عبدالرضا داوری؛
مدیرعامل صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران با اعلام اینکه رشد سرمایه‌گذاری در صنعت مس در برنامه چهارم منفی شده است، گفت: صنعت مس نتوانسته در دولت احمدی نژاد به اندازه سایر صنایع رشد و جهش داشته باشد.
به گزارش 598 عبدالرضا داوری در
گفت و گو با فارس، در خصوص جایگاه ایران در
بازار جهانی مس اظهار داشت: ایران با دارا بودن بیش از 3 درصد ذخایر جهانی
مس، رتبه دهم را در بین کشورهای جهان در اختیار دارد. این در حالی است که
علیرغم گذشت حدود 40 سال از آغاز فعالیت های مرتبط با صنعت مس در ایران و
همچنین تجربه بیش از 27 سال از راه اندازی اولین کارخانه ذوب و پالایش مس
در ایران، تنها کمتر از 1.2 درصد سهم تولید مس کاتدی دنیا را در اختیار
داشته و از این حیث رتبه بیست و دوم را در جهان دارا است.
داوری در تشریح وضعیت تولید مس در بخشهای سه گانه تولیدات معدنی، تولیدات ذوب و تولیدات مس تصفیه شده و همچنین ذخایر جهانی مس و جایگاه ایران در رتبه بندی جهانی گفت: در سال 2010 کل ذخایر جهانی مس 470 میلیون تن برآورد شده است که از این میان 14میلیون 421 هزار تن متعلق به ذخایر مس ایران است.این بدان مفهوم است که ایران 3 درصد از ذخایر جهانی مس را به خود اختصاص داده و در رتبه دهم جهانی در سال 2010 ایستاده است.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران افزود: در سال 2010 کل تولید معدنی مس در جهان 16 میلیون و 36 هزارتن است که از این میان 257 هزار تن متعلق به تولید معدنی مس ایران است که به این مفهوم است ایران 1.6 درصد از تولید معدنی مس جهان را به خود اختصاص داده و در رتبه سیزدهم جهانی در سال 2010 ایستاده است.
داوری در ادامه افزود: در سال 2010 کل تولید ذوب مس در جهان 13 میلیون و 440 هزارتن است که از این میان 279 هزار تن متعلق به تولید ذوب مس ایران است،که به این مفهوم است که ایران 2.07 درصد از تولید معدنی مس جهان را به خود اختصاص داده و در رتبه پانزدهم جهانی در سال 2010 ایستاده است.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران افزود: در سال 2010 کل تولید مس تصفیه شده در جهان 18 میلیون و 821 هزارتن است که از این میان 220 هزار تن متعلق به تولید مس تصفیه شده ایران است.به این مفهوم که ایران 1.17درصد از کل تولید مس تصفیه شده جهان را به خود اختصاص داده و در رتبه 22 جهانی در سال 2010 ایستاده است.
عبدالرضا داوری در جمع بندی این بخش از آمارها و اطلاعات مقایسه ای تولید مس در ایران و جهان اظهار داشت: همانگونه که از آمارها و اطلاعات فوق پیداست، در حالی که ایران دارای بیش از 3% ذخایر جهانی مس است،تنها کمتر از 1.2% از سهم تولید مس تصفیه شده جهانی را در اختیار دارد.
وی افزود: سهم ایران از تولیدات معدنی مس در آسیا نیز کمتر از 8% بوده که این عدد در بخش ذوب به کمتر از 4% و در بخش تولید مس تصفیه شده به کمتر از 2.6% کاهش یافته است که این امر نیز نشان دهنده وجود پتانسیلهای بالقوه زیادی در جهت ایجاد طرحهای توسعه صنعت مس و افزایش اشتغال است و نهایتا کمک شایان توجهی به رشد، توسعه و شکوفایی اقتصادی کشور خواهد کرد.
عبدالرضا داوری تاکید کرد:با نگاهی به تاریخچه بیش از 100 ساله اکتشافات مس در استان کرمان و عملکرد بیش از 30 ساله صنعت مس در استانهای کرمان و آذربایجان شرقی، به وضوح قابل مشاهده است که علیرغم شایستگی‌های فراوان این صنعت، توسعه صنعت مس با رشد مناسبی همراه نبوده و لزوم توجه شایسته تر، بسیار جدی بنظر می رسد به طوریکه افزایش 3 تا 5 برابری میزان تولید مس در کشور ظرف برنامه پنجم و چشم انداز 20 ساله ، دور از دسترس نخواهد بود.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران به وضعیت تولید مس در برنامه های سوم و چهارم توسعه کشور پرداخت و گفت: میانگین تولید مس کاتدی در برنامه پنج ساله سوم توسعه کشور در حدود 150 هزارتن بوده است که این عدد در پایان برنامه چهارم توسعه علیرغم به بهره برداری رسیدن 4 طرح عظیم توسعه، تنها به حدود 200 هزارتن افزایش یافته است.
