از «۱۳۰» تا «۱۱»؛ «دوستان سوریه» را چه شد

به گزارش 598 به نقل از خبرگزاری فارس، گروه «دوستان سوریه» در دانشنامه ویکی پدیا چنین آمده است: مجموعه‌ای از کشورها و نهادهای بین‌المللی برای پیدا کردن راه حلی برای بحران سوریه خارج از شورای امنیت پس از آنکه چین و روسیه قطعنامه مرتبطی را درباره سوریه وتو کردند. این امر اولین بار توسط سارکوزی رئیس جمهور سابق فرانسه مطرح شد.

این اجلاس‌ها پس از آن شروع به کار کردند که مجمع عمومی سازمان ملل 137 کشور جهان خواهان تغییر نظام در سوریه بودند، اما روسیه و چین با وتوی قطعنامه‌های تنظیم شده علیه سوریه مانع از مداخله نظامی جامعه جهانی شدند. 

اولین نشست؛ پیشنهاد مداخله نظامی کشورهای عربی

 اولین نشست دوستان سوریه با حضور نمایندگان 70 کشور و نهاد بین‌المللی در اسفند ماه سال 1390 در «تونس» برگزار شد. در این کنفرانس نمایندگان قطر و عربستان پیشنهاد مداخله نظامی کشورهای عرب را مطرح کردند.

در این نشست هیئت هماهنگی (تنسیق) یعنی معارضان داخلی، پیش از شروع رسمی اجلاس و بعد از آنکه متوجه شدند «شورای ملی» که عمدتاً خارج نشین هستند به عنوان نماینده اصلی مردم سوریه معرفی شده‌اند و نیز اصرار به مسلح کردن معارضه، جلسه را به نشانه اعتراض ترک کردند. این نشست بدون صدور بیانیه به کار خود پایان داد که نشانگر عدم هماهنگی مخالفان حکومت سوریه داشت.

نشست دوم؛ کمک‌های نظامی «غیر کشنده» آمریکا به معارضان

نشست بعدی دوستان سوریه فروردین ماه 1391 در استانبول برگزار شد. وزارت خارجه روسیه با انتشار اعلامیه‌ای با اشاره به دریافت دعوتنامه این نشست خاطرنشان کرد که در آن شرکت نخواهد کرد و دلیل این عدم حضور را جهت‌گیری سیاسی یکجانبه گروه موسوم به دوستان سوریه خواند.

این نشست با حضور نمایندگان 83 کشور و نهاد بین‌المللی برگزار شد و در بیانیه پایانی خود شورای ملی را به عنوان نماینده قانونی مردم سوریه به رسمیت شناخت. یکی از نتایج این بیانیه اجازه ایجاد دفتر نمایندگی شورای ملی سوریه و گرفتن کمک مالی از کشورهایی بود که این بیانیه را امضا کردند. کمک‌های نظامی غیرکشنده‌ از سوی آمریکا این نشست را تحت الشعاع خود قرار داد.

جان کری در این خصوص به کنگره سنا اعلام کرده بود که تلاش می‌کنیم دقت لازم را به خرج دهیم تا این سلاح‌ها به دست گروه‌های تندرو نیافتد. میزان این کمک‌ها 250 میلیون دلار اعلام شد.

نشست سوم: «بان کی مون» و «کوفی عنان» غایبان بزرگ

تیر ماه سال 1391 بود که سومین نشست موسوم به دوستان سوریه با حضور نمایندگان بیش از 50 کشور دنیا در پاریس برگزار شد و تشدید تحریم‌ها و افزایش حمایت از گروه‌های مخالف سوریه و همچنین تصویب قطعنامه جدید بر اساس فصل هفتم منشور سازمان ملل را در دستور کار خود قرار داد.

روسیه و چین همچون نشست‌های استانبول و تونس در این نشست حضور نداشتند و «کوفی عنان» فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل در آن زمان و همچنین بان‌ کی‌مون دبیر کل سازمان ملل نیز از غایبان بزرگ این نشست بودند که نشان می‌داد آنها به دنبال طرحی غیر از طرح «دوستان سوریه» هستند.

نشست چهارم؛ تلاش برای وضع تحریم‌های شدیدتر اقتصادی علیه حکومت سوریه/عدم شرکت اخضر ابراهیمی

چهارمین نشست دوستان سوریه شهریور ماه 91 در لاهه هلند و با حضور نمایندگان 60 کشور دنیا برگزار شد. اخضر ابراهیمی که مرداد ماه به عنوان جانشین کوفی عنان نماینده دبیر کل سازمان ملل در امور سوریه شده بود در این نشست شرکت نکرد.  

در این نشست شرکت کنندگان از شورای امنیت خواستند تا تحریم‌ها علیه دولت دمشق را افزایش دهند. شرکت کنندگان از تحریم‌های اتحادیه اروپا و اتحادیه عرب علیه حکومت سوریه قدردانی شد. همچنین کارشناسان مالی کشورهای شرکت کننده برای مسدود کردن دارایی‌های مسئولین حکومت سوریه و نیز وضع تحریم‌های شدیدتر علیه سوریه رایزنی و  تبادل نظر صورت گرفت.

