به گزارش پایگاه 598، دکتر فریدون عباسی رئیس سابق سازمان
انرژی اتمی کشورمان، در بازدید از غرفه پایگاه خبری فرهنگ انقلاب
اسلامی(فرهنگ نیوز) در دومین نمایشگاه رسانه های دیجیتال انقلاب اسلامی، از
نزدیک با فعالیت های این پایگاه خبری آشنا شد.
وی
فعالیت رسانه های انقلابی را نیازمند همگرایی و انسجام بیشتر دانست و وجود
چنین برنامه هایی را در راستای تقویت رسانه های انقلاب اسلامی لازم دانست.
رئیس سابق سازمان انرژی اتمی در گفتگو با خبرنگار
فرهنگ نیوز،
با اشاره به تحریم های جدید آمریکا بر علیه ایران و همچنین انهدام پهپاد
جاسوسی رژیم صهیونیستی، تصریح کرد: هیچ کشوری نمی تواند جلوی پیشرفت برنامه
هسته ای ایران را بگیرد. دکتر فریدون عباسی همچنین فعالیت های تخریبی علیه
صنعت هسته ای ایران را موجب پیشرفت این صنعت دانست و افزود:
شیوههایی
که برای تضعیف و تخریب استفاده شده به دلیل هوشمندی جوانان و نیروهای
متخصص باعث تقویت ما شده و ما به یکی از چند کشور معدود دنیا تبدیل
شدهایم که قابلیت تشخیص خرابکاری در تولید مواد (به طور کلی و نه فقط مواد
هسته ای) را داریم، ما با روشهای خرابکاری صنعتی و مقاله با آن آشنا
شدیم. و حتی میتوانیم این روشهای مقابله را تغییر و توسعه دهیم و به
کشورهای دیگر که با ما همسویی دارند در این خصوص مشاوره بدهیم، و این
دستاوردی برای جمهوری اسلامی است.
فرهنگ
نیوز: در حال حاضر وضعیت صنعت هسته ای ما را با توجه به توافق صورت گرفته
چگونه ارزیابی میکنید؟ آیا هیچ اعتمادی هست که در صورت عمل کردن ما به
تمام مفاد توافق نامه طرف مقابل هم به تعهداتش پایبند باقی بماند؟
طبق
گزارشاتی که آژانس بین المللی انرژی اتمی منتشر کرده ما تمام تعهداتی که
در برنامه اقدام مشترک پذیرفتیم را انجام دادهایم، یعنی یک مرجع بین
المللی عمل کردن ما به تعهداتمان را تأیید کرده،
اگر طرف مقابل هم به تعهداتش مطابق برنامه اقدام مشترک عمل کرده باشد،
باید آثارش در جامعه ما تا حدی روشن شده باشد، و یک مرجع رسمی در کشور آن
را گواهی کند.
اما
وضعیت هسته ای ما ربطی به برنامه اقدام مشترک ندارد و دستاوردهای ما ریشه
در سالهای گذشته دارد و با تلاشی که بعد از انقلاب صورت گرفته رشد علمی و
فنی، رشد مدیریت تحقیقات و مدیریت تکنولوژی در دانشگاههای ما حاصل شده که
محصول تربیت دانشجو توسط اساتید دلسوز و متعهد و با سواد ما در کشور است،
که این محصول خودش را در یکی از فناوریها مثل دانش هسته ای نشان داده است.
البته
ما راه نسبتاً زیادی (حداقل ده سال) در پیش داریم تا در زمینه تولید انرژی
قدمهای موثری برداریم و به ساخت راکتورهای هسته ای برای تولید برق نزدیک
شویم که این به یک تلاش مستمر و همچنین تزریق منابع مالی و یک نوع تغییر
نگرش مدیریتی در دانشگاهها نیازمند است. البته درصورتی که این موضوع
دستخوش مسائل سیاسی قرار نگیرد.
*** برخی آرا انتقادی را نمیپذیرفتند و میخواستند یک طرفه جلو بروند / باید تعهداتمان در مطابق دستاوردهایمان باشد ***
انتظار
داریم در عین اینکه برنامه اقدام مشترک پیش میرود، با اجرای فرمایشات
مقام معظم رهبری در این زمینه که حد و حدود را مشخص کردند و نزدیک به یک
سال است که آرا مختلف با هم تبادل میشود، علی رغم اینکه جمعی آرا انتقادی
را نمیپذیرفتند و میخواستند یک طرفه جلو بروند ولی بعد از فرمایشات مقام
معظم رهبری روزنه ای در این زمینه ایجاد شده تا اجماع بیشتری در کشور صورت
بگیرد، که ما هر تعهدی به جامعه بیرونی
خودمان میسپاریم مطابق و درخور آن از حقوق مان هم بهره مند شویم و بتوانیم
دستاوردهای کشور را حفظ و توسعه دهیم. باید به فکر تعمیق دانش و
توسعه فناوری باشیم و از طریق آن بتوانیم فناوریهای دیگر را هم رشد دهیم. و
کلاً زمینه کار فکری و کار فنی در کشور توسعه یابد تا به نحو مناسب
بتوانیم از مهاجرت فکر از کشور جلوگیری کنیم.
