به گزارش پایگاه 598 به نقل از دنیای اقتصاد ؛ بانک جهانی طبق سنت هرساله خود، گزارشی از فضای کسبوکار کشورهای جهان را
منتشر کرده است. در این گزارش بانک جهانی که موسوم به «گزارش فضای
کسبوکار سال 2015» است، ایران از میان 189 کشور مورد بررسی، رتبه 130 را
در فضای کسبوکار به خود اختصاص داده که نسبت به رتبه 132 سال گذشته، دو
پله صعود کرده است.
این رتبه بندی بر اساس رتبههای مختلفی که هر کشور
در 10 شاخص جزئیتر به خود اختصاص میدهد، بهدست آمده است. این شاخصها
عبارتند از: راهاندازی کسبوکار، اخذ مجوز ساختوساز، ثبت داراییها،
کسب اعتبارات، حمایت از سرمایهگذاری، مالیات، تجارت، اجرای قراردادها،
قوانین ورشکستگی و دریافت انرژی برق.
شاخص نخست: بر اساس این گزارش رتبه
جدید ایران در راهاندازی یک کسبوکار 62 است که این رتبه در سال 2014،
70 بوده است و بنابراین کشورمان در این زمینه 8 پله صعود کرده و این به
معنای آن است که راهاندازی کسبوکار در ایران آسانتر شده است.
این
شاخص بر اساس چهار معیار سنجیده میشود که شامل این موارد است: تعداد مراحل
قانونی برای راهاندازی کسبوکار، زمان لازم برای راهاندازی یک
کسبوکار، هزینه متوسط راهاندازی یک کسبوکار (بهعنوان درصدی از درآمد
سرانه) و حداقل سرمایه لازم برای راهاندازی یک کسبوکار (بهعنوان درصدی
از درآمد سرانه). ارقام مربوط به ایران در هریک از این معیارها به شرح زیر
است:
تعداد مراحل قانونی برای راهاندازی کسبوکار: 6؛ زمان لازم برای
راهاندازی یک کسبوکار: 12 روز، هزینه متوسط راهاندازی یک
کسبوکار(بهعنوان درصدی از درآمد سرانه): 1/3 درصد، و حداقل سرمایه لازم
برای راهاندازی یک کسبوکار (بهعنوان درصدی از درآمد سرانه): صفر درصد.
شاخص
دوم: اما در زمینه اخذ مجوز ساختوساز رتبه کشورمان از رتبه 161 در گزارش
سال 2014 به رتبه 172 در سال 2015 رسیده است که این از تنزل 11 پلهای
ایران در این شاخص حکایت دارد که نشان میدهد اخذ مجوز ساختوساز در
کشورمان دشوارتر شده است. تعداد مراحل قانونی مورد نیاز برای اخذ مجوز ساخت
و ساز 15 مرحله، زمان لازم برای اخذ مجوز ساختوساز 5/318 روز و هزینه
لازم برای اخذ مجوز ساخت و ساز نیز 3/5 درصد از ارزش بنا اعلام شده است.
شاخص سوم: در بخش ثبت داراییها، رتبه ایران از 159 در سال 2014 به 161 در سال 2015 رسیده است که دو پله تنزل را نشان میدهد.
زمان
ثبت داراییها در ایران 35 روز است و هزینه ثبت داراییها نیز معادل 6/10
درصد ارزش دارایی بوده است. تعداد مراحل ثبت داراییها و اموال در ایران
نیز 9 مرحله اعلام شده است.
شاخص چهارم: در زمینه کسب اعتبارات (دریافت
وام)، ایران رتبه 89 را به خود اختصاص داده که نسبت به سال گذشته سه پله
سقوط کرده است. رتبه ایران در سال گذشته در این زمینه 86 بوده است. این
حکایت از آن دارد که وامگیری در ایران نسبت به سال گذشته دشوارتر شده است.
این رتبه بر اساس چهار معیار سنجیده شده است که عبارتند از: 1) قدرت حقوق
قانونی که ایران در این زمینه رتبه 2 از 12 را بهدست آورده است. 2) عمق
اطلاعات اعتباری که ایران در این زمینه رتبه 7 از 8 را به دست آورده است.
3) میزان پوشش ثبت سوابق اعتباری افراد در بخش خصوصی که در ایران 8/33 درصد
از تعداد بزرگسالان کشور است. 4) میزان پوشش ثبت سوابق اعتباری افراد در
بخش دولتی که در ایران 0/45 درصد از تعداد بزرگسالان کشور است.
شاخص
پنجم: میزان حمایت از سرمایهگذاران خرد در ایران تنزل یافته است. بر اساس
گزارش بانک جهانی، رتبه ایران در حمایت از سرمایه گذاران خرد از رتبه 143
در سال 2014 به رتبه 154 در سال 2015 تنزل یافته است که حکایت از تنزل 11
پلهای ایران دارد.
این شاخص بر پایه سه معیار سنجیده شده است که به این
شرح هستند: 1) میزان قوانین مربوط به تضاد منافع، ایران در این زمینه از
شاخص کل 10 رقم 4 را به خود اختصاص داده است.2) میزان حاکمیت سهامداران،
ایران در این شاخص از کل 10 امتیاز توانسته است امتیاز 3/4 را به خود
اختصاص دهد. 3) قدرت حمایت از سرمایهگذاران خرد، ایران از کل 10 امتیاز
توانسته است امتیاز 2/4 را به خود اختصاص دهد.
