اظهارات شب گذشته رییس جمهور در جمع
تعدادی از هنرمندان اگرچه مطابق دیگر صحبت های آقای روحانی طی چند ماه
گذشته مملو از تعابیر کلی، دفاع از رویکرد اعتدال، دوری از افراط و ... بود
اما بخش های مهم دیگری هم داشت که توجه به آنها ضروری به نظر می رسد.
به گزارش 598 به نقل از رجانیوز، رئیس جمهور در بخشی
از سخنانش در این مراسم، رویکرد کلان دولت جدید درباره نوع نگاه به دولت را
به نمایش گذاشت و گفت: «هر هنرمندی میخواهد به معنای جهان و عمق جهان
برسد، اگر بگوییم هنر مرده را زنده میکند سخن به گزاف نگفتهایم. پس تقسیم هنرمندان به هنرمندان ارزشی و غیر ارزشی بیمعناست.»
این سخنان در حالی از سوی آقای روحانی
بیان شده است که در اندیشه دینی و انقلابی هیچ گاه نمی توان به تمام
هنرمندان به یک دیده نگریست و بدیهی است روش و عملکرد هنرمندی که دغدغه و
تلاشش در جهت تعالی ارزش های دینی و بشری است با هنرمند دیگری که به اسم
هنر به دنبال ترویج اباحه گری و ابتذال در این عرصه است، تفاوت های آشکاری
دارد.
در این زمینه امام خمینی (ره) در پیام معروف خود به هنرمندان در شهریور 1367 به تفاوت های دو مدل هنر اشاره کرده و می نویسند:
«تنها هنري مورد قبول قرآن است
كه صيقل دهنده اسلام ناب محمدي - صلي الله عليه و آله و سلم - اسلام ائمه
هدي - عليهم السلام- اسلام فقراي دردمند، اسلام پابرهنگان، اسلام تازيانه
خوردگان تاريخ تلخ و شرم آور محروميتها باشد. هنري زيبا و پاك است كه
كوبنده سرمايهداري مدرن و كمونيسم خونآشام و نابود كننده اسلام رفاه و
تجمل، اسلام التقاط، اسلام سازش و فرومايگي، اسلام مرفهين بيدرد، و در يك
كلمه " اسلام آمريكايي" باشد.»
ایشان
در بخش دیگری از این پیام می فرمایند: «هنرمندان ما تنها زماني ميتوانند
بيدغدغه كوله بار مسووليت و امانتشان را زمين بگذارند كه مطمئن باشند
مردمشان بدون اتكا به غير، تنها و تنها در چهارچوب مكتبشان، به حيات
جاويدان رسيدهاند. و هنرمندان ما در جبهههاي دفاع مقدسمان اين گونه
بودند، تا به ملا اعلا شتافتند. و براي خدا و عزت و سعادت مردمشان جنگيدند؛
و در راه پيروزي اسلام عزيز تمام مدعيان هنر بيدرد را رسوا نمودند.
خدايشان در جوار رحمت خويش محشورشان گرداند.» (جلد 21، صص 145)
با این حال مشخص نیست از چه رو آقای
روحانی تقسیم هنرمدان به ارزشی و غیر ارزشی را اقدامی بی معنا دانسته و با
بیان این مساله در جمع هنرمندان به دنبال چه هدفی بوده است اما آنچه مشخص
است، نادرست و خطرناک بودن این مدل نگاه به هنر است که در عمل منجر به
ترویج اباحه گری و ابتذال به اسم هنر خواهد شد.
اما سخنان آقای روحانی در جمع هنرمندان
بخش مهم دیگری نیز داشت، آنجایی که وی با اشاره به تعطیل شدن ارکستر سمفونی
موسیقی ملی و تلاش دولت برای احیای آن، با ادبیاتی تهدید آمیز و تحقیر
گونه نسبت به مجلس شورای اسلامی گفت: «اگرچه
ممکن است وزیر باز هم کارت زرد بگیرد. این دولت به تمام تعهداتی که در
دوران انتخابات داده است عمل خواهد کرد. کارت زرد برای این دولت نگرانی
نیست. ما به امثال آقای جنتیها بعنوان مدافع آزادی افتخار میکنیم.»
ادبیات رییس جمهور و جبهه گیری در قبال
کارت زرد روزهای گذشته نمایندگان مجلس به وزیر ارشاد به خاطر بی توجهی به
ترویج اباحه گری در عرصه فرهنگ و سیاست های لیبرالی، و تاکید بر اینکه
«کارت زرد برای این دولت نگرانی نیست» می تواند روند تعامل قوا را مختل
کرده و منجر به کشمکش های بیهوده میان قوای مقننه و مجریه شود.
