گمان میرود که ۳۰۰ سال پیش از میلاد میسح، یک مکانیک یونانی که در اسکندریه زندگی میکرد،
با هوش سرشار خود دو سطح مکانیکی دوار را طراحی کرد که هر یک برآمدگیها و فرورفتگیهایی روی سطح خود داشتند، این برآمدگیها و فرورفتگیها در هم چقت میشدند و دو سطح هنگام دوران، میتوانستند باعث حرکت هم شوند،
این وسیله همان چرخدنده بود که اختراع ان کمک زیادی به پیشرفت تمدن بشری کرد و هنوز هم در انواع وسایل و ابزارهای ما مورد استفاده قرار میگیرد.
اما ما غافل از این مطلب بودیم که مادر طبیعت، پیش از ما چنین چیزی را در کالبد یک موجود بسیار کوچک نهاده بود!
به تازگی دو زیستشناس به نامهای مالکوم باروز و گرگوری ساتن، یک حشره
کوچک سه میلیمتری با نام Issus coleoptratus را مورد بررسی قرار دادهاند.
این دو محقق دانشگاه کمبریج بریتانیا متوجه چیز عجیبی شدند: این جاندار در قسمت بالای پاهای عقبی خود، یک سیستم چرخدنده دارد!
نتایج یافته آنها در نشریه معتبر ساینس به چاپ رسیده است و گمان میرود که
این دو، نخستین سیستم عملکردی مبتنی بر چرخدنده را در طبیعت کشف کرده
باشند.
این حشرهها اغلب در اروپا و شمال آفریقا پیدا میشوند، با استفاده از میکروسکوپ الکترونی و فیلمبرداری با سرعت بالا، باروز و ساتن، وجود و عملکرد این چرخدنده را ثابت کردند.
پاهای عقبی حشره برای جهش درستی که جاندار را به چپ و راست منحرف نکند و
در راستای یک خط راست باشد، باید دقیقا همزمان حرکت کنند و چه چیزی بهتر از
چرخدنده برای مطمئن شدن از حرکت همزمان!
هر یک از پاها ۱۰ تا ۱۲ دنده دارند و هر دنده تنها ۸۰ میکرومتر اندازه دارد.
جالب است که حشرههای بالغ این سیستم را ندارند و به موازارت پا به سن گذاشتن حشرههای جوان، این سیستم تحلیل میرود.
حشرههای بالغ از سیستم مکانیکی دیگری برای همزمان کردن حرکت پاها استفاده میکنند.
گمان میرود که این سیستم چرخدنده بسیار شکننده باشد، در حشرههای جوان
جایگزین کردن و رشد یک دنده تازه، نسبتا آسان است، اما در بالغین این طور
نیست.
سیمرغ