پوتین به روسی سخن می گفت و مترجمی روس، آن را به انگلیسی ترجمه می نمود، از آن سمت بندر بن سلطان هم شخصا برای پادشاه گفته ها را از انگلیسی به عربی ترجمه می کرد.
به گزارش 598 به نقل از جهان، «روسیه» و «عربستان»؛ دو بازیگر تأثیر گذار در عرصه ی خاورمیانه، با منافعی مختلف و بعضا متضاد. شاید عرصه ی سوریه و بحث هسته ای ایران، اوج اختلاف منافع این دو بازیگر منطقه باشد. در این چارچوب، دو سفر سال گذشته ی بالاترین مقام امنیتی عربستان به روسیه، نظرهای بسیاری را به خود جلب کرد. حالا با گذشت چند ماه از آن سفرها، اطلاعات تازه ای از مضمون گفتگوهای بندر بن سلطان در مسکو به گوش می رسد. روزنامه معتبر «السفیر» لبنان، اخیرا گزارش مفصلی درباره آنچه در این سفر رخ داده منتشر نموده است که علاوه بر آن دیدارها، حاوی نکات و اطلاعات مهم دیگری هم از روابط روسیه و عربستان و همچنین قضایای پس از دیدار بندر از مسکو است که نظر به اهمیت آن ترجمه آن را (طی دو قسمت) تقدیم می کنیم:
از ۸۸ سال پیش تا حالا روابط روسیه و عربستان سعودی روابط خوبی نبوده است، یعنی درست از اولین باری که ملک عبدالعزیز آل سعود به عنوان «پادشاه حجاز و سلطان نجد و ملحقاتش» از طرف جامعه بین المللی به رسمیت شناخته شد.
وقتی اتحاد جماهیر شوروی فرو پاشید خیلی ها منتظر شروع دوره جدیدی از روابط دو کشور بودند، ولی موارد انباشته شده از دوره جنگ سرد و میراث سنگین آن دوره در کنار اینکه عربستان سعودی نظرگاهی استراتژیک درباره امنیت و منافع خود و درباره عوامل بین المللی و منطقهای مرتبط با نفت و سلاح و ... نداشت، مجموعا باعث شد که روابط بین دو کشور فاقد حرارت و اعتماد و اراده سیاسی برای گسترش باشد و نتواند به مرحله «عادی سازی» برسد.
روس ها و سعودی ها در زمان «جهان دو قطبی» در چندین میدان با هم رو در رو شدند، ولی شدید ترین مواجهه شان در افغانستان رخ داد، جایی که سعودی ها نبرد نیروهای افغان ضد [اشغالگران] روسی را تأمین مالی می کردند. اتحاد جماهیر شوروی در انتهای جنگ افغانستان فرو پاشید ولی آن فرزند تازه متولد شده ی «جهادی» هم بر روی خرابه های حکومت کمونیستی افغانستان به مرور تبدیل شد به محیط پذیرش و پرورش طرح های «القاعده ای» که شدیدترین نوعش را در روز ۱۱ سپتامبر دیدیم.
شبیه به آن «محیط»ی که روزی عربستان و برخی طرف های دیگر از نظر مالی تأمینش می کرد، مجموعه های دیگری هم متولد شدند که با محیط منطقه ای خود و نظام های حاکم در آنجاها [با استناد به همان تفکرات سلفی] دشمن بودند، نمونه ی چچن یکی از آن هاست. طبق داده های اطلاعات اخضر ابراهیمی نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه، هم اکنون در سوریه بیش از دو هزار گروه کوچک و بزرگ مسلح با جهت گیری ها و راه و روش های مختلف وجود دارد که اکثرشان اسلامگرای تندرو هستند و از این بین، بیش از ده گروه، چچنی هستند.
