"کروز رادارگریز ظفر" و کشتی‌هایی که راه گریز ندارند + تصاویر

به گزارش 598، همان‌طور که در بخش قبلی گزارش نیز مطرح شد، موشک‌های هدایت‌شونده مزایای بسیاری نسبت به موشک‌های بالستیک دارند که قابلیت هدایت‌پذیری در طول کل مسیر حرکت موشک بزرگترین مزیت محسوب می‌شود.

اما از مزایای بسیار برجسته دیگر موشک‌های کروز عدم رویت توسط رادارهای با فناوری حتی پیشرفته است که موجب می‌شود این نوع موشک‌ها از سپرهای موشکی حتی توانمند نیز عبور کنند.

1-نوع موتورهای بکار رفته در این نوع موشک‌ها توربوفن هستند و از این رو امکان تشعشع حرارت به خارج از موشک را به حداقل می‌رساند تا در نتیجه موشک هدف راکت‌های ضد موشک قرار نگیرد.

موشک‌های ضدموشک می‌توانند با قفل حرارتی به دنبال هدفی بروند که در یک دمای بالا مشخص است اما در صورتی که موتور حرارت چندانی را از خود ساطع نکند امکان شناسایی و نابودی آن بسیار کم خواهد شد.

توربوفن نوعی موتور جت است که در آن بخش بزرگی از هوای مکیده شده بدون رفتن به اتاق احتراق از روزنه انتهایی خارج می‌شود.

این نوع موتور برای سرعت‌های متوسط مناسب است و به‌ همین دلیل موتور بیش‌تر هواپیماهای جت مسافربری و موشک‌های کروز توربوفن است.

این موتورها می‌توانند با تولید حرارت کم در مدت‌ زمان طولانی با سوختی کم و نزدیک به سطح زمین به پرواز ادامه دهند. همین امر موجب می‌شود امکان ردیابی آنها توسط حس‌گرهای حرارتی و یا رادارهای زمین بسیار کم باشد.

ساختار موتور توربوفن

2-از آنجا که سطح مقطع راداری موشک‌های کروز کم است بنابراین تشخیص این نوع از موشک‌ها برای رادارهای دشمن سخت است و احتمال عبور از سامانه‌های پدافند موشکی را افزایش می‌دهد.

سطح مقطع راداری یا آر سی اس در واقع میزان قابل شناسایی بودن یک جسم توسط رادار است و هر چه این مقدار بیشتر باشد شکل برای رادار قابل رویت‌تر است.

یک شی مقدار محدودی از انرژی رادار را باز می‌گرداند و این مقدار بازگشت امواج الکترو مغناطیسی به منبع موارد گوناگونی را مشخص می‌کند که جنس ماده ساخته شده و سرعت و ابعاد موشک نمونه‌ای از آنهاست.

در واقع سطح مقطع راداری یکی از کلیدی‌ترین راه‌کارها برای مقابله باشناسایی توسط رادارهای دشمن است و از این رو طراحان پهپادها، موشک‌ها و هواپیماهای جنگنده و بمب‌افکن همواره در تلاش هستند تا بهینه‌ترین ساختار را برای نمونه ایرودینامیکی و سطح مقطع راداری طراحی کنند.

تصویر دیاگرام

3-پرواز در سطح ارتفاع پایین از دیگر مزایایی است که موشک‌های کروز دارند و از این‌رو از دید رادارهای پنهان می‌مانند البته این روش تنها برای گریز از برخی از انواع رادار کافی است اما به هر حال روشی است که امروزه در کنار روش‌های دیگر کاربردی است.

با توجه به مزایایی که مطرح شد، جمهوری اسلامی ایران نیز بر این شد تا توانایی‌های خود را در تولید سامانه‌های موشکی کروز افزایش دهد و همان‌طور که در تولید موشک‌های بالستیک پیشرفته سوخت مایع، جامد و ترکیبی از کشورهای بنام جهان است، بتواند در حوزه موشک‌های هدایت‌شونده نیز خود را به عنوان قدرتی برتر مطرح سازد.

