به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و اندیشه پایگاه 598 حجت الاسلام علیدوست عضو جامعه مدرسین در رادیو معارف در برنامه فقه پویا، به علل انحراف در فتاوای تکفیری ها پرداخت.
وی با اشاره به چیستی فتوا گفت: فقیه برای دریافت فتوا به چهار منبع قرآن، سنت، عقل و اجماع مراجعه می کند تا کشف قوانین فقهی کند. و نکته اینجاست که شیعه و اهل تسنن در منابع فقهی اشتراکات و اختلافاتی دارند و منابع شان بعضا متفاوت است.
این عضو جامعه مدرسین ادامه داد: علت اختلاف در فتاوا به اسناد بر می گردد. سئوالی پیش می آید که چرا اختلاف در اسناد پیدا می شود؟ عوامل زیادی را می تواند موثر دانست. یک علت اختلاف بین شیعه و غیر شیعه، بحث کلامی ست. در شیعه امامت به معصوم می رسد و کسی که غیر معصوم باشد امامت به او نمی رسد.
وی تصریح کرد: ما همین جا مسیرمان از دیگران جدا می شود، بنده احادیث معتبری از اهل تسنن از کتب معتبرشان دارم که متوجه می شویم که چطور مسیرمان از هم جدا می شود.
این کارشناس رادیو معارف افزود: روایتی صحیح مسلم نقل می کند که یکی ازصحابه گفته، اگر یک غلام حبشی بد چهره ای بر تو امیر شود، امارت او را بپذیر، اگر خواست تورا محروم کند صبر کن، و اگر خواست ضربه ای بزند صبر کن و اگر دین ت را هم هدف گرفت باز هم قبول کن و گوش کن.
وی ادامه داد: آقای نبوی در شرح بر صحیح مسلم نقل می کند که: فقیهان اهل تسنن نقل کرده اند باید با اینها (حاکمان فاسد هم، اعم از خوارج و ...) بود و اگر امیرانی ازاین طایفه بر ما حکومت کردند باید تبعیت کرد، اگر چه فاسق باشند یا عمل معصیت کند باز هم باید اطاعت کرد.
علیدوست تاکید کرد: اینها معتقدند هر کس اولولامر شد باید از وی متابعت کرد. معتقدند هر کس که زمام امور را به دست گرفت ولو متغلب به معنی کسی که به زور غلبه کرده و حاکم شده، نیز باشد باید از او تبعیت کردحتی اگر با زور به قدرت رسیده باشد.
وی ادامه داد:این آقایان بعضی اوقات احادیث را به پیامبر نسبت می دهند، حتی ابن تیمیه مطرح می کند که: نباید علیه والی مسلمین با شمشیر قیام کرد، در ادامه می گوید این حرف ضد قول شیعیان است، چرا که شیعیان از سلاطین اطاعت نمی کنند مگر اینکه مجبور باشند.
علیدوست افزود: متاسفانه سنگ تمام را مناوی در فیض الغدیر در جلد دو می گذارد و می گوید: الحاکم الجائر عِدلُ الله فی الارض. حاکم جائر عِدل خدا درزمین است و اگر انتقامی از خلق خدا می گیرد در واقع خداست که دارد انتقام می گیرد. اگر خواست عفو می کند و اگرخواست عذاب می کند. اگر ما اینها را ببینیم متوجه می شویم که علت اختلاف در چه چیزی هست.
وی تصریح کرد: ما در اینجا قضاوت نمی کنیم و حکم صادر نمی کنیم. نمی گویم آنها انحراف دارند در فتاوا قضاوت با خود مخاطب است و من می گویم، بلکه باور کلامی آنها چنین است.
این کارشناس رادیو معارف ادامه داد: ببینید وقتی از عربستان جهاد نکاح مطرح می شود که در آن افراد زن خودشان را ببرند سوریه و در اختیار دیگران بگذارد، یا فتوا تکفیر و اینکه شیعه را بکشید تا به بهشت بروید، وقتی اینها را جوانان می بیینند در صدد می آیند که علت صدور چنین فتاوایی چیست؟
وی در ادامه به علل دیگر اختلافات فقهی پرداخت و گفت: استفاده نا بسامان از مصلحت از دیگر علل اختلاف است. که همان استصلاح است. اگر در مقطعی فقیهی مطلبی را مورد مصلحت دید ولو هیج نص عام یا خاص قطعی مثل قرآن حدیث و درک عقل نداشته باشد، فتوا صادر کند این می شود استصلاح. اصل اینکه در فقه مصلحت را باید استفاده کرد شیعه امامیه موافق است لکن با شرایطی.
علیدوست گفت: اگر مصلحت بدون انضباط به فقه ورود پیدا کرد و فقیه ملزم نباشد در صدور فتوا که به مصلحت دیده است سندی آورد آن گاه ببینید چه بی انضباطی در صدور فتوا می آید.
وی ادامه داد:بن باز یکی از مطرح ترین مفتی های وهابی هاست، در یک مقطعی ملک عبدالله پادشاه عربستان می رود به انگلستان، در حضور ملکه بریتانیا صلیب به گردن می اندازد. ساخت خرید و فروش واستعمال صلیب حرام است مخصوصا اگرتوسط یک پادشاه کشور اسلامی رخ دهد.
این کارشناس مذهبی ادامه داد: از بن باز مفتی معروف می پرسند این عمل درست است یا خیر؟ وی در جواب می گوید: نخیر، نه کفر است نه مشکلی دارد. و شخص اولولامر (پادشان عربستان) نگاه می کند که اگرمصلحت باشد قبول می کند اگر نبود قبول نمی کند.
وی ادامه داد: استفاده غیر منضبط از مصلحت از یک سو و باور کلامی از سوی دیگر باعث می شود که این فتاوا را به عرصه ظهور برساند. اولولامر وهابی ها تصمیم می گیرد با سوریه درگیر شود. وقتی که وی تصمیم گرفت اطاعت از او واجب می شود ولو فاسد و فاسق باشد، و در نهایت می آید با همان مصلحتی که صلیب انداختن را توچیه می کند جهاد نکاح را هم توجیه می کند.
وی با اشاره به کتاب "ادله نقلی و حسی بر اینکه خورشید حرکت می کند و زمین ثابت است" که تالیف بن بازی هست ابراز کرد: وی در این کتاب مدعی شده که خورشید حرکت می کند و زمین ثابت است و اصلا حوزه ای نیست که نیاز داشته باشد فقیه وارد این عرصه شود چرا که این چیز مشخصی هست و در ادامه کتاب در صفحه 17 گفته اگر کسی رد کند این مطلب را که خورشید حرکت می کند و زمین ثابت است کافر است.
گفتنی ست برنامه فقه پویا پنج شنبه ها ساعت 15:30 دقیقه پخش می شود.