در این جلسه حمید رسایی از وزیر ارشاد
پیرامون «دلیل تساهل و تسامحی که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در برابر توهین
به مقدسات از یک طرف و از سوی دیگر ترویج اباحهگری با پرداختن به موضوعات
محل اختلاف و غیرضروری» سوال پرسیده بود و در ادامه با نمایش یک اسلاید
مختصر از عملکرد مطبوعات و بخش های دیگر وزارت ارشاد طی ماه های گذشته،
نسبت به تکرار مشی سیاست های فرهنگی مبتذل دوره اصلاحات در وزارت ارشاد
هشدار داده بود. در ادامه برخی صفحات این اسلاید را مشاهده می کنید:
ترویج خالکوبی در رسانه های زرد، در سایه بی تفاوتی وزارت ارشاد
حضور همسران وزیر ارشاد و وزیر خارجه در مراسم شوی لباس یکی از کشورهای همسایه و تبدیل شدن این موضوع به تیتر اول یکی از روزنامه ها
معرفی و تبلیغ محسن نامجو خواننده فراری و هتاک به ائمه و مقدسات در صفحه نخست یکی از نشریات و بی تفاوتی وزارت ارشاد
به گفته بسیاری از کارشناسان، نمایش این
اسلاید در مجلس شورای اسلامی و توضیح دقیق رفتارهای وزارت ارشاد و مطبوعات
طی ماه های گذشته تاثیر بسیار زیادی در عدم اقناع نمایندگان از پاسخ های
علی جنتی داشت.
در اینجا می توانید اسلاید نمایش داده شده در مجلس را به طور کامل دریافت کنید.
در همین رابطه رسایی دو متن جداگانه
نیز درباره عملکرد وزارت ارشاد درباره تک خوانی زنان و اقدام ناعادلانه
وزارت ارشاد در توزیع یارانه مطبوعات در میان نمایندگان پخش کرد که به
ترتیب متن کامل هر دو را مشاهده می فرمایید:
متن اول:
یارانه مطبوعات همه استانها : دو و نیم میلیارد
یارانه دو نشریه استانی : یک میلیارد تومان(!)
آيا این نشانه اعتدال است كه روزنامه های استانی آذري زبان، نشریات
مازندران و گیلان، نشریات خوزستان، اصفهان، خراسان رضوی و شمالی و جنوبی و
نشریات دیگر استان ها برای هر شش ماه، هر کدام 10 تا 20 میلیون تومان
یارانه دریافت کنند و روزنامه استانی "خبر جنوب" با حداكثر تيراژ 30000
نسخه، یارانه 634ميليون تومانی دریافت کند؟!
این در حالی است که مبالغ
اختصاص داده شده به اکثر نشریات در فهرست اعلام شده وزارت ارشاد بسیار
ناچیز است. جدا از نحوه محاسبه کمک های اعلام شده که حتما فرمول خاصی برای
خود دارد، آنچه که شائبه ها را بیشتر می کند ارتباط صاحب امتیاز این
روزنامه، غلامحسین واحدی پور تبریزی و آقای حسین انتظامی، معاون محترم
مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شرکت "توسعه مکتب خبر ایرانیان" است
که در ذیل آگهی رسمی تاسیس این شرکت نام این دو نفر آورده می شود.
جالب تر آنکه در شناسنامه روزنامه خبر جنوب مشخصات صاحب امتیاز به
صورت کامل آورده نشده است و تنها به ذکر نام حسین واحدی پور اکتفا شده در
حالی که در نرم افزارهای معاونت مطبوعاتی صاحب امتیاز شرکت توسعه مکتب خبر
ایرانیان ثبت شده است.
آيا مضحك نيست كه روزنامه سراسری و كثير الانتشار اطلاعات 300 ميليون،
روزنامه سراسری و كثيرالانتشار كيهان 340 ميليون و در مقابل روزنامه خبر
جنوب كه فقط در سه استان هاي جنوب كشور با تیراژ 30 هزار نسخه توزيع مي
شود، به دليل شراكت مدير آن با معاون مطبوعاتي در شرکت مطبوعاتی "مكتب خبر
ايرانيان" به اندازه مجموع دو روزنامه اطلاعات و كيهان يارانه بگيرد؟ این
در حالی است که دیگر نشریات سه استان جنوبی کشور نیز بسیار ناچیز است.
عجيب است كه آقاي معاون مطبوعاتي به روزنامه زرد "خبر ورزشي" كه خودش
شريك و مدير عامل شركت صاحب امتياز آن (مؤسسه مكتب خبر ايرانيان) است، هم
در جايي ديگر 465 ميليون يعني بيش از همه روزنامه هاي معتبر و كثير
الانتشار كشور يارانه داده است.
