به نظر نگارنده این سطور، بازخوانی حوادث مرتبط با فتنه سال ۸۸ باید با هدف پاسخ به سؤالِ چگونه انقلاب توانست معجزه ۹ دی را خلق کند؟ باشد.[۱] چون ماهیت روز ۹ دی به میدان آمدن مردم برای دفاع از انقلاب بود، باید تلاش کنیم به سؤال چگونه انقلاب مردم را به میدان آورد؟ پاسخی روشن دهیم و هرچه پاسخ ما به این سؤال شفافتر باشد؛ به ما کمک میکند؛ تا در حوادث مشابه و در همه عرصهها به میدان آوردن مردم را سریعتر، دقیقتر و گستردهتر محقق کنیم.
همانطور که اشاره شد؛ ماهیت حادثه الهام بخش ۹ دی مشارکت دهها میلیونی مردم برای دفاع از انقلاب اسلامی بود. بر این اساس میتوان این پرسش را مطرح کرد که؛ چگونه مردم این مسیر را انتخاب کردند و ولیفقیه در محوریترین فعل خود برای مدیریت این حادثه بر روی چه امری تمرکز کرد؟
تحلیلهای مختلف و بعضا مبهمی در تبیین رفتار مدیریتی جبهه پیشرفت اسلامی به رهبری ولیفقیه در دوران فتنه شکل گرفتهاست؛ ولی با بازخوانی مواضع ولیفقیه در فتنه -هشت ماهه ۸۸ – راهبرد اصلی نیروهای انقلاب واضح میشود. بصیرت افزائی در سطح ملی و تلاش برای شکلگیری نگرش صحیح در میان مردم نسبت به حوادث آن دوره، راهبرد اصلی جبهه پیشرفت اسلامی به رهبری ولیفقیه بود. البته در به ثمر نرسیدن فتنه نباید خامی تاریخی جبهه توسعهگرا در ایران را نادیده گرفت. توهم عمیق مدیران فتنه ؛ مبنی بر اینکه مردم با انقلاب خود قطع رابطه کردهاند؛ آنها را به طرح مطالباتی مانند برگزاری رفراندوم -که برای مردم دور از انتظار بود- رساند و این ناپختگی تحلیلی ایشان؛ از جمله عوامل مؤثر در شکست تاریخیِ جریان توسعهگرا در تغییر نظام حکومتی مردم ایران بود.
به عبارت دیگر با شکلگیری و تحقق تدریجی راهبرد تبیین -با اسم رمز این عمار _ در فضای ضعف طراحی جریان توسعهگرا؛ سؤالات متفاوتی [۲]در میان افکار عمومی علیه سناریوی تقلب شکل گرفت و در نهایت هم بی پاسخ ماندن این سؤالات، ده ها میلیون اراده را به صحنه دفاع از انقلاب در روز ۹ دی ترغیب نمود.
به عبارت روشنتر؛ اتکاء به راهبرد نگرشسازی و تبیین صحیح مسئله؛ هم نشانه اعتقاد و اعتماد انقلاب به تشخیص مردم است و هم نشان دهنده کلید پیشنهادی انقلاب برای مدیریت چالشهای پیش روی انقلاب است. تلاش برای شکلگیری نگرش صحیح در میان مردم یا همان «تصمیمگیری هدایت بنیان» کلید حل همه مسائل در همه حوزه های سیاسی و اقتصادی و… محسوب می شود. تأکید آیت الله امام خامنه ای در سیاست های اقتصاد مقاومتی بر راهبرد گفتمان سازی[۳] طرح مسائل مهمی مانند جنبش نرم افزاری و الگوی پیشرفت اسلامی در فضای گفتمانی کشور[۴] ، برگزاری جلسات متعدد گفت و شنود در عالیترین سطح نظام ، تلاش برای اصلاح ادبیات داستانی کشور به محوریت ارزشهای انقلاب و پذیرش تاکتیک نرمش قهرمانانه در مذاکرات خارجی برای اثبات تجربی[۵] غیرقابل اعتماد بودن استکبار و بالتبع تثبیت و ادامه تفکر مرگ بر آمریکا در ایران (آمریکا؛ به عنوان مصداق مشی استکباری و زور گوئی در عصر ما) شواهدی دیگر از اعتقاد ولیفقیه به استفاده از مبنای نگرشسازی و اتخاذ "تصمیمات هدایت بنیان” در جامعه است؛ که میتوان با بازخوانی و تبیین آن، زمینه گسترش این مدل از اداره را در سایر ارکان نظام و تشکل های مردمی انقلاب فراهم آورد.
