کاخی که به وزارت‌خانه تبدیل شد + تصاویر

به گزارش 598 به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، تهران در چند ماه اخیر میزبان بسیاری از مقامات بلند پایه کشورهای مختلف جهان بوده است.

گروه دوستی پارلمانی انگلیس-ایران، جک استراو وزیر خارجه اسبق انگلیس، وزیر خارجه اسپانیا، وزیر خارجه ایتالیا، وزیر خارجه لهستان، نخست‌وزیر و وزیر خارجه ترکیه، وزیر خارجه عراق و در آخرین مورد کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و ... از جمله مقامات بلند پایه اروپایی و منطقه‌ای هستند که به تهران سفر کرده‌اند.

بسیاری از این مقامات بلندپایه برای اولین بار یا بعد از چندین سال به تهران سفر کردند. نکته جالبی که در برخی از این مقامات دیده می‌شود، اولین ورود این مقامات به ساختمان وزارت خارجه و مجلس شورای اسلامی است، به‌طوری که اولین چیزی که در سفر آن‌ها به ایران، نظر این مقامات را جلب می‌کند معماری ساختمان این سازمان‌های دولتی کشورمان است.


"اما بونینو" وزیر خارجه ایتالیا در تاریخ 30 آذر 1392 به تهران سفر کرد، سفری که پس از 10 سال اولین ملاقات رسمی یک مقام ایتالیایی در ایران بود.


بونینو زمانی که به دیدار مقامات ایرانی، بخصوص دیدار وزیر خارجه کشور و دیدار رئیس مجلس شورای اسلامی رفت، به‌طور عجیبی به معماری ایرانی اسلامی ساختمان‌ها نگاه می‌کرد و مجذوب آن شده بود.


در تاریخ 17 دی ماه 1392، گروه دوستی پارلمانی انگلیس ـ ایران به ریاست جک استراو وزیر خارجه اسبق انگلیس، به کشورمان سفر کرد.
هیوت انگلیسی آنچنان جذب معماری  رئیس و اعضای گروه دوستی پارلمانی جمهوری اسلامی ایران-انگلیس دیدار و گفتگو کرد.


در این دیدار،‌ یکی از اعضای هیئت انگلیسی که معماری زیبای مجلس شورای اسلامی وجد آمده بود، در میان جلسه شروع به گرفتن عکس از نماهای مختلف معماری ایرانی-اسلامی کرد.


کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان که تا پیش از این عکس‌های یادگاری خود را در شهرهایی مانند وین و ژنو انداخته بودند، این بار عکس یادگاری را در تالار آیینه وزارت امور خارجه انداختند.


عکس یادگاری در سالن آینه وزارت امورخارجه در حالی گرفته شد که ظریف درباره آینه کاری‌های دیوارها و سقف‌های ساختمان وزارت امور خارجه که از سوی اشتون مورد توجه قرار گرفته بود، توضیح می‌داد.


اگر نگاهی به ساختمان وزارت خارجه کشورمان بیاندازیم متوجه زیبایی‌های این بنای سنتی خواهیم شد.

کاخی که تبدیل به وزارتخانه شد

محل وزارت امور خارجه کشور در میدان قدیمی مشق و در کاخ شهربانی (ساختمان شماره 7) قرار دارد.

کاخ شهربانی ساختمانی است که در سال 1315 در میدان مشق)باغ ملی) در مرکز شهر تهران برای اداره شهربانی تهران ساخته شد.

وزارت امور خارجه در سال 1381 کاخ شهربانی را از نیروی انتظامی جمهوری اسلامی خریداری نمود و پس از بازسازی آن در دهه گذشته، این ساختمان را با نام ساختمان شماره 7 وزارت خارجه مورد بهره‌برداری اداری خود قرار داد.