در دیدار طوفانی ای که در جولای سال گذشته بین رئیس جمهور روسیه با مسئول امنیت ملی سعودی و رئیس دستگاه اطلاعاتی این کشور یعنی شاهزاده بندر بن سلطان بن عبدالعزیز آل سعود رخ داد، [طبق چنین پیش زمینه ای] بندر بن سلطان چندین بار از «زبان منافع [مشترک]» استفاده کرد. بندر بن سلطان تلاش کرد تا با پیشنهاد معامله های اسلحه با مصر [با پول سعودی ها] و با پیشنهاد سرمایه گذاری و شراکت های استراتژیک نامحدود نفتی (شامل گاز و پالایشگاه ها و صنایع پتروشیمی) روس ها را وسوسه کند، ولی همه اینها را منوط کرد به «رسیدن به توافقاتی سیاسی در دو پرونده ی سوریه و ایران.»
نکته شایان توجه در این دیدار آن بود که بندر بن سلطان صحبت هایش را با اعلام آمادگی برای دادن تضمین های امنیتی درباره المپیک زمستانی سوچی (که قرار است از هفتم فوریه پیش رو در روسیه برگزار شود) آغاز کرد. او به صراحت تأکید کرد: گروه های [مسلح سلفی] چچنی که امنیت این بازی ها را تهدید می کنند گوش به فرمان ما هستند، «این گروه ها به سمت سوریه هم راهی نمی شوند مگر با هماهنگی ما.»
اما عکس العمل پوتین چه بود؟ پوزخندی که بیشتر شبیه شلیک گلوله بود.
این عکس العل یک بار دیگر هم از پوتین سر زده بود، آن هم در دیدار دیگری که با بندر بن سلطان داشت. این دیدار که در روز سیزدهم دسامبر سال گذشته در مقر اقامت رئیس جمهور روسیه در نوو اوگاریوو (در نزدیکی مسکو) صورت گرفت.
در آغاز آن دیدار، بندر بن سلطان خطاب به پوتین گفت: جناب رئیس، اجازه می خواهم که تعهد شخصی ام را نسبت به تأمین امنیت المپیک زمستانی سوچی اعلام کنم. گروه های چچنی اینجا هستند (و به جیبش اشاره کرد).
رئیس جمهور روسیه در پاسخ گفت: مسئله فقط المپیک زمستانی سوچی نیست. ما تلاشی بی نظیر برای تأمین امنیت بازی ها به خرج می دهیم؛ کما اینکه هر تلاش دیگری در این راه هم موجب خوشحالی ما خواهد بود، ولی در کنار مسئله المپیک زمستانی، مسئله امنیت هیئت های دیپلماتیک و سفارتخانه هایمان و منافع روسیه در جهان هم مطرح است. ما از جانب خودمان اعلام می کنیم که بیشترین همکاری را در مقابله با تروریسمی که همه را بدون استثنا تهدید می کند به کار خواهیم گرفت. طبق بر آورهای اطلاعاتی ما (رئیس دستگاه اطلاعاتی روسیه، ژنرال ووتسلاو کوندراسکو و دستیار رئیس جمهو رورسیه یوری اوشاکوف هم در دیدار حضور داشتند) حدود ۳۵۰ نفر رزمنده چچنی در حال حاضر در بین گروه های مسلح سوریه حضور دارند، ما می خواهیم تضمین داشته باشیم که این ها به اراضی فدراسیون روسیه بر نخواهند گشت.
بندر بن سلطان [به نشانه تأیید] سرش را تکان داد و گفت: «آقای رئیس جمهور، حالا اجازه دهید به موضوع قراردادهای تسلیحاتی بپردازیم.»