فرهنگ
نیوز: اینکه برخی طرفهای مقابل بعد از توافق ژنو ادعا کردند "موتور برنامه
هسته ای ایران را از کار انداختیم و جلوی پیشرفت آن را گرفتیم" چقدر صحت
دارد؟ و آیا برنامه هسته ای ما همچنان به قوت خود باقیست؟
آنها
برداشت خودشان را دارند ولی همانطور که من توضیح دادم دستاوردهای ما در
زمینه فناوری صلح آمیز هسته ای به گونه ای نیست که کسی بتواند آن را از بین
ببرد چون این دستاوردها در مراکز علمی و تحقیقاتی، در پژوهشگاه علوم و
فنون هسته ای سازمان انرژی اتمی و در شرکتهای مادر تخصصی ما و در بخشهای
تحقیق و توسعه و بخشهای تولیدی نهادینه شده است و این دانش در جامعه بزرگی
توزیع شده؛ علاوه بر این عقبه آن در دانشگاهها و مراکز علمی ما در تمام
شهرهاست. و ما یک جمعیت خیلی بالا از اساتید و دانشجویان کارشناسی ارشد و
دکتری داریم که پایان نامهها و رسالههای دکتریشان را در زمینههای مختلف
علمی و فنی کار میکنند و حاصلش در صنایع خاص از جمله صنایع هسته ای به
کار گرفته میشود.
ما
نگرانی از بابت اینکه کسی بتواند برنامه هسته ای ما را عقب بیاندازد نباید
داشته باشیم، ممکن است در مواردی به خاطر مذاکرات یکی دو سالی از نظر
زمانی عقب بیافتد ولی این چیزی نیست که بتواند دستاوردهای ما را پایمال کند
و از بین ببرد. و الان دانش هسته ای ما در خیلی از رشتههای دیگر
مثل صنایع هوایی و پزشکی و صنایع نفت و... استفاده میشود و این رشد به
وجود آمده قابل توقف نیست.
فرهنگ
نیوز: با توجه به اینکه در روزهای اخیر پهپاد جاسوسی قصد نفوذ به حریم
هوایی نطنز را داشت و البته سرنگون شد، آیا امکان نفوذ و خرابکاری دشمنان
در تاسیسات هسته ای ما وجود دارد و چه اقدامات پیشگیرانه ای در این زمینه
صورت گرفته است؟
تا
موقعی که ما روند پیشرفت را در تمامی ابعاد، برای ایجاد رفاه برای زندگی
مردم دنبال میکنیم و استقلال داریم و در اداره کشور از خارج فرمان
نمیگیریم با توطئههایی برای تضعیف و تخریب دستاوردهای مان توسط دشمنان
روبرو خواهیم بود و این کاملاً طبیعی است.
*** فعالیت های تخریبی دشمنان علیه صنعت هسته ای ایران، موجب تقویت ما شد ***
اما
خود این شیوههایی که برای تضعیف و تخریب استفاده شده به دلیل هوشمندی
جوانان و نیروهای متخصص باعث تقویت ما شده و ما به یکی از چند کشور معدود
دنیا تبدیل شدهایم که قابلیت تشخیص خرابکاری در تولید مواد (به طور کلی و
نه فقط مواد هسته ای) را داریم، ما با روشهای خرابکاری صنعتی و مقاله با
آن آشنا شدیم. و حتی میتوانیم این روشهای مقابله را تغییر و توسعه دهیم و
به کشورهای دیگر که با ما همسویی دارند در این خصوص مشاوره بدهیم، و این
دستاوردی برای جمهوری اسلامی است.
درست
است که مثلاً جنگ باعث شد ما عزیزانمان و یک سری از منابع ملی مان را از
دست بدهیم ولی باعث شد ما به دستاوردهای دیگری مثل مقاومت و خودباوری
برسیم. اینگونه هجمهها از بُعد علمی و فنی هم برای ما دستاوردهای بزرگی
داشته است.
میتوانیم با برگزاری
نمایشگاهی به جوانان و سایر متخصصین دانشگاهیمان نشان دهیم که چه
تلاشهایی در این سالها برای حفظ این صنعت صورت گرفته است، چه در بعد
نظامی که نیروهای مسلحمان با استفاده از پدافند هوایی و نیروهای وزارت
اطلاعات با کار امنیتی آن را حفظ کردهاند، چه در بعد خرابکاریهای صنعتی
و هم در بحث سایبری حفاظت لازم صورت گرفته و دستاوردهایی نیز داشته است.