در این راستا جمهوری اسلامی ایران در هر سه سطح کوتاه برد، برد متوسط و برد بلند موشک‌هایی کروز طراحی کرد و در دست طراحی قرار داد که در اینجا به بخشی از آن اشاره می‌کنیم.

در میان موشک‌های کوتاه برد کروز جمهوری اسلامی ایران ذکر این نکته بسیار مهم است که جملگی مخصوص اهداف دریایی و از انواع موشک‌های کروز ضدکشتی محسوب می‌شوند.

از آنجا که  بزرگ‌ترین مخاطرات از سوی دشمن‌ در مناطق دریایی جنوبی و به خصوص در خلیج‌فارس متمرکز است و از طرفی دیگر عمق فرار دشمن در خلیج‌فارس و دریای عمان نسبت به خط مرزی حداکثر 200 کیلومتر است، بنابراین طراحی و ساخت موشک‌های کروز ضد کشتی قابل حمل بر روی قایق‌های تندرو و کشتی‌ها و ناوشکن‌های جمهوری  اسلامی آن هم با بردی کوتاه یک راه‌حل راهبردی برای تهدید و انهدام اهداف دریایی دشمن است.

با توجه به این راهبرد نظامی، ایران به تولید موشک‌های کوتاه برد کروز ضدکشتی به صورت انبوه و قابل حمل برای حتی قایق‌های تندرو روی آورد.

نمونه‌ای از این کروزهای ضدکشتی در ذیل آورده شده است:

موشک کروز ظفر:

ظفر نمونه‌ای از موشک‌های کروز کوتاه‌برد ضدکشتی جمهوری اسلامی ایران است که البته فازهای توسعه‌ای و پیشرفت آن همچنان در حال انجام است.

این موشک پس از شلیک و مدت کوتاهی پس از آن، ارتفاع خود را کاهش می‌دهد تا از دید رادارهای دشمن پنهان بماند و همان‌طور که مطرح شد کاهش ارتفاع یکی از روش‌هایی است که موشک‌های کروز از آن بهره می‌جویند.

از دیگر مزایای موشک کروز ضدکشتی ظفر می‌توان به ابعاد کوچک آن و رعایت اصول طراحی در دو حوزه آیرودینامیکی و مقطع راداری است.

ظفر دارای مقطع راداری بسیار کمی است و همان‌طور که دریادار فدوی نیز اعلام کرد، این موشک به دور از دید دشمن به هدف اصابت می‌کند و این مطلب یعنی قابلیت بالای پنهان‌کاری این کروز ضدکشتی است.

از سوی دیگر ظفر سرعتی زیر سرعت صوت دارد و این خود در عدم رؤیت توسط رادارهای دشمن بسیار موثر خواهد بود.

کروز ضدکشتی ظفر

از آنجایی که سرعت صوت با افزایش دما، بیشتر می‌شود، سرعت واقعی یک جسم که با سرعتی معادل سرعت صوت حرکت می‌کند به دمای سیال و هوای پیرامون آن بستگی دارد.

در واقع ماده سیال از هوا گرفته تا دود و گازهای دیگر در یک سرعت معین به صورت مشابهی رفتار می‌کند و شوک وارده به موشک یا جسم نیز به همان صورت عینا وارد خواهد شد.

ابعاد ظفر به نسبت برد و قدرت تخریب بالای آن بسیار کم است و از این رو قابلیت نصب و شلیک از روی شناورهای کوچک را دارد و این مزیت باعث می‌شود تا قدرت تاکتیکی کشور در مقابله با تهدیدات دریایی افزایش یابد.

البته همان‌طور که در تصاویر منتشر شده از پرتاب این موشک مشخص است در طراحی این موشک کروز از بالک‌های پهن میانی استفاده شده است که این قابلیت را به موشک می‌دهد تا تغییر مسیر خود را با سرعت بیشتری انجام دهد.

در واقع بال‌های بزرگ میان این کروز ضدکشتی تامین‌کننده نیروی اصلی جهت پرواز در هواست و همچنین بالک‌هایی که در عقب موشک قرار گرفته‌اند به منظور متعادل نگهداشتن موشک، تامین پایداری و انطباق محور موشک با زاویه حرکت  در مسیر پرواز است.

بخش اول این گزارش را اینجا بخوانید.