چشم‌انداز معدن در اقتصاد بدون تحریم

ورود فناوری‌های جدید و ارتقای ارزش‌افزوده
در این خصوص آلبرت بغزیان، تحلیلگر مسایل اقتصادی  اظهار کرد: «با به ثمر نشستن توافق هسته‌یی و رفع تحریم‌های بین‌المللی علیه کشورمان، گشایش چشمگیری در حوزه معدن ایجاد خواهد شد.»
بغزیان با بیان اینکه رفع تحریم‌ها امکان انتقال سریع‌تر تکنولوژی روز دنیا را در بخش معدن فراهم می‌کند، تصریح کرد: «فعالیت‌های معدنی اعم از اکتشاف، استخراج و فرآوری مواد معدنی از رفع تحریم‌ها متاثر خواهند شد. به این معنی که رفع محدودیت‌ها، افزایش سرمایه‌گذاری در بخش‌های اکتشاف و استخراج معادن را فراهم می‌کند. در همین‌ حال، امکان بهره‌گیری از فناوری‌های روز دنیا در این بخش فراهم می‌شود که به رونق فرآوری مواد معدنی و افزایش ارزش‌افزوده خواهد انجامید.»
وی با اشاره به تحریم‌های بانکی اظهار کرد: «رفع تحریم‌های بانکی این اطمینان را در سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کند که منافع سرمایه‌گذاری قابل بازگشت هستند. این امر به کاهش هزینه‌های واسطه‌یی منجر می‌شود که با افزایش سودآوری فعالیت‌های معدنی، استقبال سرمایه‌گذاران را در پی خواهد داشت.»
بغزیان با بیان اینکه ایجاد فضای اعتماد در میان سرمایه‌گذاران زمان‌بر است، تصریح کرد: «فضای کسب‌و‌کار بهتر شده و نوید گشایش‌هایی در امر سرمایه‌گذاری‌های صنعتی و معدنی مطرح شده است اما با این وجود سرمایه‌گذاران ممکن است حضور جدی خود را در بخش‌های مختلف به انجام تعهدات از جانب طرفین مذاکره‌کننده موکول کنند.»
وی افزود: «تحریم‌های بین‌المللی تنها بخشی از مشکلات صنعت و معدن است و متاسفانه در بخش مدیریتی نیز طی سال‌های تحریم ضعف‌های فراوانی وجود داشت. در چنین شرایطی باید در درجه اول اموری که در اختیار ماست و به ضعف‌های مدیریتی مربوط می‌شود را بهبود دهیم.»
بغزیان با بیان اینکه طی سال‌های تحریم، مشکلات مدیریتی نیز در بخش‌های مختلف تشدید شده است، اظهار کرد: «باید از یک تیم خبره و دلسوز برای اداره امور و رفع ضعف‌های داخلی استفاده کنیم تا بتوانیم همگام با رفع تحریم‌ها، ضعف‌های مدیریتی را رفع و زمان از دست رفته را جبران کنیم.»
فولاد بیشترین تاثیر را از تحریم پذیرفت
پیش‌بینی می‌شود در میان حوزه‌های مختلف فعالیت‌های معدنی، صنایع معدنی و به‌ویژه فولاد و مس پس از رفع تحریم‌ها با استقبال بیشتر سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی مواجه شوند. در این ارتباط، احمد دنیانور مدیرعامل فولاد جنوب تاکید کرد: در میان صنایع معدنی، فولاد نخستین صنعتی بود که از تحریم‌ها متاثر شد. 
دنیانور با بیان اینکه فراز‌ونشیب‌های صنعت فولاد مشتق از شرایط اقتصادی کشور است، تصریح کرد: «حجم سرمایه‌گذاری‌ها در صنعت فولاد بسیار بالاست و فولاد جزو صنایع مادر به‌شمار می‌رود. از این‌رو، با لغو تحریم‌ها و افزایش سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی، انتظار می‌رود پویایی در حوزه فولاد ایجاد شود و سرمایه‌گذاران با انگیزه‌تر سرمایه‌ خود را به این حوزه وارد کنند.»
وی با بیان اینکه در سال‌های تحریم سرمایه‌گذاری‌ها به تاخیر افتاد، اظهار کرد: «سرمایه‌گذاران در انتظار گشایش بودند و تفاهمات لوزان نویدبخش گشایش و نقطه شروعی برای سرمایه‌گذاران بود.»
دنیانور صنعت و معدن را ازجمله حوزه‌های پرپتانسیل کشور خواند و تصریح کرد: «سرمایه‌ها آماده ورود هستند که تحولات بازار سرمایه از روزهای ابتدایی سال جاری مصدق همین امر است. پیش‌بینی می‌شود طی ماه‌های آتی شاهد ورود بیشتر سرمایه‌های داخلی و خارجی باشیم.»