به
هرحال اگر ما انسجام مدیریتی داشته باشیم و مغز علمی در همه کارها حاکم
باشد و یکدیگر را تقویت نماییم و رقابتهای ناسالم نداشته باشیم مطمئناً
دستاوردهای بزرگتری خواهیم داشت.
فرهنگ
نیوز: با توجه به اینکه در توافق ژنو گفته شده که ایران باید تا چند سال
پس از نهایی شدن توافق، غنی سازی را در سطح پنج درصد و شاید حتی کمتر از آن
نگه دارد، این کاهش سطح غنی سازی برای ما هزینه ای در پی دارد؟ در صورت
نیاز چه مقدار زمان لازم است تا دوباره بتوانیم به سطح غنی سازی بیست درصد
بازگردیم؟ و با توجه به هزینههایی که ما کردهایم و حتی شهدایی که در این
راه داشتیم آیا موارد توافق نامه پایاپای است؟
این
تذکری بود که در ابتدا هم داده شد و اگر در همان ابتدای توافق قدری تأمل
میشد و خرد جمعی بیشتری به کار گرفته میشد مطمئنا دستاوردهای بهتری از
مذاکرات میتوانستیم داشته باشیم. به هرحال تصمیمی است که گرفته شده
و مسیری که انتخاب شده و در آن پیش میرویم ولی به طور کلی میبایست تصمیم
جمعی کشور براین باشد که مصالح و منافع کشور حفظ شود.
من
توجهتان را جلب میکنم به اینکه غنی سازی بیست درصد اصلاً چه زمانی انجام
شد؟ موقعی بود که ما با توجه به کاراییهای مدنظرمان بود بدان نیاز داشتیم؛
و نشان دادیم وقتی نیاز داریم اگر نتوانیم از بازار جهانی و از طرق مرسوم
تأمین کنیم، این توانمندی را در کشور داریم که تولید بکنیم و این غنی سازی
بیست درصد میبایست به اندازه ای تولید میشد و به سوخت تبدیل میشد که شد،
و قرار هم نبود بیش از مقدار معینی تولید شود.
اما اینکه این در متن توافق نوشته شود ارزش آنچنانی ندارد اما اگر طرف
مقابل پافشاری بر این مطلب داشتند میبایست ما امتیاز درخور را میگرفتیم
مثلاً میگفتیم تحریم بانک مرکزی را بردارید تا ما این بیست درصد را تعطیل
کنیم. در کل باید ببینیم آن چیزی که دادیم و چیزی که دریافت کردیم چه بوده؟
آیا هم سنگ هم بوده یا نه؟ که در اینجا اختلاف نظرهایی وجود دارد.
*** نباید با تغییر دولت رویکرد استراتژیک کشور تغییر کند / اگر جریانات سیاسی به ولایت فقیه اقتدا کنند کشور آسیب نمی بیند **
ولی برای آینده کشور بهتر است که با تغییر دولت مسائل استراتژیک ما تغییر نکند و موضوعات راهبردی ما انسجام بیشتری داشته باشد. کشورهای
پایدار دنیا را هم ببینیم سیاست خارجیشان با گذشت زمان تغییر نمیکند،
شاید ۳۰-۴۰ سال میگذرد و دولتهایی از حزبهای مختلف میآیند ولی همچنان
روی منافع ملی خودشان پایدارند. ما که دارای
یک مرکز فکری و تصمیم گیری ثابت هستیم و ولایت فقیه کشور را اداره میکند
میبایست احزاب و جریانات سیاسی در مسائل راهبردی هم به مرکزیت ثابت فکری و
دینی ما که ولایت فقیه است اقتدا بکنند، در اینصورت کشور آسیبی نمیبیند.
نکته
دیگر در مورد کاربردها بحث شتاب دهندههای پزشکی است که در دانشگاهها و
هم در سازمان انرژی اتمی شروع شده و افراد متخصص و خوبی هستند و باید به
این موضوع در کشور اهمیت بیشتری داده شود و
جا دارد رشته فوق لیسانس و دکتری مهندسی شتاب دهندهها را در کشور ایجاد
کنیم که این باعث تقویت خیلی از رشتههای جانبی هم خواهد شد.
به وزیر بهداشت توصیه میکنم به جای واردات از خارج، این بخش از سازمان
انرژی اتمی و پژوهشگاه دانشهای بنیادین را در این زمینه تقویت کنند.
