دستاندركاران بخش مسكن كشور
است. ايرج رهبر عضو هيئت مديره انجمن انبوهسازان با انتقاد از برنامههاي
دولت در خصوص خانهدار كردن مردم گفته است: خيليها هستند كه اصلاظ
نميتوانند پساندازي داشته باشند. وقتي حقوق ماهانه فردي 600هزار تا
يكميليون تومان است و 70 درصد آن بابت اجاره ميرود چگونه ميتواند
پساندازي داشته باشد? اين راهكار امكان پذير نيست. چاره كار پسانداز
معكوس مانند طرح مسكن مهر است. يعني اول دولت پول را براي ساخت بدهد و
متقاضي در آن ساكن شود و پس از آن بازپرداخت وام شروع شود. يك كارمند براي
خانهدار شدن بايد 120 سال پسانداز كند. اينكه به طرف بگوييم بياييد
پسانداز كنيد، اجارهبها هم پرداخت كنيد تا خانهدار شويد خيلي منطقي
نيست.
پروين پور كارشناس اقتصاد مسكن نيز دراينباره معتقد است: خانواده با
درآمد متوسط در طول سال كسر بودجه دارد، پس چگونه ميتواند پسانداز داشته
باشد. بنابراين بهلحاظ تئوري اين سياست غلط است. افرادي از مسئولان دولت
كه اين حرف را ميزنند و ميگويند همهجاي دنيا پسانداز در بخش مسكن جواب
داده است، اين همهجاي دنيا كجاست? كدام كشور با چه شرايط اقتصادي و با چه
درآمد سرانه است. داريد درباره كجا صحبت ميكنيد? آلمان يا بوركينافاسو?
همهجاي دنيا كه استدلال نميشود. بايد به شرايط حال حاضر زندگي مردم نگاه
كنيم. با توجه به اينكه يكسري پسانداز گذشته داريم و يك پسانداز آينده.
پسانداز گذشته كه تقريباظ كسي ندارد و خانوارها خيلي هنر كنند هزينهها را
سربهسر كنند، اما ميتوان روي پسانداز آينده سياستهايي از جمله مسكن
مهر را پياده كرد كه دولت پول را بدهد متقاضي در مسكن ساكن شود. در مجموع
استفاده از پسانداز آينده منطقيتر به نظر ميرسد.