در اینجا، مهمان عربستانی شرحی مفصلی درباره توافقاتی که در جولای ۲۰۱۳ رخ داده بود ارائه کرد. بندر بن سلطان اینطور عنوان کرد که اولویت عربستان سعودی تسلیح ارتش مصر است که نیاز های امنیتی فراوانی (چه داخلی و چه منطقه ای) دارد. ... «و پیش تر به شما اعلام کرده بودیم که ما و امارات متحده عربی آماده ایم که پول یک قرارداد تسلیحاتی چهار میلیارد دلاری بین روسیه و ارتش مصر را بپردازیم. وقتی هم که وزیر خارجه شما آقای سرگی لاوروف و وزیر دفاع ژنرال سرگی شویگو در نوامبر گذشته سفری به قاهره داشتند وزیر دفاع مصر الفریق عبدالفتاح سیسی از آنان استقبال نمود و آمادگی خود را برای هر گونه همکاری در آینده اعلام کرد. این موضع او پاسخی بود به تصمیم واشنگتن مبنی بر بازنگری در کمک های نظامی اش به مصر پس از سرنگونی محمد مرسی از قدرت.»
بندر از سیسی نقل کرد که از کرم و سخاوت روس ها و آمادگی شان برای تقسیط پول قراردادها به چند دفعه و در سر رسیدی طولانی تمجید کرده است. در اینجا پوتین بین صحبت او آمد و گفت: ژنرال کوندراسکو هم در جلسه ما حضور دارد. او در اواخر نوامبر گذشته و در چارچوب فراهم کردن مقدمات سفر وزرای خارجه و دفاع، به قاهره سفر کرده بود. او در همان موقع با فرماندهان ارتش مصر جلسه ای داشته و از احتیاجات آنها مطلع شده است. مصری ها به ما گفتند که آنها (با تفاهم با عربستان و امارات) در رأس فهرست خریدهایشان از ما موشک های بالستیک میان برد که تا عمق ایران برسد را قرار داده اند. آیا این حرف معقول است؟ چرا مصری ها از ما موشک های ممنوعه ای را می خواهند که ما و ارتش آمریکا (پس از قراردادی که برای محدود کردن تولید و انتشار موشک های بالستیک با یکدیگر امضا کردیم) از فروش آن به چند کشور در خاورمیانه و جهان امتناع می کنیم؟
شاهزاده ی سعودی خمشگین از توافق بین المللی با ایران فقط سرش را تکان داد. پوتین هم به او گفت که ژنرال کوراسکو (رئیس اطلاعات ارتش) بحث درباره فروش سلاح هایی که به مصر وعده داده شده را با او ادامه خواهد داد.
در فاصله پنج ماهه ای که بین این دو دیدار بندر بن سلطان از مسکو وجو داشت، دو قضیه رخ داد که عربستان را خشمگین کرد: اول، توافق درباره سلاح های شیمیایی سوریه و دوم توافق درباره پرونده هسته ای ایران.
در هر دو موضوع ایرانی و سوری، روس ها نقش اساسی داشتند. نتیجه مشترک هر دو قضیه هم دور شدن گزینه نظامی از این دو کشور و از بین رفتن حصر آنها و آغاز مرحله سیاسی جدیدی در ارتباط با هر کدام بود.
روس ها می دانند که عربستان میلیاردها دلار برای جنگ صدام حسین علیه انقلاب ایران هزینه کرد، کما اینکه میلیاردها دلار برای جنگ [غیر مستقیمش] با ایران در عراق و لبنان و بحرین و یمن و فلسطین و سوریه هزینه کرد.
مبارزه با «کمونیسم» [که شوروی در رأس آن بود] در افغانستان و دیگر نقاط جهان هم ده ها ملیارد دلار هزینه برای عربستان به بار آورد. یک دیپلمات کهنه کار روسی می گوید که اگر عربستان سعودی این هزار ملیارد دلار را [که در این قضایا خرج کرد] فقط در جهان عرب خرج می نمود «می شد بر تمامی اسباب جنگ ها و ناآرامی ها از فلسطین گرفته تا صحرای مغرب [در کنار اقیانوس اطلس] چیره شد.»
