رییس مرکز فقهی ائمه اطهار با بیان این که با گذشت یکسال از سفر رهبر معظم انقلاب به قم کار در خور شانی انجام نگرفته است، اظهار داشت: همه باید نسبت به اجرای این مطالب به میدان بیاییم. اگر اینها انجام نشود، نه تحوّلی در حوزه به وجود میآید و نه استمرار حوزه برای ما تضمین میشود.
به گزارش سرویس حوزه مراجع 598 به نقل از خبرگزاری رسا، آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، روز گذشته در پایان درس خارج اصول خود گفت: این ایام مصادف با سالگرد سفر مقام معظم رهبری(مد ظله العالی) به قم است، همه یادمان هست که در سال گذشته ایشان مسائل مهمی را در رابطه با حوزهی علمیه در جلسات مختلف مورد بحث قرار دادند، کسانی که از نزدیک مطالب و پیشنهادات ایشان را دنبال میکردند به خوبی به این نکته میرسیدند که اینها را با یک پشتوانهی فکری گسترده و تجربهی فراوان و ضرورتهای متعدد به عنوان یک حاکم اسلامی ملاحظه فرموده و به حوزه منتقل کردند.
وی افزود: یعنی اگر خود حوزه علمیه گروههایی را تشکیل میدادند که ضرورتهای حوزه را کارشناسی و بررسی کنند تا بتوانند افق روشنی را برای آیندهی حوزه ترسیم کنند و سالها هم کار میکردند به نظر من به این روشنی و به این محکمی و گستردگی نمیتوانستند بیان کنند و این برای حوزه علمیه یک نعمت و فرصت بسیار خوبی است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اظهار کرد: شما ببینید محورهایی که ایشان در صحبتهایی که با جامعه محترم مدرسین، با شورای عالی، با فضلا و اساتید و با طلاب داشتند، یک محورهای تکراری کلیشهای نبود که کسی بگوید حرفها حرفهای گذشتههاست و دیگران هم گفتهاند و چیز جدیدی نیست، انصافاً مطالب مطالبی محکم، کاربردی، راهبردی و اساسی بود که حوزهی علمیه واقعاً به عنوان یکی از مسائل حیاتی به این مطالب نیاز داشته و دارد.
تردید نداریم نیاز به حوزه و ارتباط با حوزههای علمیه بسیار گسترش پیدا خواهد کرد
وی یادآور شد: اینک به بعضی از آن محورها اشارهی اجمالی میکنم؛ تأکید بر اینکه حوزه به سمت عمیقتر شدن برود، یعنی حوزهی پنجاه سال پیش اگر جوابگوی زمانهی خودش بود امروز اقتضا میکند که حوزه عمیقتر در همهی مسائل کار کند و پاسخگو باشد، اکنون که این بیداری نیز در کشورهای اسلامی به وجود آمده، تردید نداریم نیاز به حوزه و ارتباط با حوزههای علمیه بسیار گسترش پیدا خواهد کرد.
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم تصریح کرد: نکته دیگر آنکه فرمودند باید شعار علم در حوزه مطرح شود و آثار علمیِ کارآمد و مناسب با سطح مخاطبین عمومی، به عنوان راهکار مقابله با رشد مذاهب انحرافی تولید شود. ببینید این مذاهب جعلی انحرافی را در دهه اخیر چه کسانی و در کجا خلق میکنند؟ این فرقهها در اتاقهای فکری امنیّتی اسرائیل و آمریکا خلق میشود، و هر روز دنبال این هستند یک کالای جدید مذهبی به بازار بیاورند، تا مسلمانها و شیعیان را تجزیه کرده و به سوی خودشان جذب کنند.
وی یادآور شد: حوزهی ما ولو قدمهای خوبی در این مسئله برداشته و بحمدالله با تأسیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) جمعی از فضلاء ارزنده مباحث فقهی و اصولی و کلامی را به صورت بسیار عمیق دنبال میکنند و امید اجتهاد از بسیاری آنان میرود، اما متأسفانه آن مقداری که توقّع هست در کل حوزه شکل نگرفته. چقدر ما کتاب برای ابطال این مذاهب انحرافی تولید کردیم؟ چقدر این مذاهب انحرافی را در داخل حوزه به خود فضلا و طلاب معرفی کردهایم؟
رییس مرکز فقهی ائمه اطهار افزود: این امری است که رهبری به عنوان کسی که چشم بیدار دین است، نگاه میکند و خطر را بالفعل و آینده میبیند، و از اینرو ضرورت تولید آثار علمی کارآمد را به حوزهی علمیه گوشزد فرمودند.
وی ادامه داد: نکتهی مهمی که باز در همین سفر پربرکتی که به کرمانشاه داشتند مطرح فرمودند، بیان نظریههای جدید و ایدههای مهم در مورد نظام اسلامی بود، ایشان فرمودند یکی از مباحثی که باید در حوزه روی آن کار شود بحث ولایت فقیه است، بحث ولایت فقیه باید ابعادش هر روز بیشتر مطرح شود، ما یک سابقهی 33 سالهی ولایت فقیه داریم، ولی هنوز ننشستیم آن را با همهی ابعادش تدوین کنیم، آسیبها و اشکالات، نقایص و شبهاتش را بررسی کنیم، ما باید بتوانیم آن را به کشورهای دیگری که درصدد هستند از نظام اسلامی الگو بگیرند عرضه نماییم.