شاخص ششم: در زمینه
پرداخت مالیاتها رتبه ایران از 118 در سال 2014 به 124 در سال 2015 سقوط
کرده است که کاهش رتبهای 6 پلهای را نشان میدهد.
سه معیار در
اندازهگیری این شاخص دخیل بودهاند که به این شرح هستند: 1) تعداد
مالیاتهایی که فرد در هر سال باید بپردازد، این رقم در ایران 20 است. 2)
زمان محاسبه و پرداخت مالیات که این کار در ایران در هر سال بیش از 344
ساعت زمان میبرد. 3) نرخ کل مالیات (بهعنوان درصدی از سود)، این رقم برای
ایران 1/44 درصد برآورد شده است.
شاخص هفتم: تجارت با ایران تسهیل شده
است؛ به این معنا که رتبه تجارت با ایران در سال 2014 رتبه 155 را به خود
اختصاص داده بود و امسال این رتبه به 148 بهبود یافته و رتبه ایران در
تجارت 7 پله صعود کرده است. این شاخص بر اساس شش معیار سنجیده شده است که
به این شرح هستند: 1) تعداد مدارک مورد نیاز برای صادرات، این رقم در
ایران 7 است. 2) زمان لازم برای صادرات، بر اساس این گزارش زمان لازم برای
صادرات از مرزهای ایران 25 روز است. 3) هزینه صادرات (به دلار آمریکا برای
هر کانتینر) در ایران 1350 دلار برآورد شده است. 4) تعداد مدارک لازم برای
واردات، این تعداد برای ایران رقم 11 را به خود اختصاص داده است. 5) زمان
لازم برای واردات، این زمان برای واردات به ایران 37 روز برآورد شده است.
6) هزینه واردات (به دلار آمریکا برای هر کانتینر)، در مورد ایران 1555
دلار اعلام شده است.
شاخص هشتم: رتبه ایران در سهولت اجرای قراردادها از
رتبه 67 به رتبه 66 بهبود یافته و به این ترتیب اجرای قراردادها تسهیل شده
است. سه معیار در سنجش این شاخص مورد بررسی و اندازهگیری قرار گرفتهاند
که به این شرح هستند:
1) تعداد مراحل، اجرای قراردادها در ایران 40 مرحله دارد.
2) زمان، نهایی شدن قراردادها در ایران 505 روز زمان میبرد.
3) هزینه دادرسی، این رقم 17 درصد از کل مبلغ قرارداد در ایران را شامل میشود.
شاخص
نهم: رتبه ایران از نظر قوانین مربوط به ورشکستگی 138 اعلام شده که نسبت
به سال گذشته یک رتبه تنزل یافته است. سال گذشته این رتبه 137 اعلام شده
بود.
چهار معیار در اندازهگیری این شاخص دخیلند که به شرح زیر است: 1)
زمان، زمان مربوط به تعطیلی یک بنگاه اقتصادی در ایران 5/4 سال اعلام شده
است. 2) هزینه (بهعنوان درصدی از سرمایه بنگاه) این رقم در ایران 15 است.
3) نرخ احیا و تجدید بنگاه اقتصادی که در ایران 5/19 درصد اعلام شده است.
4) قدرت قوانین مربوط به ورشکستگی، ایران در این معیار از کل 16 امتیاز رقم 7 را به خود اختصاص داده است.
شاخص
دهم: رتبه ایران در دریافت اشتراک برق با 12 پله صعود از رتبه 119 در سال
2014 به رتبه 107 در سال 2015 ارتقا یافته است. به این ترتیب دریافت اشتراک
برق در ایران تا حد قابل توجهی تسهیل شده است.
تعداد مراحل لازم برای
اخذ اشتراک برق در ایران 6 مرحله، زمان لازم برای این کار 77 روز و هزینه
لازم برای آن بهعنوان درصدی از درآمد سرانه، 6/865 درصد برآورد شده است.
در
گزارش بانک جهانی آمده است که 85 درصد از اقتصادهای اروپا و آسیای مرکزی
توانستهاند بین سالهای 2013 تا 2014 دست کم یک اصلاح را در قوانین ایجاد
کنند تا فعالیت اقتصادی کارآفرینان داخلی تسهیل شود. در گزارش سال 2015
آمده است که طی سال گذشته در این دو منطقه فضای قانونگذاری بهبود یافته و
بر دستاوردهای سالهای گذشته افزوده شده است. بهعنوان مثال ده سال پیش،
راهاندازی یک کسبوکار جدید بهطور متوسط برای یک کارآفرین در مقدونیه 48
روز طول میکشید. این زمان اکنون فقط به 2 روز کاهش یافته است. البته در
این گزارش آمده است که چالشها همچنان در این مناطق وجود دارند.
بر اساس
گزارش بانک جهانی سنگاپور توانسته است رتبه نخست از نظر فضای کسبوکار را
به خود اختصاص دهد و پس از آن به ترتیب کشورهای نیوزیلند، هنگ کنگ،
دانمارک، کرهجنوبی، نروژ، آمریکا، انگلیس، فنلاند و استرالیا رتبههای دوم
تا دهم را به خود اختصاص دادهاند.
کشور اریتره از قاره آفریقا نیز در رتبه آخر قرار گرفته است.