نکته جالب توجه، آغاز اکران پاييزي با فيلم هاي شاخص جشنواره سال گذشته
است. با توجه به بازگشايي دانشگاه ها در پاييز، فيلم هايي که بيشتر وجه
فرهنگي دارند در اکران فصل خزان مي توانند مخاطب بيشتري بيابند.
«کلاس هنر پيشگي» برنده سيمرغ بلورين جايزه ويژه هيات داوران جشنواره شد و
منتقدان آن را پس از فيلم خوب «مرهم» تداوم بخش مسير موفقيت آميز داودنژاد
در رسيدن به سينمايي مشخص قلمداد کردند. «دربند» نيز که برنده سيمرغ
بلورين بهترين کارگرداني و بازيگر نقش مکمل مرد شد از فيلم هاي موفق
جشنواره سي و يکم بود. «گناهکاران» هم به عنوان يک اثر پليسي خوش ساخت در
بخش مسابقه سينماي ايران جشنواره فجر به نمايش درآمد و مورد توجه قرار
گرفت. «به خاطر پونه» هم گرچه در بخش خارج از مسابقه به نمايش درآمد ولي در
همان نمايش هاي محدودش مورد توجه منتقدان قرار گرفت.
عليرضا داودنژاد: «كلاس هنرپيشگي» نمره قبولي از ميگيرد
عليرضا داودنژاد تأكيد كرد اگر فيلمش از يك تبليغات درست بهرهمند شود، ميتواند مخاطب را به سينما جذب كند.
داودنژاد به «باني فيلم» گفت: اگر از تبليغات محيطي به اندازهاي كه
فيلمهاي موفق از آن بهرهمند هستند، برخوردار باشم و اگر بتوانم تبليغات
تلويزيوني بگيرم، فكر ميكنم «كلاس هنرپيشگي» بتواند گليم خودش را از آب
بيرون بكشد. به هر حال فيلم من يك فيلم داراي سوپراستار يا موضوع كليشهاي
نيست. اگر مسير معرفي آن به درستي طي شود، ميتواند در جذب مخاطب موفق باشد.
وي افزود: فيلم با بازگشايي دانشگاهها اكران ميشود و قشر دانشجو، به هر
حال يك قشر فرهنگي است و رسانه مهمترين مرجع خبري در دسترس او. پس روزنامه و
تلويزيون و حتي محيط شهر ميتوانند نقش زيادي در اين آگاهسازي داشته باشند.
داودنژاد افزود: من به ميلياردي شدن فيلم فكر نميكنم، اما معتقدم مخاطبان
فيلم ميآيند و آن را ميبينند. دايره تماشاگران فيلم من هر كسي را در بر
ميگيرد كه به ذات سينما علاقه داشته باشد و قصه شنيدن تنها خواسته او از يك
فيلم نباشد، يعني كساني كه ابتكار و ذوق و سليقه در سينما را ميفهمند. من
اعتقاد دارم حتي تماشاگران معمولي هم از ابتكار و ذوق و سليقه استقبال
ميكنند. از آنجا كه تجربهاي مثل «كلاس هنرپيشگي» قبلاً در سينما وجود
نداشته، نميتوانم پيشبيني خاصي داشته باشم و به همين دليل است كه نقش
تبليغات را براي اين فيلم خيلي پررنگتر ارزيابي ميكنم.
اين كارگردان تأكيد كرد: من اصلاً به اين موضوع فكر نميكنم كه كساني
بيايند و تحت تأثير نگاه جديد من، مثل من فيلم بسازند. منظور من از اين
جمله كه ميگويم فيلم ميتواند جاي خودش را در سينما باز كند، اين است كه هر
فيلمسازي بتواند با تماشاي آن به اين باور برسد كه او هم ميتواند فيلم خودش
را بسازد. اصلاً اين غلط است كه من توقع داشته باشم كساني بيايند و مثل من
فيلم بسازند، وگرنه فيلم من كه توسط خودم دارد ساخته ميشود. بنابراين آنچه
صحيح است اين است كه هر كسي جرأت پيدا كند فيلم خودش را بسازد. اگر چنين
فيلمهايي كه بيشتر از ساير آثار طبق ذوق و سليقه كارگردانشان ساخته شدهاند،
به خوبي اكران شوند و مخاطبان خود را پيدا كرده و به سينما بكشانند،
فيلمهاي ديگري از آن دست نيز، بيشتر به سمت ساختن چيزي منطبق با نگاه هنري و
سينمايي و نه بخشنامههاي سياسي و تجاري پيش ميروند.