«قیصر» روسیه [ولادیمیر پوتین] هدفش از آوردن شاهزاده سعودی به کاخ کرملین آن بود که موضع مثبت عربستان را برای تشکیل ژنو ۲ کسب کند که نتیجه عملی آن، تشویق مخالفین نظام به حضور در این کنفرانس باشد.
استدلال مسکو برای این قضیه این بود که توانایی ها و امکانات و قدرت ریاض را در به شکست کشاندن توافق ها بین المللی در جاهای مختلف دیده بودند. نزدیک ترین نمونه، نقش «انسدادی» ای بود که پاریس در مذاکرات ۵ + ۱ با ایران در نوامبر گذشته بازی کرد و بعدا معلوم شد که این نقش را با هماهنگی سعودی ها ایفا می کرده است؛ چیزی که می رفت مذاکرات هسته ای را به بن بست و شکست بکشاند.
یک دیپلمات عرب مقیم یک پایتخت اروپایی می گوید که یک ماه پیش از سفر بندر بن سلطان به مسکو و دقیقا در تاریخ ۱۰ نوامبر ۲۰۱۳، پوتین با ملک عبدالله تماس گرفت و این دو، حدود سه ساعت با هم گفتگو کردند. (پوتین به روسی سخن می گفت و مترجمی روس، آن را به انگلیسی ترجمه می نمود، از آن سمت بندر بن سلطان هم شخصا برای پادشاه گفته ها را از انگلیسی به عربی ترجمه می کرد.)
پوتین در آن گفتگو پس از پرس و جو از سلامتی پادشاه عربستان، گفت که ما از شما می خواهیم که نقشی کمک کننده برای تلاش های بین المللی جهت رسیدن به توافقی با تهران در موضوع پرونده هسته ای اش ایفا کنید. به گفته آن دیپلمات عرب، بندر در اینجا به لکنت افتاد و گفتگویی طولانی بین او پادشاه پیر سعودی با زبان عربی صورت گرفت، سپس هم تنها با عباراتی کلی مثل «ان شاء الله» پاسخ داده شد. در خاتمه این بخش از گفتگو ها پوتین هشدار داد که عربستان فرصت توافق با تهران را از دست ندهد چرا که پیامدهای منفی شکست در این توافق، در کل عالم و خصوصا در منطقه خلیج فارس خود را نشان خواهد داد.
در قسمت دوم گفتگوها، فقط یک سؤال پرسیده شد: از پرونده سوریه چه خبر؟
کمتر از یک دقیقه بعد پادشاه سعودی پاسخ داد: «منتظر سفر والاحضرت شاهزاده بندر به مسکو باشید، پرونده سوریه بر عهده ایشان است.»
از ۸۸ سال پیش تا حالا روابط روسیه و عربستان سعودی روابط خوبی نبوده است، یعنی درست از اولین باری که ملک عبدالعزیز آل سعود به عنوان «پادشاه حجاز و سلطان نجد و ملحقاتش» از طرف جامعه بین المللی به رسمیت شناخته شد.
وقتی اتحاد جماهیر شوروی فرو پاشید خیلی ها منتظر شروع دوره جدیدی از روابط دو کشور بودند، ولی موارد انباشته شده از دوره جنگ سرد و میراث سنگین آن دوره در کنار اینکه عربستان سعودی نظرگاهی استراتژیک درباره امنیت و منافع خود و درباره عوامل بین المللی و منطقهای مرتبط با نفت و سلاح و ... نداشت، مجموعا باعث شد که روابط بین دو کشور فاقد حرارت و اعتماد و اراده سیاسی برای گسترش باشد و نتواند به مرحله «عادی سازی» برسد.
روس ها و سعودی ها در زمان «جهان دو قطبی» در چندین میدان با هم رو در رو شدند، ولی شدید ترین مواجهه شان در افغانستان رخ داد، جایی که سعودی ها نبرد نیروهای افغان ضد [اشغالگران] روسی را تأمین مالی می کردند. اتحاد جماهیر شوروی در انتهای جنگ افغانستان فرو پاشید ولی آن فرزند تازه متولد شده ی «جهادی» هم بر روی خرابه های حکومت کمونیستی افغانستان به مرور تبدیل شد به محیط پذیرش و پرورش طرح های «القاعده ای» که شدیدترین نوعش را در روز ۱۱ سپتامبر دیدیم.
