بحران انرژی در سایه اختلافات نفت و نیرو؛
به گزارش پایگاه 598 به نقل از «نسیم» سیستان و بلوچستان: درست
آخرین روز آذرماه سال گذشته بود که نوبخت در سفر به سیستان و بلوچستان از
شهرهای آسیب دیده در پی خشکسالی 16 ساله در شمال استان بازدید کرد. او در
این سفر تا ساحل خشک تالاب بین‌المللی هامون در شمال شهرستان هیرمند رفت و
از نزدیک خشکی تالاب و متروکه شدن روستاهای منطقه سیستان را دید.
این بخش از بازدید سفر نوبخت به دلیل وزش طوفان شن، کوتاه انجام شد و طرح
مسائل مربوط به آن که شامل مهاجرت‌ها و تهدیدهای اجتماعی و زیست محیطی
مرتبط با خشکسالی بود؛ داخل خودرو و در ادامه مسیر انجام شد.
نوبخت پیش از این بازدید از رودخانه "هیرمند"، پایانه و پل مرزی "میلک"، "شهر سوخته" و کارخانه "سیمان سیستان" نیز بازدید کرد.
وی در جریان این بازدید در گفتگو با خبرنگار «نسیم» با تایید عقب
ماندگی‌های همه جانبه سیستان و بلوچستان و ابراز تأسف از این موضوع، به
مردم این استان وعده کرد: "طرح‌هایی امشب(30 آذر 92) در جلسه شورای
برنامه‌ریزی سیستان و بلوچستان مصوب می‌شود که از فردا قابلیت اجرا داشته
باشد"
وی در این شورا چهار وعده اساسی با تعهد اجرا داد که براساس پیگیری
خبرنگار ما تاکنون هیچکدام از آنها عملی نشده است. این وعده‌ها شامل پرداخت
52 میلیارد تومان مابه التفاوت قمیت سوخت مصرفی دو کارخانه "سیمان سیستان و
سیمان خاش" با سوخت معمول در کارخانه‌های کشور(گاز)، پرداخت 28 میلیارد
تومان اعتبار به قطعه نخست بزرگراه زاهدان- زابل، تخصیص 80 درصدی بودجه
استان در سال گذشته و در نهایت تأمین اعتبار مورد نیاز برای تعیین تکلیف
قبول شدگان در آزمون‌های استخدامی استانداری در سال‌های گذشته بوده است.
نوبخت ابتدای این جلسه گفت: اعتراف می‌کنم شاخص توسعه در سیستان و
بلوچستان نسبت به سایر استان‌ها اختلاف معناداری دارد. نگاهم به این منطقه
استراتژیک و سرشار از منابع که غیربرخوردار باقی مانده، در این سفر تغییر
کرد و از این پس مورد توجه "ویژه" دولت تدبیر و امید قرار می‌گیرد. در این
راستا تا حد امکان اعتبارات امسال(92) این استان تخصیص می‌یابد؛ اعتباراتی
که به لحاظ میزان پرداخت، بیشترین سهم را نسبت به استان‌های دیگر نیز خواهد
داشت.
مدیرعامل سیمان سیستان اما درباره وعده نوبخت به کارخانه‌های سیمان استان
به «نسیم» گفت: افزایش قیمت "مازوت"(سوخت مصرفی کارخانه) و تفاوت آن با
سوخت گاز مورد استفاده در سایر کارخانه‌های کشور و عدم تغییر در قیمت
سیمان سبب افزایش هزینه‌های تأمین سوخت از ماهی 80 میلیون تومان به 2.5
میلیارد تومان با احتساب هزینه‌های حمل و فرآوری شد. در سفر آقای نوبخت
قرار شد تا مصوبه "همسان‌سازی قیمت سوخت مازوت و گاز" برای کارخانجات
مازوت‌سوز که در دولت قبل مصوب شده؛ تمدید شود ولی متأسفانه تاکنون این
اتفاق نیفتاده است.
یک تریلیون و 127 میلیارد تومان بدهی دولت در سیستان و بلوچستان
باوجود انباشت مشکلات در سیستان و بلوچستان، معاون برنامه‌ریزی رئیس جمهور
وعده‌های غیرقابل تحققی اعلام نکرد؛ بلکه با توجه به شرایط بودجه‌ای کشور
از دادن وعده‌هایی غیرمعقول پرهیز کرد. برای نمونه نوبخت هیچ وعده‌ای برای
پرداخت بخشی از بدهی یک تریلیون و 127 میلیارد تومانی دستگاه‌های دولتی به
پیمانکاران و شهرداری‌ها که استاندار در این جلسه به آن اشاره کرد؛ نداد.