اين در واقع به اين معناست كه آقاي معاون وزیر محترم در 100 روز اول
فعاليتش، از مجموع 5 میلیارد تومان یارانه مطبوعاتی کشور که حدود 5/2
میلیارد تومان آن متعلق به بیش از 800 نشریه استانی است، مبلغ 1ميليارد
تومان را براي دو روزنامه استانی شركت "مكتب خبر ايرانيان" که خودش مدیر
عامل آن است، كنار گذاشته است! البته از يارانه ساير نشريات مسئولان اين
شركت يعني روزنامه سياسي "خبر" و خبرگزاري "خبر آنلاين" هنوز اطلاعاتی به
دست نیامده است.
چرا معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد در برابر اعتراض رسانه ها سکوت کرده و
هیچ پاسخی در این خصوص نمی دهد و موضوع را به گذر زمان و فراموشی واگذار
کرده است؟
چرا وزیر محترم ارشاد هیچ برخورد اصلاحی با این رفتار تبعیض آمیز از خود نشان نمی دهد؟
متن دوم:
تک خوانی زن، تابوی 35 ساله ای که شکسته شد!
شکسته شدن تابوی 35 ساله، تیتری بود که در تاریخ 9 آبان 92 در بیش از
100 رسانه مجازی و مکتوب منتشر شد. در اکثر این رسانه ها با انتشار عکس یکی
از خوانندگان زن – که در ذیل این برگه نمونه تصاویر جلسه خوانندگی آن
منتشر شده – چنین آمده بود: "دیشب پس از ۳5 سال اولین بار یک بانوی ایرانی
در کنسرت، آواز خواند. کنسرت "گروه ماه" با خوانندگی مهدیه محمدخانی در
تالار وحدت تهران و با مجوز وزارت ارشاد اجرا شد."
البته در تمام این خبرها به موضوع حضور وزیر ارشاد در این جلسه نیز
اشاره شده بود که وزارت ارشاد این بخش از خبر را همان روز تکذیب کرد. هر
چند در تمام خطوط خبری، اصل برگزاری جلسه خوانندگی مهدیه محمد خانی را
نتیجه سیاست های جدید علی جنتی دانسته بودند.
ده روز قبل از این، در 30 مهر 92 برای اولین بار وقتی وزیر فرهنگ و
ارشاد در حاشیه مراسم رونمایی از نهجالبلاغه مطلا در خصوص عملکرد معاونت
هنری به دلیل اعطای مجوز به کنسرت های تک خوانی زنان مورد سئوال قرار
گرفت، از سیاست جدید وزارت ارشاد که جماعتی آن را شکستن تابوی 35 ساله می
نامیدند، حمایت کرد و گفت: "هر کس در اظهار نظر شخصی خود در این باره آزاد
است اما نظر واحدی حتی بین مراجع تقلید هم در این زمینه وجود ندارد. بعضی
از مراجع تقلید گفتهاند: تکخوانی خانمها اگر موجب مفسده نباشد ایرادی
ندارد و الان هم بین مراجع هم نظر واحدی درباره تک خوانی خانمها وجود
ندارد."
وزیر ارشاد باید پاسخ دهد که آیا برنامه ای که با مجوز ارشاد با این کیفیت برگزار می شود، موجب مفسده نیست؟
وزیر ارشاد در طول 100 روز اول
کاری دولت یازدهم، بیش از پنج بار درباره تک خوانی زنان اظهار نظر کرد و هر
بار اختلاف فتوای علما را بهانه اعطای مجوزش به این جلسات کرد. هر چند این
رفتار وی با تذکر و اخطار علمای معظم حوزه علمیه مواجه شد اما سئوال مهم
از وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی این است که آیا مهمترین معضل هنری
کشور، خوانندگی خانم ها بوده است؟ آیا غیر از مهدیه محمد خانی هم خواننده
زن داریم؟ اگر داریم آیا کیفیت مجالس آنها غیر از مهدیه محمد خانی است؟
آیا در 35 سال گذشته، کسی از اختلاف فتوای مراجع در این باره خبر
نداشت و وزیر ارشاد دولت یازدهم تنها کسی بود که آن را کشف کرد؟ آیا بیان
نصف و نیمه فتوای علما بدون دقت در ظرایف فقهی آن، نمی تواند مفسد انگیز
باشد؟ آیا انجام مقدمه حلال اگر موجب مفسده شود، جایز است؟
آیا در برگزاری جلسات خوانندگی زنان با کیفیتی که در تصاویر پیوست
ملاحظه کردید، شروطی که مراجع و علمایی که قائل به حلیت آن هستند، رعایت می
شود؟ آیا حضور خواننده زن با چنین کیفیتی به جلسه لهو و لعب شبیه نیست و
موجب مفسده نمی شود؟ آیا مفسده حضور بانوان در ورزشگاه – که آن هم محل
اختلاف علماست – بیشتر است یا خوانندگی زنان به این شکلی که در حال حاضر با
مجوز ارشاد در حال اجرا است؟
در مورد گوش دادن به صداي خواننده زن براي مردان، همه مراجع معتقدند
که اگر به شکل غنا یا مفسده انگیز یا مناسب جلسات لهو و لعب باشد، جایز
نیست. در غیر این صورت اما دو ديدگاه فقهي وجود دارد؛ برخي از مراجع اين
امر را به خودي خود حرام نمي دانند؛ مثلا امام خمینی در پاسخ به سؤالی در
زمینه تك خوانی زن به صورت آواز سرود، اینگونه فرموده اند: «مجرد صوت زن
نامحرم حرام نیست و استماع صدای زن فی نفسه منعی ندارد ولی اگر به ملاحظه
وضع خاص خواننده در حال خواندن، یا وضع خاص مجلس و محل خوانندگی، یا به
ملاحظه مضامین موضوعی كه خوانده می شود، از مصادیق خوانندگی مطرب لهوی به
حساب آید و یا مستلزم مفاسدی باشد، جایز نیست.»