عبدالرضا داوری تاکید کرد: شرکت ملی صنایع مس ایران تنها با بهره برداری از مجموعه تولیدی مجتمع مس سرچشمه تا سال 1383 سالیانه در حدود 152 هزار تن تولید داشته است که از سال 1384 به بعد با راه اندازی چهار طرح عظیم کارخانه تغلیظ میدوک به ظرفیت 150 هزار تن کنسانتره مس، کارخانه تغلیظ سونگون به ظرفیت 150 هزار تن کنسانتره مس، فاز دوم تغلیظ سرچشمه به ظرفیت 160 هزار تن کنسانتره مس و کارخانه ذوب خاتون آباد به ظرفیت 80 هزار تن مس آندی،باید حدود 128 هزار تن به تولید شرکت اضافه می شده است و تولید فعلی باید به حدود 280 هزار تن افزایش می یافته است،اما در حال حاضر، تولید شرکت ملی صنایع مس ایران، تنها در حدود 220 هزارتن است،یعنی 60 هزارتن ظرفیت موجود همچنان معطل است. در این راستا توجه شایسته تر به مقوله طرحهای توسعه و همچنین سایر پروژه های بازسازی و نوسازی شرکت ملی صنایع مس ایران ضروری به نظر می رسد.
مدیرعامل موسسه صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران سپس به بررسی میزان فروش و درآمد شرکت ملی صنایع مس ایران در سنوات اخیر پرداخت و اظهار داشت:علیرغم بحران اقتصاد جهانی که در سال 1387 بوقوع پیوست ، شرکت ملی صنایع مس ایران در 4 سال گذشته بطور متوسط سالانه از محل فروش محصولات تولیدی در حدود 2 میلیارد دلار درآمد کسب کرده است. چنانچه طی این مدت تنها حدود 25% از درآمد سالیانه شرکت صرف انجام طرحهای توسعه می شد امروزه باید حداقل برای تولید 600 هزارتن مس تصفیه شده ظرفیت ایجاد می‌شد نه اینکه در ظرفیت 200 هزارتنی در جا بزنیم .
مدیرعامل موسسه صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران افزود:شرکت ملی صنایع مس ایران با صادرات بیش از یک میلیارد دلار در سال 1385 برای اولین بار به باشگاه صادر کنندگان میلیارد دلاری جهان پیوست که این میزان در سال 1389 به بیش از 1.315 میلیارد دلار افزایش یافته که رکورد صادرات غیرنفتی طول تاریخ کشور جمهوری اسلامی ایران تلقی می گردد. با این شرایط که شرکت مشکلی از نظر ارز خارجی نیز نداشته است، طرح های توسعه می بایست با شدت و قدرت بیشتری پیشرفت می نمود. در این مقوله نمی توان از تسهیل قوانین مرتبط در کشور در چند سال گذشته پس از ابلاغ سیاستهای کلی نظام توسط مقام معظم رهبری و همچنین هرگونه همکاری و تسهیل شرایط توسط دولت عدالت محور، چشم پوشی کرد.
مدیرعامل موسسه صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران سپس به مقایسه وضعیت هزینه های انجام شده در ارتباط با طرح های توسعه در صنعت مس و سایر صنایع مشابه در سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) در برنامه های پنج ساله سوم و چهارم توسعه اقتصادی کشور پرداخت و اظهار داشت: علیرغم اینکه بدلیل واقع شدن ایران بر روی کمربند جهانی مس و وجود اندیسهای معدنی فراوان و پتانسیلهای غیرقابل انکار کشور و این واقعیت که به گواه عمده کارشناسان، صنعتگران و اندیشمندان صنعتی، مس در بین فلزات پایه از بیشترین مزیت جهت سرمایه گذاری در کشور برخوردار است، ولی متاسفانه مطابق گزارش عملکرد بخش صنعت و معدن وزارت صنایع و معادن ، صنعت مس تنها صنعتی است که در برنامه چهارم توسعه از رشد منفی سرمایه گذاری برخوردار بوده است.
عبدالرضا داوری در تشریح این موضوع اظهار داشت: با میانگین قیمت جهانی مس بالغ بر 6000 دلار در 5 سال گذشته حجم سرمایه گذاری از شهریور ماه 84 لغایت اسفند 87 در حدود 353 میلیارد تومان بوده که در مدت مشابه قبلی با میانگین قیمت مس پایین تر از 1984 دلار، حجم هزینه های طرحهای توسعه در حدود 1195 میلیارد تومان بوده است که علیرغم افزایش قیمت های جهانی مس، کاهشی حدود 90% را در شرایط قیمتی مشابه نشان می دهد و حاکی از این است که صنعت مس کشور به هیچ وجه در طراز سایر فعالیتهای صنعتی دولت احمدی نژاد که رکوردهای تاریخی را ثبت نمودند ، رشد نکرده است.
