گزینه‌های پارلمان لبنان

دور دوم نشست پارلمان در حالی برگزار می شود که هفته گذشته سمیر جعجع نتوانست حد نصاب اعتماد نمایندگان را حتی به صورت نسبی به دست آورد، این موضوع 14 مارس را در میان دو گزینه مردد کرده که البته هیچ کدام از آنها افق روشنی پیش روی خود ندارد. عده ای از این جریان اعتقاد دارند همچنان باید بر ریاست جمهوری سمیر جعجع اصرار کرد تا طرف مقابل را به تسلیم واداشت و عده ای دیگر نیز به دنبال یافتن گزینه ای بهتر از سوی این جریان هستند.

دیدگاه های 8 مارس و 14 مارس نسبت به انتخاب رئیس جمهور با هم متفاوت است، در حالیکه 14 مارس به هر قیمتی شده سعی دارد نامزد مورد نظر خود را به قدرت برساند، اما 8 مارس به دنبال این است که بهترین گزینه را بر اساس توافق ملی برای نامزدی انتخاب کند و رئیس جمهور آینده بالاترین میزان تایید را در میان گروه های سیاسی داشته باشد تا بتواند تصمیمات بزرگی را در راه پیشرفت کشور بگیرد و تنها به مدیریت بحران در کشور نپردازد. در همین راستا این گروه معتقد است که  در انتخاب رئیس جمهور نباید عجله کرد و باید بیشترین وقت و تلاش و هزینه را برای رساندن قوی ترین گزینه به پست ریاست جمهوری متحمل شد تا کشور بتواند برای مدتی روی خوش آرامش را ببیند، نه اینکه با دارویی موقتی، دردهای کشور را تسکین داد، اما مدتی بعد بار دیگر بحران و تشنج به فضای لبنان بازگردد.

سناریوهای احتمالی انتخابات فردا

محتمل ترین سناریویی که بیشتر تحلیلگران مسایل لبنان آن را ترجیح می دهند، ناموفق بودن نشست فردا در تعیین رئیس جمهور و تعیین جلسه دیگری برای این منظور است تا شاید رایزنی های فشرده بین گروه ها بتواند گره کور توافق لبنانی ها را باز کند. شاخص‌های سیاسی و میدانی و درجا زدن در رایزنی ها و همچنین عدم اعلام کاندیداتوری میشل عون برای ریاست جمهوری نشان می دهد که هنوز توافی روی رئیس جمهور آینده صورت نگرفته و با وجود حضور 8 مارس در نشست آینده و رسیدن پارلمان به حد نصاب، روند انتخابات رئیس‌جمهور موفقیت‌آمیز نخواهد بود.

علت این عدم موفقیت گرچه اختلافات اساسی بین دو جریان عمده سیاسی در این کشور است، اما نمی توان از ضعف جریان مسیحی برای ارائه الگوهای سیاسی کامل غافل بود، همچنین رویکردهای متفاوت کشورهای خارجی در مورد شخص رئیس جمهور نیز مزید بر این اوضاع پیچیده است، چرا که این حساسیت در مورد انتخاب ریاست مجلس یا حتی نخست وزیر وجود ندارد.

در خوش بینانه ترین حالت ها می‌توان تصور کرد که فردا میشل عون در سایه توافق گروه های لبنانی بتواند رئیس جمهور شود، حامیان این ایده گرچه با ارائه ادله ای بر آن تاکید دارند، اما حصول این اتفاق در نشست فردا را بعید می‌دانند.

آنها معتقدند مطالبات بین‌المللی و منطقه‌ای بر ضرورت آغاز راه حل پرونده‌های داخلی لبنان تاکید دارد و این موضوع می طلبد که رئیس جمهوری قوی روی کار آید که بتواند تصمیمات مهمی را اتخاذ کند. 

همچنین تغییر موازنه‌های قدرت در جبهه‌های  منطقه ای از جمله سوریه و کاهش نفوذ قدرت‌های مخالف با ایران و محور مقاومت در منطقه از عراق گرفته تا مصر و درگیری های آمریکا و روسیه بر سر اوکراین از دیگر شاخص های بین المللی این دیدگاه است.

انتشار اخباری مبنی بر مذاکرات ایران و عربستان سعودی و نتیجه دادن این مذاکرات در برخی پرونده ها از مسایلی است که تحلیلگران را نسبت به کاهش اعمال نفوذ ریاض در لبنان امیدوار کرده است. یکی از شاخص‌های این همگرایی را می توان در پیشبرد توافق آشتی گروه های فلسطینی دانست. حامیان عون امیدوارند تفاهم ایرانی- سعودی برای باقی ماندن لبنان به دور از روند تحولات منطقه از طریق فشار بر جریان المستقبل، شانس میشل عون برای رسیدن به قدرت را تقویت کند. نشست دوشنبه جبران باسیل نماینده میشل عون و وزیر خارجه لبنان با سعد الحریری را می توان گامی در این راستا توصیف کرد.

در مقابل، برخی دیگر از محافل سیاسی لبنان معتقدند تمام مولفه های اعلام شده برای رسیدن ژنرال به ریاست جمهوری لبنان غیر واقعی است، این منابع که عمدتا از عناصر 14 مارس هستند، هر نشانه‌ای از توافق المستقبل با عون را رد کرده و مواضع تند برخی عناصر این جریان علیه عون را گواهی بر این ادعا گرفته‌اند.

آنها معتقدند که هیچ شاخصی در مورد همگرایی ایران و عربستان سعودی وجود ندارد که بتواند بر انتخابات لبنان تاثیر بگذارد. فقدان مناسبات در سطح بالا بین عون با ریاض، افزایش درگیری‌ها در منطقه، بروز تنش بین آمریکا و روسیه و عدم تفاهم داخلی در لبنان دیگر استدلال‌های این گروه‌ها برای انتخاب نشدن رئیس جمهور توافقی در لبنان است.

از این منظر به نظر می‌رسد گرچه 14 مارس با انتخاب گزینه مورد نظر 8 مارس به عنوان رئیس جمهور توافقی مخالف است، اما هیچ گزینه مناسبی برای تصدی این سمت ندارد، این می‌تواند مولفه خطرناکی از احتمال ورود لبنان به تاریکخانه خلأ سیاسی باشد، موضوعی که در سایه حساسیت شرایط کنونی معلوم نیست چه سرنوشتی برای لبنان رقم بزند.