خبرخوش ازمهاجرت نخبگان و ادعای هاشمی

به گزارش جهان، "کاهش آشکار میزان مهاجرت نخبگان به خارج از کشور" از جمله این خبرهای مهم و البته خوشحال کننده بود.

نسرین سلطانخواه، معاون علمی و فناوری رئیس جمهور و رئیس بنیاد ملی نخبگان که شب ۸ آذر ماه در خصوص وضعیت نخبگان به شورای عالی انقلاب فرهنگی گزارش می داد، اعلام کرد: در دهه های گذشته ۴۰ درصد از نخبگان برتر المپیادهای علمی جهت ادامه تحصیل به خارج از کشور مهاجرت می کردند که این آمار در سال های اخیر به کمتر از ۲۰ درصد رسیده است.

بنیاد ملی نخبگان در راستای تاکیدات مقام معظم رهبری در سال ۸۴ شکل گرفت و موظف به سیاستگذاری، برنامه ریزی، جذب، هدایت و حمایت از نخبگان در راستای ارتقای علمی و پیشرفت کشور شده است.

رئیس این بنیاد در تشریح جزئیات دستاورد اخیر به جامعه آماری که شامل چهار هزار و ۱۲۰ نفر از دارندگان مدال طلا، نقره و برنز المپیاد کشوری از سال ۶۵ تاکنون بوده، اشاره کرد و گفت که مهاجرت نفرات برتر رشته علوم ریاضی و فیزیک در کنکور طی سالهای ۷۶ تا ۹۰، از حدود ۴۵ درصد به ۱۴ درصد کاهش پیدا کرده است. همچنین در رشته علوم تجربی از ۱۶ درصد به ۲ درصد و مهاجرت نخبگان رشته علوم انسانی هم از ۱۱ درصد به سه درصد رسیده است.

این خبر خوشحال کننده در عین حال برخی نگرانی‌ها را هم به دنبال داشته است؛ اینکه نخبگان ما از علم روز دنیا محروم شوند و در رقابت نفس گیر علمی با دیگر کشورها جا بمانند. رهبر معظم انقلاب مهر ماه امسال در جمع نخبگان این موضوع را اینطور مورد اشاره قرار داد که "بیگانه‌ستیزی را در مباحث علمی مردود است و همان‌گونه كه بارها گفته‌ایم حاضریم برای دستیابی به دانش، شاگردی كنیم." ایشان در عین حال تذکر دادند که "نباید همیشه شاگرد بمانیم بلكه می‌خواهیم ملت ایران به جایی برسد كه دیگران، شاگردی او را بكنند."

در واقع در رشته هایی که ایران را به عنوان مدعی در دنیا مطرح است استفاده از علوم دیگر کشورها چندان ضروری نیست اما در سایر رشته‌ها که ما نیازمند علوم سایر کشورها هستیم به نظر می رسد باید تلاش کرد که خروج نخبگان بدون بازگشت را تا حد امکان کم کنیم.

"تدوین سند ملی نخبگان" از دیگر منویات رهبر معظم انقلاب بوده است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در مهرماه امسال در این باره تصریح کردند: تهیه سند ملی نخبگان یكی از اقدامات بسیار ضروری و مهم است زیرا مسیر شناسائی استعدادها، پرورش استعدادها برای تربیت نخبگان، و مراحل بعد از احراز عنوان نخبه را، مشخص خواهد كرد.

هدف از تدوین این سند حمایت ویژه از نخبگان و تلاش برای استفاده بیشتر از این سرمایه های عظیم انسانی در پیشرفت کشور است. بر پایه گزارش ها، بخش هایی از تدوین این سند راهبردی به پایان رسیده و به گفته رئیس بنیاد نخبگان "جلسات کمیته نگارش سند در حال پیگیری است."

البته این اقدامات مثبت و رو به جلو هرگز نباید به جبران کاستی های متعدد در حمایت از نخبگان کشور تعبیر شود و همچنان تا نقطه مطلوب فاصله بسیاری وجود دارد. مسئولان دولتی نیز باید به تاکیدات رهبر انقلاب در این باره توجه بیشتری داشته باشند بویژه آنجا که ایشان "مهمترين حمايت براى نخبگان اين است كه زمينه‌ى كار و مقدمات كار براى آنها فراهم شود. ذهن نخبه و مغز نخبه به دنبال كار، ژرف‌نگرى، توليد، خلق، گشودن بابهاى جديد و رفتن راه‌هاى نو است. امكانات سخت‌افزارى بايد براى اينها فراهم شود. در مواردى، هم امكانات سخت‌افزارى، هم امكانات نرم‌افزارى بايد فراهم شود تا نخبه بتواند كار و تلاش كند. البته اين تلاش بايد در جهت نيازهاى كشور باشد."(دیدار نخبگان -مهر ۸۹)

فارغ از این موضوع، کاهش مهاجرت نخبگان که یک عامل آن را می توان پی بردن مسئولان به بی توجهی های گذشته به قشر نخبه و تلاش برای جبران آن دانست، در ۲ سال اخیر دستمایه بهره برداری سیاسی علیه نظام شده بود. طیفی از سیاسیون و اپوزیسیون به دنبال شکست در انتخابات ریاست جمهوری دهم کوشیدند تا چنین القا کنند که بسیاری از نخبگان کشور در اعتراض به رویدادهای پس از انتخابات از کشور مهاجرت کرده‌اند حتی آقای هاشمی رفسنجانی دست کم در ۲ سخنرانی از خروج نخبگان ابراز نگرانی کرد؛ اما این روزها و انتشار آمار مهاجرت نخبگان مبنای آن موضع گیری‌ها را روشن کرده است.