خودرو چگونه گران شد؟

به گزارش پایگاه 598 ، شورای رقابت رسما نرخ خودروها را تا 25 درصد نسبت به اعلام قبلی خود گران کرد و هنوز بازار خودرو به این افزایش قیمت‌های حیرت‌آور واکنش نشان نداده است. جالب اینکه برخی اعضای شورای رقابت اصلا در جریان این نرخ‌ها قرار نداشتند و احساس می‌شود رئیس و چند عضو این شورا نقش پررنگی در نرخ‌گذاری‌های جدید داشته‌اند. جالب اینکه این شورا اواخر خرداد ماه نرخ‌هایی را اعلام کرده بود اما با اعتراض خودروسازان و فقط بعد از چند هفته مصرف‌کنندگان با افزایش قیمت باورنکردنی خودرو مواجه شدند.  قاضی‌پور، عضو ناظر شورای رقابت در این باره به «وطن‌امروز» گفت: اصلا شورای رقابت وظیفه قیمت‌گذاری ندارد. این شورا طبق قانون فقط می‌تواند فرمول قیمت‌گذاری را تعیین کند. وی افزود: در جلسه‌ای که اعضای شورای رقابت بودند فقط فرمول قیمت‌گذاری تعیین شده و نمی‌دانم این قیمت‌ها از کجا آمده‌اند. عضو کمیسیون صنایع مجلس با تاکید بر اینکه نرخ‌های جدید خودرو را قبول ندارد، گفت: قطعا این کار صحیح نیست که شورای رقابت یک نرخی را اعلام کند و چند روز بعد و پس از اعتراض خودروسازان، نرخ آنها را اعلام کند. به نظرم آقای شیوا در دام خودروسازان گرفتار شد و مجبور شد چنین نرخ‌هایی را اعلام کند. قاضی‌پور در پایان گفت: ما در کمیسیون صنایع مجلس به این اقدام شورای رقابت اعتراض کردیم و امیدواریم قیمت‌ها به سابق بازگردد. اینکه می‌گویند ما و برخی اعضا در جریان این قیمت‌ها بودیم کذب محض است چرا که ما در جلسه اخیر شورای رقابت به عدم گرانی خودرو رای دادیم.
اعضای ناظر به فرمول جدید رأی نداده بودند
رئیس هیات تحقیق و تفحص از خودروسازان با انتقاد از اینکه به‌رغم تمام صحبت‌های شیوا بر کارشناسی بودن فرمول قیمت‌گذاری خودرو چرا باید تورم بخشی و مالیات برارزش افزوده ۲ بار در فرمول قیمت‌گذاری خودرو لحاظ شود، اظهار داشت: تورم و مالیات بر ارزش افزوده را یک بار در قطعات و اجزای خودرو و یک بار در قیمت نهایی خودرو لحاظ کرده‌اند که این موضوع به هیچ عنوان کارشناسی و منطقی نیست. علیلو با اعتقاد بر اینکه باید فرمول قیمت‌گذاری خودرو بازنگری شود، گفت: در جلسه روز گذشته کمیسیون صنایع انتقاداتی را به 2 عضو ناظر شورای رقابت که از اعضای کمیسیون صنایع هستند اعلام کردیم و آنان گفتند ما برای تصویب فرمول جدید رأی نداده‌ایم چرا که به اعتقاد ما این فرمول کارشناسی نبود بلکه شیوا خود تصمیم به تصویب این موضوع با همکاری اعضا گرفته است.
این افزایش قیمت توجیه ندارد
یک عضو هیات‌رئیسه مجلس شورای اسلامی با غیرمنطقی خواندن قیمت‌گذاری جدید خودرو در شورای رقابت، گفت این کار اصلا به‌عهده شورای رقابت نیست و دولت می‌تواند جلوی مصوبه شورا درباره افزایش قیمت خودرو را بگیرد. مهرداد بذرپاش در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: شورای رقابت محل قانونی برای افزایش قیمت نیست و نباید توجیه‌کننده افزایش قیمت باشد چرا که این شورا برای جلوگیری از انحصار در یک مجموعه و شکستن انحصار در برخی کالاها یا تعریف آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها شکل گرفته و قیمت‌گذاری خودرو یا هیچ کالای دیگری به‌عهده شورای رقابت نیست. وی افزود: من معتقدم این میزان افزایش قیمت خودرو هیچ توجیه منطقی ندارد و غیرطبیعی است زیرا سال گذشته برخی اقلام با ارز 3800 تومان وارد کشور می‌شد و اکنون قیمت ارز به 3300 تومان رسیده یعنی 400 تا 500 تومان کاهش قیمت داشته است. طبیعتا همین میزان باید در اقلام خودروهای وارداتی شاهد کاهش قیمت باشیم در حالی که نه تنها کاهشی دیده نشده بلکه شاهد افزایش قیمت هستیم. نماینده مردم تهران در مجلس ادامه داد: البته به‌خاطر افزایش قیمت حامل‌های انرژی در جریان هدفمندی یارانه‌ها و افزایش حقوق و دستمزد کارگران که سالانه توسط دولت اعمال می‌شود، این افزایش قیمت‌ها به قیمت تمام شده خودروسازان تحمیل می‌شود اما بخش زیادی از هزینه‌های خودروسازان بابت ارز و هزینه‌های مالی و همچنین کاهش تولید بوده