این کارشناس اقتصادی در ادامه اظهار داشت: به دلیل عدم مطالعه و آگاهی از شرایط روز دنیا و بررسی شرایط سایر رقبا در دنیا و همچنین عدم توجه شایسته به مقوله طرحهای توسعه به منظور بهینه سازی فرایندهای موجود و نیز عدم جایگزینی تکنولوژیهای قدیمی با تکنولوژیهای نوین در راستای نهضت کاهش قیمت تمام شده محصول، عدم توجه به کاهش مصرف انرژی و بهبود شرایط زیست محیطی و نهایتا افزایش سرانه ظرفیت تولید به نحوی که باعث کاهش قیمت تمام شده محصول و افزایش امکان رقابت با رقبا شود، عدم افزایش تولید در سنوات گذشته بوجود آمده است و اکنون با توجه به اجرای قانون هدفمندی یارانه ها از سوی دولت خدمتگزار، توجه شایسته تر به دو مقوله مهم نهضت کاهش قیمت تمام شده و بهبود شرایط زیست محیطی جدی بنظر می رسد.
مدیرعامل موسسه صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران اظهار داشت: در دولتهای نهم و دهم اقدامات بسیار ارزشمندی در حوزه های مختلف معادن و صنایع معدنی بویژه در بخشهای آلومینیوم (افزایش قابل توجه ظرفیت از حدود 218 هزارتن به 457 هزارتن با راه اندازی طرح هرمزاآل) و سیمان (افزایش ظرفیت تولید سیمان از 34 میلیون تن در انتهای برنامه سوم توسعه به حدود 70 میلیون تن در پایان برنامه چهارم توسعه و افزایش ظرفیت به حدود 110 میلیون تن در برنامه پنجم توسعه) صورت پذیرفته است که این روند باید از این پس در ارتباط با توسعه صنعت مس نیز با عنایت به پتانسیلهای معدنی مثبت این صنعت، مورد توجه شایسته تر قرار گرفته و آغاز برنامه ظرفیت سازی حداقل یک میلیون تنی تولید مس کاتدی از آغاز برنامه پنجم توسعه کشور در راستای چشم انداز 20 ساله، در اولویت برنامه های شرکت ملی صنایع مس ایران قرار گیرد.
عبدالرضا داوری در ادامه با اشاره به حضور رقبای جدید ایران در بازار آتی مس تاکید کرد:نگاهی به وضعیت تولید و پروژه های در دست مطالعه و اقدام کشورهای حوزه خلیج فارس در زمینه صنایع فلزات غیرآهنی، گواه بارزی از عدم توجه شایسته به این مقوله در ایران که کشوری غنی به لحاظ فرهنگی و همچنین به لحاظ ذخایر معدنی که یکی از 15 کشور برتر دنیا از نظر داشتن حجم بالای منابع معدنی می باشد، تلقی می شود.
وی افزود: اخیرا کشور عربستان با این که هیچ پیشینه و سابقه قابل توجهی در زمینه صنعت مس نداشته است، در حال مطالعه و اجرای پروژه ذوب 400 هزارتنی مس است که البته بر روی مواد اولیه کشور ایران نیز حساب ویژه ای باز کرده است.
مدیرعامل موسسه صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران گفت: قابل قبول نیست که صنعت مس ایران با داشتن منابع و ذخایر عظیم مواد اولیه و با قدمت حداقل 38 ساله، تنها حدود 200 هزار تن تولید مس کاتدی داشته باشد و کشوری مانند عربستان که نه تنها ذخایر قابل توجهی نیز ندارد، بلکه از پیشینه ای نیز در این ارتباط برخوردار نیست، در یک مرحله بتواند 400 هزار تن تولید کند. نگاهی به سایر صنایع مشابه در چند سال گذشته مانند ظرفیت سازی چند میلیون تنی کشورهای بحرین، امارات، قطر و عربستان در صنعت آلومینیم، می تواند جدی بودن خطر مذکور را گوشزد کند.
عبدالرضا داوری افزود: ایران در حال حاضر بزرگترین تولید کننده مس خاورمیانه است و به لحاظ سوق الجیشی در منطقه ای استراتژیک قرار گرفته است که نزدیکی به کلیه بازارهای منطقه اعم از بازارهای موجود مانند بازارهای ترکیه با نیاز سالیانه حداقل 200 هزارتن واردات کاتد مسی، بازار کشورهای عربستان، امارات و همچنین سایر بازارهای جدید مانند بازارهای عراق، پاکستان و در آینده نزدیک حتی بازار افغانستان از جمله مزیت های منحصر به فرد صنعت مس ایران جهت توسعه این صنعت تلقی می شود.
مدیرعامل موسسه صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران سپس به ضرورت بهینه سازی ظرفیت طرحهای توسعه در چارچوب برنامه های توسعه و سند چشم انداز 20 ساله کشور اشاره کرد و افزود: بدلیل اهمیت ویژه طرحها توسعه در مقوله تولید پایدار و افزایش ظرفیت تولید به منظور کاهش قیمت تمام شده محصول با هدف امکان رقابت با رقبا در بازار و همچنین ایجاد اشتغال در کشور، این بخش، باید مورد کالبد شکافی دقیق تری قرار گرفته تا براساس نتایج حاصله، برنامه ریزی شایسته در ارتباط با توسعه بهینه و اقتصادی صنعت مس کشور صورت پذیرد.