و امام خامنه ای معتقدند: اگر صداى زن (چه به صورت تك خواني و يا
همخواني با زنان و يا با مردان ) به صورت غنا نباشد و گوش دادن به صداى او
هم به قصد لذت و ريبه نباشد و مفسدهاى هم بر آن مترتّب نگردد، اشكال
ندارد. اگر مفسده داشته باشد و يا تحريك شهوت بكند، جايز نيست.
همچنین آیت الله العظمی سیستانی نیز در بخشی از پرسش و پاسخ سایت خود
آورده اند که: "سؤال: آيا گوش دادن به صداى خوانندگى زن در حالى كه محتواى
آن اصلا فاسد نيست مثلا اشعار مولوى و يا حافظ و يا ... كه كاملا از نظر
فساد در امان هستند و فقط خواننده آن زن است چه اشكالى دارد؟ پاسخ: اگر با
تلذذ شهوى باشد حرام است و اگر بدون آن و آهنگ همراه آن مناسب مجالس عياشى و
خوشگذرانى باشد، باز هم حرام است."
اما برخي مراجع مطلقا حتي بدون لذت و مفسده آن را جايز نمي دانند؛
مثلا به نظر آيت الله العظمی بهجت، گوش دادن به آواز زن خواننده بنابر
احتياط واجب جايز نيست، هرچند قصد ريبه و لذت نباشد. يا آیت الله العظمی
فاضل فرموده اند: «گوش فرا دادن به خواننده زن، جايز نيست» و بعضی دیگر از
فقهاء مانند آیت الله العظمی مكارم شیرازی هم گفته اند كه حتی در شب عروسی
هم برای زنان، آوازه خوانی جایز نیست.
وزیر ارشاد در پرتو سیاست های جدیدش با نگاه ناقص به فتوای علما به
شکل ناخواسته، بازار خوانندگان زیرزمینی را گرم کرده است و عملا نظرات
ایشان به تایید مجالس امثال این خواننده و مجالس وی – که نمونه ای از
تصاویرش پیوست گردیده - ختم شده است!
چطور وزیر ارشاد در خصوص
خوانندگی زنان اختلاف فتوای مراجع را بهانه می کند اما در برخورد با
روزنامه هتاک بهار که امامت امیرالمومنین(ع) را در شب عید غدیر زیر سئوال
برد و غدیر را انکار کرد و مراجع عظام تقلید و مومنین کشور بالاتفاق برخورد
با این هتاکی را ضروری می دانستند، در برابر توقیف این روزنامه هتاک اظهار
تأسف کرد و وعده داد که جلوی روند برخورد با مطبوعات متخلف را می گیرد؟
به نظر می رسد منطق نمایندگان مجلس در کارت زرد به وزیر ارشاد، کاملا
روشن بوده و از بی تفاوتی این وزارتخانه به ترویج اباحی گری در عرصه فرهنگ
منبعث شده است، اما نکته مهم آن است که آیا منظور رئیس محترم جمهور از
اینکه اعلام کرده اند کارت زرد را برای دولت نگرانی نمیدانند و به امثال
آقای جنتی افتخار میکنند، این است که دولت عامدانه قرار است نسبت به این
شیوه و ترویج اباحی گری در عرصه فرهنگ بی تفاوت باشد و قرار است با منتقدین
این منش با ابزار توقیف نشریه رفتار کند، که اگر این چنین باشد این یک زنگ
خطر جدی برای عرصه فرهنگ کشور خواهد بود و البته جریانات منتقد را نیز به
دقت و تذکر و واکنش جدی تر و قانونی به رویه فرهنگی دولت مصمم خواهد کرد.