مدیرعامل فولاد جنوب با بیان اینکه فعالیت‌های اقتصادی زمان‌بر است، افزود: «همان‌طور که تحریم‌ها در طولانی‌مدت اثرات خود را بر بخش‌های مختلف اقتصادی برجای می‌گذارند، رفع تحریم‌ها نیز به‌مرور زمان تاثیر خود را در سرمایه‌گذاری‌های حوزه صنعت و معدن نشان خواهد داد.»
وی با اشاره به ضرورت ایجاد اعتماد مستمر در میان سرمایه‌گذاران تصریح کرد: «باید این اعتماد به نقطه‌یی از بلوغ برسد که سرمایه‌گذاران قدرتمندانه در فعالیت‌های مختلف اقتصادی حاضر شوند. هر چند نمی‌توان انتظار داشت که به‌زودی اثرات تحریم‌ها در فعالیت‌های مختلف صنعتی و معدنی برطرف شود اما در ماه‌های اولیه پس از توافق هسته‌یی اثرات مثبتی را شاهد خواهیم بود که ناشی از ایجاد امیدواری در عموم جامعه و سرمایه‌گذاران است.»
دنیانور رشد سرمایه‌گذاری را با احساس امنیت مترادف دانست و اظهار کرد: «تا زمانی‌که سرمایه‌گذار احساس امنیت نکند، وارد حوزه‌های پرریسک نمی‌شود. از این‌رو، پس از تحقق توافق هسته‌یی و رفع تحریم‌ها باید بکوشیم تا اعتماد را به سرمایه‌گذاران برگردانیم.»
از دلال‌محوری تا تولیدمحوری
در همین رابطه، محمد بیاتیان عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس اظهار کرد: صنایع فولاد، مس، خودرو، نفت و پتروشیمی از مهم‌ترین حوزه‌هایی هستند که با رفع تحریم‌ها متحول خواهند شد. 
بیاتیان با بیان اینکه صنایع از نبود سرمایه‌ در گردش و نقدینگی رنج می‌برند، تصریح کرد: «همین امر باعث ایجاد نوعی انحصارگرایی در برخی صنایع شده است که انتظار می‌رود تا با رفع تحریم‌ها و ورود سرمایه‌گذاران جدید، انحصارگرایی از صنایع و معادن زدوده شود.»
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با انتقاد از فضای دلال‌محوری حاکم بر اقتصاد کشور اظهار کرد: «باید بکوشیم تا فضای اقتصاد را از دلال‌محوری به تولیدمحوری تغییر دهیم. هرچند رفع تحریم‌ها امکان حضور بااطمینان‌تر سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را فراهم می‌کند اما باید هوشیار باشیم که سرمایه‌گذاری‌ها بیشتر در سمت‌وسوی تولید داخلی و صادرات باشد تا واردات بلای جان تولیدات داخلی نشود.»
وی با بیان اینکه با لغو تحریم‌ها شاهد رونق خاصی در حوزه تولید خواهیم بود، تصریح کرد: «صنایع کوچک و متوسط که در پیام نوروزی مقام معظم رهبری نیز مورد تاکید قر ار گرفت، در فضای پس از لغو تحریم‌ها متحول خواهد شد.»
بیاتیان حضور سرمایه‌گذاران خارجی را زمینه‌ساز ایجاد فضای رقابتی خواند و اظهار کرد: «با رفع تحریم‌ها امکان حضور پررنگ‌تر سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در حوزه‌های معدن، نفت، صنعت و پتروشیمی فراهم می‌شود.»
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه فعلا نمی‌توان تغییری در اثر تفاهم هسته‌یی متصور شد، افزود: «بار روانی مثبتی در جامعه ایجاد شده است. امید‌ها و نویدهایی نیز درخصوص رونق تولید مطرح می‌شود اما هنوز اقدام عملی صورت نگرفته است و تغییرات احتمالی در کوتاه‌مدت ناشی از تغییر جو روانی حاکم بر عموم جامعه است.»
وی با بیان اینکه صنعت بیش از تحریم از خودتحریمی و تحریم‌های داخلی رنج می‌برد، اظهار کرد: «حتی اگر تحریم‌ها به‌طور کامل لغو شود، تا زمانی‌که موانع کسب‌و‌کار برطرف نشود و معضل بخشنامه‌های موازی و بعضا متضاد حل نشود، نمی‌توان انتظار رشد مستمر در صنعت و معدن را داشت. از این رو، باید بازنگری‌های اساسی در نگاه و شیوه برخورد با تولید و تولیدکنندگان صورت گیرد.»