ولایت فقیه بزرگترین نظریهای بود که امام راحل در مقام علم و عمل از خود به یادگار گذاشت
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کرد: ولایت فقیه بزرگترین نظریهای بود که امام(رضوان الله تعالی علیه) در مقام علم و عمل از خود به یادگار گذاشت، از جهت علمی در کتاب البیع و جاهای دیگر بحث مفصل و دقیقی کردند و عملاً هم تشکیل حکومت بر اساس همین ولایت فقیه بود.
وی افزود: اما در حوزهی ما بعد از رحلت امام تا حالا بحث ولایت فقیه بسیار بسیار ضعیف مطرح بوده و لذا رهبری ضرورت این مطلب را بیان کردند، که حوزه باید به این امانت اصلی و ثمرهی هزار سالهی خودش بپردازد. ولایت فقیه ثمرهی هزار سال تلاش علمی و عملی و ایثار روحانیّت و فقهاست، که بعد از هزار سال از لا به لای این کتابها بیرون آمد و در جامعه ظهور پیدا کرد، علیرغم مخالفتها، تهمتها و برخوردهای غیرمنطقی، بعضیها افراد بیغرض و سالمی هستند که شبهه دارند، بالأخره این یک نظریهی علمی است و نظریهی علمی نمیشود شبهه نداشته باشد. لذا باید این بحث به صورت زنده و مستمر در حوزهی علمیه مطرح باشد و شبهاتش پاسخ داده شود.
احیای سنت پرسش و پاسخ در کلاسهای درس حوزه
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم اظهار کرد: نسبت به احیاء سنت پرسش و پاسخ در کلاسهای درس؛ واقعاً اگر ما بخواهیم ضعف علمیِ حوزهی زمان خود را بررسی کنیم یکی از عللش همین است که در قدیم استاد که درس میگفت، کلّی دقت میکرد که مبادا اشتباهی بگوید و نتواند جواب بدهد، چون در کلاس همه دنبال این بودند که کجا مطلب ناقص است تا اشکال کنند. حالا الحمدلله در بحثهای ما (در اصول و فقه) مستشکلین خوبی به لطف خدا حضور دارند، ولی بسیاری از درسها را اطلاع دارم که از اول تا آخر درس، فقط استاد متکلّم وحده است، این خطر دارد، باید بحث سؤال و جواب مطرح باشد.
وی گفت: تأکید دیگر اینکه ما در کنار پرورش مجتهدین، نیاز به تربیت مبلّغ داریم، مبلغینی برای مجموعهی جهان بشری. اکنون به فکر جهان بودن، جهانی و وسیع فکر کردن، رسالت اصلی حوزه است.
عضو جامعه مدرسین اظهار داشت: یکی دیگر از تأکیدات ایشان، انجام کرسیهای نظریه پردازی است که باید حوزه علمیه توجه بیشتری برای انجام آن کنند، البته در مرکز فقهی ائمه اطهار در چند سال اخیر چهارده نشست فقهی و نظریه پردازی برگزار شده و ظاهراً رسانهها درست این نشستها را اطلاعرسانی نکردهاند.
باید نسبت به اجرای مطالبات رهبری به میدان بیاییم
وی خاطر نشان کرد: این محورها بسیار برای حوزه ما حیاتی و ضروری است، اما بحثی که وجود دارد اینست که یک سال از این صحبتها و گفتگوها گذشته و یک کار درخورِ شأنی ما ملاحظه نکردیم، جز اینکه فرمایشات ایشان را لیست میکنند، محوربندی میکنند، و من اطلاع دارم بعضی از مراکز پیرامون فرمایشات ایشان، جلساتی هم داشتهاند، اما در مرحلهی عمل ما هنوز چیزی را مشاهده نکردیم. و یک علّت اصلیاش اینست که مخاطب فرمایشات و مطالب ایشان گروه خاصی در حوزه نیستند، لذا نباید یک عدهای فکر کنند که بار اصلی پیاده کردن این مطالب روی دوش آنهاست، همه باید نسبت به اجرای این مطالب به میدان بیائیم. اگر اینها انجام نشود، نه تحوّلی در حوزه به وجود میآید و نه استمرار حوزه برای ما تضمین میشود.
استمرار حیات واقعی حوزه در گروه اجرای سخنان رهبری است
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم افزود: متأسفانه هنوز از بدنه حوزه، یعنی اساتید بزرگوار، فضلا و محقّقین و اهل قلم در این مسئله درست استفاده نشده، لااقل باید از سال گذشته تا حالا هفت هشت همایش و نشست برگزار میشد، راهکارهای اجرایی، نقطه نظرات و مطالب بیان میشد. انتظار اینست که هر چه زودتر این مطالبات و پیشنهادات که استمرار حیات واقعی حوزه در گروه اینهاست، إن شاء الله هر چه زودتر لباس عمل را بپوشد