عبدالرضا داوری افزود: یکی از مهمترین موضوعات در این حوزه، لزوم بازتعریف صحیح اهداف و برنامه های توسعه در صنعت مس کشور در مسیر چشم انداز 20 ساله کشور است. نگرش بلندمدت برای ایجاد ظرفیت حدود یک میلیون تنی مس کاتدی در مسیر چشم انداز 20 ساله توسعه صنعت مس کشور و تولید پایدار به میزان حداقل یک میلیون تن در سال، از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد که باید برنامه ریزی صحیح و منطقی در اجرای برنامه های جاری توسعه مدنظر قرار گیرد.
مدیرعامل موسسه صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران در ادامه تاکید کرد:به منظور بهره برداری از حداکثر مزایای فرایند ذوب تشعشعی (Flash Smelting) که برترین تکنولوژی روز دنیا در صنعت مس محسوب می شود به لحاظ اقتصادی شایسته است از هم اکنون ظرفیت های مدنظر طرحهای توسعه صنعت مس در ذوب سرچشمه، ذوب سونگون و ذوب خاتون آباد براساس ظرفیت های چشم انداز 20 ساله کشور لحاظ گردد تا با حداقل هزینه سرمایه گذاری، حداکثر ظرفیت را بدست آورد. خصوصا این موضوع در ارتباط با طرحهای Green Field از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
عبدالرضا داوری افزود: اطلاعات موجود نشان می دهد که به لحاظ درآمدی، شرکت ملی صنایع مس ایران در چند سال گذشته بیشترین درآمد و سود را از افزایش چند صد درصدی قیمت های جهانی مس و سایر محصولات جانبی برده است و به نظر نمی رسد مشکلی در ارتباط با تامین مالی پروژه ها وجود داشته باشد لذا با توجه به این مزیت مهم شرکت و سایر روشهای متداول تامین مالی پروژه ها، بنظر می رسد با توجه به پیش بینی های موسسات معتبر بین المللی مبنی بر تداوم روند صعودی قیمت های جهانی مس، تامین مالی پروژه های شرکت با مشکلات قابل توجهی روبرو نخواهد شد.
وی افزود:امروزه شرکت های طراز اول دنیا ظرفیت یک پروژه ذوب تشعشعی مس را کمتر از 400 هزارتن لحاظ نمی کنند، بنابراین لازم است به منظور کاهش قیمت تمام شده، بازنگری کارشناسانه در ارتباط با ظرفیت های طرحهای مرتبط صورت پذیرد چون هزینه سرمایه گذاری اولیه یک کوره ذوب و تصفیه (Tc/Rc) در حدود 2 سال گذشته در بازار نقدی حدود $/T30 و Cent/P 3 بوده است،بنابراین به نظر می رسد حداقل ظرفیت اقتصادی پروژه های توسعه ذوب مس کشور نباید از 300 هزار تن کمتر در نظر گرفته شود که در صورت عدم توجه به این مهم، کارخانجات مذکور غیراقتصادی بوده و مشکلات آتی را در بر خواهد داشت و یا حاشیه سود این طرحها در مقیاس بین المللی به حداقل خواهد رسید.
مدیرعامل موسسه صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران در ادامه تاکید کرد:شرکت ملی صنایع مس ایران با صادرات بیش از یک میلیارد و 315 میلیون دلار در سال 1389 به عنوان بزرگترین صادرکننده غیرنفتی (نفت و گاز و پتروشیمی) طول تاریخ کشور قلمداد می شود که در حدود 10% از کل صادرات غیرنفتی کشور را شامل می شود. با عنایت به اهمیت مقوله صادرات و توجه ویژه به شرکت های صادرات محور که در راستای ابلاغیه مقام معظم رهبری در ارتباط با شرکت های صدر اصل 44 قانون اساسی و همچنین قوانین پنج ساله توسعه کشور که مطابق آن بر افزایش صادرات غیرنفتی تاکید شده است، به نظر می رسد صنعت مس می تواند نقش مهمترین در افزایش صادرات غیرنفتی کشور ایفا کند.
داوری در پایان این گفتگو با اشاره به نقش صنعت مس در توسعه اشتغال و رفع محرومیت به ویژه در مناطق محروم استان کرمان و آذربایجان شرقی اظهار داشت:کمربند مس ایران که از شمال غرب کشور آغاز و به جنوب شرق کشور ختم می شود عمدتا از مناطق محروم ایران عبور می کند و بر همین اساس پتانسیل شرکت ملی صنایع مس ایران در مقوله اشتغالزایی و محرومیت زدایی نیز باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
وی افزود: در حال حاضر تعداد شاغلین مستقیم در شرکت مس در حدود 5000 نفر می باشد که بطور غیرمستقیم نیز تا 3 برابر شاغلین مستقیم، اشتغال ایجاد نموده است. همچنین تعداد پیمانکاران شاغل در شرکت ملی صنایع مس ایران نیز در حدود 5000 نفر است. پیش بینی می شود که با احداث و راه اندازی طرحهای توسعه صنعت مس بیش از 1000 نفر به شاغلین مستقیم افزوده شده و شرکت مس نیز نقش خود را در این عزم ملی ایفا نماید که در شرایط بحران اقتصاد جهانی کمک شایان توجهی به کاهش نرخ بیکاری و رفع محرومیت به ویژه در استانهای کرمان و آذربایجان شرقی خواهد کرد.
