سرویس
دین و آئین پایگاه 598، برپائی آئین عزای سالار شهیدان در تمامی مقاطع زمانی موجب بیداری در قلوب و اذهان مسلمانان و آزادگان جهان گردیده است. اشک و ماتم بر سیدالشهداء که پایه گذار آن حضرت زینب کبری(س) و امام زین العابدین(ع) بودند، ارتقای کیفی این مجالس توسط امام جعفر صادق(ع) شکل گرفت و امام رضا(ع) بعد هنری و احساسی این جریان عظیم عاشورائی را پایه گذاری کرد. بعد از گذشت بیش از هزار و سیصد سال از آغاز نهضت حسینی، انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی در ایران شکل گرفت که باعث شد تا ارکان تمدن مادی و شیطانی غرب را به لرزه بیاندازد. اکنون پس از گذشت سی و سه سال از تحقق انقلاب عظیم اسلامی در ایران شاهد بروز و ظهور انقلاب های اسلامی در منطقه هستیم که بی شک با تاسی از انقلاب اسلامی ایران می باشد.
آنچه در ادامه می آید سخنان معمار کبیر انقلاب اسلامی ایران حضرت امام خمینی(ره) درباره جایگاه اشک و ماتم در رثای سالار شهیدان است.
گفتند روضه نخوانید!دست اهل منبر را، دست علما را بستند و نگذاشتند كه اينها تبليغات خودشان را بكنند؛ و آنها تبليغات را از آن طرف شروع كردند، و ما را به عقب راندند و تمام مخازن ما را به چپاول بردند. در زمان محمدرضا هم به همين معنا، منتها با فرم ديگر، به فرم ديگر، نه با آنطور سرنيزه، به يك جور ديگر، اين طايفه را مىخواستند كنار بگذارند. حالا هم همان ها [هستند] منتها جوان هاى ما را بازى مى دهند. همان مساله است. همان مساله زمان رضاخان است كه مجالس را او قدغن كرد. حالا يك دستهاى آمدهاند مى گويند كه نه، ديگر روضه نخوانيد! نمى فهمند اينها كه روضه يعنى چه. اينها ماهيت اين عزادارى را نمى دانند چيست. نمىدانند كه اين نهضت امام حسين آمده تا اينجا، تا اين نهضت را درست كرده (1).
ما ملت گریه سیاسی هستیمانقلاب كرديم كه شعائر اسلام را زنده كنيم، نه انقلاب كرديم كه شعاير اسلام را بميرانيم. زنده نگه داشتن عاشورا يك مساله بسيار مهم سياسى- عبادى است. عزادارى كردن براى شهيدى كه همه چيز را در راه اسلام داد [ه]، يك مساله سياسى است؛ يك مسالهاى است كه در پيشبرد انقلاب اثر بسزا دارد.
ما از اين اجتماعات استفاده مىكنيم. ما از آن «اللَّه اكبر» ها، ملت ما از آن «اللَّه اكبر» ها استفاده كرد. آن «اللَّه اكبر» ها را بايد حفظ بكنيم. اين مظاهر و شعائر و امورى كه در اسلام در آن سفارش شده بايد فكر كنيد كه اينها يك مساله سطحى نبوده است كه مى خواستند جمع بشوند و گريه كنند، خير .ما ملت گريه سياسى هستيم، ما ملتى هستيم كه با همين اشكها سيل جريان مىدهيم و خرد مىكنيم سدهايى را كه در مقابل اسلام ايستاده است (2).