داودنژاد همچنين به ايسنا،گفت: تصور ميکنم تماشاگراني که «کلاس هنرپيشگي»
را ببينند، بخشي از خود را که کمتر ديده شده و نيز بخشي از دغدغهها و
معضلاتش را خواهد ديد. تماشاچي با «کلاس هنرپيشگي» تصويري از جامعهاي را که
در آن زندگي ميکند، ميبيند و گمان ميکنم برايش جالب باشد.
وي ادامه داد: هر چند موقعيتي که نمايش داده ميشود «سينما» است اما با اين
حال زندگيمان را با ضعفها و قوتهايش ميبينيم و از ديدن آنها ناراحت
نميشويم.
او تأکيد کرد: ديدن اين نوع فيلمها ميتواند جريان سينماي غير کليشهاي و
ايراني را تقويت کند، چون سينمايي روايت ميشود که بيش از هر چيز مردم در آن
اهميت دارند.
اين کارگردان سينما همچنين در پاسخ به اينکه آيا «کلاس هنرپيشگي» با توجه
به اينکه بخشي از زندگي ايراني را روايت ميکند، ميتواند نماينده سينماي
ايران در آکادمي اسکار باشد؟ گفت: شايد از اين جهت که ويژگيهاي فردي و جمعي
زندگي ايراني در آن ديده ميشود، جالب توجه باشد چون يک تصوير زنده از
زندگي ماست و تقليد نيست.
او ادامه داد: با اين حال اگرچه از نوجواني اوج کار و افتخار را در اسکار
ميدانستم اما بعدها که متوجه چيزهاي ديگري شدم از صرافت آن افتادم ولي
انکار نميکنم که اسکار هنوز جاذبه دارد.
عليرضا داوودنژاد که به همراه زهرا و رضا داودنژاد (فرزندانش) و تعدادي
ديگر از بازيگران فيلمش در اين نشست، حضور داشت در بخشي از اين گفتوگو در
پي گفتههاي رضا داوودنژاد (پسرش) مبني بر اينکه «ساخت فيلمي مثل «کلاس
هنرپيشگي» بسيار سخت بوده و کساني که ميخواهند بدانند اين فيلم چطور ساخته
شده ميتوانند يک اتود سه دقيقهاي از جمع خانوادگي خود بزنند»، مسابقهاي را
براي مخاطبان فيلمش طراحي کرد.
کارگردان «کلاس هنرپيشگي» در پي صحبتهاي پسرش، گفت: طرح رضا را به يک
پروژه تبديل و آن را به شکل يک مسابقه اعلام ميکنم. در اين راستا، کساني که
دوست دارند، چنين تجربهاي را انجام بدهند در يک جمع خانوادگي خود موقعيتي
را ايجاد کنند و فيلم کوتاهي را حداکثر تا پنج دقيقه بسازند. پس از آن
فيلم، سه نفر از کساني که برگزيده شوند، فيلمشان در ديويدي فيلم «کلاس
هنرپيشگي» براي عرضه در شبکه نمايش خانگي گنجانده ميشود.
هاتف عليمرداني: بيشتر از اكران، به تأثيرگذاري فيلم فكر ميكنم
هاتف عليمرداني نيز اثربخشي فيلم خود، «به خاطر پونه» را دغدغهاي مهمتر از مسئله اكران آن معرفي كرد.
عليمرداني به «باني فيلم» گفت: قرار بود اكران نوروز يا عيدفطر به ما برسد
. حالا ديگر مجبور هستيم اين شرايط را بپذيريم، اما اميدوارم اتفاقات خوبي
براي آن رخ دهد.
وي افزود: فيلم من در واقع يك آلارم اجتماعي است كه شايد ديدنش براي
خانوادهها ضروري باشد. ممكن است تند صحبت كند، اما حرفهايي دارد كه خوب است
شنيده شود. مشكلاتي غيرقابل انكار كه در بطن جامعه وجود دارد، دستمايه كار
من قرار گرفت و به همين دليل دوست دارم «به خاطر پونه» غير از بهرهمندي از
اكران خوب، تا حدي هم تأثيرگذار باشد.
سام قريبيان: آثار متنوعي در نوبت اكران ماست
سام قريبيان نويسنده و مجري طرح «گناهكاران» وجود فيلمهاي متنوع در نوبت دوم اكران عيد فطر و اوايل مهر را نكته مطلوب آن عنوان كرد.