شبیه به آن «محیط»ی که روزی عربستان و برخی طرف های دیگر از نظر مالی تأمینش می کرد، مجموعه های دیگری هم متولد شدند که با محیط منطقه ای خود و نظام های حاکم در آنجاها [با استناد به همان تفکرات سلفی] دشمن بودند، نمونه ی چچن یکی از آن هاست. طبق داده های اطلاعات اخضر ابراهیمی نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه، هم اکنون در سوریه بیش از دو هزار گروه کوچک و بزرگ مسلح با جهت گیری ها و راه و روش های مختلف وجود دارد که اکثرشان اسلامگرای تندرو هستند و از این بین، بیش از ده گروه، چچنی هستند.
در دیدار طوفانی ای که در جولای سال گذشته بین رئیس جمهور روسیه با مسئول امنیت ملی سعودی و رئیس دستگاه اطلاعاتی این کشور یعنی شاهزاده بندر بن سلطان بن عبدالعزیز آل سعود رخ داد، [طبق چنین پیش زمینه ای] بندر بن سلطان چندین بار از «زبان منافع [مشترک]» استفاده کرد. بندر بن سلطان تلاش کرد تا با پیشنهاد معامله های اسلحه با مصر [با پول سعودی ها] و با پیشنهاد سرمایه گذاری و شراکت های استراتژیک نامحدود نفتی (شامل گاز و پالایشگاه ها و صنایع پتروشیمی) روس ها را وسوسه کند، ولی همه اینها را منوط کرد به «رسیدن به توافقاتی سیاسی در دو پرونده ی سوریه و ایران.»
نکته شایان توجه در این دیدار آن بود که بندر بن سلطان صحبت هایش را با اعلام آمادگی برای دادن تضمین های امنیتی درباره المپیک زمستانی سوچی (که قرار است از هفتم فوریه پیش رو در روسیه برگزار شود) آغاز کرد. او به صراحت تأکید کرد: گروه های [مسلح سلفی] چچنی که امنیت این بازی ها را تهدید می کنند گوش به فرمان ما هستند، «این گروه ها به سمت سوریه هم راهی نمی شوند مگر با هماهنگی ما.»
اما عکس العمل پوتین چه بود؟ پوزخندی که بیشتر شبیه شلیک گلوله بود.
این عکس العل یک بار دیگر هم از پوتین سر زده بود، آن هم در دیدار دیگری که با بندر بن سلطان داشت. این دیدار که در روز سیزدهم دسامبر سال گذشته در مقر اقامت رئیس جمهور روسیه در نوو اوگاریوو (در نزدیکی مسکو) صورت گرفت.
در آغاز آن دیدار، بندر بن سلطان خطاب به پوتین گفت: جناب رئیس، اجازه می خواهم که تعهد شخصی ام را نسبت به تأمین امنیت المپیک زمستانی سوچی اعلام کنم. گروه های چچنی اینجا هستند (و به جیبش اشاره کرد).
رئیس جمهور روسیه در پاسخ گفت: مسئله فقط المپیک زمستانی سوچی نیست. ما تلاشی بی نظیر برای تأمین امنیت بازی ها به خرج می دهیم؛ کما اینکه هر تلاش دیگری در این راه هم موجب خوشحالی ما خواهد بود، ولی در کنار مسئله المپیک زمستانی، مسئله امنیت هیئت های دیپلماتیک و سفارتخانه هایمان و منافع روسیه در جهان هم مطرح است. ما از جانب خودمان اعلام می کنیم که بیشترین همکاری را در مقابله با تروریسمی که همه را بدون استثنا تهدید می کند به کار خواهیم گرفت. طبق بر آورهای اطلاعاتی ما (رئیس دستگاه اطلاعاتی روسیه، ژنرال ووتسلاو کوندراسکو و دستیار رئیس جمهو رورسیه یوری اوشاکوف هم در دیدار حضور داشتند) حدود ۳۵۰ نفر رزمنده چچنی در حال حاضر در بین گروه های مسلح سوریه حضور دارند، ما می خواهیم تضمین داشته باشیم که این ها به اراضی فدراسیون روسیه بر نخواهند گشت.