پی نوشت ها:
[۱]. در این ایام به برخی از مراکز فرهنگی پیشنهاد دادم که با زاویه دید الگوی پیشرفت اسلامی، به بازخوانی معجزه ۹ دی پرداخته شود؛ ولی…..
[۲]. سؤالاتی مانند: چرا رسانه دولتی کشور استعمار گر انگلستان به حوادث ضریب می دهد؟ (کسانی که تاریخ استعمار را خوانده اند؛ به رفتار سفارت انگلیس و بی بی سی به شدت مشکوک بودند) چرا باراک اوباما و سران اسرائیل با اسم از سران فتنه نام می برند و از آنها حمایت می کنند؟ چرا جریان فتنه به جای استفاده از مکانیزم های قانونی اعتراض ، اردو کشی خیابانی می کنند؟ چرا یکی از سران فتنه به جای پی گیری موضوع تقلب، ناگهان تقاضای برگزاری رفراندوم جمهوری اسلامی را می کند؟ چرا آقای میر حسین موسوی گفتگوی تلویزیونی با حضور کارشناسان را نمی پذیرد و البته به جای آن می خواهد با مردم گفتگوی تلویزیونی مستقل داشته باشد؟ چرا آقای موسوی در ساعات آغازین شمارش آراء اعلام پیروزی می کنند؟ چرا مسجد و اموال عمومی به آتش کشیده می شود؟ چرا از گوگوش(یکی از رهبران رقص و آواز) تا سروش(یکی از میرزا ملکم خان های معاصر) همه در یک جبهه و در مقابل انقلاب ایستاده اند؟ چرا فرقه های منحرف و ضاله مانند بهائیت و تصوف در جبهه فتنه و ضد انقلاب حضور فعال دارند؟ چرا شعار نه غزه و نه لبنان در برخی اجتماعات به گوش می رسد؟ (دفاع از مظلوم و طرد ظالم از توصیه های امام علی علیه السلام و امری عاقلانه است) چرا به عکس امام خمینی اهانت می شود؟ و در نهایت چرا در روز عاشورا شادی می کنند و به عزاداران امام حسین علیه السلام اهانت می شود؟ به تدریج در میان مردم مطرح شد و زمینه تصمیم بزرگ مردم در روز ۹ دی رافراهم آورد.
[۳]. الزام هفتم و کار لازم هفتم [از الزامات و انتظارات سیاستهای اقتصاد مقاومتی]، گفتمان سازی است؛ باید تصویر درستی از اقتصاد مقاومتی ارائه بشود؛ البته صداوسیما و رسانههای کشور موظفند اما مخصوص آنها نیست. دستگاههای تبلیغاتیِ مخالف با کشور، مخالف با انقلاب، مخالف با پیشرفت ملی ما، خیلی چیزها در چنته دارند و شروع هم کردهاند – ما دیدیم – بعد از این هم بیشتر [خواهند کرد] دربارهی اقتصاد مقاومتی، اشکالتراشی، مانعتراشی، گاهی هو کردن، بیاهمیت جلوه دادن آنچه که در کمال اهمیت و نهایت اهمیت است؛ از این کارها میکنند. نقطهی مقابل آنها بایستی کار بشود؛ مسئولین، صاحبان فکر و دلسوزان، بایستی تصویر درستی را از این حرکت بزرگ و عمومی ارائه بدهند و گفتمانسازی بشود تا مردم بدانند و معتقد باشند و بخواهند؛ در این صورت، کارْ عملی خواهد شد. بیانات امام خامنه ای در جلسه تبیین سیاستهای اقتصاد مقاومتی ۲۰/۱۲/۱۳۹۲
[۴]. «گفتمانسازی» شرط اصلی تحقق الگوی اسلامی–ایرانی پیشرفت است. بیانات امام خامنه ای در دیدار اعضای شورای عالی مرکز طراحی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با رهبر انقلاب
[۵]. البته در زمینهی ادامهی مذاکرات هستهای، منع نمیکنیم و کاری که دکتر ظریف و دوستانشان شروع کردند و تا امروز هم خوب پیش رفتند دنبال میشود اما این، یک تجربهی ذیقیمت دیگر برای همه بود که متوجه شویم نشست و برخاست و حرف زدن با آمریکایی ها، مطلقاً تأثیری در کم کردن دشمنی آنها ندارد و بدون فایده است. بیانات امام خامنه ای در دیدار دکتر ظریف و مسئولان وزارت خارجه و سفرای ایران در خارج از کشور