سلحشور: خجالت می‌کشم برای ساخت سریالم از حضرت آقا کمک بگیرم

فیلمنامه سریالِ الف ویژه و پرهزینه سلحشور تمام شده اما معطل بودجه است؛ بودجه‌ای که کم نیست ولی سریالش اگر ساخته شود حداقل می‌تواند برای مردمی که همیشه پای کارهای او نشسته‌اند، جذاب باشد. گفتگوی «نسیم» با این کارگردان و البته دردل‌های او را می‌خوانید.

* خیلی وقت است که شما دنبال فراهم کردن سرمایه‌ای برای تولید سریال حضرت موسی(ع) هستید. اما انگار قرار نیست به این راحتی جور شود. به کجا کشید این وضعیت؟

یک مقدار عقبتر می‌روم. ما بعد از اینکه سریال "اصحاب کهف" را ساختیم و با اعضای سازنده خدمت مقام معظم رهبری مشرف شدیم حضرت آقا فرمودند که حالا شما بروید سراغ حضرت موسی(ع). معتقد بودند که الآن داستان حضرت موسی(ع) و بنی اسرائیل به روز است و می‌تواند در دنیا تأثیرگذار باشد.

ما یکی دو سال تلاش کردیم و به آقای بهمن‌پور نویسنده گفتیم تا که ایشان بنویسد ولی تلویزیون و دوستان خودمان به این نتیجه رسیدند که این کار را ما انجام ندهیم و بدهند دست یکی دیگر از دوستان ما که ایشان هم بعد از مدتی نتوانست کار را انجام بدهد.

من بعد از سریال حضرت یوسف(ع) تکلیفم در این دیدم که حضرت موسی(ع) را کار کنم و تا الآن درست پنج سال است که مشغول آن هستم. 23 نفر مفسر و کارشناس و محقق و اسلام‌شناس داشتیم که تعدادی از اینها هنرمند و کارگردان و نویسنده نیز بودند یعنی هم کارشناسان مذهبی در این کار نظارت داشتند و هم کارشناسان هنری.

*اما سرمایه و بودجه؟

از دو سال یا سه سال پیش که نگارش متن یک مقداری پیش رفت ما دنبال سرمایه هم بودیم. تا به حال موفق نشدیم البته.

*قبل از اینکه به خود نحوه حمایت و بودجه و غیره برسیم. اگر امکان دارد از قصه بگویید؛ قصه سریال که قرار است روی چه مضامینی مانور بدهد.

محورهایی که سریال موسی(ع) از نظر محتوایی بر آنها استوار است مسائل اعتقادی، تربیتی، خانوادگی، اجتماعی یا آموزش‌های دینی است اینها همینطور که محور آیات قرآن هست محور این سریال هم هست.

یک بعد خیلی شاخصی هم دارد؛ بعد سیاسی این مجوععه به شدت دشمن ستیز است و دست بنی اسرائیل و صهیونیست را در طول تاریخ 4 هزار ساله رو می‌کند و بسیاری از نکات تاریخی را که اینها کتمان یا پنهان کردند را ما انشاء الله افشاء می‌کنیم. ساخته شدن این سریال در دنیا به نظر من می‌تواند بنی اسرائیل و صهیونیست را رسوا کند البته اگر زمینه ساخت فراهم شود انشاء الله.

* به لحاظ بازه زمانی، سریال چه مقطعی از زندگی حضرت موسی را روایت می‌کند؟

این سریال از رحلت حضرت یوسف(ع) شروع می‌شود.

* پس به نحوی ادامه سریال یوسف(ع) هم هست. شنیده بودم از مصطفی زمانی نیز در همان قسمت استفاده می‌شود.

خیلی کوتاه‌ست نقشش ولی استفاده می‌کنیم. یک قسمت بیشتر نیست ولی استفاده می کنیم.

* فیلمنامه اینطور که قبلا هم گفته شده، تمام و کمال است. دقیقا قرار است در چند قسمت جلوی دوربین برود؟

فیلمنامه در 80 قسمت آماده شده و شش یا هفت فیلم سینمایی از دل این سریال نیز استخراج می‌شود.

