تجاري‌سازي علوم انساني لنگ مي‌زند

دكتر نسرين سلطانخواه با حضور در غرفه رجانيوز در هجدهمين نمايشگاه بين‌المللي مطبوعات در پاسخ به اينكه "چرا با وجود اهتمام ويژه‌اي كه رهبر معظم انقلاب به ديدار با نخبگان دارند، اين ديدارها كمتر ميان مسئولان ديگر ديده مي‌شود"، گفت: همان‌طور كه مقام معظم رهبري فرمودند، اين ديدارها نمادين هستند و مسئولين كشور را متوجه مقوله نخبه و نخبه پروري و حفظ و پرورش استعدادهاي برتر به عنوان سرمايه‌هاي كشور مي‌كند.

وي ادامه داد: نتيجه ديدارها اين است كه نخبگان و استعدادهاي برتر كشور ما جايگاه و مسئوليت خطير خود را بشناسند و بدانند كه در سرنوشت كشورشان چه نقش مهمي دارند.

رئیس بنیاد ملی نخبگان با اشاره به وظايف اين بنياد اظهار داشت: ما در بنياد ملي نخبگان كه حسب فرمايش مقام معظم رهبري تشكيل شده است تلاشمان اين است كه با توجه به وظيفه قانوني بنياد و فرمايشات رهبر انقلاب براي شناسايي، رشد و شكوفايي، هدايت، حمايت و جذب استعدادهاي برتر نخبگان و فراهم كردن فضا براي استفاده بهتر آن‌ها برنامه‌ريزي و سياستگذاري كنيم.

وي با بيان اينكه نخبگان و استعدادهاي برتر، محيط زيست، نحوه رشد و پرورش‌شان در مكان‌هاي مختلف متنوع است، گفت: براي توفيق در اين كار نيازمند هماهنگي و همكاري همه نهادها و دستگاه‌هايي هستيم كه در موضوع نخبه و نخبه پروري از مرحله شناسايي تا مرحله‌ي جذب دخيل هستند و كاري كه بنياد انجام مي‌دهد، هم‌داستاني و همراهي اين دستگاه‌هاست.

معاون علمي وفناوري رئيس جمهور با اعلام چند خبر در اين حوزه، از ايجاد 500 نقطه‌ فرهنگي تحت عنوان شبكه ملي فرهنگ كشور با مشاركت وزارت ارشاد خبر داد و با بيان اينكه فاز اوليه طرح تا قبل از دهه فجر افتتاح مي‌شود، تصريح كرد: اميدواريم اين اقدام كه در حوزه به خدمت گرفته شدن علم و فناوري در مقوله فرهنگ است، به سرانجام خوبي برسد.

سلطانخواه طرح ديگر اين بنياد را طرح كلان توليد داروهاي وارداتي به كشور كه به مرحله توليد رسيده است، برشمرد و افزود: ان‌شاء الله به زودي بهره‌برداري از آن اعلام خواهد شد.

وي اظهار داشت: در معاونت علمي و فناوري تلاش داريم كه آن چرخه‌ علم، فناوري و نوآوري در كشور و حلقه‌هاي مفقوده آن را پيدا كنيم و اين پيوندها را برقرار كنيم و فكر نمي‌كنم چيزي به اندازه‌ آن جنب‌وجوش علمي و فناوري در كشور بتواند سرزندگي و شادابي عميق و ماندگار را در جامعه و كشور فراهم كند.

سلطانخواه در پاسخ به اين سؤال كه "با توجه به تأكيد رهبر معظم انقلاب مبني بر تجاري‌سازي علم و اينكه در حوزه علوم انساني چه كارهايي مي‌توان كرد"، گفت: گاهي چرخ ما در تجاري شدن فناوري‌ها و ورود موفق فناوري به بازار لنگ مي‌زند، اما در زمينه علوم انساني اين مسأله شدت بيشتري دارد.

وي با بيان اينكه "كساني كه در عرصه توليد فناوري و محصول فعاليت مي‌كنند، عموماً از ميان مهندسين هستند"، خاطرنشان كرد: اين‌ها براي اينكه بتوانند موفق شوند و شكست نخورند، حتماً نياز به تخصص‌ها و خدمات پشتيبان دارند كه در علوم انساني مانند بازاريابي، شناخت بازار، رصد بازار، ارزيابي‌هاي اقتصادي براي اينكه اين محصول را چگونه وارد بازار كنيم و مالكيت فكري وجود دارد.

 معاون علمي وفناوري رئيس‌جمهور با تأكيد بر اينكه بايد اين مسائل را در علوم انساني بررسي كنيم، تصريح كرد: ما در اين قسمت‌ها ضعف داريم و از دست مهندسان ما اين‌چيزها بر نمي‌آيد كه البته در اين بخش، در حال كار كردن هستيم.

وي با يادآوري اينكه "در تجاري‌سازي موضوع فقط تجاري شدن محصول نيست، بلكه خيلي از خدمات وجود دارد"، تصريح كرد: علوم انساني منجر به توليد كالاي خدماتي نمي‌شود، بلكه منجر به بهبود يك فرايند و ارتقاي يك دستاورد مي‌شود كه بايد به اينها بپردازيم و جايگاه آن را تعيين كنيم.

معاون علمي وفناوري رئيس‌جمهور ادامه داد: ما معتقديم هركس اظهارنظر مي‌كند، بايد برپايه داده‌هاي آ‌ماري و اطلاعاتي محكم و متقن نظر بدهند و ما هم كار آماري كرديم.

وي در ادمه با بيان اينكه ادعا نمي‌كنيم كه خروج نخبگان صفر شده است و هيچ‌گاه هم نمي‌توان اين انتظار را داشت، افزود: اطلاعات به‌روز دارندگان مدال‌هاي طلاي المپياد كشوري از سال 67 تا به امروز را جمع آوري كرده‌ايم و اين اطلاعات نشان مي‌دهد كه شيب خروج نخبگان كمتر شده است.

سلطانخواه در عين حال گفت: البته نمي‌توانيم جلوي كسي را براي كسب علم و تحصيل رفته بگيريم بلكه بايد تلاش كنيم خروج نخبگان بدون بازگشت را تا حد امكان كم كنيم.