به گزارش
سرویس اندیشه دینی پایگاه 598، آیتالله سید محمد مهدی ميرباقري مدرس سطح عالی حوزه علمیه قم در محفل بزرگداشت طلبه شهيد امر به معروف كه سه شنبه 19 فروردين در مسجد اعظم قم برگزار شد، به تبيين معناي ارتكاب ، اشاعه و اقامه معروف و منكر پرداخت و تمدن مادي را بزرگترين منكر دوران معاصر برشمرد كه با تحقير بي سابقه دين و اخلاق الهي و تغير ارزش ها، معروف را به منكر و منكر را به معروف تبديل نموده است. در ادامه گزاش تفصیلی سخنان رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم، می آید:
آیتالله ميرباقري در ابتداي اين جلسه با تجليل از طلبه شهيد امر به معروف، سه مرحله ارتكاب، اشاعه و اقامه را، سطوح مختلف معروف و منكر برشمرد و در توضيح معناي ارتكاب و اشاعه گفت: ارتكاب بدين معنا است كه وقتي بستري فراهم مي گردد؛ فرد، معروف و يا منكري را مرتكب مي شود؛ ولي اشاعه بدين معنا است كه بستر هايي ايجاد شود كه انجام معروف و يا منكر را آسان نمايد.
وی در تبيين بيشتر معناي اشاعه، به اموري نظير ساخت مسجد و يا ميكده به عنوان ساده ترين شكل اشاعه تا ايجاد ساختار هاي اجتماعي اي كه انجام معروف و يا منكر را آسان مي نمايد اشاره كرد.
آیتالله ميرباقري در ادامه به تبيين مرحله اقامه معروف و منكر پرداخت و در اين زمينه گفت: اقامه، به معناي تلاش براي تكامل اخلاق مادي و يا الهي است و انبياء، اقامه كنندگان توحيد و كلمه حق بوده اند؛ يعني تلاش آن ها، بستر تكامل اخلاق الهي و تكامل اخلاق عبوديت بوده و در ذيل تلاش ايشان، ساختارهاي اجتماعي انجام معروف شكل مي گرفته است؛ همان طور كه در جبهه مقابلِ انبياء هم، پرچمداران كفر و طواغيت، كفر و منكر و اخلاق مادي را اقامه مي كرده اند.
وی با اشاره به آثار اقامه منكر در يك جامعه افزود: اگر در جامعه اي اخلاق مادي حاكم شد ارزش ها واژگون شده و معروف، منكر و منكر، معروف مي شود؛ ساختارهاي اجتماعي بر عليه معروف شكل مي گيرد و در نتيجه امر به معروف بسيار دشوار مي شود.
استاد درس خارج حوزه علمیه در ادامه با بيان مثالي به تبيين مفهوم تكامل و اقامه پرداخت و گفت: در دوره ديكتاتوري رضاخاني و يا در دوران آتاتورك تلاش مي شد تا با جبر فيزيكي، چادرها از سر زنان برداشته شود و بي عفتي در جامعه اشاعه پيدا كند ولي در دوره هاي بعد، وقتي جوان وارد دانشگاه مي شد، به سرعت پوشش او عوض تغيير مي كرد. چون فرهنگي ايجاد شده بود كه در آن فرهنگ، حجاب تحقير و بي عفتي، شرافت قلمداد مي شد. زماني با زور و جبر فيزيكي مساجد بسته مي شد؛ ولي به مرور، فرهنگي اقامه شد كه مسجد، دعا و مناجات، علامت عقب افتادگي، جهالت و وابستگي به طبقات وامانده اجتماعي پنداشته شود. چنان كه در همين كشور خودمان، زماني در فضاي دانشگاه ها خجالت مي كشيدند در ملأ عام نماز بخوانند و يا اگر جواني مي خواست مناجاتي داشته باشد؛ بايد به خلوتي مي رفت كه احدي نفهمد. اين همان معناي اقامه منكر است.
آیتالله سید محمد مهدی ميرباقري با اشاره به سطوح مختلف اقامه منكر و معروف افزود: گاهي اقامه در در بستر خانواده و يا شهر است؛ اما گاهي در بستر جامعه جهاني و يا در بستر تاريخي، اقامه معروف و يا منكر صورت مي گيرد.
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم اقدام سيد الشهداء را به عنوان مصداق اقامه كلمه توحيد در تاريخ ذكر كرد و جريان روشنگري در غرب را نقطه اوج اقامه باطل دانست و گفت: در هيچ دوره اي از تاريخ بشر به اندازه اين دوران، فضا براي بندگي خدا ناامن و دين تحقير نشده بود. در هيچ دوره اي از دوران تا به اين حد معروف، منكر و منكر به معروف تبديل نشده بود. در جهان كار را به جايي رساندند كه موحدين از اين كه اعلان كنند خدا پرستند، احساس حقارت مي كردند ولي كفار با سربلندي اعلان مي كردند كه دين افيون ملت ها است. در گذشته بسياري از مسلماناني كه از دنياي شرق به اروپا مي رفتند اسلام خود را مخفي مي كردند و حال آن كه فضا براي بي عفتي، منكر و فحشا كاملا امن بود.
