حاصل سیاست حمایتی معاون مطبوعاتی چه شد؟

به گزارش خبرنگار مهر، از همان زمان برگزاری نخستین نشست خبری نمایشگاه بیستم مطبوعات تا همین روزهای برگزاری، هرگاه رسانه ای سراغ از حسین انتظامی گرفته است تا با او درباره ویژگی ها و نقاط تمایز دوره بیستم جشنواره نسبت به دوره های گذشته گپ بزند یکی از مهمترین سرفصل های مورد تأکید معاون مطبوعاتی دولت تدبیر و امید بحث «تفکیک موضوعی غرفه ها» بوده است.

در این بخش تأکید ویژه معاون مطبوعاتی بر اختصاص بخش معینی از شبستان اصلی جهت استقرار رسانه های حوزه دین و اندیشه است. تأکیدی که می توان آن را اتخاذ سیاستی حمایتی از سوی معاونت مطبوعاتی دولت یازدهم دانست.

عبور از نیمه نخست برگزاری نمایشگاه بیستم فرصت مناسبی است تا میزان توفیق این سیاست گذاری در زمینه حمایت از رسانه های دینی را مورد ارزیابی قرار دهیم. در این زمینه بهترین داور غرفه دارانی هستند که به نمایندگی از رسانه متبوع خود در بخش دین و اندیشه نمایشگاه حضور دارند و می توانند درباره تأثیر این سیاست حمایتی بر میزان ارتباط با مخاطبان خود نظر دهند.

مفید برای مخاطبان عام

«این جنس تقسیم بندی شاید برای مخاطبان عام نمایشگاه که شناختی از رسانه های دینی و مذهبی ندارند مفید باشد اما از منظر تعامل رسانه های تخصصی این حوزه با یکدیگر چندان مفید نبوده است.» هادی لو نماینده غرفع خبرگزاری شبستان در نمایشگاه است که با این دیدگاه تقسیم بندی صورت گرفته را تنها برای صورت عمومی نمایشگاه مفید می داند.

نماینده این رسانه دینی در نمایشگاه بیستم مطبوعات تأکید دارد: البته در زمینه تعامل رسانه های تخصصی دینی و مذهبی با یکدیگر که می توان آن را یکی از اهداف برگزاری نمایشگاه مطبوعات دانست هم نمی توان چندان سیاستگذاری مدیران را موثر دانست و بیشتر این خود اهالی رسانه هستند که باید در این زمینه پیش قدم شوند.

وی می افزاید: اگر نمایشگاه مطبوعات را گردهمایی اهالی رسانه بدانیم که باید از دل آن تعامل با دیگر رسانه ها شکل بگیرد این تفکیک موضوعی چندان مفید نبوده است.

احترام به رسانه های دینی

محمد عارفیان مسئول غرفه خبرگزاری ابنا که به عنوان خبرگزاری اهل بیت(ع) شناخته می شود هم اگرچه درباره تأثیر منفی این سیاست گذاری بر میزان بازدید مخاطبان عام از غرفه های دینی با هادی لو موافق است اما در عین حال تأکید دارد که این دسته بندی برای مخاطبان خاصی که مستقیماً به دنبال بازدید از رسانه های دینی هستند مثبت بوده است.

عارفیان می گوید: اینکه غرفه ما از سایر خبرگزاری ها جدا افتاده است تا حدودی به ضرر ما بوده است و بخشی از مخاطبان خود را از دست داده ایم اما در ارتباط با بخش حرفه ای تر مخاطبان این حوزه تأثیر مثبت داشته است.

وی با اشاره به شلوغی بخش مربوط به روزنامه ها و خبرگزاری های سراسری و خلوتی نسبی بخش رسانه های دین و اندیشه می گوید: کنار هم بودن تعدادی غرفه با حوزه موضوعی مشترک مخاطب را تاحدودی پس می زند چراکه احساس مخاطب پس از دیدار چند غرفه ابتدایی این است که در غرفه های بعدی هم با همین تولیدات مواجه است و دیگر رغبتی به تماشای باقی غرفه ها ندارد.

مسئول غرفه خبرگزاری ابنا علی رغم بیان این انتقادات رویکرد حمایتی معاونت مطبوعاتی از رسانه های دینی را تحسین می کند و می گوید: بنده به شخصه شاهد بوده ام که آقای انتظامی علاوه بر اصرار به اختصاص بخش خاصی از نمایشگاه به رسانه های دینی و مذهبی تأکید داشتند که این بخش در بهترین نقطه شبستان باشد و همانطور که شاهد هستید در حال حاضر هم یکی از بخش های ورودی به این حوزه اختصاص پیدا کرده است.

عرفانیان می گوید: این نشان دهنده احترام معاون مطبوعاتی به مخاطبان و فعالان رسانه های دینی است اما از نظر اجتماعی متأسفانه هنوز با این معضل مواجه هستیم که بخش مختص به موضوعات دینی با اقبال کمتری از سوی مخاطبان مواجه می شود.

