تغییر ذائقه رسانه‌ای ایرانیان از طریق ماهواره‌!

به گزارش پایگاه 598 به نقل از رصد، دومین جشنواره دانشجویی ارتباطات، یکشنبه ­شب از سوی انجمن علمی ارتباطات دانشگاه تهران برگزار شد.در جریان این جشنواره، دکتر محسنیان راد، استاد ارتباطات، سید نظام الدین موسوی، مدیرعامل خبرگزاری فارس و محمد قوچانی، سردبیر هفته نامه صدا و ماهنامه مهرنامه در میزگردی، به بررسی دلایل ریزش مخاطب در رسانه های کاغذی پرداختند.

همچنین حسین انتظامی، معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد از دیگر سخنرانان این همایش بود که به مشکلات خبرنگاران در ایران پرداخت.

دکتر محسنیان راد از اساتید برجسته روزنامه نگاری در ایران، در جریان این میزگرد به بررسی فراز و فرودهای ارتباطی در ایران پرداخت و با اشاره به تفاوت نقش و جایگاه مخاطب در رسانه های سنتی و مدرن بیان کرد:

در گذشته که منبر، وجه غالب رسانه ای بود، مخاطب به گونه ای یکسویه از اظهارات خطیب استفاده می کرد و شیفته شنیدن پیام منتقل شده بود. با این وجود مخاطب رسانه های امروز یک کنشگر فعال و گزینشگر است که بلافاصله پس از آنکه احساس کند پیام رسانه مورد پسند وی نیست، با تغییر کانال شبکه های تلویزیونی و یا تغییر رسانه مکتوبی که از آن استفاده می کند، دچار ریزش می شود.

او در بخش دیگری از سخنان خود به فاصله شدید آمار مخاطب بالقوه و بالفعل در ایران اشاره کرد و گفت: مخاطب بالفعل همین تیراژ مجموعا یک میلیون نسخه ای مطبوعات در ایران است، اما مخاطب بالقوه در ایران کل جامعه تحصیلکرده، دارای درآمد مناسب و فعال در عرصه اجتماعی را در بر می گیرد که جمعیتشان بسیار بیش از تیراژ کنونی مطبوعات است.

او با اشاره به اینکه در کل جهان مخاطب رسانه های کاغذی کاهش یافته، خاطرنشان کرد: در ایران فاصله میان مخاطبان بالقوه و بالفعل بیش از میانگین جهانی است.

دکتر محسنیان راد با انتقاد از روش های موجود حاکمیتی در مواجهه با رسانه ها و به ویژه با گلایه از توقیف مطبوعات، تاکید کرد: ایران دچار سوءتغذیه رسانه ای شده و چنین وضعیتی فقط به نفع رسانه های الکترونیکی فارسی زبان و شبکه های ماهواره ای است. او تاکید کرد: شبکه های ماهواره ای در حال تغییر ذائقه رسانه ای ایرانیان هستند و متاسفانه ما وقتی متوجه پیامدهای منفی روش های مدیریتی کنونی می شویم که بسیار دیر شده است.

وی در ادامه از روزنامه ها نیز به دلیل عدم پاسخ مناسب به تمامی نیازهای رسانه ای مخاطبان انتقاد کرد و با اشاره به آنچه اتحاد ننگین روزنامه ها و روابط عمومی ها خواند، از اینکه مطبوعات به ستون فروشی روی آورده اند گلایه کرد.

در جریان این همایش که در تالار ابن خلدون دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد، حسین انتظامی، معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد نیز تیراژ کل مطبوعات در ایران را «حدود یک میلیون نسخه» اعلام کرد و با اشاره به مشکلات خبرنگاران در کشور، از عدم بیمه خبرنگاران از سوی رسانه ها انتقاد کرده و آن را مخالف با قانون مطبوعات دانست.

سید نظام الدین موسوی و محمد قوچانی نیز به عنوان روزنامه نگارانی اصولگرا و اصلاح طلب در جریان این همایش مناظره ای برگزار کردند هرچند در فرجام هر دو نفر با تاکید بر وجود مشکلات رسانه ها در کشور، خواستار اعمال قانون در روند رسیدگی به جرایم مطبوعاتی شدند.

مدیرعامل خبرگزاری فارس در جریان این مناظره با تاکید بر اینکه هیچ کس از توقیف یک رسانه داخلی خوشنود نمی شود، خواستار احترام رسانه ها به ارزش های دینی جامعه شد. با این حال محمد قوچانی با انتقاد از اینکه برخی نهادهای حکومتی «خبرگزاری های زنجیره ای» ایجاد کرده اند، از اینکه بعضی رسانه ها با بزرگنمایی اشتباهات مطبوعاتی زمینه برخورد قضایی با آن ها را فراهم می کنند، گلایه کرد.

موسوی، دبیرکل انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان در بخشی دیگر از این مناظره دلیل تیراژ پایین مطبوعات کاغذی در ایران را رشد رسانه های مجازی عنوان کرد و این درحالی بود که محمد قوچانی با اشاره به مشکلات توزیع مطبوعات و نیز پیامدهای نگاه خاص حاکمیتی به مطبوعات، خواستار استقرار نظام رسانه ای در کشور شد.

وی افت مخاطب رسانه‌ها را یک معضل خواند و اظهار داشت: هم‌ اکنون شبکه‌ هایی مثل بی‌بی‌سی نیز در ایران با افت مخاطب مواجه‌اند و در این میان شبکه ‌هایی که در زمینه تغییر سبک زندگی فعال هستند خلاء وجود آن ها را پر می ‌کنند.

در ادامه این جلسه تعدادی از دانشجویان پرسش های خود را از مهمانان مطرح کرده و در انتها نیز از برگزیدگان دومین جشنواره دانشجویی ارتباطات تقدیر شد.

محمود هرندی