داوری در تشریح وضعیت تولید مس در بخشهای سه گانه تولیدات معدنی، تولیدات ذوب و تولیدات مس تصفیه شده و همچنین ذخایر جهانی مس و جایگاه ایران در رتبه بندی جهانی گفت: در سال 2010 کل ذخایر جهانی مس 470 میلیون تن برآورد شده است که از این میان 14میلیون 421 هزار تن متعلق به ذخایر مس ایران است.این بدان مفهوم است که ایران 3 درصد از ذخایر جهانی مس را به خود اختصاص داده و در رتبه دهم جهانی در سال 2010 ایستاده است.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران افزود: در سال 2010 کل تولید معدنی مس در جهان 16 میلیون و 36 هزارتن است که از این میان 257 هزار تن متعلق به تولید معدنی مس ایران است که به این مفهوم است ایران 1.6 درصد از تولید معدنی مس جهان را به خود اختصاص داده و در رتبه سیزدهم جهانی در سال 2010 ایستاده است.
داوری در ادامه افزود: در سال 2010 کل تولید ذوب مس در جهان 13 میلیون و 440 هزارتن است که از این میان 279 هزار تن متعلق به تولید ذوب مس ایران است،که به این مفهوم است که ایران 2.07 درصد از تولید معدنی مس جهان را به خود اختصاص داده و در رتبه پانزدهم جهانی در سال 2010 ایستاده است.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران افزود: در سال 2010 کل تولید مس تصفیه شده در جهان 18 میلیون و 821 هزارتن است که از این میان 220 هزار تن متعلق به تولید مس تصفیه شده ایران است.به این مفهوم که ایران 1.17درصد از کل تولید مس تصفیه شده جهان را به خود اختصاص داده و در رتبه 22 جهانی در سال 2010 ایستاده است.
عبدالرضا داوری در جمع بندی این بخش از آمارها و اطلاعات مقایسه ای تولید مس در ایران و جهان اظهار داشت: همانگونه که از آمارها و اطلاعات فوق پیداست، در حالی که ایران دارای بیش از 3% ذخایر جهانی مس است،تنها کمتر از 1.2% از سهم تولید مس تصفیه شده جهانی را در اختیار دارد.
وی افزود: سهم ایران از تولیدات معدنی مس در آسیا نیز کمتر از 8% بوده که این عدد در بخش ذوب به کمتر از 4% و در بخش تولید مس تصفیه شده به کمتر از 2.6% کاهش یافته است که این امر نیز نشان دهنده وجود پتانسیلهای بالقوه زیادی در جهت ایجاد طرحهای توسعه صنعت مس و افزایش اشتغال است و نهایتا کمک شایان توجهی به رشد، توسعه و شکوفایی اقتصادی کشور خواهد کرد.
عبدالرضا داوری تاکید کرد:با نگاهی به تاریخچه بیش از 100 ساله اکتشافات مس در استان کرمان و عملکرد بیش از 30 ساله صنعت مس در استانهای کرمان و آذربایجان شرقی، به وضوح قابل مشاهده است که علیرغم شایستگی‌های فراوان این صنعت، توسعه صنعت مس با رشد مناسبی همراه نبوده و لزوم توجه شایسته تر، بسیار جدی بنظر می رسد به طوریکه افزایش 3 تا 5 برابری میزان تولید مس در کشور ظرف برنامه پنجم و چشم انداز 20 ساله ، دور از دسترس نخواهد بود.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران به وضعیت تولید مس در برنامه های سوم و چهارم توسعه کشور پرداخت و گفت: میانگین تولید مس کاتدی در برنامه پنج ساله سوم توسعه کشور در حدود 150 هزارتن بوده است که این عدد در پایان برنامه چهارم توسعه علیرغم به بهره برداری رسیدن 4 طرح عظیم توسعه، تنها به حدود 200 هزارتن افزایش یافته است.
عبدالرضا داوری تاکید کرد: شرکت ملی صنایع مس ایران تنها با بهره برداری از مجموعه تولیدی مجتمع مس سرچشمه تا سال 1383 سالیانه در حدود 152 هزار تن تولید داشته است که از سال 1384 به بعد با راه اندازی چهار طرح عظیم کارخانه تغلیظ میدوک به ظرفیت 150 هزار تن کنسانتره مس، کارخانه تغلیظ سونگون به ظرفیت 150 هزار تن کنسانتره مس، فاز دوم تغلیظ سرچشمه به ظرفیت 160 هزار تن کنسانتره مس و کارخانه ذوب خاتون آباد به ظرفیت 80 هزار تن مس آندی،باید حدود 128 هزار تن به تولید شرکت اضافه می شده است و تولید فعلی باید به حدود 280 هزار تن افزایش می یافته است،اما در حال حاضر، تولید شرکت ملی صنایع مس ایران، تنها در حدود 220 هزارتن است،یعنی 60 هزارتن ظرفیت موجود همچنان معطل است. در این راستا توجه شایسته تر به مقوله طرحهای توسعه و همچنین سایر پروژه های بازسازی و نوسازی شرکت ملی صنایع مس ایران ضروری به نظر می رسد.
