"حسین ریوران" درگفتوگو با خبرنگاربینالملل خبرگزاری تسنیم با اشاره به سفر نماینده دبیرکل سازمان ملل درامور سوریه به ایران گفت: بحران سوریه یک بحران سه سطحی است. یعنی یک سطح داخلی است که همان اختلاف بین دولت دمشق با مخالفان سوری و سلفیهای تکفیری است. یک سطح بحران سوریه منطقهای است که بیشتر تقابل بین ایران و عربستان است و سومین سطح بینالمللی است که مربوط به آمریکا و روسیه می شود.
ناموفق بودن ژنو1
این کارشناس مسائل سیاسی خاورمیانه با بیان اینکه نشست ژنو1 فقط در یک سطح
برگزار شد، گفت: این نشست درسطح آمریکا و روسیه یعنی سطح بینالمللی
برگزار شد لذا نشست ژنو1 نتوانست هیج تغییری در بحران سوریه ایجاد کند.
اکنون برنامه ریزی به گونهای است که سه سطح مزبور در نشست ژنو2 حضور
داشته باشند. اکنون اخضرابراهیمی رایزنیهایش در این راستا قرار دارد و به
همین علت به تهران آمد تا ایران را برای حضور در نشست ژنو2 تشویق کند. به
هرحال، بنده براین باورم چنانچه این سه سطح درکنار همدیگر قراربگیرند،
امکان حل وفصل بحران داخلی سوریه وجود دارد. اما اگر ایران یا برخی سطوح
مذکور دراین نشست حضور نداشته باشند، نشست ژنو2 به سرنوشت نشست ژنو1 دجار
خواهد شد.
اجماع سازی
وی درباره توانایی نماینده دبیرکل سازمان ملل درامور سوریه برای حضور سه
سطح مزبور در نشست ژنو2 گفت: اخضرابراهیمی درحال تلاش دراین زمینه است.
این تلاش درراستای ایجاد نوعی اجماع سازی میان سه سطح با هدف یابان دادن به
بحران سوریه از راههای سیاسی قرار دارد. کسانی که هوادار راه حل براندازی
هستند. اگراز این راه حل دست بکشند و راه حل سیاسی را برای پایان دادن به
بحران سوریه بپذیرند، بحث حضورشان در نشست ژنو2 امکان پذیرتر خواهد بود و
هم رسیدن این نشست به یک نتیجه قطعی بیشتر فراهم خواهد شد.
زمان به نفع مخالفان نیست
این تحلیلگر مسائل خاورمیانه درارتباط با وجود دو دیدگاه متفاوت سیاسی در
بین کشورهای تاثیرگذار دربحران سوریه درباره حضور یا عدم حضور بشار اسد
درانتخابات ریاست جمهوری آینده این کشور، درپاسخ به این سئوال" آیا اخضر
ابراهیمی توانایی همسوسازی این کشورها برای حضور در نشست ژنو2 را دارد؟"
گفت: این نشست براینده شرایط میدانی است. همین آلان دولت سوریه شهرحمص،
القصیر، معلولا، منطقه زینبیه، غابون و درزه را از لوث وجود گروههای
تروریستی پاک سازی کردهاست. به همین دلیل، زمان به نفع مخالفان نیست.
اکنون مخالفان به جان هم افتادهاند. کردها با داعش، جبهه النصره با داعش،
سلفیهای القاعده با ارتش آزاد سوریه، ارتش آزاد سوریه با گروه التوحید
درگیرهستند. همه اینها نشان میدهد که دولت دمشق موفقیتهایی بدست
آوردهاست درحالی که مخالفان نه تنها درشرایط خوبی نیستند بلکه با یکدیگر
درگیرهستند. این شرایط زمینه را برای یک سرسازی کار مخالفان برای دولت دمشق
فراهم می کند. اگر مخالفان سوریه به ژنو2 نروند دولت دمشق به این نشست
نیازی پیدا نخواهد کردچرا که می تواند کاررا درمیدان جنگ تا حدی یکسره کند.