* مثل سریال مختارنامه و فیلمهایی که از دل آن بیرون آمده؟ البته خب بد هم نیستند حداقل به درد ایام مناسبتی تلویزیون که خورده است.

شاید. چون داستان‌های حضرت موسی(ع) در قالب فیلم‌های سینمایی هر یک قصه ای مستقل خواهد داشت. مثلا داستان حضرت موسی(ع) و بنی اسرائیل، بقره، خضر و موسی، کودکی حضرت و تولدش و بزرگ شدنشان در قصر.

* یعنی کل روایات قرآنی که راجع به حضرت هست، همه تشریح شده.

بله اینجا کامل داستان موسی(ع) و بنی اسرائیل بازگو می‌شود.

* کمی رک تر صحبت کنیم؛ بالاخره در مورد شما یک جوی بوجود آمده! برخی بازیگران الآن نسبت به شما جبهه‌ای گرفتند حالا چه خوب چه بد ولی به هرحال شما قرار است از اینها استفاده کنید به نظر شما اینها راضی می‌شود؟

همچین قراری نیست.

* چطور؟

من اگر کسی آمد، از او استفاده می‌کنم و اگر نیامد خودم بازیگر کشف می‌کنم و تربیت می‌کنم کما اینکه در گذشته ثابت کردم که این کار را می‌توانم انجام بدهم. مگر نکردم؟

*چرا! مصطفی زمانی.

با این حال مطمئن باشید که خیلی از بچه‌های سینما هستند که به ما لطف دارند و قبلاً اعلام آمادگی کردند و گفتند ما می‌آییم. کم هم نیستند ولی اگر نیایند هم من مشکلی ندارم.

* اتفاقا در تعقیب صحبتهایتان، چندین بار شایعه شد که فلان بازیگر قرار است نقش حضرت موسی(ع) را در این مجموعه بازی کند. واقعیت یا حاشیه بود ما نمی‌دانیم.

بله؛ دو سه بار این کار را کردند که همه نیز شایعه بود.

یک سری بازیگران متأسفانه دروغ می‌گویند یا حتی ممکن است پول بدهند مثلاً به فلان خبرننویس تا این جور خبرها را بزند تا بلکه به شهرتی هم برسند. همین که خبر پخش می‌شود و یک نفر سر زبان‌ها بیفتد خودش یک تبلیغ برای اوست.

در حالیکه تا الان ما اصلاً کاندیدای این نقش نداریم و تا به حال در مورد حضرت موسی(ع) با هیچ کس صحبت نکردیم. هر کسی نقل قول کرد که من منتخبم برای نقش موسی(ع)، دروغ گفته و کذاب است.

* به فیلمنامه اشاره کنم البته به نوع روایتش. اینکه بالاخره روی قصص مذهبی همیشه حساسیت وجود دارد. احیانا به مراجع تقلید و عالمان نیز متن کار داده شده؟

متأسفانه من به یکی دو نفر از مراجع تقلید دادم متن را اما نخواندند حتی سیناپس را که خیلی هم خلاصه و در حد 200 یا 300 صفحه است چه برسد خود سریال که 2 یا 3 هزار صفحه است. حتی کوتاه و داستان اجمالی حضرت موسی و بنی اسرائیل را دادیم نخواندند و گفتند که شما فیلم را بسازید و ما بعداً نظرمان را می‌دهیم به همین صراحت.

* به خاطر بحث اطمینان است؟

خیر چون قبلاً همان بزرگواری که گفت بروید بسازید و بعد ما نظر می‌دهیم؛ در مورد سریال یوسف(ع) بدجور به ما ضربه زدند و خیلی راحت انتقاد  کردند و زبان همه دشمنان یوسف و کارهای مذهبی و قرآنی را سر ما بلند کردند.

