فراز و فرود سینمای ایران در سالی که گذشت

به گزارش سرویس فرهنگی پایگاه 598، با نامگذاری سال 93 به عنوان سال اقتصاد و فرهنگ، پیش بینی می‌شد که امر مغفول مانده فرهنگ بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد اما آنچه که می‌توان به وضوح مشاهده کرد عدم توجه و تغییر رویکرد در این بخش مهم و تاثیرگذار بود؛ به گونه‌ای که در سال 93 نه تنها از لحاظ فرهنگی اقدام قابل قبول و مهمی رخ نداد بلکه با کاهش بودجه‌ها و سومدیریت های همیشگی، عملا فعالیت‌های فرهنگی به حاشیه رانده شد.

سینما و سینماگر

همواره سینما ویژه ترین جایگاه را در بررسی وضعیت فرهنگ و هنر جامعه داراست و نگاه کلی به فیلم های ساخته شده در طول هر سال می تواند بازتابی از تحولات اجتماعی، زندگی و فرهنگ، معادلات سیاسی و... باشد.

سینمای ایران در سال 93 یکی از آرام ترین سال های خود را پشت سر گذاشت و البته در جذب مخطاب به سینما تا حدودی موفق عمل کرد. امسال 18 فیلم معراجی ها، طبقه حساس، چ، خط‌ ویژه، ردکارپت، پنج ستاره، کلاشینکف، امروز، آذر، شهدخت، پرویز دیگران، فرشته ها با هم می آیند، شهر موش ها 2، آرایش غلیظ، خواب زده‌ها، آتش بس 2، شیار 143،ساکن طبقه وسط،آنچه مردان درباره زنان نمی دانند، مبلورن و مجرد چهل ساله به فروش میلیاردی رسیدند که با نگاهی اجمالی به آن ها می توان دریافت سلیقه ی مخطاب رشد محسوسی داشته است و فیلم های طنز بفروشهم از استاندارد قابل قبولی برخوردار بودند. اما آنچه که بیش تر باید مدنظر داشت، استقبال از فیلم هایی همچون چ، امروز، فرشته ها با هم می آیند، آرایش غلیظ، شیار 143، ملبورن و ساکن طبقه سط است.

فیلم هایی کاملا جدی و بدون صحنه های طنز -جز در مواردی از فرشته ها با هم می آیند- توانستند نظر مخاطب را به خود جلب کنند و به فروش خوبی دست یابند.

فروش ویژه و بیش از انتظار فصل بهار و ورنق سینماها پس از پایان جام جهانی در اکران عید فطر و اجرای برخی از طرح ها موفق همچون طرح سلام سینما در رقم خوردن این سال نسبتا خوب از لحاظ فروش تاثیر داشتند.

اما آنچه که بیش از پیش باید به آن پرداخت، جشنواره فیلم فجر 93 بود. جشنواره ای که به اذعان بسیاری از اهالی سینما جشنواره ای یکنواخت و بی هیجان بود. با فیلم هایی با کیفیت خوب اما جذابیت پایین که جز در مواردی گویی خوابی عمیق را روایت می کنند. البته این همان موضوعی است که در بین مدیران سازمان سینمایی نیز به روشنی قابل شاهده است. مدیران محافظه کاری که عدم ریسک پذیری را در فیلم های سال 93 هم تزریق کردند و احتمالا پس از پایان جشنواره نفس عمیقی کشیده اند که امسال هم به خوبی و خوشی گذشت!

از طرف دیگر سال 93 برای پیشکسوتان سینمایی سالی متفاوت بود. برخی از کارگردان ها که با روی کار آمدن دولت روحانی با هیاهوی زیاد و گوش خراشی دوباره وارد سینما شده بودند، محترمانه از جشنواره کنار گذاشته شدند تا بر اعتبارشان لطمه ای وارد نشود. هر چند قصه ی فیلم یدالله صمدی متفاوت است و دلیل روشنی بر چرایی عدم حضور «پدرآن دیگری» فیلم در سودای سیمرغوجود ندارد!

بی شک پدیده ی مهم سینمایی سال 93 رونمایی ازفیلم «محمد» محمد مجید مجیدی است. کارگردانی قابل اعتماد و کاربلد که مژده ی رونمایی از آخرین ساخته اش جشنواره سی و سوم را تحت تاثیر خود قرار داده بود. فیلمی با پروداکشن عظیم و فراتر از سینمای ایران که می تواند معرف خوبی از رسول مهربانی ها و دین اسلام در سراسر جهان باشد و امید آنکه با پخش و اکران جهانی این مهم اتفاق افتد.

بالا گرفتن اختلافات کمیسیون فرهنگی مجلس و وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی در اکران فیلم های: «عصبانی نیستم» و «خانه پدری»، برپایی جشنواره فیلم کودک و نوجوان در اصفهان، کوچ تعدادی از مدیران ارشد سازمان سینمایی به صدا و سیما، برپایی جشنواره عمار با تولید بیشتر آثار بلند داستانی، انتخابات خانه سینما و رای نیاوردن چند چهره ی معلوم الحال و دیدار مقام معظم رهبری با عوامل فیلم شیار 143 از اتفاقات مهم سینمای ایران در سال 93 بود.

از یاد نبریم هنرمندانی را که در سال 93 به دیار باقی شتافتند. مرحوم مرتضی احمدی، انوشیروان ارجند، عظیم جوان روح و... بودند که یادشان گرامی باد.