تغییر راهکار نظامی به سیاسی
رویوران درباره دستورکار نشست ژنو2 گفت: این نشست با هدف تغییر راهکار
نظامی براندازی نظام سوریه به راهکار سیاسی برپا می شود. این چارچوب اصلی
این نشست است. دراینجا حاکمیت از آن مردم سوریه است این مردم باید از حق
تعیین سرنوشت برخوردار باشند و هرچه که این ملت انتخاب کند، همه باید آن را
بپذیرند. همه باید برای شرکت دراین انتخابات آزاد باشند. هر پیش شرطی که
از هر طرفی مطرح کند، مانعی درجهت عدم موفقیت این فراینده است.
تشکیل کابینه انتقالی
این کارشناس مسائل سیاسی درارتباط با تضمین لازم برای برگزاری انتخابات
آزاد، شفاف و سالم و توافق گروهها وکشورها دراین خصوس گفت: این مسائل
تاحدودی روشن است. اینکه یک کابینه انتقالی باید تشکیل شود که اختیارات
بیشتری داشته و مورد پذیرش همه باشد. این کابینه اولین کاری که باید انجام
دهد به درگیری ها و خشونت های سوریه پایان دهد. نیروهای غیرسوری را مهار
بکند زیرا بدون انجام این اقدامات امکان برگزاری انتخابات وجود نخواهد
داشت. این چارچوبی است که ازقبل تعیین شده و طرح کوفی عنان دبیرکل سازمان
ملل و اخضر ابراهیمی و ایران نیز درهمین راستا قرار دارند. اکنون این سئوال
مطرح است آیا عربستان پذیرفته است که بحران سوریه راه حل نظامی ندارد؟ در
پاسخ به این پرسش باید به سخنان رئیس جمهور آمریکا در مجمع عمومی سازمان
ملل اشاره کنم که گفته است راه حل بحران سوریه سیاسی است. برخی کشورهای
منطقه حاضرنیستند این واقعیت را بپذیرند. اینجا اشاره مستقیم اوباما به
عربستان بود. زمانی که غرب این موضوع پذیرفته راهی برای ریاض جزء پذیرفتن
آن باقی نخواهد ماند.
احتمال تشکیل گروههای سرکش
وی درباره امکان تشکیل گروههای مسلح سرکش درسوریه بعد ازتوافق برای پایان
دادن به بحران این کشور گفت: احتمال زیادی وجود دارد که چنین گروههایی
تشکیل شود. اکنون شرق سوریه دراختیار این گروههاست. گروههای مزبور
تاکنون ازهیچ جنایتی فروگذاری نکردهاند از گسترش قتل و کشتار گرفته تا زنا
تحت عناوین دینی. بنده براین باروم که گروه های سلفی و تکفیری مهمترین
مانع در راه حل و فصل بحران سوریه هستند. زیرا گروهها تعدد فرماندهی دارند
و با یکدیگر هماهنگ نیستند و یکی از ویژگیهای آنها گریز از مرکز بودنشان
است. به همین علت، میتوانند در فرایند پایان دادن به بحران سوریه اختلال
جدی ایجاد کنند
گسترش آگاهی مردم
رویوران درپایان گسترش آگاهی مردم جهان از پدیده سلفی گری را گام مهم برای
مبارزه با آن دانست و گفت: سلفی گری یک جریان سیاسی است که به بدترین شکل
از دین به عنوان یک ابزار سوء استفاده می کند. تازمانی که شفاف سازی درمورد
این جریان صورت نگرفته و مردم شناخت دقیقی درباره آن ندارند، سلفی گری به
حیات خود ادامه خواهد داد.
وی درپاسخ به سئوال دیگری مبنی براینکه آیا عربستان توانایی مهار گروه های تروریستی سوریه دارد؟ گفت:ریاض بصورت نسبی توانایی چنین کاری را دارد. شما می دانید که گروه های تروریستی سلفی با حمایت مالی و تسلیحاتی عربستان درحال جنگ با دولت سوریه هستند اگر ریاض تصمیم بگیرد راه حل سیاسی را انتخاب کند و کمک ها خود را به گروه های مزبور قطع کند، زمینه لازم برای پایان دادن به فعالیت آنها ایجاد خواهد شد و دولت دمشق توانایی چنین کاری خواهد داشت.