* به نظرم اتفاقا نکته خوبی است که خود شما بعنوان یک فرد متدین، خواست جدی دارید که متن فیلمنامه را عالمان بخوانند تا مشکلی پیش نیاید و مایه امیدواری باشد. البته به نوعی نقد است صحبت الان شما.

من این را واقعاً انتقاد می‌دانم. البته ما خداراشکر با حدود 30نفر از علما و بزرگان این کار را نوشتیم ولی چرا کاری مذهبی وقتی به یک مرجع بزرگوار و مجتهد یا نمایندگانش ارائه می‌شود بگویند ما نمی‌خوانیم. اگر آنها نخوانند پس چه کسی بخواند ما اگر نظر آنها را نداشته باشیم پس نظر چه کسی را داشته باشیم.

* راجع به تیم مشاوران اگر می‌توانید توضیح دهید. زمان سریال یوسف یک سری انتقاد می‌کردند که مثلا فلان جایش قرآنی نیست. اگر مشاوران وکسانی که نظارت فیلمنامه دستشان است را مطرح کنید جلوی خیلی از شبهات گرفته می‌شود.

مسئول گروه تحقیقم حاج مهدی طائب بوده که نزدیک به بیش از 30 سال در مورد بنی اسرائیل و حضرت موسی تحقیق کرده و کتاب نوشته و آگاهی دارد. سیدحسین موسوی زنجانی بوده که بیش از 40 جلد کتاب در مورد یهود و صهیونیست نوشته.

آقای سیدمحسن میرباقری بوده که ایشان هم مفسر قرآن است و هم حافظ کل قرآن هستند. آقای خاتمی خوانساری که یک عمر است که تفسیر قرآن می‌کند. دکتر نقی پور فر هم استاد دانشگاه و هم استاد حوزه است و بسیار فرهیخته و با سواد است.

آقای مصطفوی بوده که آن هم مسئول گروه تحقیق بوده و بیشتر اطلاعاتمان را ایشان می‌آورده که هم استاد دانشگاه است و هم تحصیلات حوزوی دارد. آقای پناهیان چند بار مورد مشاوره قرار گرفته به اضافه یک سری از نویسنده و کارگردان که در این مدت مشاور بودند.

* از این مسأله جدا شویم؛ حالا من به شما انتقاد دارم! مثلا اینکه همه کاره بودن شما در این پروژه خودش یک ضعف است. از این جهت که شما این مجموعه الف ویژه را نوشته‌اید و قرار است کارگردانی کنید اما من جز شما تیمی پشت این مجموعه نمی‌بینیم که مثلا تأمین بودجه را در دست بگیرد. یعنی سعی نکردید این کار را بکنید.

شما متوجه باشید هر فیلمسازی حداقل پس از نوشتن فیلمنامه، عوامل پشت دوربین را مشخص می‌کند حتی اگر به حرف باشد نه قرارداد اما در این سریال چنین چیزی از طرف شما اتفاقا نیفتده آنهم بعد 5سال.

ببینید من مثالی بزنم. احمدرضا درویش یک کاری ساخته و 60 یا 70 میلیارد تومان خرج کرده و از ابتدا بودجه‌اش تأمین بوده. ولی من اگر بخواهم یک تیم تشکیل بدهم که این مسائل را پیگیری کنند اینها که مجانی کار نمی‌کنند بعد معلوم نیست که موسایی آیا ساخته شود یا نه.

یعنی من آن همیت و غیرت ضدصهیونیستی و ضدیهودی و آن ایمان تبلیغ اسلامی که در فیلم‌سازی باید باشد را فعلا در کشور نمی‌بینم. به همین دلیل هر چیزی که خرج کنم معلوم نیست که برگردد؟ مگر اینکه یک تیمی پیدا کنم که این تیم از من حقوق نخواهد که این هم شدنی نیست. نمی‌توانم از دیگران انتظار داشته باشم.