مدیرعامل موسسه صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران سپس به بررسی میزان فروش و درآمد شرکت ملی صنایع مس ایران در سنوات اخیر پرداخت و اظهار داشت:علیرغم بحران اقتصاد جهانی که در سال 1387 بوقوع پیوست ، شرکت ملی صنایع مس ایران در 4 سال گذشته بطور متوسط سالانه از محل فروش محصولات تولیدی در حدود 2 میلیارد دلار درآمد کسب کرده است. چنانچه طی این مدت تنها حدود 25% از درآمد سالیانه شرکت صرف انجام طرحهای توسعه می شد امروزه باید حداقل برای تولید 600 هزارتن مس تصفیه شده ظرفیت ایجاد می‌شد نه اینکه در ظرفیت 200 هزارتنی در جا بزنیم .
مدیرعامل موسسه صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران افزود:شرکت ملی صنایع مس ایران با صادرات بیش از یک میلیارد دلار در سال 1385 برای اولین بار به باشگاه صادر کنندگان میلیارد دلاری جهان پیوست که این میزان در سال 1389 به بیش از 1.315 میلیارد دلار افزایش یافته که رکورد صادرات غیرنفتی طول تاریخ کشور جمهوری اسلامی ایران تلقی می گردد. با این شرایط که شرکت مشکلی از نظر ارز خارجی نیز نداشته است، طرح های توسعه می بایست با شدت و قدرت بیشتری پیشرفت می نمود. در این مقوله نمی توان از تسهیل قوانین مرتبط در کشور در چند سال گذشته پس از ابلاغ سیاستهای کلی نظام توسط مقام معظم رهبری و همچنین هرگونه همکاری و تسهیل شرایط توسط دولت عدالت محور، چشم پوشی کرد.
مدیرعامل موسسه صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران سپس به مقایسه وضعیت هزینه های انجام شده در ارتباط با طرح های توسعه در صنعت مس و سایر صنایع مشابه در سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) در برنامه های پنج ساله سوم و چهارم توسعه اقتصادی کشور پرداخت و اظهار داشت: علیرغم اینکه بدلیل واقع شدن ایران بر روی کمربند جهانی مس و وجود اندیسهای معدنی فراوان و پتانسیلهای غیرقابل انکار کشور و این واقعیت که به گواه عمده کارشناسان، صنعتگران و اندیشمندان صنعتی، مس در بین فلزات پایه از بیشترین مزیت جهت سرمایه گذاری در کشور برخوردار است، ولی متاسفانه مطابق گزارش عملکرد بخش صنعت و معدن وزارت صنایع و معادن ، صنعت مس تنها صنعتی است که در برنامه چهارم توسعه از رشد منفی سرمایه گذاری برخوردار بوده است.
عبدالرضا داوری در تشریح این موضوع اظهار داشت: با میانگین قیمت جهانی مس بالغ بر 6000 دلار در 5 سال گذشته حجم سرمایه گذاری از شهریور ماه 84 لغایت اسفند 87 در حدود 353 میلیارد تومان بوده که در مدت مشابه قبلی با میانگین قیمت مس پایین تر از 1984 دلار، حجم هزینه های طرحهای توسعه در حدود 1195 میلیارد تومان بوده است که علیرغم افزایش قیمت های جهانی مس، کاهشی حدود 90% را در شرایط قیمتی مشابه نشان می دهد و حاکی از این است که صنعت مس کشور به هیچ وجه در طراز سایر فعالیتهای صنعتی دولت احمدی نژاد که رکوردهای تاریخی را ثبت نمودند ، رشد نکرده است.
این کارشناس اقتصادی در ادامه اظهار داشت: به دلیل عدم مطالعه و آگاهی از شرایط روز دنیا و بررسی شرایط سایر رقبا در دنیا و همچنین عدم توجه شایسته به مقوله طرحهای توسعه به منظور بهینه سازی فرایندهای موجود و نیز عدم جایگزینی تکنولوژیهای قدیمی با تکنولوژیهای نوین در راستای نهضت کاهش قیمت تمام شده محصول، عدم توجه به کاهش مصرف انرژی و بهبود شرایط زیست محیطی و نهایتا افزایش سرانه ظرفیت تولید به نحوی که باعث کاهش قیمت تمام شده محصول و افزایش امکان رقابت با رقبا شود، عدم افزایش تولید در سنوات گذشته بوجود آمده است و اکنون با توجه به اجرای قانون هدفمندی یارانه ها از سوی دولت خدمتگزار، توجه شایسته تر به دو مقوله مهم نهضت کاهش قیمت تمام شده و بهبود شرایط زیست محیطی جدی بنظر می رسد.
