به گزارش 598 به نقل از خبرنگار خبرگزاری فارس در دمشق، عرصه میدانی سوریه درحال حاضر بر پیروزیها و موفقیتهای ارتش سوریه و سیاست تصرف تدریجی مراکز و مقرهای گروههای مسلح در سراسر مناطق و شهرهای سوریه استوار است.
اما عرصه سیاسی بر تحلیلهای بسیاری متمرکز است که آنها نیز تا حدود زیادی بر نتایج حاصل در عرصه میدانی متکی است که رقم زننده آن باز ارتش سوریه است.
به این ترتیب میتوان گفت:
یک: عرصه سوریه ماههاست که مملو از موفقیتها و پیروزیهای ارتش سوریه است، پیروزیهایی که از نبرد «القصیر» در ریف حمص آغاز شده و با نبرد «السفیره» در ریف حلب و پس از آن نبردهای «غوطه شرقی و غربی» ریف دمشق و پس از آن شهر «سبینه» ادامه یافت، اما پایان نیافته است. به خصوص پیروزی شهر «سبینه» که بنا به اعتراف گروههای مسلح از دست دادن آنها را یک سال به عقب باز گرداند.
این موفقیتها و پیروزیهای ارتش سوریه درحالی محقق میشود که از سوی دیگر شاهد درگیریهای گروههای مسلح از جمله گروه «امارت اسلامی عراق و شام» موسوم به «داعش» با گروه «ارتش آزاد سوریه» و همچنین کاهش نفوذ گروه «جبهه النصره» به دنبال وقوع اختلاف میان «ابو محمد الجولانی»، سرکرده النصره با «ابو بکر البغدادی»، سرکرده داعش و پیوستن گروهی از عناصر النصره به داعش هستیم.
دو: عرصه سیاسی سوریه هم اکنون بیش از هر زمان دیگری پیچیده و در عین حال افقهای آن تیره و تاریک به نظر میرسد، چراکه درحال حاضر سخن از تعویق ژنو 2 یا لغو آن در میان است، آن هم در شرایطی که منطقه در شرایط انتقالی سختی به سر میبرد که امکان پیش بینی آنکه پس از این مرحله انتقالی چه اتفاق خواهد افتاد و بازتاب این تغییر و تحولات چه خواهد بود بسیار سخت است، به ویژه آنکه این تغییر و تحولات منطقهای با شکل گیری ائتلافهای جدید در منطقه همراه خواهد بود که موازنههای قدرت در آن را کاملا تغییر خواهد داد، به ویژه اگر شاهد از پیش رو برداشته شدن بیش از پیش موانع موجود میان تهران و واشنگتن و همچنین پرونده هستهای این کشور باشیم.
«جان کری»، وزیر خارجه آمریکا هم اکنون درحالی در منطقه سفر خود را آغاز کرده که در ابتدا راهی عربستان شده تا شاید بتواند اندکی از خشم و غضب مهمترین هم پیمان منطقهای خود بکاهد که مورد خشم حکومت سعودی قرار گرفته است.
به همین دلیل است که گفته میشود، عرصه منطقهای شاهد تحولات سریع و بزرگی است و در راستای این تغییر و تحولات همکاری جدی ایران و گروه 1+5 مشاهده میشود، به گونهای که «محمد جواد ظریف»، وزیر خارجه ایران دور از انتظار نمیبیند که طی یک هفته تهران بتواند با غرب درباره پرونده هستهایش به توافق برسد و این بدین معنی است که مذاکرات میان واشنگتن و تهران از زمان سفر «حسن روحانی»، رئیس جمهوری ایران به نیویورک تاکنون متوقف نشده است.
در این میان ترکیه به عنوان یکی از مهمترین بازیگران تحولات منطقهای نمایان میشود، به خصوص آنکه آنکارا به شدت از بابت گروه «داعش» در مرزهای خود آن هم پس از شکست طرح اخوانیش احساس خطر میکند و همین دولت ترکیه را از یک سو واداشته بار دیگر تماسهای خود را با تهران برقرار کند و از سوی دیگر دیدگاههای خود را در قبال بحران سوریه تعدیل و تاکید کند، تنها راه حل باقی مانده برای سوریه، راه حل سیاسی است.
دلیل این تغییر موضع ترکیه را باید به خاطر تشکیل موجودیت و کیانی کُردی در مرزهای ترکیه و سوریه و دستیابی به اطلاعاتی مبنی بر تحرکات پنهانی علویهای منطقه «اسکندرون» ملاحظه کرد که علیه دولت ترکیه با کُردهای سوریه هم دست و هم پیمان شدهاند.
در این میان به نظر میرسد که عربستان سعودی بزرگترین بازنده این بحران است، به ویژه پس از بیم و هراسهایی که بر عربستان سعودی پس از تغییر موضع آمریکا در منطقه مستولی شده است.
«امجد الحسن»، تحلیلگر امور سیاسی سوریه در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در دمشق تاکید کرد که تغییر و تحولات سریعی که در دو عرصه سیاسی و امنیتی در روند بحران سوریه شاهد آن هستیم، موجب شده تا دمشق به کانون تماسها و ارتباطات دیپلماتیک اروپایی و عربی تبدیل شده، حتی در این ارتباط گفته شده که میانجیگریهایی برای حل اختلافات دوحه و دمشق از یک سو و آنکارا و دمشق از سوی دیگر و متوقف کردن ورود سلاح و عناصر تروریستی به داخل سوریه در جریان است.
الحسن تاکید میکند که دستاوردها و پیروزیهای ارتش سوریه و انهدام مراکز تجمع عناصر مسلح یکی پس از دیگری آشکارا به بر این نکته تاکید دارد که جامعه بین المللی با نظام سوریه در سرکوب گروههای تروریستی همراه شده تا شاید حتی پیش از برگزاری کنفرانس ژنو 2 تسلط خود بر مناطق سوریه را بازیابد.