افشای‌جزئیات‌دخالت عربستان و قطر در لبنان

به گزارش 598 به نقل از گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از العهد، بشار اسد رئیس جمهور سوریه در مصاحبه تلویزیونی اخیر خود، بیان داشت که حمد بن خلیفه امیر پیشین قطر بسیار تلاش کرد تا سعد حریری را بر کرسی نخست‌وزیری لبنان بنشاند. بشار اسد گفت: دمشق در این موضوع دخالت نکرد و ترجیح داد هم پیمانان لبنانی اش در این باره تصمیم گیری کنند.

عدنان سید حسین وزیر دولت لبنان در 15 ژانویه 2011 اعلام کرد که از دولت وحدت ملی به ریاست حریری پسر کناره گیری کرده و در جرگه وزرای حزب الله، جنبش امل و جریان آزاد ملی وارد خواهد شد. از آن زمان تا کنون قطر سعی کرده است تا با بحران آفرینی، وارد صحنه لبنان شود و همان کاری را انجام دهد که در سال 2008 ( قرارداد دوحه) انجام داد.

قطر قصد دارد تا با اعمال فشار بر سوریه، جایگرین عربستان سعودی در پرونده لبنان شود. هدف این کشور از اعمال فشار این است که سوریه از دوستان خود در لبنان بخواهد که با بازگشت سعد حریری مخالفت نکنند. این امر، در نشست  سه جانبه ای که با حضور بشار اسد امیر پیشین قطر و رجب طیب اردوغان  نخست وزیر ترکیه در 17 ژانویه 2011 در دمشق برگزار شد، مطرح شد.

بنا به گفته منابع آگاه، امیر پیشین قطر از رهبران سوریه درخواست دیدار زودهنگام در دمشق کرده بود . در این دیدار نخست وزیر ترکیه و حمد بن جاسم از پیش توافق کرده بودند تا برای بازگرداندن دوباره حریری به جایگاه نخست وزیری بر بشار اسد فشار وارد کنند. این دو از حمایت های بی دریغ آمریکا برخوردار بودند. به این معنا که باراک اوباما در دیدار با نخست وزیر لبنان در واشنگتن اعلام کرد که تعیین زمان براندازی حکومت لبنان، به مثابه پیامی است که سوریه و همپیمانان آن در لبنان، برای کاخ سفید فرستاده اند.

حال باید پرسید نقش عربستان در آنچه گفته شد، چیست؟ منابع آگاه بر این باورند که بخشی از اعضای خانواده پادشاهی عربستان که مسئول پرونده لبنان هستند، در ابتدای کار درباره بازگشت حریری به قدرت گفتگو نکردند. عربستان بسیار تمایل داشت تا مهره خود در لبنان را به جایگاهی برساند که گویا بر آن حاکمیت دارد ولی بر اساس کشمکش تاریخی منافع خود با قطر، در این برهه زمانی به نظارت بر تلاش‌های این کشور اکتفا نمود.

رئیس جمهور سوریه در مصاحبه تلویزیونی اخیر خود گفت که در نشست سه جانبه خود با امیر پیشین قطر و نخست وزیر ترکیه که 5 ساعت به طول انجامید، سران دو کشور مذکور تلاش نمودند تا سوریه را متقاعد کنند که از دوستان خود در لبنان بخواهد که مانع بازگشت حریری به قدرت نشوند. بشار اسد همچنین گفت که امیر پیشین قطر هنوز مجدانه این مسئله را پیگیری می کند.

در این راستا، اطلاعات به دست آمده حاکی از آن است که دمشق این موضوع را دخالت در امور داخلی لبنان دانسته و ضمن عدم دخالت در این باره اعلام کرده است که هم پیمانان این کشور در بیروت، خود باید به این موضوع رسیدگی نمایند. در این میان، امیر پیشین قطر و یکی از رهبران بارز گروه 8 مارس درباره آنچه گفته شد با هم صحبت کرده اند به این معنا که امیر قطر ضمن تلاش برای متقاعد کردن طرف مقابل به پذیرش بازگشت حریری به قدرت، اصرار نموده است که فعالیت های وی در چارچوب برنامه ای کامل برای تضمین تقویت امنیت و ثبات منطقه صورت می گیرد.

در مقابل طرف لبنانی هم با گوشزد کردن اشتباهات سعد حریری در طی کمتر از یکسال از حضورش در مسند نخست وزیری لبنان، امیر قطر را از ضعف سیاسی و ناپختگی سعد حریری و نیز حضور جیره خوران نظامی پیرامون وی آگاه ساخت. خلاصه آنکه مسئول مذکور ضمن اعلام اینکه سعد حریری شایسته پذیرش جایگاه حساس نخست وزیری لبنان (به دلیل بافت سیاسی و طایفه ای پیچیده این کشور) را ندارد خطاب به امیر قطر این سؤال را مطرح می سازد که آیا شما راضی هستید کسی چون سعد حریری سکان دولت قطر را به دست گیرد؟ در پاسخ حمد بن جاسم خندیده و می گوید نه من حتی او را به عنوان شهردار یکی از شهرهای قطر هم انتخاب نمی کنم.

در این دیدار که به هیچ توافقی منتج نشد هیچ یک از طرفین نتوانستند همدیگر را قانع ساخته و یا موضعی متناسب با رویکرد خود اتخاذ نمایند. باید گفت گروه 8 مارس هیچ  نامزد جایگزینی برای تصدی جایگاه خالی نخست وزیری در اختیار نداشت.

تمامی نگاه ها معطوف به عربستان شد که هنوز وارد این موضوع نشده بود. در این گیرودار نام نجیب میقاتی به مرور زمان در سطحی وسیع بر سر زبان‌ها افتاد. نجیب میقاتی در ادامه به سمت نخست وزیری دست یافت و پس از چندی استعفا داد تا به دولت موقت اکتفا کند. عربستان از طریق برخی از مهرهای خود در لبنان، به نجیب میقاتی برای اعلام نامزدی خود به عنوان نخست‌وزیر چراغ سبز نشان داد.  در پی این اقدام، گروه 8 مارس با میقاتی همراه شدند... البته عناصر تصمیم گیر در عربستان این موضوع را نادیده گرفتند و سکوت آنها نشان داد که موافق حضور میقاتی هستند، البته تمایل قلبی آنها همچنان روی سعد حریری باقی ماند.