برای حفظ نهضت، این سنت ها را حفظ کنیدمحرّم و صفر است كه اسلام را نگه داشته است. فداكارى سيد الشهدا (سلام اللَّه عليه) است كه اسلام را براى ما زنده نگه داشته است؛ زنده نگه داشتن عاشورا با همان وضع سنتى خودش از طرف روحانيون، از طرف خطبا، با همان وضع سابق و از طرف تودههاى مردم با همان ترتيب سابق كه دستجات معظم و منظم، دستجات عزادارى به عنوان عزادارى راه مى افتاد. بايد بدانيد كه اگر بخواهيد نهضت شما محفوظ بماند، بايد اين سنتها را حفظ كنيد. البته اگر يك چيزهاى ناروايى بوده است سابق و دست اشخاص بىاطلاع از مسایل اسلام بوده، آنها بايد يك قدرى تصفيه بشود، لكن عزادارى به همان قوّت خودش بايد باقى بماند و گويندگان پس از اينكه مسایل روز را گفتند، روضه را همانطور كه سابق مىخواندند و مرثيه را همانطور كه سابق مىخواندند، بخوانند و مردم را مهيا كنند براى فداكارى (3).
اين مجالس عزا آنها را مى ترساندآن مطلبى را كه راجع به آقايان خطبا عرض مى كنم اين است كه عمق اين كارى را كه شما داريد و عمق ارزش مجلسهاى عزادارى، كم معلوم شده است و شايد پيش بعضى هيچ معلوم نشده است. اينكه در روايات ما براى يك قطره اشك براى مظلوم كربلا آنقدر ارزش قائلند، حتى براى تباكى- به صورت گريه درآمدن- ارزش قائلند، نه از باب اين است كه سيد مظلومان احتياج به اين كار دارد و نه آن است كه فقط براى ثواب بردن شما و مستمعين شما باشد. گرچه همه ثوابها هست، لكن چرا اين ثواب براى اين مجالس عزا آنقدر عظيم قرار داده شده است، و چرا خداوند تبارك و تعالى براى اشك و حتى يك قطره اشك و حتى تباكى آنقدر ثواب داده است؟ كم كم مساله از ديد سياسى اش معلوم مى شود و ان شاء اللَّه بعدها بيشتر معلوم مى شود. اينكه براى عزادارى، براى مجالس عزا، براى نوحه خوانى، براى اينها، اين همه ثواب داده شده است، علاوه بر آن امور عباديش و روحانيش، يك مساله مهم سياسى در كار بوده است. آن روزى كه اين روايات صادر شده است، روزى بوده است كه اين فرقه ناجيه مبتلا بودند به حكومت اموى و بيشتر عباسى و يك جمعيت بسيار كمى، يك اقليت كمى در مقابل قدرتهاى بزرگ در آن وقت، براى سازمان دادن به فعاليت سياسى اين اقليت، يك راهى درست كردند كه اين راه، خودش سازمانده است و آن، نقل از منابع وحى [است] به اينكه براى اين مجالس اينقدر عظمت است و براى اين اشكها آنقدر در دور و برِ اين اشكها و عزاداريها، شيعيان با اقليت آنوقت اجتماع مى كردند و شايد بسيارى از آنها هم نمى دانستند مطلب چه هست، ولى مطلب، سازماندهى به يك گروه اقليت در مقابل آن اكثريتها [بود]. و در طول تاريخ، اين مجالس عزا كه يك سازماندهى سرتاسرى [در] كشورها است، كشورهاى اسلامى است و در ايران كه مهد تشيع و اسلام و شيعه است، در مقابل حكومتهايى كه پيش مى آمدند و بناى بر اين داشتند كه اساس اسلام را از بين ببرند، اساس روحانيت را از بين ببرند، آن چيزى كه در مقابل آنها، آنها را مى ترساند، اين مجالس عزا و اين دستجات بود (4).
