به گزارش سرویس نقد رسانه پایگاه 598، حدودا
دو سال قبل بود که عزیز ا.. حمیدنژاد کارگردانی که آثاری شاخص در گونه
دفاع مقدس و از جمله "هور در آتش" و "اشک سرما" را در کارنامه دارد از
تصمیم خود برای سینمایی کردن "نورالدین پسر ایران" خبر داد.
"نورالدین
پسر ایران" که کتابی است مشتمل بر خاطرات یکی از جانبازان سرافراز جنگ
تحمیلی به نام نورالدین عارفی اواخر پاییز 1390 به بازار آمد و دیری نگذشت
که به یکی از کتب مرجع در زمینه تحقیقات مرتبط با عملیات بدر، عملیات
والفجر هشت و عملیات کربلای ۴ بدل شد.
از
همان زمان رونمایی از کتاب کم نبودند سینماگرانی که درباره بار محتوایی
بالای کتاب برای اقتباس سینمایی خبر دادند. اما همگی اینها در یک جمله
اشتراک نظر داشتند و اینکه اقتباس این خاطره نگاری نیاز دارد به حمایت
مستقیم یکی از ارگانهای متنفذ سینمایی و از جمله انجمن سینمای دفاع مقدس،
حوزه هنری و بنیاد سینمایی فارابی.
قراردادی کاملا یکطرفه برای نگارش فیلمنامه
عزیزا..
حمیدنژاد یکی از نخستین کارگردانانی بود که سراغ نگارش فیلمنامه ای براساس
این کتاب رفت. حمیدنژاد قراردادی را برای نگارش فیملنامه با مسئولان حوزه
هنری منعقد کرد. قراردادی که شنیده ها از یکطرفه بودن آن در جهت منافع حوزه
خبر می دادند؛ حمیدنژاد برای انعقاد این قرارداد حدودا 9 برابر رقم
دستمزدش وجه الضمان در اختیار حوزه گذاشته بود. با این حال این فیلمساز که
بعد ازفیلم تقریبا شکست خورده "آناهیتا" علاقه زیادی داشت که درام دفاع
مقدسی بسازد شروع به نگارش فیلمنامه کرد. اما از بد حادثه در میانه های
نگارش فیلمنامه درگیری حوزه هنری با سازمان سینمایی بر سر 8 فیلم تحریمی
بالا گرفت و حمیدنژاد که دوست نداشت در جریان این درگیری به عنوان فیلمساز
همراه حوزه رخ بنمایاند قید همکاری با مسئولان حوزه را زد.
چرا حمیدنژاد قید "نورالدین..." را زد؟
مسئولان
حوزه در آن برهه زمانی چون با انتقاد شدید رسانه ها در عدم توجه به پروانه
نمایشی که ارشاد برای 8 فیلم مذکور صادر کرده بود مواجه بودند، تلاش
داشتند با دعوت از تعدادی سینماگر در امضای بیانیه ای در خدمت منافع حوزه
کاری کنند که ورق به سود آنها برگردد؛ البته که یکی از کارگردانانی که حوزه
تلاش زیادی داشت که امضای او نیز پای بیانیه حوزه بیاید حمیدنژاد بود.
اما
حمیدنژاد که از دیرباز علاقه زیادی داشت که بی درگیری در حاشیه ها فعالیت
خویش را پی گیرد. از امضای این بیاینه سرباز زد و در نهایت کار به جایی
رسید که مجبور به انصراف از تولید "نورالدین پسر ایران" شد.
گزینه های دیگر هم از ترس عواقب قید کار را زدند
بعد
از اعلام انصراف حمیدنژاد از کارگردانی این اثر، حوزه هنری مذاکراتی با
تعدادی دیگر از سینماگران برای کارگردانی این فیلم انجام داد؛ کارگردانانی
که البته اغلب آنها در حواشی پیرامون فیلمهای توقیف به حمایت از حوزه هنری
پرداخته بودند. اما از ترس عواقب بعدی هیچ کدام از این چهره ها کارگردانی
این پروژه را قبول نکردند. ولی در قبال حمایت از حوزه، پروژه های دیگری
نصیبشان شد.
آیا بالاخره این پروژه به تولید خواهد رسید؟
"نورالدین
پسر ایران" که بناست جلد دوم آن نیز به زودی به بازار عرضه شود بیشتر به
این دلیل زمینه هایی فراوان برای اقتباس سینمایی دارد که خاطره گوی اثر
کوشیده به صراحت و بدون گذراندن آنچه حین دفاع دیده از فیلترهای ذهنی خویش
شرایطی را فراهم کند برای مکتوب کردن بخشهایی خواندنی از دفاع مقدس.
نورالدین عارفی خود در گفتگویی در این باره گفته است:
«اصلاً
فکر نمیکردم گفتن خاطرات در این زمان اهمیت داشته باشد. هنوز حرف خاطرات
جنگ و مصاحبهها مطرح نشده بود. واقعیت این است من هم مرتب درگیر عوارض
مجروحیتهایم بودم، اما سال ۱۳۷۳ یک شب خواب دیدم آقای خامنهای ورقههایی
در دست دارد که میخواند و گریه میکند. من هم در آن اتاق بودم. کسی گفت
اینها خاطرات یک جانباز ۷۰ درصد است که ۸۰ ماه در جبههها بوده و باز
میگوید که در مورد جنگ کاری نکردهام... این خواب فکرم را مشغول کرده بود.
احساس میکردم وظیفهام در قبال آنچه در روزهای جنگ بر سر این مردم آمد،
با گفتن این خاطرهها به سرانجام میرسد. بنابراین خاطرات هشت سال زندگی در
متن جنگ را بازگفتم تا یاد آن لحظههای بینظیر برای همیشه زنده بماند.»
شاید
همین وجه درونی خلق اثر و الهامی که به عارفی شده، بوده که شیوایی اثر و
البته هم ذات پنداری آن با مخاطب هم بیشتر شود. باید منتظر ماند و دید در
ماههای آینده کسی جرأت دست گرفتن اقتباس سینمایی این اثر را خواهد داشت؟!
منبع: فرهنگ نیوز