من یک روابط عمومی ساده دارم در دفترم. هماهنگی‌ها را انجام می‌دهد و حتی اطلاعات به خبرنگاران می‌دهد. ما چاره‌ای نداریم. بله شما درست می‌فرمایید باید اکیپی درست شود و این اکیپ هم مسئولیت تبلیغ و هم جذب سرمایه داشته باشد که ما این را نداریم. باید باشد ولی نمی‌توانیم داشته باشیم.

* نمی‌خواهید تهیه‌کنندگی کار را به شخص دیگری بسپارید؟ حداقل شاید بتواند بخشی از مشکل را حل کند یا در روند جذب بودجه و تولید، تسریع ایجاد کند.

خیر خودم انجام می‌دهم مگر اینکه تهیه کننده‌ای بهتر از خودم پیدا کنم. الآن نداریم، من مثلاً سریال یوسف را با هفت میلیارد ساختم در حالی که کارهای همزمان و مشابه یوسف که اسم نمی‌برم 30 میلیارد، 40 میلیارد و 28 میلیارد تمام شده بود.

من سریال یوسف را در عرض 2 سال و 7 ماه فیلمبرداری ساختم. کارهای دیگر 8 سال و 6 سال و 14 سال ساخته شد. به خاطر همین اگر کسی هست که در زمان مناسب با قیمت مناسب و با برنامه‌ریزی و نظم و کیفیت مناسب می‌تواند سریال موسی(ع) را کار کند می‌سپارم دستش.

ولی متأسفانه خیلی‌ها می‌گویند شما فقط تهیه کننده نباش! ولی تهیه کننده‌ای که بتواند آنطوری که خودم یوسف را ساختم بتواند موسی را بسازد نداریم.

* اشاره کردید به بحث بودجه. به چه مراکزی مراجعه کرده‌اید تا الان؟

من در سه سال گذشته سه بار مجلس رفتم و با کمیسیون فرهنگی صحبت کردم که متأسفانه تا حالا نتیجه نگرفتم فقط رئیس کمیسیون فرهنگی برای من نوشت که ما به ارشاد دستور دادیم که کمکتان کند. بعد با برادران ارشاد و وزیر و مسئولین سازمان سینمایی حدود 6 بار جلسه داشتیم و آنها آمدند دفتر و منزل و ما رفتیم و تا این لحظه نتیجه نگرفتیم.

سراغ یک سری از علما و بزرگان و علما رفتیم که متأسفانه آنها هم تا به حال کمکی نکردند. سراغ بعضی از ارگان‌ها و نهادها رفتیم که متأسفانه آنها هم تا به حال کمکی نداشته‌اند.

در مجموع بعضی از نهادها هستند که بودجه فرهنگی دارند مثل شهرداری و مثل خیلی جاهای دیگر که بودجه‌های کلان فرهنگی دارند که گمان نمی‌کنم فعالیت‌هایشان مهمتر از سریال حضرت موسی باشد ولی حالا منتظریم ببینیم که در آینده کمک می‌کنند یا خیر.

به یکی از کانال‌هایی که امید بستیم و آخرین جایی است که می‌خواهیم از آنها کمک بگیریم مردم هستند. بناداریم با عزم و جزم پیگیر باشیم که از کمک‌های مردمی برای ساخت این سریال کمک بگیریم منتهی ما باید یک پشتکار داشته باشیم و با برنامه ریزی از آنها این تقاضا را بکنیم تا ببینیم خدا چه بخواهد.

* گویا بودجه این سریال هم بالای 100 میلیارد تومان است و خب این براحتی از عهده صداوسیما برنمی آید. با این شرایط  به صدا و سیما امیدوار هستید یا خیر؟صحبتی کردید با آقای سرافراز و پورمحمدی در دوره جدید؟

بنده صحبت کردم و آنها قول دادند که این کار را حمایت کنند و الآن  هم دارند فیلمنامه را می‌خوانند اما اینکه به چه نتیجه‌ای برسیم خیلی امیدوار نیستم که بتواند تلویزیون این کار را انجام دهد. بودجه‌ ندارند مگر اینکه نهادها و ارگان‌های دیگری کمک و حمایت کنند.