نشست پنجم؛ تحریم‌های شدیدتر نفتی علیه حکومت سوریه

دهم آذر ماه سال 91 پنجمین دور نشست‌های دوستان سوریه در توکیو برگزار شد که روسیه و چین همچون گذشته در آن شرکت نکردند. در این نشست نمایندگان بیش از 67 کشور دنیا حضور یافتند. این نشست تحریم‌های شدیدتر نفتی علیه حکومت سوریه را هدف گرفت.

نشست ششم؛ بلوکه کردن اموال دولت سوریه و تقدیم سفارتخانه به مخالفان

در همان ماه یعنی آذر ماه سال 1391 ششمین نشست دوستان سوریه در مراکش و با حضور نمایندگان بیش از 130 کشور و سازمان بین‌المللی برگزار شد.

به رسمیت شناختن ائتلاف مخالفان بشار اسد از جمله مصوبات این نشست بود که ریاست این ائتلاف را «احمد معاذ الخطیب» بر عهده داشت. در پی این نشست بود که برخی کشورها سفارت سوریه را به مخالفان این کشور تقدیم کردند که فرانسه و قطر از جمله آنها بودند. همچنین قطر بیش از 900 میلیون دلار از اموال دولت سوریه در این کشور را بلوکه کردند. همچنین میلیون‌ها دلار نیز در امارات بلوکه شد.

نشست هفتم؛ اهدای موشک‌های ضد تانک و ضد هواپیما

همچنین نشست موسوم به دوستان سوریه تیر ماه 92 در دوحه و با حضور وزرای خارجه 11 کشور دنیا برگزار شد که در آن بر توقف آنچه دخالت ایران و حزب الله لبنان در امور سوریه خوانده شد، تاکید کرد.

همچنین نسبت به نقش مبارزان لبنانی و عراقی در راستای تغییر وضعیت میدانی در سوریه به سود حکومت سوریه ابراز نگرانی شد. در این نشست بر کمک به یافتن راه حل سیاسی برای بحران سوریه تاکید شد، اما کمک نظامی به مخالفان سوریه نیز در دستور کار قرار گرفت. البته هر گونه کمک نظامی از طریق فرماندهی ستاد ارتش آزاد به مخالفان مجاز شمرده شده مخالفان در این نشست به دنبال کسب سلاح‌های سنگین و نیمه سنگین از جمله موشک‌های ضد تانک و ضد هواپیما بودند که بعدها مشخص شد به آن‌ها دست یافته‌اند.

هشتمین نشست؛ حمایت از براندازی نظام با طرح ترکیه و عربستان

هشتمین نشست دوستان سوریه خرداد ماه 92 در امان پایتخت اردن برگزار شد که سفیر سوریه در اردن آن را نشست «دوستان اسرائیل» خواند. 11 وزیر خارجه کشورهای حامی مخالفان سوریه در این نشست تاکید کردند که از طرح براندازی حکومت بشار اسد با سازوکارهای پیشنهادی ترکیه، قطر، عربستان حمایت می‌کنند. شرکت کنندگان در این نشست ضمن حمایت از برگزاری نشست ژنو 2خواستار افزایش پشتیبانی از معارضان سوریه تا تشکیل دولت انتقالی شدند.

در بیانیه این نشست آمده که بشار اسد، حکومتش و تمام نزدیکان وی که دستشان به خون ملت آغشته است نباید نقشی در آینده سیاسی سوریه داشته باشند. در این نشست بار دیگر اعلام شد که ایران و حزب‌الله باید نیروهای خود را از سوریه خارج کنند.

دولت اردن نشست دوستان سوریه در امان را مقدمه‌ای برای نشست ژنو 2 خوانده بود.

نهمین نشست؛ تاکید بر عدم نقش آفرینی اسد در آینده سوریه

آبان ماه سال جاری نیز نهمین نشست دوستان سوریه در لندن و با حضور 11 وزیر خارجه برگزار شد که به نشست «لندن 11» معروف شد.

انگلیس، مصر، فرانسه، آلمان، ایتالیا، اردن، قطر، عربستان سعودی، ترکیه، امارات متحده عربی و آمریکا در بیانیه‌ای که در پایان این نشست منتشر شد، تاکید کردند که رئیس‌جمهور سوریه و نزدیکان وی نباید هیچ نقشی در آینده سوریه داشته باشند.

نگاهی به سیر نشست‌های دوستان سوریه نشان می‌دهد که آنها اولاً نه دوستان واقعی سوریه بودند که بعد از مدتی کنار کشیدند و نه برای آنچه نجات مردم این کشور می‌نامیدند وارد میدان شده‌ بودند چراکه اکنون شاهد شدت کشتار مردم بیگناه بدست گروه‌های نوظهور تندرویی هستیم که با هدف برپایی دولت اسلامی در شام، دست به هر گونه خشونتی می‌زنند و حتی از گازهای کشنده سارین استفاده می‌کنند، اما همان به اصطلاح دوستان سوریه نه تنها اقدامی برای نجات مردم انجام نمی‌دهند بلکه هر گاه تحت فشار محافل حقوق بشری قرار می‌گیرند بلافاصله اقدام به راه اندازی جنگ روانی علیه بشار اسد و حکومت سوریه می‌کنند.