شانس کشور شدن "فلسطین" چقدر است؟

دولت های جهانی در پاسخ به این رویکرد واشنگتن عمدتا متوسل به مجمع عمومی سازمان ملل و سایر نهادهای وابسته به این ارگان جهانی شده اند و در آنها به تقبیح رفتار اسرائیل پرداخته و بیانیه صادر نموده اند، نهادهایی که بر خلاف شورای امنیت قابلیت و ضمانت اجرایی نداشته و صرفا به بیان توصیه های ارشادی می پردازند. اگرچه صهیونیست ها تا کنون به برخی قطعنامه های شورای امنیت نظیر 242، 468، 607 و... در رابطه با خروج از سرزمین های اشغالی، بازگشتن آوارگان، تغییر کاربری مناطق مسکونی و... نیز وقعی ننهاده است.

چرایی ایجاد این پرسش که آیا آمریکا اینبار نیز اقدام به وتو این قطعنامه خواهد کرد نشات گرفته از دو مسئله می باشد، اول اینکه بر خلاف سال های سپری شده، روابط آمریکا و رژیم صهیونیستی در پایین ترین سطح خود قرار دارد امری که در اظهارات نتانیاهو، موشه یعلون، جان کری و شخص باراک اوباما بوضوح قابل مشاهده است. مراد از سردی روابط بمعنای از هم گسستن پیمان میان دوطرف نبوده بلکه نشان از افزایش اختلاف های تاکتیکی در رابطه با مسائل منطقه و بین المللی می باشد.

در همین زمینه مقامات اسرائیلی با صراحت بیشتر خواستار وتو این قطعنامه از سوی آمریکا شده اند، امری که نشان از تردید آنها در رابطه با اقدام آمریکا در این زمینه دارد. آویگدور لیبرمن وزیرخارجه پیشین رژیم صهیونیستی و از نمایندگان صاحب نفوذ کنست در این باره گفته است که «آمریکا اشتیاقی برای استفاده از حق وتو ندارد». یووال اشتاینیتز یکی از وزرای کابینه نتانیاهو نیز اظهار داشته که امیدوارم این بار نیز به مانند دفعات گذشته آمریکا اقدام به وتو این قطعنامه نماید.

بی اعتنایی به طرح صلح پیشنهادی در منطقه از سوی نتانیاهو که آمریکا به جد پیگیر آن بوده و جان کری را مسئول این امر نموده بود موجب خشم سران کاخ سفید شده است.

دومین مسئله که موجب تردید در زمینه استفاده از حق وتو از سوی آمریکا می شود برگرفته از مواضع جامعه جهانی حتی مجالس و دول اروپایی در رابطه با پذیرفتن دولت مستقل فلسطینی می باشد. فارغ از مواضع کشورهای جهان سوم در قبال حمایت از فلسطینی ها، در طول دو سال اخیر فلسطینی ها موفق شده اند در سازمان های بین المللی نظیر یونسکو، دادگاه بین المللی کیفری و... عضو شده و نظر مساعد پارلمان های سوئد، ایرلند، پرتغال، فرانسه، انگلیس، اسپانیا و... در زمینه به رسمیت شناختن این دولت را فراهم کنند. این رخداد در کنار سیاست شهرک سازی و غیر منعطف صهیونیست ها، واشنگتن را تحت فشار قرار داده که در صورت مخالفت با این قضیه به وجهه بین المللی اش آسیب جدی وارد خواهد شد.

دستگاه خارجی ایالات متحده تحت فشار شدیدی قرار گرفته و در حالی که صهیونیست ها را یک سوی ماجرا می پندارد، تقابل با جامعه بین المللی بویژه کشورهای عربی و اسلامی را در صورت وتو این طرح پیش روی خود خواهند دید. اتحادیه عرب و ترکیه در بیانیه های جداگانه ای از واشنگتن خواسته اند از این ابزار جهت مقابله با خواسته فلسطینی ها بهره گیری ننماید.

*سرانجام دولت فلسطینی چه خواهد بود؟

با توجه به تمامی موارد ذکر شده، آنچه در نهایت قابل تصور است، رد این طرح از سوی ایالات متحده می باشد که بواسطه دارا بودن حق وتو مانع از تشکیل کشور مستقل فلسطینی خواهد شد. در رابطه با چرایی این امر موارد زیر قابل استناد است:

الف - روابط تل آویو و واشنگتن در طول چند دهه اخیر به اندازه ای پیچیده، درهم تنیده و وابسته است که آمریکا ناگزیر به وتو این طرح خواهد شد. بر اساس استراتژی نظامی اسرائیل، این دولت می بایست جهت مقابله با اکثریت جهان عرب که به باور آنها همواره در پی نابودی این رژیم هستند به قدرتی موثر در جامعه بین المللی اتکا نماید، از اواخر دهه 60 میلادی، این آمریکایی ها بودند که بعنوان متحد اسرائیل جایگزین فرانسوی ها شدند.

اتکا اسرائیل به آمریکا، تل آویو را ناگزیر خواهد ساخت که در مواردی از مواضع خویش عدول کرده و در پی ترمیم روابط با آمریکا برآید، همچنین دولت آمریکا امیدوار است که در خلال انتخابات اخیر اسرائیل که در اسفند ماه برگزار می شود، عناصر چپ گرا نظیر حزب لپید و لیونی به راس قدرت بازگردند، عناصری که از نزدیکی و هم پیمانی با اوباما بسیار استقبال می کنند.

ب - وابستگی اقتصادی طرفین به یکدیگر عامل دیگری در راستای وتوی این طرح می باشد. عدم وتو طرح فوق موجب نارضایتی فزاینده جوامع یهودی ساکن در آمریکا خواهد شد که می تواند برای حزب دموکرات ( حزب حاکم ) در انتخابات آینده دردسر ایجاد نماید. صهیونیست ها نیز سالیانه مقادیر زیادی سلاح، حمایت های مالی و تکنولوژیک از آمریکا دریافت می نمایند که در پی تداوم آن هستند.

ج - جدا از موارد فوق، آمریکایی ها همواره جهت استیلای خود در سطح خاورمیانه به چهار مسئله اهمیت حیاتی می دهند، یک امنیت عبور نفت، دوم نفوذ در خاورمیانه، سوم ترویج دموکراسی آمریکایی و چهارم مقابله با آنچه رشد اسلامگرایی می نامد، که در هر همه موارد، اسرائیل بسان متحدی در سطح منطقه می تواند به یاری آمریکا بشتابد. از همین روست که نتانیاهو صراحتا اعلام نموده که اقدام شورای امنیت در بررسی این طرح و احتمال تصویب آن موجب رسیدن اسلام افراطی به نواحی بیت المقدس و تل آویو خواهد شد

بنابراین و با در نظر گرفتن مضرات و معایب وتوی طرح تشکیل کشور مستقل فلسطینی برای کاخ سفید، احتمال وتوی این طرح به مانند حمایت های پیشین از تل آویو قابل تصور است. استراتژی آمریکا در این زمینه در پی تثبیت طرح صلح جان کری است، طرحی که طرفین فلسطینی و صهیونیستی را به ادامه گفتگوها و حل منازعات از طریق مذاکرات فی مابین تشویق می نماید. در خلال چند سال گذشته صهیونیست ها تلاش نموده اند که ضمن تداوم مذاکرات به اقدامات خویش نظیر شهرک سازی، عدم ورود آوارگان، تغییر خطوط مرزی، دگرگونی بافت بیت المقدس ادامه داده تا عملا امکان شکل گیری چنین دولتی در آینده را از میان ببرند.