در این رابطه استاندار در جلسه شورای برنامه‌ریزی استان گفت: "دستگاه‌های
اجرایی استان ۴۹۴ میلیارد تومان به شهرداری‌ها و ۶۳۳ میلیارد تومان به
پیمانکاران بدهکارند". نوبخت همچنین به صورت رسمی اعتباری برای گازرسانی به
شهرستان‌های این استان که باوجود گذشت چند دهه هنوز از گاز طبیعی بی‌بهره
اند؛ اختصاص نداد. وی علاوه بر این موارد هیچ اعتباری برای آبرسانی شرب به
چهار هزار روستای سیستان و بلوچستان که از آب شرب سالم بی‌بهره‌اند و مردم
آنها از برکه و نهرهای مشترک بین انسان و دام استفاده می‌کنند؛ تعیین نکرد.
10 هزار کیلومتر محور خاکی و مرگ هزاران نفر به دلیل غیراستاندار بودن جاده‌ها
از طرفی به گفته مسئولان راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان، از مجموع 25
هزار و 500 کیلومتر راه اصلی و فرعی استان، تنها 200 کیلومتر استانداردهای
بزرگراهی را دارند و بیش از 10 هزار کیلومتر آنها نیز خاکی و فاقد آسفالت
هستند. فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان نیز در این باره گفت که سالانه
هزاران نفر به دلیل غیراستاندارد بودن محورهای مواصلاتی در استان کشته
می‌شوند.
شورای برنامه‌ریزی و توسعه سیستان و بلوچستان که در حضور نوبخت دست به
افشاگری‌های زیادی زده بود؛ یک افشاگری دیگر هم داشت؛ آنجایی که علی‌اوسط
هاشمی، استاندار سیستان و بلوچستان گفت: "هفت هزار پست سازمانی از مجموع 17
هزار پست سازمانی مصوب در چارت اداری استان خالی است و استان به زحمت
اداره می‌شود."
در کنار اینها آمارهای رسمی نرخ بیکاری بالای 30 درصدی استان براساس
تعریفی از اشتغال که افراد دارای یک ساعت کار در هفته را شاغل محسوب
می‌کند؛ نیز نگرانی‌ها درباره تهدیدهای اجتماعی را بیشتر کرده است.
نگرانی‌هایی که با کمبود سرانه فرهنگی بحران‌آفرین خواهد بود. در شرایطی که
میانگین فضای فرهنگ در سطح کشور 4.5 متر است؛ این شاخص در پهناورترین
استان کشور که 19 شهرستان و تنها یک سینما دارد؛ "یک مترمربع" است.
سهم بودجه‌ای سیستان و بلوچستان 5.29 درصد است
با این همه نوبخت در این جلسه در شرایطی سهم بودجه‌ای سیستان و بلوچستان
با 11.5 درصد از وسعت کشور را 5.29 درصد از بودجه کشور اعلام کرد؛ که این
منطقه به لحاظ شاخص‌های توسعه یافتگی در امور بهداشتی، زیرساختی، فرهنگی و
رفاه اجتماعی در پایین‌ترین سطح کشور قرار دارد. شاخص‌هایی که با حضور
معاون برنامه‌ریزی دولت، نگاهی امیدبخش به مردم سیستان و بلوچستان داد تا
با تدابیر وی شکاف نابرابری اجتماعی در این استان کاهش یابد.
اما برخلاف آنچه علی‌اوسط هاشمی وعده کرده بود؛ که نمی‌گذارد مصوبات سفر
نوبخت تحت تأثیر سفر هیأت دولت به استان قرار گیرد؛ این اتفاق رخ داد و
وعده نوبخت که صراحتاً در جمع خبرنگاران سیستان و بلوچستان گفته بود:
"طرح‌هایی در شورای برنامه‌ریزی سیستان و بلوچستان مصوب می‌شود که از فردا
قابلیت اجرا داشته باشد"، هرگز محقق نشد.
کارشناسان سیستان و بلوچستان طرح‌های مصوب و در حال اجرا و همچنین
اعتبارات پیش‌بینی شده برای این استان را در فاصله گذشت یک سال از انتصاب
علی‌اوسط هاشمی به عنوان استاندار این استان را سازنده خوانده و معتقدند
طرح‌های بلندمدتی با اعتبارات قابل توجه در حوزه زیرساختی این استان شروع
به کار کرده و این نخستین باری است که فعل نامربوط برنامه‌های کوتاه مدت و
برداشتن گام‌های آتشین و سریع از زبان استاندار آن خارج نمی‌شود.
با این همه هنوز شاخص‌های عدم توسعه‌یافتگی بر سر سیستان و بلوچستان
سنگینی می‌کند و مأموریت استاندار پایان نیافته است. اکنون که شاید فرصت
توجهی تازه در لایحه بودجه 94 از دست رفته باشد؛ مردم این استان انتظار
دارند با اعتبارات مورد اختیار معاونت برنامه‌ریزی ریاست جمهوری، بخشی از
مشکلات سیستان و بلوچستان سامان یابد.
