توجیه تراشی طرف ایرانی برای ادامه رابطه با آمریکا / ادامه توافق ژنو چگونه دامنه تعرضات غرب را توسعه می بخشد؟

سرویس سیاسی پایگاه 598 - مصطفی مطلوبی/ وزارت خزانه داری آمریکا به عنوان قرارگاه مرکزی مدیریت تحریم های ایران پنجشنبه 21/9/92 اقدام به تحریم 19 شخص حقیقی و حقوقی ایران نمود.

انتشار این خبر و اعمال تحریم های جدید در حالی صورت گرفت که تیم کارشناسی مذاکره کننده هسته ای ایران در وین به سر می برد. این مذاکرات که به منظور به دست آوردن راهکارهای دست یابی به راهکار اجرایی توافق ژنو انجام می شد به دلیل تحریم های جدید آمریکا از سوی تیم مذاکره کننده ایرانی قطع شد و تیم ایرانی وین را به مقصد تهران ترک کرد.

وندی شرمن، سرپرست مذاکره کنندگان آمریکایی در موضوع هسته‌ای ایران، در این باره گفت: کنگره از نظر تئوریک می‌تواند تحریم‌های جدیدی را علیه ایران وضع کند. شرمن در پاسخ به سوالی در کمیته بانکی سنا در مورد امکان وضع تحریم‌های جدید علیه ایران به بهانه تروریسم خاطر نشان کرد: ما باید ببینیم ادبیات ویژه مورد استفاده در این تحریم‌ها چیست. شرمن افزود: تنها تعهدی که ما در این توافق داده‌ایم این است که تحریم جدیدی در ارتباط با پرونده هسته‌ای وضع نکنیم.

بر این اساس به ادعای وی کنگره آمریکا می‌تواند بدون به کار بردن کلمه هسته‌ای اقدام به وضع تحریم‌های جدید علیه ایران کند. .

«جان کری» نیز در نشست نمایندگان کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا نیز از ادامه تحریم‌های نفتی علیه ایران خبر داد و افزود:«در صورت طولانی شدن مذاکرات، اقتصاد ایران متضرر خواهد شد و اگر ایران به حمایت خود از دولت سوریه و حزب الله ادامه دهد، تحریم‌ها کاهش نمی‌یابد.»

به گزارش پایگاه "واشنگتن فری بیکن " اوایل هفته جاری چند نماینده کنگره آمریکا، خواستار تنظیم مجدد شرایط توافق هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+5 شدند. «تعطیلی کامل همه تاسیسات غنی‌سازی، توقف ساخت موشک‌‎های پیشرفته و کاهش نقض حقوق بشر توسط ایران» از جمله شروط مورد نظر این نمایندگان برای توافق نهایی با تهران است.

این اقدامات و صحبت‌های مقامات آمریکائی بازتاب گسترده ای در دنیا داشت بطوریکه حتی وزارت خارجه روسیه صراحتا با انتقاد از عملکرد آمریکا گفت: که این عمل آمریکا توافق ژنو را نقض کرده است.

سید عباس عراقچی» معاون وزیر خارجه و عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان در واکنش به اقدامات آمریکائی ها، این اقدام را خلاف روح توافقنامه ژنو دانست و گفت: در حال ارزیابی شرایط و اتخاذ عکس‌العمل مناسب هستیم.

برخلاف اعلام عراقچی، روح توافقنامه نقض نشده است، بلکه اصل توافقنامه نقض شده است. تحریم های جدید نه حقوق بشری است و نه مرتبط با تروریسم، بلکه ذیل پرونده هسته ای تعریف شده است.

هرچند در واکنش به این تحریم، تیم مذاکره کننده ایران از ادامه مذاکرات در وین انصراف داد، اما اظهارات آقای عراقچی نکته ظریفی را در دل خود نهفته داشت، چنانکه ایشان تحریم‎های جدید را خلاف متن توافقنامه ندانسته و آنرا تنها خلاف روح توافقنامه عنوان کرده است.