است. این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به کاهش چشمگیر تولید خودرو در سال گذشته، اظهار کرد: در پی کاهش تولید، هزینه‌های سربار و توزیع شده در خودرو نیز افزایش یافت اما اکنون که تولید بیشتر شده طبیعتا هزینه‌ها هم کاهش می‌یابد. پس هم هزینه‌های سربار و هم قیمت ارز کاهش یافته اما متاسفانه در مقابل شاهد هستیم که قیمت برخی خودروها تا 20 درصد افزایش می‌یابد. بذرپاش ادامه داد: ما باید این موضوع را به روش‌های دیگر جبران کنیم. مثلا هزینه‌های مالی را کاهش دهیم یا سرمایه‌گذاری‌های غیرعملیاتی را کاهش دهیم و آنها را در حوزه عملیاتی مصروف کنیم. وی درباره مصوبه شورای رقابت تاکید کرد: توجیه در حاشیه بازار عرضه‌کردن، توجیه سوخته‌ای است. این یک توجیه برای افزایش قیمت است و زمانی که من مسؤولیت یکی از شرکت‌های خودروسازی را به‌عهده داشتم نیز این منطق گفته می‌شد اما من در آن زمان هیچ‌وقت آن را قبول نکردم زیرا تجربه نشان داده قیمت بازار هیچگاه پایین نمی‌آید و همیشه بالاتر می‌رود یعنی همین قیمت‌هایی که اعلام شده در بازار چندین میلیون تفاوت قیمت وجود خواهد داشت زیرا نظام عرضه و تقاضا قیمت را تعیین می‌کند و همیشه در کشور ما عرضه برای خودرو وجود داشته است. البته شاید به شکل مقطعی و در عرض 10 تا 15 روز قیمت‌ خودرو در بازار کاهش یابد اما مجددا قیمت‌ها افزایش پیدا خواهد کرد. بذرپاش با بیان اینکه نحوه قیمت‌گذاری خودرو در یک لوپ معیوب افتاده که به ضرر مردم است، افزود: ما خودروسازی را به گونه‌ای طراحی کرده‌ایم که هم مردم، هم خودروسازان و هم دولت ناراضی هستند و باید فکر اساسی برای آن شود.
این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه قیمت خودرو در یکی دو سال اخیر تا صددرصد افزایش داشته است، گفت: آیا همه عوامل حقوق و دستمزد کارگران صددرصد افزایش یافته یا میزان تولید صددرصد کاهش داشته یا نرخ سود بانکی صددرصد افزایش پیدا کرده است؟ اینطور نبوده، پس این میزان افزایش قیمت هم هیچ توجیهی نداشت. ما با این میزان افزایش عملا جبران تولید کاهش یافته سال قبل را می‌کنیم که این به ضرر مردم است و مردم گناهی نکرده‌اند که اگر تولید خودروسازان کاهش یافت پولش را از مردم بگیریم. وی خاطرنشان کرد: برخی شروطی که شورای رقابت اعلام کرده چیزی شبیه شوخی است و این شورا کاری هم نمی‌تواند انجام دهد همان‌طور که یک بار قیمتی اعلام کرد و خودروسازان آن را قبول نکردند و دوباره شورای رقابت قیمت جدیدی را توافق کرد اما به هر حال شورای رقابت بالاتر از دولت نیست و نه حتی دولت و وزیر صنعت بلکه رئیس سازمان گسترش می‌تواند جلوی مصوبه شورای رقابت و به تبع آن افزایش قیمت خودرو را بگیرد. بذرپاش در پایان گفت: دولت از سویی اعلام می‌کند تورم را به 14 درصد رسانده است و از سوی دیگر قیمت خودرو را 20 درصد افزایش می‌دهیم. مردم این را باور نمی‌کنند و خودشان در بازار قیمت‌ها را نظاره می‌کنند لذا اتخاذ تصمیم باید به‌گونه‌ای باشد که نفع مردم در آن لحاظ شود.
قیمتگذاری بازنگری نمی‌شود
اما رضا شیوا، رئیس شورای رقابت با بیان اینکه این شورا در فرمول قیمتگذاری خود تورم‌بخشی و مالیات بر ارزش افزوده را 2 بار لحاظ نکرده است به تسنیم گفت: نظر نمایندگان مجلس برای شورای رقابت قابل احترام است اما فرمول قیمتگذاری به هیچ عنوان بازنگری نخواهد شد. شیوا با اشاره به اینکه 2 عضو ناظر مجلس شورای اسلامی در شورای رقابت در تمام جلسات تعیین فرمول خودرو حضور داشته و نظرات خود را اعلام کرده‌اند، اظهار داشت: اعضای ناظر شورای رقابت حق رای ندارند اما با حضور در جلسات کارشناسی نظرات خود را اعلام و در نهایت با تصویب بیشتر اعضا فرمول قیمتگذاری خودرو مورد تصویب قرار گرفته است. شیوا  با بیان اینکه براساس فرمول جدید متوسط افزایش قیمت‌ها حدود 5/5 درصد است، افزود: فرمول شورای رقابت به هیچ عنوان ایراد نداشته و کار کارشناسی چندین ماهه‌ای را گذرانده است. به تاکید شیوا، شورای رقابت نهادی فراقوه‌ای است و به صورت مستقل اقدام به تعیین فرمول کرده است.