دکتر ابراهیم متقی که هفته گذشته در همایش «سیاست خارجی اعتدالگرا» در
دفتر مطالعات وزارت خارجه سخن میگفت، با انتقاد از نادیده گرفتن، محیط
امنیتی پیرامون گفت: چند سال پیش ویکیلیکس افشا کرد که سفیر عربستان به
مقامات آمریکایی گفته بود امروز زمان زدن سر اژدها (ایران) است و حتی از
آنها خواستهاند که به ایران حمله نظامی کند، اما ما در مقابل گفتیم که با
همسایگانمان قصد ادامه مراودت داریم.
این استاد علوم سیاسی دانشگاه
تهران افزود: وقتی کشوری در شرایط رویارویی است و ماهیت نامتقارن دارد،
نمیتوان با پیش گرفتن سیاست تعامل و اعتدال با آن برخورد کرد.
متقی با
بیان این که احتمال سفر روحانی به عربستان را در قالب سیاست اعتدالگرا
تعبیر نمیکنم، گفت: عربستان امروز نقش مهمی در گسترش رادیکالیسم در منطقه
ایفا میکند. امروز عربستان از بحرانهای منطقهای حمایت میکند و اگر ما
دیپلماسی نرم را در مقابل این کشور پیش بگیریم به نتیجهای نخواهیم رسید.
وی
تصریح کرد: اگر سیاست قدرت را در فضای کنش نامتقارن منطقهای موجود، تعریف
درست نکنیم و مرزبندیها را شفاف نکنیم، در آن صورت نخواهیم توانست در
آینده به منافع مطلوب خود دست پیدا کنیم. ما در تحلیل راهبرد عربستان دچار
اشتباه هستیم. وقتی درک ما این باشد که در جهان بعد از جنگ جهانی دوم
استفاده از سلاح و اقدامات نظامی کاربردی ندارد، چنانچه که سخنگوی وزارت
خارجه گفته در آن صورت به درک صحیحی از جامعه جهانی و عرصه بینالملل
نرسیدهایم.
به گفته وی، چالش اصلی در عرصه سیاست خارجی امروز این است
که بداند در مقابل کشورهای منطقه چه واکنشی را نشان دهد که منافع ملی کشور
را فراهم کند.
متقی عنوان کرد: ما مدام تاکید میکنیم که غرب باید حقوق
ما را به رسمیت بشناسد. حتی اگر امروز هم به رسمیت بشناسد، هیچ تضمینی نیست
که فردا به آن پایبند باشد.
وی با بیان این که سیاست خارجی اعتدالگرا
با ذات فضای آنارشیستی در محیط بینالملل همخوانی ندارد، گفت: اگر اعتدال
را به معنی نادیده گرفتن قالبهای بنیادین منافع ملی بدانیم، چالشهای پیش
رو اجتنابناپذیر خواهد بود. من در هیچ کدام از نظریههای روابط بینالملل
چیزی به عنوان سیاست اعتدالی مشاهده نکردهام.