وی با اشاره به اوج تحقير دين توسط مدرنيته، افزود: واژگوني اخلاقي در هيچ دوراني به اندازه دوران معاصر و دوران روشنگري غرب اتفاق نيفتاده بود. در هيچ دوراني اعلان نكردند دين ناشي از جهالت بشر و عقده هاي سرخورده جنسي او و يا ناشي از نابساماني روابط توليدي است و در هيچ دوره اي به اندازه دوره كنوني اقامه كفر نشده بود. به عنوان مثال در اروپا كسي جرأت ندارد برعليه خلاف مسلمي نظير همجنس گرايي كه از نظر همه اديان الهي منكر شمرده مي شود سخني بگويد. آن ها خود تصريح كردند يكي از علل عدم امكان الحاق تركيه به اتحاديه اروپا، قانوني نبودن همجنس گرايي در اين كشور است. اين معناي اقامه منكر در مقياس جامعه جهاني است.
آیتالله ميرباقري با بيان برخي ديگر از ابعاد اقامه منكر در دنياي معاصر، گفت: تمدن مادي دين را مربوط به دوران اسطوره و قبل از فلسفه و دوران علم برمي شمارد و تأكيد كردند: در هيچ دوره اي از تاريخ اتفاق نيفتاده كه يك نظام جهاني، اقامه منكر كند و يك نظام سياسي مبتني بر اومانيزم و دموكراسي و نظام فرهنگي مبتني بر اباحه گري و ليبراليزم و نظام اقتصادي سرمايه داري مبتني بر ربا در كل جهان تشكيل دهد.
وی قوام نظام اقتصادي غرب به ربا و پيوستگي آن را موجب فراگير شدن ربا در زندگي همه افراد دانست و بیان داشت: ربا خواري در روايت برابر هفتاد زنا شمرده شده است. برخي از اين بيان روايات، اين گونه استفاده كرده اند كه ربا بستر اقامه فحشا است. ايشان تأكيد كردند تقسيم جهان به غني و فقير و ايجاد جنگ هاي فرقه اي بزرگ و كشتارهاي ده هزار و صد هزار نفري از اختصاصات اقامه باطل در عصر كنوني است.
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم در ادامه گفت: در هيچ دوره اي اين گونه از تروريسم دفاع نمي شد و در عوض، مدافعان ملت هاي مظلوم و مورد هجوم نظير عراق، بوسني و سوريه را تروريسم نمي خواندند. در هيچ دوره اي سابقه نداشته است كه سر آدم ها را ببرند ودر طبل بگذارند و يا در مقابل چشمان يك طفل، پدر و مادر را سر ببرند و در جهان اسمي از اين ها برده نشود ولي اگر در يك فتنه اي، كشته اي داده شود كه البته آن هم كار خود آن ها است؛ آن را در بوغ و كرنا مي كنند. اين همان معناي اقامه باطل و تكامل اخلاق مادي است.
وی، بانك ربوي را ثمره نظام سرمايه داري برشمرد كه دنياي اسلام و از جمله كشور ما را آلوده كرده است.
مدرس سطح عالی حوزه علمیه قم در ادامه با اشاره به عظمت انقلاب اسلامي، انقلاب را تنها امر به معروف بزرگ دوران معاصر دانست كه فضا را براي كفر جهاني ناامن كرده است.
وی در اين رابطه افزود: بعد از اين كه همه ساختارهاي جهاني بستر ناامني براي دين و بندگي خداي متعال شده بود اين مرد بزرگ كاري كرد كه تئوريسين هاي بزرگ جنگ تمدن از درون جبهه غرب، اعتراف كردند انقلاب اسلامي يك جنگ بزرگ پنهاني بر عليه غرب است كه منجر به ايجاد يك بلوك ايدئولوژيكي واحد بر عليه غرب شده و ادعاي جهان شمولي غرب را بعد از جنگ اول نقض كرده است. غرب، بدون يك ايدئولوژي جهاني نمي تواند ادعاي جهان شمولي كند چنان كه در همين بحران اقتصادي اخير، برخي از متفكرين غربي، بحران اقتصادي اخير را ناشي از بحران ايدئولوژي دانسته اند و اعتراف كرده اند كه اگر غرب نتواند ايدئولوژي خود را جهاني كند نمي تواند نظام اقتصادي اش را جهاني نگه دارد.
آیتالله ميرباقري راه عمل به معروف و جلوگيري از منكر را در جهان معاصر، مقابله با نظام سكولاريستي غرب دانست و تأكيد كرد ما بايد سنگرهاي خود را به داخل مدرنيته ببريم و الا آن ها سنگرهاي خود را به داخل ساير كشورها مي برند.