اما آیا تحریم‎های اخیر، مغایر با مواد و متن توافقنامه ژنو بوده است یا خیر؟

تحریمهای آمریکا علیه ایران از لحاظ علت (بهانه) تحریم به سه گروه کلی تقسیم میشود:

1- تحریمهای ضد اشاعه تسلیحاتی که با برچسب [NPWMD]
2- تحریمهای ضد نقض حقوق بشر
3- تحریمهای ضد حمایت از تروریسم!

مکانیزم تحریم‎ها در هر سه مورد فوق نیز به دو شیوه کلی است:

1- تحریم مستقیم اشخاص ایرانی از فعالیت اقتصادی در آمریکا که به عنوان تحریم سنتی و یکجانبه مشهور است.

2- تحریم غیر مستقیم یا ثانویه که به هر شخص در دنیا را به دلیل ارتباط با اشخاص ایرانی مجازات میکند.

بر اساس قوانین تحریم آمریکا نظیر دستور اجرایی 13382 که در سال 2005 و قبل از مطرح شدن پرونده هسته ای ایران از سوی جرج بوش رئیس جمهور وقت آمریکا صادر شده، دست وزارت خزانه داری برای اعمال تحریم «Impose Sanction» علیه تمامی بانکها و اشخاص و نهادهای ایران به بهانه ارتباط با برنامه هسته ای باز گذاشته شده است. اتفاقا خزانه داری آمریکا از این فرصت استفاده کرده و به تدریج تعداد زیادی از اشخاص ایرانی و مرتبط با ایران از جمله 24 بانک ایران را در لیست تحریمهای مذکور قرار داده است. این افراد با برچسب [NPWMD] در لیست سیاه خزانه داری آمریکا (SDN List) معرفی میشوند.

در همین راستا اکنون نیز 19 شخص حقیقی و حقوقی دیگر به لیست این تحریم اضافه شده است. این در حالی است که در بیانیه ژنو دولت آمریکا رسما متعهد شد که دیگر تحریم جدیدی به بهانه برنامه هسته ای ایران اعمال نکند.

البته گرچه تیم ایرانی در این توافقنامه عملا اجازه اعمال تحریمهای جدید در رابطه با حقوق بشر یا تروریسم را به طرف آمریکایی داده و دست کنگره نیز برای تحریم ایران باز گذاشته شده اما انتظار این بود که دولت آمریکا حداقل از اعمال تحریم جدید به بهانه برنامه هسته‎ای ایران خودداری کند.

اما اکنون نه کنگره آمریکا بلکه دولت اوباما اقدام به تحریم 19 شخص حقوقی و حقیقی بخاطر برنامه هسته‎ای ایران نموده است. تحریم اخیر دولت آمریکا نه بخاطر نقض حقوق بشر یا حمایت از تروریسم، بلکه بخاطر برنامه هسته ای ایران صورت گرفته و دقیقا نقض توافقنامه ژنو است.

اتفاقا مکانیزم تحریم اخیر نیز از نوع دردناک ثانویه مالی [IFSR] است که هر بانک و موسسه مالی در دنیا بواسطه نقض آن هدف مجازات آمریکا قرار میدهد.

این در حالی است که طبق توافق ژنو باید هفته گذشته اتحادیه اروپا تعهدات خود به ایران را عملی می کرد و تحریم های مذکور را لغو کند ولی بعد از گذشت چند روز خبری نیست و اظهار کرده‌اند که باید بررسی شود.

پیش از این آقای ظریف تاکید نمود که هر گونه تحریم ایران حتی از سوی کنگره آمریکا منجر به لغو بیانیه ژنو میشود. اما سخنان آقای عراقچی [و در ادامه جناب ظریف] نگرانی‎هایی را ایجاد کرده که باعث می شود طرف مقابل با وجود نقض آشکار متن توافقنامه ژنو و توجیه تراشی طرف ایرانی، شجاعتر شده و دامنه تعرضات خود را توسعه بخشد.