آرامستان‌ محله‌ای جایگزین بهشت زهرا

به همین دلیل مدیران شهری از حالا به فکر افتاده‌اند تا تدابیر جدیدی برای دفن اموات شهر تهران پس از تکمیل ظرفیت بهشت زهرا اتخاذ کنند؛ اما هنوز زمین بعدی که قرار است گورستان جدید پایتخت در آن احداث شود مشخص نیست. 

شورای شهر تهران به شهرداری فرصتی 3 ماهه داده تا زمین مورد نظر را انتخاب کنند هر چند برخی از اعضای شورا خود پیشنهادهایی در این زمینه دارند مانند استفاده از پارک‌های محلی یا زمین‌های جاده قم؛ البته شهرداری به جای آنکه مکانی برای گورستان  جدید در خارج از شهر مشخص کند به فکر افتاده تا گورستان‌های قدیمی پایتخت را در قالب طرحی با عنوان «هر محله یک آرامستان» احیا کند؛ طرحی که اعضای پارلمان محلی آن را فقط در قالب «ساماندهی آرامستان‌های قدیمی» می‌دانند و با ایجاد هر گونه آرامستان جدید در داخل شهر مخالف هستند.

 طرح شورا چیست؟
در طرحی که شورای شهر تهران برای این امر در دستور کار قرار داد تاکید شده است که فضای این آرامستان‌ها محلی آرام و با آسایش برای مردم باشد. کسانی که به آرامستان‌ها می‌روند باید آرامش داشته باشند. موضوع دومی که شورای شهر بر آن تاکید دارد، احیا و بازسازی آرامستان‌های اطراف تهران است، به گونه‌ای که آرامستان‌هایی که در گذشته اطراف شهر و محله‌ها موجود بودند حال باید بازسازی شوند.

 سومین کاری که شورای شهر برای ساماندهی قبرستان‌های تهران دارد، پس از احیای آرامستان‌ها مکان‌یابی جدید برای مردگان تهرانی‌ها است، چرا که با توجه به پر شدن ظرفیت بهشت‌زهرای تهران تا یکی دو سال آینده باید اقداماتی در پیش گرفته شود. در حال حاضر، دو محله برای ایجاد قبرستان جدید در تهران پیش‌بینی شده است که در حال بحث و بررسی در شورای شهر است. قرار است تصمیمات نهایی دو ماه آینده انجام شود. طبق اعلام معاونت شهرسازی شهرداری، این موضوع در حال بررسی است. در این طرح در ابتدا آرامستان‌های موجود ساماندهی می‌شوند و پس از آن تصمیم‌گیری برای ایجاد مکان‌های جدید تصویب می‌شود.

اما علیرضا نادری معاون شهردار تهران اولین طرح شهرداری تهران برای آرامستان جدید را «طرح هر محله یک آرامستان» معرفی می‌کند. او برای اجرای این طرح از شناسایی بیش از 100 محله در مناطق مختلف شهر تهران خبر می‌دهد و می‌گوید: برای اجرای این طرح نیاز به تملک قطعات زمین در برخی محله ها داریم. به گفته نادری، مناطق  3 و 15 محله‌هایی هستند که به صورت پایلوت این طرح در آنها اجرایی خواهد شد. 

اما اعضای شورای شهر تهران از اجرای چنین طرحی بی‌خبرند. رحمت‌الله حافظی رئیس کمیسیون محیط زیست و سلامت شورا می‌گوید: قطعا آرامستان اصلی شهر تهران در داخل شهر نخواهد بود و آرامستان جدید نیز در حاشیه شهر قرار دارد. آنچه این دوره در دستور کار شورا و شهرداری تهران قرار گرفته است ساماندهی آرامستان‌های قدیمی درون شهر تهران است. 

او در این باره توضیح می دهد: در حال حاضر، در محلات مختلف پایتخت آرامستان‌هایی وجود دارد که افراد بنام و مشهور از گذشته در آنها دفن شده‌اند و براساس طرح شورا حفظ آنها در دستور کار است که ساماندهی شود و از حالت متروک خارج شود. 

این عضو شورای شهر تهران در مورد دفن اموات جدید به صورت روزانه در این آرامستان‌ها می‌گوید: حسب مورد ممکن است تدفین داشته باشیم ولی اینکه به صورت روزانه اجسادی در آنها تدفین شود چنین چیزی نیست. به عبارتی دیگر بنا نداریم این آرامستان‌ها را فعال کنیم؛ بلکه فقط ساماندهی می‌شوند. 

حافظی تاکید می‌کند اگر طرح دیگری جز این مورد باشد که به‌معنای طراحی مکان‌های جدید برای احداث گورستان در داخل شهر باشد شورای شهر به طور قطع آن را رد خواهد کرد.

محمد سالاری عضو شورا نیز  می‌گوید: اشکالی که در اجرای این طرح وجود دارد این است که متاسفانه فرهنگ شهروندان ما در این زمینه به‌گونه‌ای است که  همه مردم دوست دارند که آرامستان محلی احداث شود اما در محله خود آنها نباشد. 

 او اظهار می‌کند: از این رو به نظر می‌رسد میزان تحقق‌پذیری طرح احداث آرامستان‌های محله‌ای در شهر تهران عملا خیلی ضعیف است. سالاری می‌گوید: امکان دارد مکان یابی جدید در یک محله با مقاومت مردم محلات رو‌به‌رو شود. از طرف دیگر ممکن است با توجه به آداب و رسومی که شهروندان در مراسم از دست دادن عزیزان خود دارند، وجود این آرامستان‌ها برخی از امور محله‌ای را مختل کند.

 حجت الاسلام عبدالمقیم ناصحی عضو دیگر شورای شهر تهران نیز می‌گوید: در اسلام توصیه به جای خاصی برای احداث آرامستان نشده است، اما توصیه شده تا در جایی قرار گیرد که در دسترس مردم باشد. او ادامه می‌دهد: اما به لحاظ بهداشتی و شهرسازی باید این تدبیر وجود داشته باشد که گورستان جدید را با فاصله‌ای از شهر طراحی کنند تا مشکلی به وجود نیاید.