* شما معمولا با رهبر انقلاب هم دیدارهایی داشته اید. شده که به ایشان در مورد سریال و فراهم نشدن فرصت ساخت آن بگویید؟

خیلی جلسات خدمت آقا مشرف می‌شویم اما من معتقد هستم که هر کاری باید از کانال خودش انجام شود این مملکت حکومت دارد، ارشاد دارد، تلویزیون دارد و بودجه دارد.

خیلی از نهادها بودجه فرهنگی دارند باید اینها تأمین کنند. من خدمت آقا چندبار هم مشرف شدم و می‌خواستم بگویم که کمک کنند اما نگفتم. چرا باید به ایشان بگویم وقتی که دولت هست و بودجه هست. چرا باید ایشان را به زحمت انداخت.

ایشان را چرا باید وسیله قرار داد؟ تا حالا شرم اجازه نداده و اعتقادم هم بر این است که نباید اینجور کارها را به دوش آقا انداخت و همه کارها را از ایشان توقع داشته باشیم.

* بالاخره کارهایی مثل شما در کشورهای عربی خیلی دیده شده؛ نمی‌شود از عرب‌ها بگیرید و بسازید؟

اگر مسلمان‌ها واقعاً برایشان مبارزه با صهیونیست و استکبار با آمریکا مهم باشد کمک می‌کنند و اگر نابودی اسرائیل و امثال آنها برای مردم مسلمان دنیا مهم باشد و یا حتی برای مردم دنیا نه فقط مسلمانان، اگر مهم باشد کمک می‌کنند. من فکر می‌کنم که مهم است منتهی ما باید اعلام رسانه‌ای بکنیم.

* شنیدیم که گویا فردی حتی حاضر شده بود 40 میلیون یورو کمک کند اما نپذیرفتید.

بله بودند کسانی که حاضر بودند کمک کنند ولی بابت کمکشان رشوه می‌خواستند یا سرمایه گذاری هست که احتمال دارد فیلم را بفروشد به کسانی که دشمن این فیلم و سریال هستند.

اگر این کار را به صهیونیست‌ها بفروشد ما زحمات بیش از 10 سالمان هدف می‌رود. به همین دلیل من قبول نکردم یا بعضی از پول‌ها که می‌دانم ناشی از نزول است یا مثلا با سرمایه‌داری که فرصتی پیدا کرده می‌خواهد در یک فیلمی سرمایه گذاری کند تا هم برای خودش اسم در بیاورد هم پول، کار نمی‌کنم.

خوب این پول‌ها برای یک سریال قرآنی مناسب نیست و من تا به حال قبول نکردم ولی یقین دارم که خدا انشاء الله بودجه لازم را می‌رساند.

بارها گفتم که من یک فیلمساز مستقل هستم و وظیفه‌ام هم تبلیغ دین و خدمت به انقلاب است نه دنبال شهرت و محبوبیت و پول.

آرزوی فیلمسازها مملکت جمهوی اسلامی نباید این باشد که روی فرش قرمز هالیوود راه برود یا اینکه توی کن و اسکار جایزه ببرد. نه فیلمساز مسلمان اینطور نمی‌تواند باشد، فیلمساز مسلمان آرزویش این است که خدمت کند به جامعه‌اش.

* البته خب خیلی‌ها ممکن است این حرفها را به زبان نیاورند اما عقدیه‌شان جدا بلکه فیلمهایشان نیز خوب بوده. محتوای شایسته‌ای داشته و خوش ساخت هم بوده اند.

خیلی‌ها هستند مسالمت‌آمیز صحبت می‌کنند ولی تا حالا تأثیر نداشته. ما 36 سال است داریم با مسالمت با سینما و تلویزیون رفتار می‌کنیم بهشان بودجه و امکانات دادیم، حمایت کردیم، قربان صدقه‌شان هم رفتیم ولی فیلم‌های مبتذل، مستحجن و فیلم‌های ضد انقلابی و ضد اسلامی ساختند و نادیده گرفتیم.