بندر بن سلطان [به نشانه تأیید] سرش را تکان داد و گفت: «آقای رئیس جمهور، حالا اجازه دهید به موضوع قراردادهای تسلیحاتی بپردازیم.»
در اینجا، مهمان عربستانی شرحی مفصلی درباره توافقاتی که در جولای ۲۰۱۳ رخ داده بود ارائه کرد. بندر بن سلطان اینطور عنوان کرد که اولویت عربستان سعودی تسلیح ارتش مصر است که نیاز های امنیتی فراوانی (چه داخلی و چه منطقه ای) دارد. ... «و پیش تر به شما اعلام کرده بودیم که ما و امارات متحده عربی آماده ایم که پول یک قرارداد تسلیحاتی چهار میلیارد دلاری بین روسیه و ارتش مصر را بپردازیم. وقتی هم که وزیر خارجه شما آقای سرگی لاوروف و وزیر دفاع ژنرال سرگی شویگو در نوامبر گذشته سفری به قاهره داشتند وزیر دفاع مصر الفریق عبدالفتاح سیسی از آنان استقبال نمود و آمادگی خود را برای هر گونه همکاری در آینده اعلام کرد. این موضع او پاسخی بود به تصمیم واشنگتن مبنی بر بازنگری در کمک های نظامی اش به مصر پس از سرنگونی محمد مرسی از قدرت.»
بندر از سیسی نقل کرد که از کرم و سخاوت روس ها و آمادگی شان برای تقسیط پول قراردادها به چند دفعه و در سر رسیدی طولانی تمجید کرده است. در اینجا پوتین بین صحبت او آمد و گفت: ژنرال کوندراسکو هم در جلسه ما حضور دارد. او در اواخر نوامبر گذشته و در چارچوب فراهم کردن مقدمات سفر وزرای خارجه و دفاع، به قاهره سفر کرده بود. او در همان موقع با فرماندهان ارتش مصر جلسه ای داشته و از احتیاجات آنها مطلع شده است. مصری ها به ما گفتند که آنها (با تفاهم با عربستان و امارات) در رأس فهرست خریدهایشان از ما موشک های بالستیک میان برد که تا عمق ایران برسد را قرار داده اند. آیا این حرف معقول است؟ چرا مصری ها از ما موشک های ممنوعه ای را می خواهند که ما و ارتش آمریکا (پس از قراردادی که برای محدود کردن تولید و انتشار موشک های بالستیک با یکدیگر امضا کردیم) از فروش آن به چند کشور در خاورمیانه و جهان امتناع می کنیم؟
شاهزاده ی سعودی خمشگین از توافق بین المللی با ایران فقط سرش را تکان داد. پوتین هم به او گفت که ژنرال کوراسکو (رئیس اطلاعات ارتش) بحث درباره فروش سلاح هایی که به مصر وعده داده شده را با او ادامه خواهد داد.
در فاصله پنج ماهه ای که بین این دو دیدار بندر بن سلطان از مسکو وجو داشت، دو قضیه رخ داد که عربستان را خشمگین کرد: اول، توافق درباره سلاح های شیمیایی سوریه و دوم توافق درباره پرونده هسته ای ایران.
در هر دو موضوع ایرانی و سوری، روس ها نقش اساسی داشتند. نتیجه مشترک هر دو قضیه هم دور شدن گزینه نظامی از این دو کشور و از بین رفتن حصر آنها و آغاز مرحله سیاسی جدیدی در ارتباط با هر کدام بود.
