جای خالی اصحاب‌رسانه در رسانه ملی / آیا شان سردبیر یک سایت مشهور از یک بازیکن فوتبال کمتر است؟

به گزارش سرویس اجتماعی پایگاه 598؛ در برنامه سازی های رادیو و تلویزیون برای آحاد مردم ، آیتم های متنوعی وجود دارد. دعوت از کارشناسان و میهمانان برای بیان دیدگاه ، انجام گفتگو ، شرکت در مناظره ، تهیه گزارش و یا با عنوان مجری-کارشناس یکی از ارکان اساسی برنامه سازی های سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی رسانه ملی است.

کارشناسان نیز با عناوین مختلف فعال سیاسی ، تحلیل گر مسائل روز، کارشناس امور بین الملل ، کارشناس اقتصادی ، جامعه شناس ، کارشناس ورزش ، کارشناس هنری ، چهره ورزشی ، بازیگر سینما و عناوین دیگر در این برنامه ها حضور پیدا می کنند. برنامه های ویژه ای نیز به مناسبت های خاص دینی و ملی در ایام سال تهیه می شوند که آنها را نیز عمدتاً با دعوت از بازیگران سینما ، تلویزیون و تئاتر ، خواننده ها و قهرمانان رشته های ورزشی می سازند.

اما سوال این است که آیا در برنامه های رادیو و تلویزیونی شما شنیده و یا دیده اید که از کسانی به نام فعال رسانه ، نویسنده رسانه ، تحلیل گر رسانه و گزارشگر رسانه دعوت شده باشد که در زمینه های موردبحث اظهارنظر کنند؟ در برخی از جوامع ، نویسندگان و گزارشگران رسانه از سیاستمداران و چهره های سرشناس آنجا محسوب می شوند و هویت اجتماعی برجسته ای دارند. اما ماسفانه ما به نقطه ای رسیده ایم که بیشتر به جنبه های نمایشی و سرگرم سازی مردم روی آورده و با این جهت گیری ها نیز آرزو داریم یک جامعه فرهیخته ، پیشرفته ، هوشمند و بابصیرت برای همیشه داشته باشیم!

رسانه ملی نقش بسیار تعیین کننده ای در وضعیت فعلی و ساخت فکری جامعه دارد. نویسنده به این مطلب وقوف دارد که در بین گروه های مرجع ، بازیگران و ورزشکاران از مرجعیت بالایی درحال حاضر برخوردارند و این نقد ، نفی کننده ارزش این عزیزان نیست؛ اما سوال اینجاست که آیا این جایگاه را چیزی غیر از رسانه به آنها داده است؟! مگر غیر از رسانه بوده که بازیگران و ورزشکاران و.. را به ستاره ها و الگوهای جامعه تبدیل کرده است؟!

البته این نوشتار نافی نقش این بزرگواران نیست اما معتقد است که نباید توجه به ایشان موجب فراموشی دیگران شود. نقش کسانی که با هزار و یک مقدمه و موخره در رسانه ها اعم از نوشتاری و مجازی ، تحلیل و دیدگاه ارایه می کنند و به ارتقای سطح فرهنگی و فکری فرزندان و شهروندان این جامعه می اندیشند و دغدغه های بسیار جدی دارند و معتقدند یک جامعه متعالی را از شان نیروهای فکری آن باید شناخت.

جامعه شناسی سیاسی به عنوان یک علم میان رشته ای در علوم انسانی به بررسی نقش نهادها و کانون های قدرت، گروه های مرجع و تاثیر متقابل تحولات اجتماعی و سیاسی می پردازد. برای مثال در ایران ، بررسی نقش روحانیت در شکل گیری ، پیروزی و تداوم انقلاب شکوهمند اسلامی و نقش بسیج در دوران طلائی دفاع مقدس دو عامل تعیین کننده برای شناخت جامعه و حکومت در تاریخ معاصر ایران به شمار می روند. بررسی نقش نهادهای اجتماعی و فرهنگی در قبل و بعد از انقلاب اسلامی ، روی دیگر بررسی نقش گروه های مرجع در کشور است. پیشتازی مسجد در شکل گیری رویدادهای بزرگ دهه های اخیر و کارکرد بسیج در سازماندهی نیروهای مردمی در عرصه دفاع مقدس دیروز و جنگ نرم امروز ، از اهمیت خاصی در جامعه ما برخوردار هستند. پدیدآوران آثار هنری و قهرمانان رشته های ورزشی نیز به تناسب در افزایش سطح روحیه و آگاهی مردم نقش مهمی بازی می کنند.

باید پذیرفت که پدیدآوران رسانه در ایران نه تنها نسبت به سینما ، تلویزیون ، تئاتر ، موسیقی ، ماهواره و ورزش ظرفیت کمتری ندارند بلکه چون بطور مستقیم تولید فکر و اندیشه می کنند و خبرسازان بدون واسطه هستند می توانند نقش های مهم تری را از این پس ایفا کنند لیکن به دلایل متعددی که نیاز به فرصت دیگری برای طرح و بررسی آن است متاسفانه در رادیو و تلویزیون ، مغفول مانده اند و سهم ناچیز و نزدیک به صفر در جریان برنامه سازی های رسانه ملی برای مردم داشته و درحال حاضر نیز دارند.

فعالان رسانه از مطلع ترین و واقع بین ترین کسانی هستند که از نزدیک با مسائل و دغدغه های جامعه آشنایی داشته و می توانند جامع ترین و ملموس ترین ایده ها و نظرات را به مردم ارایه دهند مشروط بر آن که رسانه ملی ، زمینه های این ارتباط فراگیر را در برنامه سازی های خود فراهم آورد. همه می دانیم رسانه های تخصصی از قبیل رسانه های پژوهشی ، اقتصادی ، ورزشی ، هنری ، فرهنگی همواره با مخاطبان خاص سر و کار داشته و دارند و محتواهای استاندارد می سازند و رسانه های عام نیز از سرویس های تحریریه وزینی بهره مند هستند که در زمینه های موردنیاز جامعه باوجود سختی ها و پیچیدگی های کار رسانه ، محتواهای ارزنده تولید می کنند.

بی شک در صورت برقراری این ارتباط و ایجاد شرایط موردانتظار در این نوشتار ، پدیدآوران رسانه های محلی نیز که نزدیک ترین و گسترده ترین سطح تماس را با مردم و نخبگان جامعه دارند می توانند از طریق مراکز صدا و سیمای استان‌ها ، سهم مهمی از برنامه سازی های رسانه ملی را در کشور داشته باشند.

و در پایان نباید فراموش کرد که آشتی رسانه ملی با پدیدآوران رسانه های مرکز و محلی ، می تواند عصر جدیدی در برنامه سازی های اجتماعی ، سیاسی ، فرهنگی و اقتصادی رادیو و تلویزیون و نیز توسعه کمی و کیفی رسانه ها در ایران اسلامی پدید آورد.

*علیرضا سعدآبادی