عزای سیدالشهداء اساس اسلام از اول بنا کردهيچ قدرتى نمى تواند اين ملتى كه از همه جوانب به او هجوم شده است و از همه قدرتهاى بزرگ براى او توطئه چيدهاند، اين توطئه ها را خنثى كند، الّا همين مجالس عزا. در اين مجالس عزا و سوگوارى و نوحه سرايى براى سيد مظلومان و اظهار مظلوميت؛ يك كسى كه براى خدا و براى رضاى او جان خودش و دوستان و اولاد خودش را فدا كرده است، اينطور ساخته جوانانى را كه مىروند در جبهه ها و شهادت را مى خواهند و افتخار به شهادت مى كنند و اگر شهادت نصيبشان نشود متأثر مى شوند و آنطور مادران را مى سازد كه جوانهاى خودشان را از دست مى دهند و باز مى گويند باز هم يكى دو تا داريم. اين مجالس عزاى سيدالشهداست و مجالس دعا و دعاى كميل و ساير ادعيه است كه مى سازد اين جمعيت را اينطور، و اساس را اسلام از اول بنا كرده است به طورى كه با همين ايده و با همين برنامه به پيش برود. و چنانچه، واقعاً بفهمند و بفهمانند كه مساله چه هست و اين عزادارى براى چه هست و اين گريه براى چه اينقدر ارج پيدا كرده و اجر پيش خدا دارد، آن وقت ما را «ملت گريه» نمىگويند، ما را «ملت حماسه» مىخوانند. اگر بفهمند آنها كه حضرت سجاد- سلام اللَّه عليه- كه همه چيزش را در كربلا از دست داد و در يك حكومتى بود كه قدرت بر همه چيز داشت، اين ادعيهاى كه از او باقى مانده است، چه كرده است و چطور مى تواند تجهيز بكند، به ما نمى گفتند كه ادعيه براى چيست؟ (5).
بعد سیاسی عزاداریملت ما قدر اين مجالس را بدانند، مجالسى است كه زنده نگه مى دارد ملتها را. در ايام عاشورا زياد و زيادتر و در ساير ايام هم غير اين ايام متبركه، هفته ها هست و جنبشهاى اين طورى هست. اگر بُعد سياسى اينها را اينها بفهمند، همان غربزده ها هم مجلس بپا مى كنند و عزادارى مى كنند، چنانچه ملت را بخواهند و كشور خودشان را بخواهند. من اميدوارم كه هرچه بيشتر و هرچه بهتر اين مجالس بر پا باشد. و از خطباى بزرگ تا آن نوحه خوان در اين تأثير دارد. آن كه ايستاده پاى منبر چند شعر مىگويد و چند شعر مى خواند با آن كه در منبر است و خطيب است، اينها هر دو در اين مسئله تأثير دارند؛ تأثير طبيعى دارند(6).
از عزاداری ائمه غفلت نکنیداز مراسم عزادارى ائمه اطهار و بويژه سيد مظلومان و سرور شهيدان، حضرت ابى عبداللَّه الحسين- صلوات وافر الهى و انبيا و ملائكة اللَّه و صلحا بر روح بزرگ حماسى او باد- هيچ گاه غفلت نكنند. و بدانند آنچه دستور ائمه- عليهم السلام- براى بزرگداشت اين حماسه تاريخى اسلام است و آنچه لعن و نفرين بر ستمگران آل بيت است، تمام فرياد قهرمانانه ملت ها است بر سردمداران ستم پيشه در طول تاريخ الى الابد. و مى دانيد كه لعن و نفرين و فرياد از بيداد بنى اميه- لعنة اللَّه عليهم- با آنكه آنان منقرض و به جهنم رهسپار شدهاند، فرياد بر سر ستمگران جهان و زنده نگهداشتن اين فرياد ستم شكن است.
و لازم است در نوحه ها و اشعار مرثيه و اشعار ثناى از ائمه حق- عليهم سلام اللَّه- به طور كوبنده فجايع و ستمگريهاى ستمگران هر عصر و مصر يادآورى شود(7).
پی نوشت :
1- صحيفه امام، ج10، ص: 315
2- صحيفه امام، ج13، ص: 327
3- صحيفه امام، ج15، ص: 331
4- صحيفه امام، ج16، ص: 343
5- صحيفه امام، ج16، ص: 346
6- صحيفه امام، ج16، ص: 347
7- صحيفه امام، ج17، ص: 58
8- صحيفه امام، ج21، ص: 400