تفکیک باید مشهودتر باشد

برخلاف نماینده دو رسانه قبل، نماینده غرفه «افق حوزه» از اساس با این تقسیم بندی موافق است و معتقد است که این سیاست تأثیر مثبتی در کیفیت برگزاری نمایشگاه داشته است.

رمضانعلی عزیزی در این زمینه البته تأکید دارد که اگر پیش از اعمال این تقسیم بندی مشورت بیشتری با اصحاب رسانه و نمایندگان رسانه های دینی می شد قطعا نتایج بهتری هم به دست می آمد.

عزیزی می گوید: این تفکیک فی نفسه مفید بوده است و مخاطب راحت تر از قبل می تواند رسانه مذهبی موردنظر خود را در میان غرفه ها پیدا کند اما ای کاش این تقسیم بندی و تفکیک در اجرا به صورت مشهود تر صورت می گرفت.

وی در تشریح دیدگاه خود می گوید: در حال حاضر تقسیم بندی موضوعی غرفه نمود زیادی ندارد و مشهود نیست و تنها مخاطبانی متوجه این تقسیم بندی می شوند که با اندکی دقت مکان غرفه ها را رصد کنند.

نماینده غرفه «افق حوزه» در این مورد به نکته متفاوتی هم اشاره می کند و می گوید: صداوسیما هم در این زمینه می تواند نقش جدی تری ایفا کند و با برنامه های تشریحی مخاطبان را در جریان آنچه در غرقه ها می گذرد بگذارد. متأسفانه در این زمینه اطلاع رسانی اندکی صورت گرفته است.

عزیزی با تأکید دوباره بر مفید بود این سیاست حمایتی معاونت مطبوعاتی تصریح می کند: اگر همین سیاست در دوره های بعد با صورت بندی مشهودتری اجرا شود قطعا نتایج مثبت بسیاری به همراه خواهد داشت.

مزایای تفکیک بیش از معایب بوده است

الهام ترنیان نماینده غرفه خبرگزاری قرآنی ایکنا هم نظری مشابه با سایر همکاران خود در این حوزه دارد و معتقد است: تفکیک غرفه ها در مجموع برای ما مفید بوده است و مخاطبانی که به دنبال غرفه ما بوده اند راحت تر مارا پیدا کرده اند.

ترنیان می گوید: ما در ابتدا برای حضور در جمع خبرگزاری های سراسری ثبت نام کرده بودیم که در آن قسمت غرفه ای دور از دسترس به ما رسید اما در بخش رسانه های دین و اندیشه در مکان فعلی توانستیم غرفه داشته باشیم که واقعا جای مناسبی است.

وی می افزاید: در مجموع می توان گفت نفس این بخش بندی خوب بوده و به خصوص مخاطبان خاص رسانه های دین و اندیشه راحت تر می توانستند در نمایشگاه امسال رسانه های مدنظر خود را پیدا کنند.

نماینده غرفه خبرگزاری ایکنا تأکید می کند: شاید در بخش خبرگزاری های سراسری اندکی در فضای پرجنب و جوش نمایشگاه قرار می گرفتیم اما باید پذیرفت که در آن شرایط مخاطبان خاص محدودتری داشتیم و از این نظر بخش بندی برای ما به عنوان یک رسانه حرفه ای در حوزه دین و اندیشه مفید بوده است.

ترنیان تصریح می کند: به رغم برخی کمبودها در مجموع مزیت های اجرای طرح تفکیک برای رسانه های دینی بیش از معایبش بوده است.

تجربه های عبور از مرحله آزمون و خطا

فارغ از تمام نکاتی که غرفه داران بخش رسانه های دین و اندیشه در نمایشگاه بیستم مطبوعات به آن اشاره کردند نکته جالب توجه درباره سیاست گذاری تعیین یکی از بخش های ورودی نمایشگاه به این رسانه هاست.

به واسطه همین جاگذاری مناسب که می توان آن را بخش دیگری از سیاست های حمایتی معاونت مطبوعاتی در قبال رسانه های دینی دانست، حضور این گروه از نشریات بیش از دوره های قبل در نمایشگاه مطبوعات نمود داشته است و این برخلاف دوره هایی است که جو غالب در راهروهای اصلی نمایشگاه مطبوعات به رسانه های پر رنگ و لعاب و عامه پسند اختصاص داشت.

با وجود تمام این معایت و مزایا باید پذیرفت که سیاستهای حمایتی معاونت مطبوعاتی در این زمینه گام نخست آزمون و خطا در برگزاری نمایشگاه مطبوعات را پشت سر می گذارد و استفاده صحیح از تجربیات این دوره می تواند تأثیری چندبرابر مثبت بر کیفیت حضور رسانه های دینی در نمایشگاه های مطبوعات آینده داشته باشد.