مدیرعامل موسسه صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران اظهار داشت: در دولتهای نهم و دهم اقدامات بسیار ارزشمندی در حوزه های مختلف معادن و صنایع معدنی بویژه در بخشهای آلومینیوم (افزایش قابل توجه ظرفیت از حدود 218 هزارتن به 457 هزارتن با راه اندازی طرح هرمزاآل) و سیمان (افزایش ظرفیت تولید سیمان از 34 میلیون تن در انتهای برنامه سوم توسعه به حدود 70 میلیون تن در پایان برنامه چهارم توسعه و افزایش ظرفیت به حدود 110 میلیون تن در برنامه پنجم توسعه) صورت پذیرفته است که این روند باید از این پس در ارتباط با توسعه صنعت مس نیز با عنایت به پتانسیلهای معدنی مثبت این صنعت، مورد توجه شایسته تر قرار گرفته و آغاز برنامه ظرفیت سازی حداقل یک میلیون تنی تولید مس کاتدی از آغاز برنامه پنجم توسعه کشور در راستای چشم انداز 20 ساله، در اولویت برنامه های شرکت ملی صنایع مس ایران قرار گیرد.
عبدالرضا داوری در ادامه با اشاره به حضور رقبای جدید ایران در بازار آتی مس تاکید کرد:نگاهی به وضعیت تولید و پروژه های در دست مطالعه و اقدام کشورهای حوزه خلیج فارس در زمینه صنایع فلزات غیرآهنی، گواه بارزی از عدم توجه شایسته به این مقوله در ایران که کشوری غنی به لحاظ فرهنگی و همچنین به لحاظ ذخایر معدنی که یکی از 15 کشور برتر دنیا از نظر داشتن حجم بالای منابع معدنی می باشد، تلقی می شود.
وی افزود: اخیرا کشور عربستان با این که هیچ پیشینه و سابقه قابل توجهی در زمینه صنعت مس نداشته است، در حال مطالعه و اجرای پروژه ذوب 400 هزارتنی مس است که البته بر روی مواد اولیه کشور ایران نیز حساب ویژه ای باز کرده است.
مدیرعامل موسسه صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران گفت: قابل قبول نیست که صنعت مس ایران با داشتن منابع و ذخایر عظیم مواد اولیه و با قدمت حداقل 38 ساله، تنها حدود 200 هزار تن تولید مس کاتدی داشته باشد و کشوری مانند عربستان که نه تنها ذخایر قابل توجهی نیز ندارد، بلکه از پیشینه ای نیز در این ارتباط برخوردار نیست، در یک مرحله بتواند 400 هزار تن تولید کند. نگاهی به سایر صنایع مشابه در چند سال گذشته مانند ظرفیت سازی چند میلیون تنی کشورهای بحرین، امارات، قطر و عربستان در صنعت آلومینیم، می تواند جدی بودن خطر مذکور را گوشزد کند.
عبدالرضا داوری افزود: ایران در حال حاضر بزرگترین تولید کننده مس خاورمیانه است و به لحاظ سوق الجیشی در منطقه ای استراتژیک قرار گرفته است که نزدیکی به کلیه بازارهای منطقه اعم از بازارهای موجود مانند بازارهای ترکیه با نیاز سالیانه حداقل 200 هزارتن واردات کاتد مسی، بازار کشورهای عربستان، امارات و همچنین سایر بازارهای جدید مانند بازارهای عراق، پاکستان و در آینده نزدیک حتی بازار افغانستان از جمله مزیت های منحصر به فرد صنعت مس ایران جهت توسعه این صنعت تلقی می شود.
مدیرعامل موسسه صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران سپس به ضرورت بهینه سازی ظرفیت طرحهای توسعه در چارچوب برنامه های توسعه و سند چشم انداز 20 ساله کشور اشاره کرد و افزود: بدلیل اهمیت ویژه طرحها توسعه در مقوله تولید پایدار و افزایش ظرفیت تولید به منظور کاهش قیمت تمام شده محصول با هدف امکان رقابت با رقبا در بازار و همچنین ایجاد اشتغال در کشور، این بخش، باید مورد کالبد شکافی دقیق تری قرار گرفته تا براساس نتایج حاصله، برنامه ریزی شایسته در ارتباط با توسعه بهینه و اقتصادی صنعت مس کشور صورت پذیرد.
عبدالرضا داوری افزود: یکی از مهمترین موضوعات در این حوزه، لزوم بازتعریف صحیح اهداف و برنامه های توسعه در صنعت مس کشور در مسیر چشم انداز 20 ساله کشور است. نگرش بلندمدت برای ایجاد ظرفیت حدود یک میلیون تنی مس کاتدی در مسیر چشم انداز 20 ساله توسعه صنعت مس کشور و تولید پایدار به میزان حداقل یک میلیون تن در سال، از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد که باید برنامه ریزی صحیح و منطقی در اجرای برنامه های جاری توسعه مدنظر قرار گیرد.