*** توسعه صنعت هسته ای نیازمند مصوبه محکمی از طرف مجلس است ***
فرهنگ
نیوز: آیا در زمینه ادامه روند مذاکرات نکته خاصی مدنظرتان است که هیات
مذاکره کننده ایرانی بایدبدان توجه کنند تا امتیاز بیش از اندازه به طرف
مقابل داده نشود؟
اولین
کاری که باید انجام داد تا به طرف مقابل نشان دهیم که ما عزممان جزم است و
کاری را که شروع کردیم را به درستی ادامه میدهیم توجه به اصل موضوع است. یعنی
تولید انرژی توسط دانش هسته ای و کاربرد پرتوها در زندگی مردم، که دولت و
مجلس باید به این دو مقوله توجه جدی کنند. ما حتماً نیاز به یک مصوبه محکم و
جدی در مجلس داریم که قبل از مذاکرات به این موضوعات تکیه کند و دولت طی
آن موظف شود به سازمان انرژی اتمی کمک بیشتری کند، و بودجه لازم در زمینه
توسعه راکتورهای هسته ای، قردادهای خارجی و تحقیق و توسعه در داخل کشور را
اختصاص دهد.
لازم
است یک یا دو دانشگاه محوری به عنوان پشتیبان صنعت هسته ای انتخاب شوند و
توافق نامههای لازم با سازمان انرژی اتمی در زمینه تحقیق و توسعه و ساخت
تجهیزات نیروگاههای هسته ای به امضا برسد که مقدماتش در دوره مسئولیت من
فراهم شده بود. در زمینه تربیت نیروی انسانی متخصص باید خیلی خوب کار کنیم،
زیر ساختهای استان بوشهر را به عنوان یک استان هسته ای تقویت و امکانات
رفاهی و فنی و مهندسی و آموزشی آنجا را بالا ببریم، دانشگاه خلیج فارس را
در زمینه رشتههای مرتبط با فناوری هسته ای تقویت کنیم.
*** تولید برق هسته ای نیازمند توجه ویژه دولت قبل از ادامه مذاکرات است ***
حتماً در بودجه ۹۴ به این موارد مخصوصاً تجهیز استان بوشهر اهمیت داده شود. و مثلاً تولید
چهار مگاوات برق هسته ای نیازمند این است که دولت از الان توجه ویژه ای به
این موضوعات بکند و این اقدامات قبل از مذاکرات آتی صورت بگیرد که اینها
نشان میدهد ما در زمینه انرژی هسته ای جدی هستیم و این میطلبد که سوخت و
غنی سازی ما متناسب با این کاربرد پیش برود.
از
طرفی در زمینه کاربرد پرتوها در زندگی مردم معاونتی در انرژی اتمی برای
این موضوع بوجود آمده که باید تقویت شود و نیروهای بیشتری جذب و دولت هم
بودجه لازم را تخصیص دهد. پژوهشهای پژوهشگاه علوم و فنون انرژی اتمی به
گونه ای تصویب شوند که در جهت تقویت صنعت هسته ای و کاربرد پرتوها در زندگی
مردم باشد. موضوعات را در دراز مدت ببینیم و پروژهایی برای دانشجویان
تعریف کنیم که دانشجوی ما تجارب لازم در جهت آن فناوری را کسب نماید، حتی
اگر لازم است استاد زبده از خارج از کشور دعوت کنیم. تا دانشجویان در
نسلهای جدید راکتور شروع به تحقیق نمایند.
*** توافق ژنو را در صنعت هسته ای تاثیرگذار نمی دانم / ورود جوانان مومن و متعهد به سازمان انرژی اتمی باید ادامه داشته باشد ***
فرهنگ
نیوز: در یک نگاه بلند مدت و استراتژیک آینده برنامه هسته ای را درصورت به
نتیجه رسیدن توافق ژنو و یا عدم آن چگونه ارزیابی میکنید؟
من
اصولاً توافق ژنو را در صنعت هسته ای کشور تاثیرگذار نمیدانم و آن یک
مسیر دیگری را طی میکند. اما مغز متفکری که برنامه هسته ای را در ۲۵-۳۰
سال گذشته تنظیم کرده، به گونه ای برنامه ریزی کرده که این موضوع در
دانشگاههای ما نهادینه شود و
چون در تمام دانشگاهها رشد علمی داشتیم یعنی در صنعت هسته ای ما در تمام
دانشگاهها پایگاه داریم و کشوری سازمان انرژی اتمی هم مجموعه خیلی خوبی
شده و این مرهون مدیریتهای قبلی سازمان است که خصوصاً در ۱۲ سال گذشته
مدیریت خوبی داشتند و جوانان متعهد و مؤمن وارد مجموعه شدند و این روند
باید ادامه داشته باشدو هیچ کشوری نمیتواند آنرا متوقف کند.
کلاً
نگاه من مثبت است و برنامه هسته ای کشور را رو به رشد میبینم و از این
نوسانات هم نباید باکی داشت و الحمدالله با رهبری عالمانه و فکورانه مقام
معظم رهبری ما در آینده دستاوردهای بزرگتری خواهیم داشت.