به گزارش پایگاه 598 به نقل از «وطن امروز»، در حالی که دبیر شورایعالی امنیت ملی کشورمان روز سهشنبه
در گفتوگو با المیادین بر لزوم «لغو» همه تحریمها علیه ایران تاکید و
مذاکرات هستهای را بدون توجه به این موضوع باطل و بیهوده عنوان کرد اما
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا از «عدم لغو» تحریمهای ایران سخن به میان
آورد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز سهشنبه گفت: در صورت حصول توافق
هستهای، واشنگتن در ابتدا تحریمهای ایران را تنها تعلیق میکند. فارس به
نقل از پایگاه خبری «اسپوتنیک» در اینباره نوشت: آقای راتک که در جمع
خبرنگاران صحبت میکرد، گفت: «اگر مذاکرات 1+5 با ایران به توافقی منجر
شود، دیدگاه ما این است که بهتر است تحریمها در ابتدا به جای برچیده شدن،
تعلیق شود. تنها زمانی که اطمینان یابیم ایران به تعهدات خود پایبند بوده
است، برای لغو تحریمها اقدام خواهیم کرد». وی همچنین گفت با توجه به
نگرانیهای دولت قبلی و کنونی همچنین نمایندگان کنگره، به عقیده ایالات
متحده، «لغو فوری تحریمها منطقی یا سیاستی درست نیست». سخنگوی وزارت خارجه
آمریکا که همزمان با برگزاری دهمین دور از مذاکرات هستهای ایران و اعضای
دائم شورای امنیت به علاوه آلمان صحبت میکرد، افزود: «تعلیق موجب میشود
اگر ایران به تمام تعهدات خود در توافق پایبند نماند، بتوان فورا تحریمها
را بازگرداند». هفته گذشته «رابرت منندز» و «مارک کرک» از سناتورهای ارشد
آمریکایی در بیانیهای مشترک لغو تحریمهای ایران را به توقف کامل
فعالیتهای هستهای ایران مشروط کردند. این در حالی است که براساس توافق
موقتی که سال گذشته در شهر ژنو سوییس به دست آمد، طرف غربی متعهد شده است
تمام تحریمهای ایران را پس از حصول توافق جامع، لغو کند. براساس آن توافق
که یکبار در تیر ماه تمدید شد، طرفین برای رسیدن به راهکار جامع تنها تا
روز سوم آذر زمان دارند. گفته میشود عدم پایبندی واشنگتن و 3 کشور اروپایی
برای لغو تحریمها براساس توافق ژنو، اصلیترین مانع حصول توافق است. نکته
قابل توجه دیگر اینکه غیر از دبیر شورایعالی امنیت ملی که مجموعه تحت
مدیریت او راهبردهای اصلی هستهای کشور را مشخص میکند بسیاری از مسؤولان
جمهوری اسلامی نیز بر لزوم لغو تحریمها به جای تعلیق آنها تاکید کردهاند.
تصویب قطعنامه جدید ضد ایرانی
اما در کنار اظهارنظر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مبنی بر تعلیق تحریمهای
ایران به جای لغو آن، کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل هم قطعنامه ضد
ایرانی جدیدی به تصویب رساند. تصویب این قطعنامه که با رای حداقلی همراه
بود به پیشنهاد کانادا صورت گرفته است. بر این اساس این کمیته روز سهشنبه
با تنها ۷۸ رأی مثبت در برابر ۱۰۴ رأی منفی یا عدم اعلام رأی اعضا،
قطعنامه ضدایرانی تازهای را که از سوی کانادا ارائه شده بود، تصویب کرد.
این قطعنامه سیاسی در حالی به تصویب رسید که نتوانست آرای مثبت نیمی از
اعضا را به دست آورد و اغلب کشورها به آن رأی منفی داده یا از رأی دادن
خودداری کردند. ضمنا هیچیک از کشورهای عضو حاضر نشدند نام آنها همگام با
کانادا، به عنوان معرف مشترک قطعنامه، مطرح شود. در جریان رأیگیری روز
سهشنبه، تنها 78 عضو کمیته به این قطعنامه که برای چندمین سال پیاپی از
سوی کانادا ارائه میشد، رأی مثبت دادند که آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان و
رژیمصهیونیستی از جمله آنها بودند. در مقابل مجموعا 104 عضو، از حمایت از
این قطعنامه خودداری کردند، به نحوی که 35 عضو رأی منفی داده و 69 کشور
دیگر از رأی دادن، امتناع کردند.
