دولت یازدهم با شعارهایی که در بالا ذکر شد، در طول یکسال گذشته در حد حرف تلاش داشت نشان دهد که نگاه یکسویه چین به واردات به ایران وجود نخواهد داشت و از طرفی به زمین بازی دیگری به نام اروپا برای تبادل کالا و سرمایه و البته بیشتر واردات از غرب را دست خواهد یافت. یکی از نمادهای این ادعا رفت و آمد سفرا و هیئت های دیپلماتیک به وزارت خارجه و دفتر رییس جمهوری بود.
واردات بی رویه از چین در سالهای پیش از این دولت به شکلی گسترده در رسانه های منتقد و مخالف آن دولت و مدعی حامی این دولت، تقبیح می شد. اگرچه نفس تقبیح «واردات بی رویه و جهت دار» و نه «واردات» عمل درستی به نظر می رسد، اما دست آویز کردن این مسئله برای یک مواجهه سیاسی و بی انصافانه صورت می گرفت.
واردات از چین که دولت یازدهم ناتوانی شدید خود را در کنترل آن نشان داد،
تنها در 6 ماهه اول 2014، (زمستان 92 و بهار 93) رشد 122 درصدی داشته است.
رییس جمهور در یکی از جملات تبلیغاتی خود در گزارش صدروزه، گفت:« سالهای
اخیر، شغل زیاد درست کردیم، منتها برای چینیها و کره جنوبی مرتب شغل اضافه
کردیم».
مبادلات تقبیح شده با چین! طبق گزارش گمرک چین ۲۶.۸ میلیارد دلار تنها در ۶ ماه نخست ۲۰۱۴ بوده است و واردات ایران از چین در این مدت رشد قابل توجه ۱۲۲ درصدی داشته و به 11 میلیارد دلار رسیده است.
رئیس دولت یازدهم در همان گزارش تلویزیونی صد روزه از ضرورت کاهش واردات هم سخن گفت: «در سال قبل از ۸۴، واردات کشور حدود ۳۸ میلیارد دلار بود ولی بعد به کجا رسید؟ در سال ۹۰ به ۷۵ میلیارد دلار رسید. میبینید وقتی با دنیا در حال مبارزه هستید باید به خودتان و داخل تکیه کنید، با شعار که نمیشود مقابله کرد، باید تدبیر کنیم و در برابر زورگوییها بایستیم. اولین راهش این است که به خودمان متکی شویم و واردات را کم کنیم.»
همه این شعارها در حالی است که نه تنها در وارادت و نه تنها از چین، که باید گفت مجموع واردات حتی در کالاهایی که ایران به عنوان تولید کننده برتر آن ها در دنیا شناخته می شود، دولت روند مناسبی را در پیش نگرفته است.
برخلاف شعارهای آقای رییس جمهور در یک نمونه کالا این امار مواجهه متناقضی را نشان می دهد. گزارش مرکز پژوهشهای مجلس نشان می دهد که ایران با واردات بیش از یک میلیون تن برنج، متاسفانه و با اندوه، پس از کشورهای فیلیپین ، نیجریه و عربستان سعودی در رده چهارم واردات برنج جهان قرار گرفته است. این در حالی است که عملکرد تولید برنج ایران به تقریب با متوسط عملکرد جهان برابری می کند و میزان واردات کشور حدودا 2 برابر میزان نیاز مصرف کشور است.
در صنعت خودرو نیز ورود گسترده قطعات بی کیفیت از سوی مسئولان رسمی تایید شد.
در این وانفسای تحریم ها، متاسفانه، سیاست گذاری های دولت یازدهم در حوزه واردات در مسیری تعریف شده است که در زمانی که کشور با تحریم و بلوکه بودن ارز مواجه است، ارزهایی که باید صرف واردات کالاهای اساسی و سرمایه ای شود صرف واردات کالاهای مصرفی لوکس و گران قیمت مثل خودرو می شود.
گزارش گمرک نشان می دهد در فصل بهار ۲۳ هزار و ۲۴۲ خودرو به ارزش ۴۸۳ میلیون و ۲۲۳ هزار دلار وارد ایران شده است. این آمار یعنی سه برابر شدن واردات خودرو نسبت به بهار سال گذشته.
اما همه گشایش هایی که در رابطه با غرب از آن صحبت می شد، نیز بی نتیجه
مانده است. در طول یکسال گذشته و پس از فتح الفتوح خودخوانده توافقنامه ژنو
که قرار بود، ساختمان تحریم ها را با ترک مواجه کند، اقساط بدهی غرب به
ایران را باز هم باید از شرق تحویل می گرفتیم. ژاپن و چین و کره کشورهایی
بودند که پولهای ما در حساب هایشان واریز می شد و باز ما بودیم و شرق. و
البته در صنعت هواپیمایی که با تحریم گسترده مواجه شده بود، هم به جای
تحویل گرفتن قطعات مورد نیاز هواپیما که صرفا جهت سلامت جان مسافران لازم
داشتیم، کتاب آموزشی تحویل گرفتیم و به جای گرفتن دارو برای بیماران خاص،
استامینوفن به ما دادند.