وی در توضيح اين نكته به امپراطوري رسانه اي غرب اشاره كردند و افزود: چه كسي به آن ها اجازه داده است با امپراطوري رسانه اي خود، اخلاق مادي را در جهان حاكم كنند؟ در دهه اخير شايد تنها كشوري كه علوم انساني در آن رشد داشته، انگلستان بوده است؛ يكي از متفكرين آن ها مي گويد آن چه ما امروز از علوم انساني طلب مي كنيم يك اقتصاد برتر نيست بلكه پديده اي از جنس فيس بوك است كه فرهنگ ما را جهاني مي كند. چه كسي به آن ها اجازه داده است تا از طريق ماهواره و شبكه هاي الكترونيكي جهان را مورد تهاجم فرهنگي قرار دهند؟ آيا اين ها منكر نيست؟
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم راه مبارزه با اين منكر بزرگ را، اجماع نسبي بين موحدين و كساني كه معتقد به فرهنگ مستقل در جهان هستند دانست تا از اين طريق بتوان بلوك غرب را وادار به رعايت اصول اخلاقي در شبكه هاي ارتباطي و مسير تكامل انسان ها نمود. و در ادامه افزود: با همه سطوح منكر بايد جنگيد ولي مهمترين منكر حجاب مدرنيته است كه سكولاريزم و تحجر و تكفير نيز امتداد همين حجاب است.
استاد سطح عالی حوزه علمیه در يك نگاه فلسفه تاريخي همه مدرنيته و امتداد آن در دنياي اسلام را ساقه هاي ثقيفه دانست و افزود از ثقيفه سه جبهه بر عليه امير مؤمنان شكل گرفت كه مهمترين آن جبهه بني اميه است كه به يك امپراطوري تبديل شد و امپراطوري مدرن غرب، بي ترديد امتداد همان امپراطوري اموي است.
وی بر اين نكته تأكيد دوباره ورزيد كه اگر سنگر سياسي، فرهنگي و اقتصادي خود را به درون خاكريز دشمن نبريم، او سنگر خود را به درون خاكريز ما مي آورد و در ادامه به ذكر برخي از خاكريزهاي تمدن مادي در درون جبهه انقلاب پرداختند و در اين باره گفت: چرا بايد فضاي اينترنت جهاني در كشور توسعه يابد؟ چرا روز به روز ربا با توجيهات فقهي در كشور گسترش مي يابد؟ اگر اينها بستر اقامه اخلاق مادي شد اين حوادث به صورت پشت سر هم اتفاق خواهد افتاد و اگر معروف منكر و منكر معروف شد ديگر نمي توان با آن مقابله كرد. چنان كه وقتي فضا نا امن مي شود كسي به خود جرأت مي دهد يك جوان آراسته و متديني را كه با رعايت اخلاق دعوت به ترك يك منكر فاحش مي كند مورد ضرب و جرح قرار دهد.
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم موضوع اصلي درگيري را، درگيري با نظام استكبار ارزيابي كرد و افزود: به هر اندازه كه در مبارزه با آن ها موفق شويم و بتوانيم از مرزهاي جبهه اسلام در جهان صيانت كنيم و موازنه به نفع اسلام تغيير كند؛ مي توانيم درون مرزهاي خود برنامه ريزي كنيم. ايشان وظيفه مسؤولان را در اين رابطه ارائه يك طرح جامعي دانستند كه بتواند متناسب با درگيري با «جبهه كفر جهاني و امتداد آن از سكولاريزم و تحجر در دنياي اسلام» و هماهنگ با تثبيت سنگرهاي انقلاب، قانون گذاري و ساختار سازي را پيش برد.
وی با تأكيد بر ضرورت مقابله صحيح و متناسب در برخورد با منكر گفت: گرچه برخورد با ارتكاب منكر نيز مرحله اي از نهي از منكر است ولي رها كردن كساني كه فرهنگ اباحه گري و اشتغال به لهو را گسترش مي دهند و برخورد با ارتكاب منكر، رها كردن علت و برخورد با معلول است، مثل اين كه برخورد با شبكه توزيع مواد مخدر رها شود ولي با كساني كه اين مواد را مصرف مي كنند برخورد كنيم. بنابراين مبارزه با ارتكاب بايد هماهنگ با مبارزه با اشاعه اقامه منكر باشد.
آیتالله سید محمد مهدی ميرباقري در نكته پاياني به ضرورت مقابله شبكه اي با منكر پرداخت و در اين زمينه گفت: هر مؤمني رشته اي از ولايت الله است و تا اين رشته ها در هم تنيده نشود و شبكه اي از ارواح مؤمنين ايجاد نشود امكان مقابله با منكر فراهم نخواهد شد. چرا كه وقتي مورد هجوم اقامه منكر قرار مي گيريم، معروف تحقير مي شود و منكر تجليل مي شود و الگوي خوراك، پوشاك، مراوده ها، مسكن، دوست يابي و ... تغيير مي كند بدون شبكه اي از ولايت خوبان نمي توان وارد ميدان شد.
لازم به ذکر است است اين مراسم از سوی مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، جامعه مدرسین، جامعه المصطفی، سازمان تبلیغات و ... در مسجد اعظم قم و با حضور حضرات آیات مکارم
شیرازی، جوادی آملی، خاتمی، کعبی، حسینی بوشهری، ممدوحی و فرمانده سپاه علی
بن ابی طالب (ع) و همچنین جمع زيادي از اساتيد و طلاب حوزه علميه و اقشار
مختلف مردم برگزار شد.