به گزارش سرویس اقتصادی پایگاه 598، تنها چند روز بعد از دریافت دومین کارت زرد نعمتزاده از مجلس بابت واردات بیرویه آمار رسمی گمرک جمهوری اسلامی ایران حکایت از افزایش واردات دارد. واردات خودروهای لوکس نیز یکی از مسائل مورد مناقشه وزارت صنعت و نمایندگان مجلس در چند روز اخیر بود و آمارهای جدید نشان از رشد 61 درصدی واردات خودرو در 9 ماهه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه در سال گذشته میدهد. طی ۹ ماهه امسال ۷۱۸۹۶ خودرو بهارزش بیش از یک میلیارد و ۴۵۷ میلیون دلار وارد کشور شد که بهلحاظ تعداد رشد ۶۱ درصدی داشته است. ارزش ریالی واردات بیش از 71 هزار خودرو طی 9ماهه امسال بیش از 3700 میلیارد تومان بوده است که بیش از 56 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد داشته است. طی 9ماهه سال گذشته 44755 خودرو بهارزش 928 میلیون دلار و 2285 میلیارد تومان وارد کشور شده بود. بر اساس گزارش گمرک، در آذرماه سال جاری نیز 6/74 خودرو به ارزش 162 میلیون دلار وارد کشور شد که در مقایسه با آذرماه سال گذشته12 درصد کاهش نشان میدهد.
واردات بیرویه و اعتراض مجلس
نعمتزاده، وزیر صنعت در هفتهای که گذشت در مجلس پاسخگوی سوال برخی نمایندگان درباره واردات بیرویه بود. نمایندگان از وزیر درباره واردات بیرویه خودروهای لوکس پرسیده بودند اما مرور پاسخهای نعمتزاده نشان میدهد وزیر صنعت یا سوال را درست متوجه نشده یا اینکه قصد دور زدن سوال را داشته است. نعمتزاده در این باره گفته بود: «در سال ۸۸، ۴۱ هزار و ۱۲۸ خودروی خارجی وارد کشور شده که از این تعداد ۳۱ هزار دستگاه بالای 2500 سیسی بوده است. در سال ۸۹، واردات خودرو ۴۹ هزار دستگاه بوده و در سال ۹۰ حدود ۳۹ هزار و ۸۰۰ دستگاه خودروی خارجی وارد شده که از این تعداد ۱۸ هزار دستگاه بالای 2500 سیسی بوده است. در سال ۹۱ دوباره واردات خودرو افزایش یافته و ۴۵ هزار دستگاه خودروی لوکس وارد کشور شده که از این تعداد، ۱۶ هزار دستگاه بالای 2500 سیسی بوده است». وی با اشاره به افزایش چشمگیر واردات خودرو در ابتدای سال ۹۲ افزوده بود: در دولت قبل ۷۸ هزار دستگاه خودروی لوکس وارد کشور شده که از این تعداد ۴ هزار دستگاه بالای 2500 سیسی بوده است. اتفاقا واردات خودروهای لوکس در دولت یازدهم کاهش یافته و در ۸ ماه ابتدایی امسال تنها ۱۳۲ دستگاه خودرو وارد کشور شده که عمدتا متعلق به سفارتخانههای خارجی بود، طبق قانون سفارتخانههای خارجی میتوانند خودروهای مورد نظر خود را وارد کنند. در راستای کنترل واردات کالا، دولت در ابتدای امسال تعرفه واردات را افزایش داد تا کالاهایی که در گمرکات مانده بود با پرداخت تعرفه بیشتر ترخیص شود.
