سازمان جهانی بهداشت ۱۹ ژانویه (۲۹ دی) اعلام کرد که بیماریهای مربوط به
گزینههای سبک زندگی مانند دیابت و برخی از سرطانها، هر سال باعث مرگ
زودرس ۱۶ میلیون نفر در جهان میشوند و خواستار اقدام برای متوقف کردن «این
مصیبت بطیئالسیر بهداشت عمومی» شد.
به گزارش همشهری، سازمان جهانی
بهداشت میگوید که عادات ناسالم مانند سیگار کشیدن، سوءمصرف الکل و مصرف
بیش از حد چربی، نمک و قند همهگیری بیماریهایی را ایجاد کرده است که علت
اصلی مرگ و میر انسانها در سطح جهان هستند.
شانتی مندیس که نویسنده
ارشد گزارش «کنترل و پیشگیری بیماریهای مزمن» سازمان جهانی بهداشت است،
گفت: « این همهگیری «بیماریهای سبک زندگی» بهداشت عمومی انسانها را بیش
از هر همهگیری شناختهشده دیگر تا به حال تهدید میکند.»
«بیماریهای
غیرواگیردار» (NCD) مانند بیماریهای قلبی-عروقی، دیابت، بیماریهای ریه و
طیفی از سرطانها در طول سال ۲۰۱۲ در سراسر جهان باعث مرگ ۳۸ میلیون نفر
شدهاند که ۱۶ میلیون نفر آنها زیر ۷۰ سال بودهاند. مندیس گفت: «نه
هزاران نفر، بلکه میلیونها نفر از این بیماریها میمیرند...و این مرگ و
میرها در دهههای ۳۰، ۴۰، ۵۰ و ۶۰ زندگی افراد رخ میدهد، نه در دهههای ۸۰
و ۹۰ زندگی.»
بر اساس این گزارش بیشتر ۱۶ میلیون مورد مرگ و میر
زودرس ناشی از بیماریهای غیرواگیردار - یعنی ۸۲ درصد آنها- در کشورهای
فقیر و با درآمد متوسط رخ میدهند، و از اغلب آنها میتوان با
سرمایهگذاریهای کوچک جلوگیری کرد.» مارگرت چن، مدیر کل سازمان جهانی
بهداشت، نیز در بیانیهای در این باره گفت: «جامعه جهانی این امکان را دارد
که سیر همهگیری بیماریهای غیرواگیردار را تغییر دهد»
گزارش
سازمان جهانی بهداشت نشان میدهد که در صورت صرف فقط ۱۱/۲ میلیارد دلار در
سال یا به عبارت دیگر یک تا سه دلار به ازای هر فرد در جهان برای ترویج
عادات سالمتر زندگی، میتوان جان میلیونها نفر را نجات داد.
پیامدهای مصیبتبار
یافتههای
سازمان جهانی بهداشت نشان میدهند که امروز در جهان هر سال حدود ۶ میلیون
نفر به خاطر استعمال دخانیات، ۳/۳ میلیون نفر به در رابطه با سوءمصرف
الکل، ۳/۲ میلیون نفر به علت بیحرکتی و ۱/۷ میلیون نفر به علت خوردن نمک
بیش از حد به طور زودرس میمیرند.
مندیس گفت که ۴۲ میلیون کودک زیر
پنج سال چاق شمرده میشوند، و حدود ۸۴ درصد نوجوانان به اندازه کافی ورزش
نمیکنند و این موقعیتها را «به شدت نگرانکننده» توصیف کرد. جامعه
بینالمللی ۹ هدف جهانی را برای تغییر عادات ناسالم با هدف کاهش دادن مرگ و
میرهای زودرس ناشی از بیماریهای غیرواگیردار تا حد یک چهارم در فاصله
سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۵ پیشنهاد کرده است.
سازمان جهانی بهداشت
میگوید موفقیتآمیز بودن اقدامات ساده و ارزانی مانند ممنوع کردن تبلیغات
فراوردههای دخانی و الکل و مالیات بستن بر غذاها و نوشیدنیهایی که حاوی
مقادیر بالای نمک و کافئین هستند، در طیفی از کشورها از قبل ثابت شده است.
برای
مثال در ترکیه، ممنوعیت تبلیغات فراوردههای دخانی به همراه افزایش شدید
قیمت آنها میزان سیگار کشیدن را از سال ۲۰۰۸ به بعد ۱۳/۴ درصد کاهش داده
است. همچنین بر اساس این گزارش، اقدام مجارستان در بستن مالیاتهای سنگین
مواد غذایی و نوشیدنی ناسالم به ۲۷ درصد کاهش در فروش جانک فودها
(هلههولهها) انجامید.
سازمان جهانی بهداشت هشدار داد که با وجود
اینکه برخی از کشورها در این زمینه پیشرفت کردهاند، اغلب آنها به اهداف
تعیینشده برای سال ۲۰۲۵ نخواهند رسید، و هشدار داد که بیعملی در این
موارد پیامدهای بسیار گستردهای خواهد داشت. سازمان جهانی بهداشت در این
گزارش آورده است: «بسیاری از افراد در جهان در نقطه اوج زندگیشان بیماری
میشوند و میمیرند، میزان بهرهوری افت میکند، و هزینه درمان بیماریها
ممکن است خردکننده باشد.»
تخمینزده شده است که اگر کاری برای بهبود
این موقعیت انجام نشود، مرگ و میرهای زودرس ناشی از بیماریهای
غیرواگیردار در طول دهه آینده هزینهای ۷ تریلیون دلاری بر اقتصاد جهان
تحمیل خواهد کرد.