قريبيان به «باني فيلم» گفت: من از زمان اكران رضايت دارم و اين اميد
برايم زنده است كه اتفاقات خوبي منتظر فيلم باشد. در پاييز به سبب حضور
بيشتر قشر فرهنگي دانشجو در سطح شهر، كه مخاطبي متفاوت با مخاطب نوروزي يا
تابستاني است، احتمال فروش بهتر فيلمهاي متفاوت نيز بالاتر ميرود.
وي افزود: حسن ديگري كه زمان اكران فيلم ما دارد اين است كه در كنار آن،
فيلمهاي خوب و متفاوت ديگري نيز نمايش دارند. به عبارت بهتر ما هيچ دو فيلم
شبيه به هم نداريم و مخاطب براي انتخاب ژانر با آسودگي بيشتري عمل مي كند.
فرض بگيريد اگر مثلاً دو فيلم طنز داشتيم، فروش يكي از آنها به طور قطع
پايينتر ميشد و حالا هر فيلم مي تواند در يك شرايط خوب به حق خودش دست پيدا
كند.
قريبيان تأكيد كرد: ما در گناهكاران اداي دين كرديم به شاهكارهاي سينماي
جهان در ژانر نوآر و 73 فيلم خوب دنيا را مورد توجه قرار داديم. به هر حال
اين ژانر از سينما در ايران در ابتداي راه خود قرار دارد و نميتوان منكر
تاثيرپذيري اجتناب ناپذير اين فيلمها از سينماي جهان و به خصوص از سينماي
فرانسه و آمريكا شد. تماشاگر جدي اين فيلمها متوجه تاثيرپذيري كار ما از
آثار جهاني خواهد شد و اين چيزي نيست كه ما قصد انكار آن را داشته باشيم.
اين نويسنده و بازيگر بيان داشت: هدف ما در درجه اول توليد يك فيلم سالم و
خوب بود و ميدانستيم چه گروهي از مردم آن را ميپسندند، اما استقبال عامه
مردم هم موضوع دور از انتظاري نيست. جذابيت و سرگرمي از معيارهاي مورد توجه
ما بود و به همين دليل به استقبال همه اقشار جامعه فكر ميكنيم. همه
شخصيتهاي فيلم مابهازاي ايراني دارند و ما سعي كرديم زير يك چتر جنايي آنان
را دور هم جمع كنيم. برخي از كساني كه فيلم ما را ديده بودند، خيلي از
شخصيتها به نظرشان آشنا آمد و به ما گفتند انگار كساني شبيه آنان را
ميشناختهاند.
سيروس تسليمي: کليت اکران ما غيرحرفه اي است، پاييز و بهار ندارد
سيروس تسليمي اصل اکران را در سينماي ما داراي اشکالات عمده عنوان کرد که مانع از فروش خوب همه فيلم ها مي شود.
تسليمي به «باني فيلم» گفت: تجربه ما پخش کنندگان در سال هاي اخير نشان مي
دهد بر خلاف آنچه تصور مي شود اکران اول پاييز نوبت خوبي براي نمايش فيلم
نيست. خانواده ها در مرحله گذار از تعطيلات به فضاي درسي و دانشگاهي قرار
دارند و هميشه روزهاي آخر شهريور و اوايل پاييز با افت چشمگير تماشاگر رو
به رو هستيم.
وي افزود: ما به غيرحرفه اي ترين شکل ممکن فيلم ها را اکران مي کنيم. گروه
هر فيلم بايد از چند ماه قبل مشخص بشود و تبليغات لازم براي آن صورت
بگيرد. ساخت آنونس و تيزر و پخش آن هم از چندين ماه قبل بايد انجام شود. به
خصوص سالن هاي سينما نيز بايد برنامه اکران آينده خود را به اطلاع مخاطب
برسانند. امروز تنها فيلم هايي که در جشنواره فجر سر و صدايي به پا کرده
باشند، مي توانند فروش داشته باشند. وقتي مي آييم و اينقدر بي سر و صدا
فيلم اکران مي کنيم بديهي است که با اقبال هم مواجه نمي شويم. تا مردم
متوجه شوند يک فيلم اکران شده، دو سه هفته از زمان نمايش آن مي گذرد.
تسليمي بيان داشت: اين نوبت اکران فيلم هاي متنوعي دارد، اما اين موضوعي
است که ما سينمايي ها مي دانيم و نه عامه مردم! الان در سطح شهر از مردم
بپرسيد آيا مي دانند اکران هفته آينده سينما چيست؟ به شما قول مي دهم يک
نفر هم پاسخي ندارد.