مدیرعامل موسسه صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران در ادامه تاکید کرد:به منظور بهره برداری از حداکثر مزایای فرایند ذوب تشعشعی (Flash Smelting) که برترین تکنولوژی روز دنیا در صنعت مس محسوب می شود به لحاظ اقتصادی شایسته است از هم اکنون ظرفیت های مدنظر طرحهای توسعه صنعت مس در ذوب سرچشمه، ذوب سونگون و ذوب خاتون آباد براساس ظرفیت های چشم انداز 20 ساله کشور لحاظ گردد تا با حداقل هزینه سرمایه گذاری، حداکثر ظرفیت را بدست آورد. خصوصا این موضوع در ارتباط با طرحهای Green Field از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
عبدالرضا داوری افزود: اطلاعات موجود نشان می دهد که به لحاظ درآمدی، شرکت ملی صنایع مس ایران در چند سال گذشته بیشترین درآمد و سود را از افزایش چند صد درصدی قیمت های جهانی مس و سایر محصولات جانبی برده است و به نظر نمی رسد مشکلی در ارتباط با تامین مالی پروژه ها وجود داشته باشد لذا با توجه به این مزیت مهم شرکت و سایر روشهای متداول تامین مالی پروژه ها، بنظر می رسد با توجه به پیش بینی های موسسات معتبر بین المللی مبنی بر تداوم روند صعودی قیمت های جهانی مس، تامین مالی پروژه های شرکت با مشکلات قابل توجهی روبرو نخواهد شد.
وی افزود:امروزه شرکت های طراز اول دنیا ظرفیت یک پروژه ذوب تشعشعی مس را کمتر از 400 هزارتن لحاظ نمی کنند، بنابراین لازم است به منظور کاهش قیمت تمام شده، بازنگری کارشناسانه در ارتباط با ظرفیت های طرحهای مرتبط صورت پذیرد چون هزینه سرمایه گذاری اولیه یک کوره ذوب و تصفیه (Tc/Rc) در حدود 2 سال گذشته در بازار نقدی حدود $/T30 و Cent/P 3 بوده است،بنابراین به نظر می رسد حداقل ظرفیت اقتصادی پروژه های توسعه ذوب مس کشور نباید از 300 هزار تن کمتر در نظر گرفته شود که در صورت عدم توجه به این مهم، کارخانجات مذکور غیراقتصادی بوده و مشکلات آتی را در بر خواهد داشت و یا حاشیه سود این طرحها در مقیاس بین المللی به حداقل خواهد رسید.
مدیرعامل موسسه صندوق بازنشستگی صنایع مس ایران در ادامه تاکید کرد:شرکت ملی صنایع مس ایران با صادرات بیش از یک میلیارد و 315 میلیون دلار در سال 1389 به عنوان بزرگترین صادرکننده غیرنفتی (نفت و گاز و پتروشیمی) طول تاریخ کشور قلمداد می شود که در حدود 10% از کل صادرات غیرنفتی کشور را شامل می شود. با عنایت به اهمیت مقوله صادرات و توجه ویژه به شرکت های صادرات محور که در راستای ابلاغیه مقام معظم رهبری در ارتباط با شرکت های صدر اصل 44 قانون اساسی و همچنین قوانین پنج ساله توسعه کشور که مطابق آن بر افزایش صادرات غیرنفتی تاکید شده است، به نظر می رسد صنعت مس می تواند نقش مهمترین در افزایش صادرات غیرنفتی کشور ایفا کند.
داوری در پایان این گفتگو با اشاره به نقش صنعت مس در توسعه اشتغال و رفع محرومیت به ویژه در مناطق محروم استان کرمان و آذربایجان شرقی اظهار داشت:کمربند مس ایران که از شمال غرب کشور آغاز و به جنوب شرق کشور ختم می شود عمدتا از مناطق محروم ایران عبور می کند و بر همین اساس پتانسیل شرکت ملی صنایع مس ایران در مقوله اشتغالزایی و محرومیت زدایی نیز باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
وی افزود: در حال حاضر تعداد شاغلین مستقیم در شرکت مس در حدود 5000 نفر می باشد که بطور غیرمستقیم نیز تا 3 برابر شاغلین مستقیم، اشتغال ایجاد نموده است. همچنین تعداد پیمانکاران شاغل در شرکت ملی صنایع مس ایران نیز در حدود 5000 نفر است. پیش بینی می شود که با احداث و راه اندازی طرحهای توسعه صنعت مس بیش از 1000 نفر به شاغلین مستقیم افزوده شده و شرکت مس نیز نقش خود را در این عزم ملی ایفا نماید که در شرایط بحران اقتصاد جهانی کمک شایان توجهی به کاهش نرخ بیکاری و رفع محرومیت به ویژه در استانهای کرمان و آذربایجان شرقی خواهد کرد.
اخبار ویژه
در دیدار هزاران نفر از زنان و دختران؛
بحران انرژی در سایه اختلافات نفت و نیرو؛
سکوت اصلاحطلبان
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