واکنش نماینده ایران به قطعنامه ضدایرانی
قطعنامه ضد ایرانی کانادا در سازمان ملل با واکنش نماینده فعلی ایران در
سازمان ملل مواجه شد. پیش از آغاز رأیگیری درباره این قطعنامه، نماینده
ایران در نشست، ارائه پیشنویس از سوی کانادا را «اقدامی خصمانه» دانست و
گفت این قطعنامه مشابه پیشنویسهایی است که در سالهای قبل هم از سوی
اتاوا ارائه شده بود. به گزارش فارس، وی تصریح کرد: برخی کشورهای تلاش
میکنند تا از حقوق بشر به عنوان بهانهای برای تقابل و فشار آوردن به
ایران استفاده کنند. غلامحسین دهقانی با اشاره به اینکه نشانههای متعددی
وجود دارد مبنی بر اینکه کانادا اهمیتی به مساله حقوق بشر نمیدهد، گفت: در
جریان «تراژدی غزه در حالی که تقریبا تمام سران جهان»، جنایات
رژیمصهیونیستی را محکوم کردند، کانادا تنها عضو سازمان ملل بود که در
برابر دیدگان جهان نهتنها هیچ تلاشی برای محکومیت اسرائیل نکرد، بلکه به
دفاع از اقدامات تلآویو پرداخت و حمله به غزه را «نه فقط دفاع از خود،
بلکه تعهد اسرائیل» خواند. نماینده ایران در این نشست تصریح کرد: این
رویکرد و همچنین رد قطعنامههای مشابه در مورد رژیمصهیونیستی از سوی
کانادا، نشان میدهد این کشور به دنبال استفاده سیاسی از ابزار حقوق بشر
است. وی با بیان اینکه ایران در همکاری با سازوکار بررسی دورهای و جهانی
حقوق بشر (UPR) از خود جدیت نشان داده است، به گزارشهای گزارشگر ویژه
سازمان ملل اشاره کرد و گفت: عدم رعایت بیطرفی در این گزارشها، این سوال
را به وجود میآورد که احتمالا سازمان ملل به سمت برخی کشورها گرایش دارد.
نماینده ایران در این نشست با اشاره به اینکه تهران برای تعامل با نهادهای
سازمان ملل در زمینه حقوق بشر آمادگی دارد، گفت ایران همواره نشان داده است
در برابر ناعدالتی، فشار و ظلم ایستادگی میکند. وی تصریح کرد: چنین
قطعنامههایی نه تنها سازنده نیست، بلکه اثرات مخربی برای اعتبار نهادهای
بینالمللی دارد.
واکنش افخم
مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان نیز به قطعنامه ضد ایرانی
سازمان ملل واکنش نشان داد. سخنگوی وزارت امور خارجه هرگونه استفاده ابزاری
و سیاسی از حقوق بشر علیه کشورهای مستقل را محکوم کرد. به گزارش
«وطنامروز»، مرضیه افخم تاکید کرد: متاسفانه طرح قطعنامه وضعیت حقوق بشر
در ایران در شصت و نهمین اجلاس مجمع عمومی به پیشگامی کانادا براساس روال
چند سال گذشته و بدون در نظر گرفتن واقعیات موجود و با اغراض سیاسی تهیه و
تصویب شده است. افخم با انتقاد از استفاده ابزاری و سیاسی از حقوق بشر علیه
کشورهای مستقل از سوی شماری از کشورهای غربی، گفت: مایه تاسف است که
سازوکارها و ابزارهای حقوق بشری سازمان ملل متحد مورد سوءاستفاده کشورهای
غربی قرار گرفته و تداوم دارد و به همین جهت جمهوری اسلامی ایران شکلگیری،
تصویب و محتوای چنین قطعنامههایی را از اساس مردود میداند. سخنگوی وزارت
امور خارجه خاطرنشان کرد: قطعنامه با استفاده از منابع غیر موثق و برپایه
پایگاههای اطلاعرسانی مرتبط با گروههای تروریستی بدنام و به طور
جانبدارانه و مغرضانه تهیه شده و مملو از ادعاهای بیاساس، ساختگی و غیر
مستند است که این قطعنامه را فاقد وجاهت، بیاعتبار و غیرقابل اعتنا ساخته
است. وی مشارکت جمهوری اسلامی ایران در یوپیآر را نشانگر جدیت تهران در
ارتقای حقوق بشر و عمل به تعهدات بینالمللی خود از طریق همکاری با
سازوکارهای مبتنی بر گفتوگو، همکاری سازنده و برابری جهانی همه کشورها و
رد سازوکارهای گزینشی، غرضآلود، سیاسی و تقابلآمیز دانست. وی همکاری
جمهوری اسلامی ایران با سیستم حقوقبشر ملل متحد، فعالیتهای حقوق بشری در
جنبش عدم تعهد و سازمان همکاریهای اسلامی و گفتوگوها و همکاریهای فنی
دوجانبه با کشورها را از جمله فعالیتهای مهم در این زمینه برشمرد و
استمرار این همکاریها را مورد تاکید قرار داد.
