چوب لای چرخ سانتریفیوژ!

به گزارش 598 به نقل از برهان، در تاریخ 3 آذر 1392، مذاکرات فشرده و پرچالش هیئت ایرانی به ریاست وزیر محترم امور خارجه و 1+5 به سرپرستی کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه‌ی اروپا، در ژنو منجر به امضای توافقی شد که از آن با عنوان «برنامه‌ی اقدام مشترک» نام برده می‌شود. مصاحبه‌های متعدد طرفین مذاکره، مخصوصاً مقامات ایران و ایالات متحده و اظهارنظرهای بعضاً متضاد آن‌ها نشان داد که سطح اختلافات تا چه حد عمیق بوده است. متنی که از همان ابتدا تفاسیر متکثری از آن ارائه شد و مواد مختلف مندرج در آن و ابهام‌آمیز بودن موضوعات پرداختی، محل بحث کارشناسان مختلف داخلی و خارجی قرار گرفت. مخصوصاً انتشار بیانیه‌ی مشترک 1+5 و البته متنی که کاخ سفید منتشر کرد (fact sheet) که به عنوان ضمیمه‌ی برنامه‌ی اقدام مشترک از آن یاد شد بر میزان انتقادات از گروه ایرانی در سطح رسانه‌ها افزود. البته در این میان، برخی رسانه‌ها نیز بدون در نظر گرفتن ابعاد موضوع و تحلیل محتوای متن مورد نظر، به حمایت یا مخالفت صد درصد با این موضوع پرداختند.

 

موافقین توافق فوق، با اعلام این موضوع که برنامه‌ی اقدام مشترک توانست کشور را از وضعیت «یا جنگ یا تسلیم» نجات دهد، این کار را در ادامه‌ی دیپلماسی فعال و اثرگذار دولت می‌دانند؛ اما منتقدین معتقدند متن توافق مشترک، واجد نواقصی است که در آینده، سنگ بنای پرهزینه‌ای را پایه‌گذاری خواهد کرد.


آنچه در فایل ضمیمه می‌خوانید، خلاصه‌ای از متن گزارشی راهبردی است با عنوان «آیا توافق ژنو تهدیدی علیه ایران است؟» که در کارگروه ویژه‌ی سیاست خارجی اندیشکده‌ی برهان در چهار فصل کلیات، مسائل فنی صنعت هسته‌ای، تحریم‌ها و دسترسی‌ها تهیه و تنظیم شده است.


این گزارش به بررسی نکات قابل تأمل مندرج در متن توافق می‌پردازد که با رویکردی انتقادی تلاش می‌کند تا موضوعات محل بحث موجود در برنامه‌ی اقدام مشترک را مورد واکاوی قرار دهد. بدیهی است گزارش مزبور، منکر دستاوردها (ستانده) و منافع این توافق برای جمهوری اسلامی ایران نبوده و زحمات تیم مذاکراتی کشورمان را نادیده نمی‌گیرد. حتماً مواردی مانند پذیرش غنی‌سازی به عنوان بخشی از فرآیند هسته‌ای توسط 1+5، تعدیل بخشی از تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران، حفظ حق تحقیق و توسعه در امور تحقیقاتی که باعث پیشبرد صنعت هسته‌ای در بخش تحقیقات می‌شود، مطرح کردن موضوع عدم ایجاد تأسیسات بازفرآوری به عنوان یک امتیاز از ناحیه‌ی جمهوری اسلامی در حالی که اساساً برنامه‌ای برای ساخت چنین تأسیساتی را ندارد و مواردی از این دست (که نمی‌تواند از دیدگان هیچ تحلیل‌گر منصفی به دور بماند) مورد تأکید و تأیید پژوهشگران بوده است، اما باید بدانیم که این گزارش با هدف بررسی مسائل مورد تأمل مندرج در متن توافق مشترک تهیه شده است.

*فایل ضمیمه را از ایـنـجـا دانلود کنید*