روس ها می دانند که عربستان میلیاردها دلار برای جنگ صدام حسین علیه انقلاب ایران هزینه کرد، کما اینکه میلیاردها دلار برای جنگ [غیر مستقیمش] با ایران در عراق و لبنان و بحرین و یمن و فلسطین و سوریه هزینه کرد.
مبارزه با «کمونیسم» [که شوروی در رأس آن بود] در افغانستان و دیگر نقاط جهان هم ده ها ملیارد دلار هزینه برای عربستان به بار آورد. یک دیپلمات کهنه کار روسی می گوید که اگر عربستان سعودی این هزار ملیارد دلار را [که در این قضایا خرج کرد] فقط در جهان عرب خرج می نمود «می شد بر تمامی اسباب جنگ ها و ناآرامی ها از فلسطین گرفته تا صحرای مغرب [در کنار اقیانوس اطلس] چیره شد.»
«قیصر» روسیه [ولادیمیر پوتین] هدفش از آوردن شاهزاده سعودی به کاخ کرملین آن بود که موضع مثبت عربستان را برای تشکیل ژنو ۲ کسب کند که نتیجه عملی آن، تشویق مخالفین نظام به حضور در این کنفرانس باشد.
استدلال مسکو برای این قضیه این بود که توانایی ها و امکانات و قدرت ریاض را در به شکست کشاندن توافق ها بین المللی در جاهای مختلف دیده بودند. نزدیک ترین نمونه، نقش «انسدادی» ای بود که پاریس در مذاکرات ۵ + ۱ با ایران در نوامبر گذشته بازی کرد و بعدا معلوم شد که این نقش را با هماهنگی سعودی ها ایفا می کرده است؛ چیزی که می رفت مذاکرات هسته ای را به بن بست و شکست بکشاند.
یک دیپلمات عرب مقیم یک پایتخت اروپایی می گوید که یک ماه پیش از سفر بندر بن سلطان به مسکو و دقیقا در تاریخ ۱۰ نوامبر ۲۰۱۳، پوتین با ملک عبدالله تماس گرفت و این دو، حدود سه ساعت با هم گفتگو کردند. (پوتین به روسی سخن می گفت و مترجمی روس، آن را به انگلیسی ترجمه می نمود، از آن سمت بندر بن سلطان هم شخصا برای پادشاه گفته ها را از انگلیسی به عربی ترجمه می کرد.)
پوتین در آن گفتگو پس از پرس و جو از سلامتی پادشاه عربستان، گفت که ما از شما می خواهیم که نقشی کمک کننده برای تلاش های بین المللی جهت رسیدن به توافقی با تهران در موضوع پرونده هسته ای اش ایفا کنید. به گفته آن دیپلمات عرب، بندر در اینجا به لکنت افتاد و گفتگویی طولانی بین او پادشاه پیر سعودی با زبان عربی صورت گرفت، سپس هم تنها با عباراتی کلی مثل «ان شاء الله» پاسخ داده شد. در خاتمه این بخش از گفتگو ها پوتین هشدار داد که عربستان فرصت توافق با تهران را از دست ندهد چرا که پیامدهای منفی شکست در این توافق، در کل عالم و خصوصا در منطقه خلیج فارس خود را نشان خواهد داد.
در قسمت دوم گفتگوها، فقط یک سؤال پرسیده شد: از پرونده سوریه چه خبر؟
کمتر از یک دقیقه بعد پادشاه سعودی پاسخ داد: «منتظر سفر والاحضرت شاهزاده بندر به مسکو باشید، پرونده سوریه بر عهده ایشان است.»
اخبار ویژه
در دیدار هزاران نفر از زنان و دختران؛
بحران انرژی در سایه اختلافات نفت و نیرو؛
سکوت اصلاحطلبان
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