این ساختمان نزدیک به 21 هزار متر مربع زیربنا دارد که در سه طبقه بنا نهاده شده است. فضای درونی آن گچبری و آینه‌کاری کار شده و فضای برونی آن نیز نقش‌های برجسته روی بدنه و ستون‌ها و تندیس‌های الهام گرفته از معماری دوران هخامنشی است.

تاریخچه کاخ شهربانی

با روی کار آمدن رضا میر پنج نیاز به راه‌اندازی نهادهای مدرن مانند بانک‌ها، دادگستری، ثبت احوال، اداره‌های دولتی و مانند آن‌ها به گونه‌ای روزافزونی احساس می‌شد؛ اما طراحی و اجرای ساختمان این‌گونه نهادها با روش‌های سنتی عملاً ممکن نبود زیرا این‌گونه نهادها نیازمند معماری و فضاهای خاص خود بودند. معمارانی که در این دوره از پیشروان آوردن معماری اروپایی به تهران بودند، یا خود شهروندان اروپایی بودند یا دانش‌آموختگان دانشگاه‌های اروپا.

این معماران گونه‌ای نوین از معماری را پدید آوردند که می‌توان با اغماض آن را "معماری نئوکلاسیک ایرانی" نامید. بر پایه این گونه از معماری درون و سازه ساختمان بر پایه معماری مدرن طراحی شده اما در تزئینات و نماسازی‌هایش از معماری ایران باستان بهره گرفته می‌شد.

کاخ شهربانی نمونه‌ی برجسته‌ای برای این گونه معماری است. نما، سرستون‌های با نماد جانوران اساطيری، سنگتراشی‌ها و نقش سربازان هخامنشی و سنگ نبشته‌های این ساختمان کاملا از روی معماری دوران هخامنشی از تخت جمشید الگوبرداری شده است و و پلکان‎‌های دو طرفه سنگی آن یادآور معماری "کاخ آپادانا" است.

ساختمان شهربانی که در سال 1320 هجری قمری و چهار سال پیش از وقوع انقلاب مشروطه توسط یکی از خوانین ماکو ساخته شده، در مجموعه تاریخی میدان مشق واقع شده و بخش عظیمی از معماری، فرهنگ و تاریخ اواخر دوران قاجار و اوایل دوران پهلوی را در خود جای داده که فضای داخلی آن با گچ‌بری و آینه‌کاری تزیین شده و در فضای بیرونی آن نیز مجسمه‌های برجسته روی بدنه بنا که متاثر از معماری دوران هخامنشی است، به چشم می‌خورد.

هنرمندان نئوکلاسیک به تلفیق و بازگشت به دوره‌های هنری گذشته، اعتقاد دارند، که در ایران این تاثیر با بازگشت به سبک معماری دوران هخامنشی همراه بوده است. در نمای مجموعه ساختمان‌های عمارت شهربانی، معماری دوران هخامنشی، پارتی و ساسانی نقش بسته است، چنان چه می‌توان در قوس‌ها و ایوان‌های بانک ملی، رد پای معماری ساسانی و در نمای ساختمان شهربانی، بانک ملی و ساختمان پست مرکزی، میراث معماری هخامنشی را مشاهده کرد. پایان یافتن مرمت نمای این اثر تاریخی، موجب انسجام مجموعه تاریخی میدان مشق شده و عمارت شهربانی با حفظ معماری گذشته در کنار ساختمان وزارت جنگ، موزه، کتابخانه و سردر باغ ملی، هویت تاریخی و فرهنگی ایران دوره قاجار پهلوی را به نمایش می‌گذارد.

معماران در آن دوره می‌کوشیدند "شکوه از دست رفته" ایران را با الگو گرفتن از معماری باستان بازسازی کنند. این ساختمان ﮐﺎﻣﻞ‌ﺗﺮﯾﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪﺑﺮداری از ﮐﺎخ‌های پارسه و ﺗﺨﺖ ﺟﻤﺸﯿﺪ است.

سازنده این کاخ قلیچ باقلیان و طراح آن معمار برجسته ارمنی گابریل گورکیان بود