واکنشهای بینالمللی به قطعنامه ضد ایرانی
بعد از اعتراض نماینده ایران در سازمان ملل نسبت به قطعنامه ضد ایرانی که
توسط کانادا ارائه شده است نمایندگان برخی کشورها نیز نسبت به این اقدام ضد
ایرانی واکنش نشان دادند. نماینده ایران پس از رای حداقلی کشورها به تصویب
قطعنامه ضد ایرانی به تردید اکثر کشورها نسبت به اینگونه اقدامات یکسویه
اشاره کرد. نماینده بلاروس با اشاره به مکانیزمهای داخلی ایران برای
رعایت حقوق زنان و اقلیتهای مذهبی به همکاری تهران با نهادهای بینالمللی
اشاره کرد و گفت: برخی کشورها به دنبال وارد کردن فشار سیاسی به ایران
هستند که این امر اعتبار سازوکار یوپیآر را زیر سوال میبرد. وی تصریح
کرد: بلاروس هرگز از قطعنامههایی که دارای انگیزههای سیاسی هستند، حمایت
نکرده و این بار نیز به آن رأی منفی میدهد. نماینده چین هم این قطعنامه را
ناقض منشور سازمان ملل خواند و گفت: این قطعنامه عملی نبوده و در عین حال
به اعتماد موجود ضربه زده و موجب بروز تقابل میشود. نماینده ونزوئلا دیگر
فردی بود که با این قطعنامه مخالفت کرد و با اشاره به موضع جنبش عدمتعهد
گفت: این قطعنامه دارای انگیزههای سیاسی و ناقض منشور سازمان ملل و بر
خلاف اصل بیطرفی است. نماینده اکوادور نیز با اعلام حمایت از مکانیزم
یوپیآر، گفت: قطعنامه ارائه شده از سوی کانادا نه تنها کمکی به اوضاع
نمیکند، بلکه موجب بروز تنش میان کشورهای عضو میشود. در ادامه نماینده
سوریه به اظهار نظر پرداخت و گفت: پیشنویس ارائه شده از سوی کانادا،
مداخله خارجی در امور کشورها به بهانه حقوق بشر است. وی گفت: دمشق با این
قطعنامه مخالف است. پس از سوریه، نوبت به نماینده روسیه رسید که وی نیز
تاکید کرد کشورش مخالف این «قطعنامه یکطرفه» است، چراکه این اقدام بر خلاف
مکانیزم یوپیآر است. نماینده کوبا هم با اعلام مخالفت با این قطعنامه،
آن را دارای اهداف سیاسی خواند و گفت: این نشانهای از استانداردهای دوگانه
در مساله حقوق بشر است. در پایان این نشست و پس از پایان رأیگیری،
نماینده ایران با اشاره به شمار حداقلی موافقان با قطعنامه ضدایرانی که
اغلب کشورهای غربی را شامل میشد، گفت: «بسیاری از کشورها از حمایت از این
قطعنامه خودداری کردند که این نشان میدهد یا از آن حمایت نمیکنند یا نسبت
به چنین قطعنامههایی تردید دارند».
گزارش لحظه به لحظه کری به نتانیاهو
در حالی که از آغاز مذاکرات جامع، طرفین تاکید داشتند این مذاکرات به صورت
محرمانه برگزار شود اما طرف آمریکایی بویژه طی هفتههای اخیر رایزنیهای
فشردهای را با همپیمانان خود درباره مذاکرات در دستور کار قرار داده است.
به گزارش فارس، جان کری وزیر خارجه آمریکا پس از پایان مذاکرات در حالی که
برای شرکت در نشست کشورهای عضو اَپک راهی پکن بود تا به باراک اوباما
بپیوندند و گزارش مذاکرات را به وی ارائه کند در مسیر پرواز به پکن و قبل
از ارائه گزارش به رئیسجمهوری این کشور با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر
رژیم صهیونیستی تماس تلفنی برقرار کرد و گزارش کاملی از مذاکرات عمان به وی
ارائه کرد. از سوی دیگر همزمان با آغاز مذاکرات وین، کری روز سهشنبه در
لندن با وزرای خارجه انگلیس، مصر و عمان دیدار و گفتوگو کرد و قرار بود
روز چهارشنبه عازم وین شود تا به مذاکرات اضافه شود اما با تغییر برنامه
گزارش شد وی قرار است روز پنجشنبه به پاریس برود و با لوران فابیوس، وزیر
خارجه فرانسه و سعودالفیصل، وزیر خارجه عربستان سعودی دیدار و گفتوگو کند.
در این میان، دیدار و رایزنی با وزرای خارجه انگلیس و فرانسه را که
نمایندگانشان در مذاکرات هستهای حاضر هستند میتوان در راستای پیشبرد
مذاکرات هستهای قلمداد کرد اما دیدار و ارائه گزارش به مقامات کشورهایی
مثل عربستان و مصر قابل توجیه نیست و با تعهدات این کشور برای محرمانه نگه
داشتن محتوای مذاکرات نیز ناسازگار است. این درحالی است که طرف ایرانی در
جهت محرمانه نگه داشتن مذاکرات از هیچ کوششی دریغ نکرده است و حتی
نمایندگان مجلس ایران نیز که باید حداقل در روند کلی مذاکرات حساس هستهای
قرار بگیرند بارها اعلام کردهاند هیچ اطلاعی از روند مذاکرات ندارند.