به گزارش 598 به نقل از کیهان، گری سیمور (هماهنگکننده سابق تسلیحاتی
کاخ سفید و مدیر اجرایی تحقیقات در اندیشکده بلفر هاروارد) در تحلیل اندیشکده بلفر
خاطرنشان کرد: هدف از توافق مقدماتی ژنو ایجاد زمان و مجال سیاسی برای مذاکره بر سر
یک توافق نهایی در مدت شش ماه است. اما ایران و 1+5 همچنان در مورد موضوع اصلی
مذاکرات بسیار دور از هم هستند. موضوع اصلی عبارت از این است که آیا ایران به عنوان
بخشی از برنامه هستهای «صلحآمیز» میتواند ظرفیت غنیسازی را داشته باشد یا خیر.
از آنجا که این موضوعی بسیار اختلافبرانگیز و بغرنج است، بعید است که حل و فصل
نهایی موضوع در شش ماه به دست آید.
وی میافزاید: در عوض، به منظور زنده نگاه
داشتن این فرایند و جلوگیری از پیامدهای بنبست یا شکست دیپلماسی، گروه 1+5 و ایران
احتمالا یک توافق موقتی دیگر را نهایی میکنند که مذاکرات برای توافق نهایی را
تمدید خواهد کرد و میتوان امیدوار بود که این توافق (موقتی) شامل محدودیتهای
بیشتر بر برنامه هستهای ایران در ازای کاهش بیشتر تحریمها باشد. این احتمالا
بهترین نتیجهای است که دیپلماسی میتواند عرضه کند.
سیمور در ادامه مینویسد:
به هر حال برای غرب توافقی موقتی که برخی جنبههای مهم برنامه هستهای ایران را کند
یا متوقف میکند، به توافق نکردن ترجیح دارد. اما دورنمای ایجاد شرایط لازم برای
مذاکره بر سر یک توافق فراگیر در مدت ششماه چیست؟ اگر سطح کنونی تحریمها برای
مجبور کردن ایران به کنار گذاشتن برنامه هستهای کافی نیست، به نظر بعید میرسد که
کاهش تحریمها طبق توافق ششماهه برای تغییر بنیادین محاسبات ایران کافی باشد. اما
اگر 1+5 قادر باشد تحریمهای باقی مانده را در مدت مذاکرات ششماه حفظ کند و اگر
ایران باور داشته باشد که 1+5 تمایل دارد و قادر است تحریمهای کاهش یافته را در
صورت نرسیدن به توافق نهایی مجددا برقرار سازد و تحریمهای بیشتری نیز وضع کند، در
این صورت بیشتر محتمل است که ایران درخواستها برای محدودیت بیشتر بر برنامه
هستهای خود را بپذیرد.
وی ادامه میدهد: واشنگتن و شریکانش برای حفظ فشار باید
اثبات کنند که میتوانند تحریمهای باقی مانده را اجرا کنند از جمله اینکه کشورها و
شرکتهایی را که درصدد بهرهبرداری از سست شدن تحریمها باشند مورد تحریم قرار دهند.
واشنگتن و شریکانش باید همچنین تهدید کنند که اگر ایران خواستههای آنها را رد کند
از مذاکرات خارج خواهند شد. کنگره آمریکا میتواند با اعلام حمایت از تحریمهای
بیشتر پس از ششماه در صورت عدم پیشرفت کافی در مسیر توافق نهایی، به تقویت تهدید
علیه ایران کمک کند.
سیمور معتقد است: بعید است که توافق نهایی در مدت شش ماه به
دست آید زیرا دو طرف در خصوص مسئله مرکزی برچیدن بخش زیادی از برنامه غنیسازی،
کنار گذاشتن رآکتور اراک و پذیرش نظارتهای سرزده، بسیار دور از هم هستند. نتیجه
این وضعیت احتمالا یک توافق موقتی دیگر است که شروط توافق جاری را برای مدت شش ماه
دیگر تمدید میکند و میتوانیم امیدوار باشیم که شامل محدودیتهای بیشتر بر برنامه
هستهای ایران در ازای کاهش بیشتر تحریمها باشد.