سال جاری حدود ۳۵ دستگاه خودرو که در گمرک مانده بود، متروکه اعلام شد و گمرک آنها را به مزایده گذاشت که وزارت صنعت با مصوبه هیات وزیران این خودروها را مسترد کرد. متوجه شدیم که چندین دستگاه خودروی لوکس امسال وارد تهران شده است، موضوع را بررسی کرده و مشخص شد این خودروها از مناطق آزاد وارد تهران شده است. بنابراین مصوبه دیگری را در هیات وزیران گرفتیم تا خودروهای لوکس فقط مجوز حضور در مناطق آزاد را داشته باشند. در سال ۲۰۱۳، ۱۶۵ هزار خودروی بالای ۲۵۰۰ سیسی در کارخانه پورشه تولید شده که تنها ۶ دستگاه از این خودروها وارد ایران شده است، چطور ادعا میکنید نیمی از خودروهای ساختهشده توسط این کارخانه وارد ایران شده است؟ البته زهره طبیبزادهنوری، نماینده مردم تهران نیز در واکنش به سخنان نعمتزاده به بیان انتقاداتش از عملکرد وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره واردات برنج و کالاهای اساسی پرداخت و گفت: در ۹ ماهه اول امسال، ۴۴ هزار و ۶۴۷ خودروی سواری معادل ۹۲۴ میلیون دلار وارد کشور شده است که عمدتا شامل خودروهای لوکس بوده است. واردات خودروهای لوکس در یکسال اخیر ۳۰ درصد افزایش داشته است و ظاهرا ۵۰ درصد پورشه گرانقیمت دنیا در ایران است.
آمارها چه میگوید؟
طبق آمار گمرک در 9 ماهه ابتدایی امسال به اندازه 6 هزار و 507 میلیارد و 796 میلیون و 145 هزار و 639 تومان خودرو وارد کشور شده است که 56 درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است. وزیر صنعت در پاسخ به نمایندگان مجلس که از واردات بیرویه خودروهای لوکس انتقاد داشتند گفته که واردات خودروهای بالای 2500 سیسی ممنوع شده و از واردات چند خودروی سفارتخانهها و مناطق آزاد خبر داده است. گویا وزیر صنعت نمیداند خودروهای لوکس بسیاری هستند که حجم موتور آنها کمتر از 2500 سیسی است و به جای پاسخگویی در این باره و ارائه آمار واردات خودروهای لوکس زیر 2500 سیسی یا ارائه آمار واردات خودروهای لوکس بالای 2500 سیسی در مناطق آزاد پاسخهای دیگری داد.
به هر حال واردات خودرو همچنان در حال افزایش است و گویا هیچ برنامهای برای کنترل واردات بیرویه در حوزه خودرو و سایر حوزههای اقتصادی مانند کشاورزی در وزارت صنعت وجود ندارد.
انتقاد از خدمات پس از فروش خودروهای وارداتی
بسیاری از شرکتهای واردکننده خودرو خدمات پس از فروش مناسبی به خریداران محصولات خود ارائه نمیدهند. محمد جعفری، رئیس انجمن ملی حمایت از حقوق مصرفکنندگان در اینباره به ایسنا گفت: برخی از خودروهای وارداتی توسط واردکنندگان متفرقه وارد شده و اساسا فاقد خدمات ضمانت (گارانتی) هستند. وی با بیان اینکه خریداران این خودروها در زمان خرابی خودرو با مشکل خدمات گارانتی روبهرو میشوند، خاطرنشان کرد: علاوه بر آن مالکان خودروهای دارای گارانتی نیز به خدمات پس از فروش مناسبی دسترسی ندارند.
وی ادامه داد: براساس برخی گزارشها، برخی از قطعات خودروهای وارداتی در تعمیرگاههای شرکت واردکننده موجود نیست و مالکان خودروها بعضا یک ماه برای واردات قطعه معطل میشوند. وی افزود: برخی شرکتهای واردکننده خودرو محدودیتهای خارجی را دلیل کمبود برخی از قطعات یدکی عنوان میکنند این در حالی است که اگر این شرکتها میتوانند خودرو وارد کرده و بفروشند پس میتوانند قطعات یدکی آنرا نیز تامین کنند. جعفری با بیان اینکه برخی شرکتهای واردکننده خودرو تنها به دنبال فروش خودرو بوده و چندان به کیفیت خدمات پس از فروش اهمیت نمیدهند، تصریح کرد: متاسفانه نظارت چندانی بر عملکرد این شرکتها وجود ندارد بنابراین سازمانهای نظارتی باید نظارتهای خود را در این حوزه افزایش دهند.