بعد از چند وقت باز هم بهشان پروانه دادیم. اینها خیانت کردند رفتند از صهیونیست‌ها و فرانسوی‌ها و آمریکایی‌ها پول گرفتند و فیلم ساختند.

در این مملکت همه این‌ها را تحمل کردیم و هیچی نگفتیم و آخرش چه شد. ما الآن صاحب سینمایی هستیم که تا حالا بیش از 10 هزار نیروی انقلابی ما را بلعیده و همرنگ خودش کرده ولی ما از آنها را نتوانستیم جذب کنیم.

*البته مثالهایش کم نیست حتی از بازیگران که هم کارشان خوب است و هم عقیده شان را اعلام می‌کنند.

این خیلی خوب است، ما ده هزار تلفات دادیم اما مگر چند نفر مثل خانم مریلا زارعی بعد از فیلم "شیار 143" اینگونه صحبت می‌کند. اما چون یک بازیگر قوی از آنها را جذب کردیم کافی است؟ تازه ما هم جذب نکردیم. یک فیلم خوب بازی کرده، فیلم خوبی بوده، دستش درد نکند دست کارگردانش هم درد نکند...

ولی واقعیت این است که آیا با همچین تغییرات جزئی، سینما دیگر به انقلاب و اسلام ضربه نمی‌زند چرا هنوز هم می‌زند.

این نوع فیلم و سریالسازی باید درست شود. نظر من این نیست که باید این نابود شود خیر؛ اصلاً نظرم این نیست. من یوسف و اصحاب کهف را با همین عوامل ساختم. مختارنامه را هم با همین عوامل ساختیم پس اینها بازی خوب هم می‌توانند داشته باشند اما باید اصلاح شوند.

*البته خب مطمئنا بحث تلویزیون با سینما را باید جدا کرد.

بله صدا وسیما یک مقدار کارهایش سالم تر است؛ حالا بعضی از کارهایش بد نیست ولی همچنان در شأن این انقلاب نیست.

*من می‌توانم جدای از این بحث‌ها چند سوال با چندجواب کوتاه داشته باشم؟ خارج از سریال حضرت موسی(ع) که امیدوارم سریع‌تر به نتیجه برسید چون مردم با چنین فیلمها و سریال‌هایی همراه بوده و هستند.

بفرمایید!

* کدام از یک از کارگردانان سینما، موردپسند شما هستند؟

انصافاً یک سری کارگردانانی هستند که اینها انقلابی و مذهبی و جبهه‌ای هستند. اینها از اول انقلاب دارند کار سالم انجام می‌دهند و هنوز هم محور سینما همانها هستند مثل آقای مجید مجیدی و آقای حاتمی کیا.

* کسانی مثل داود میرباقری چه؟

دلم نمیخواست این سریال آخری را از او می‌دیدم.

البته خب نباید امثال آقای شیخ طادی، شورجه و بحرانی را نادیده گرفت.

* بازیگران؟ حداقل به لحاظ تکنیکی کدامشان تاپ است؟

بهترین بازیگرانی که ما در این مملکت داریم یکی همچون پرویز پرستویی است. رضا کیانیان و اکبر عبدی و این جنس بازیگران.

* البته آقای پرستویی در برابر شما حتی موضع منفی، گرفته بود!

کاشکی همه دشمنان من آدمی مثل آقای پرستویی باشند.

*در مورد بازیگران جوان مصداق بیاورید.

شاید نتوانم اسم بیاورم به هرحال برخی جا می‌مانند یا حضور ذهن ندارم. در مورد جوانان شهاب حسینی را واقعاً بازیگر خوبی می‌دانم.

* و خانم‌ها چطور؟

 خانم‌ها فعلاً آنهایی که هم از نظر شخصیت خودشان و هم کارشان خوب است خانم مریلا زارعی. باز هم تأکید کنم که ممکن است برخی را فراموش کنم چرا که خیلی با سینما و تلویزیون دمخور نیستم و شاید همه را دقیقا نشناسم و در مورد کارهای همه دقت نکنم.